Een mens van goede wil: Frank de Jong helpt vluchtelingen in het Maximiliaanpark

Overdag werkt vijftiger Frank de Jong als ICT-consultant bij een federale overheidsdienst. Een halve dag per week dient hij medische zorgen toe aan de vluchtelingen van het Brusselse Maximiliaanpark, als verpleger bij Dokters van de Wereld. ‘Het zou verschrikkelijk zijn als straks iemand door de vrieskou sterft.’

'Ik hoop dat er niemand op straat sterft door de vrieskou'

Frank de Jong is een geboren Nederlander. ‘Intussen heb ik de Belgische nationaliteit,’ zegt hij. ‘Ik wilde me integreren in Heist-op-den-Berg, de gemeente waar ik was gaan wonen. Dus sloot ik me aan bij het Rode Kruis en werd ik later ambulancier en vrijwillige brandweerman. Na een missie met B-FAST in Congo schreef ik me in voor een bachelor verpleegkunde. In de zomer van 2015 zag ik op weg naar het werk dat er in het Maximiliaanpark een humanitaire ramp aan de gang was. Het was helemaal geen ‘gezellig tentenkampje’ zoals sommigen lieten uitschijnen. De dag na het behalen van mijn diploma stapte ik naar Dokters van de Wereld en bood ik aan om in het park te gaan helpen.’

HUMO Hoe is de toestand er nu?

Frank de Jong «Na de politierazzia’s leven de mensen verspreid in de straten rond het park. We moeten ze echt gaan zoeken. Vroeger leefden de vluchtelingen vooral in het park en konden we makkelijker hulp bieden. Nu trekken we er eerst met onze vliegende ploeg op uit. We wandelen in het park en in de buurt rond, spreken de mensen aan en laten hun weten dat ze recht hebben op gratis hulpverlening en zorg.»

HUMO Ze zijn bang dat ze opgepakt zullen worden?

De Jong «Daar lijkt het wel op. Door de massale politieacties is er chaos. Wij blijven onze hulpverlening consequent aanbieden, drie dagen per week. We starten onze consultaties altijd met een uur voor de vrouwen. Vroeger wisten de vluchtelingen dat en kwamen ze vanzelf langs. Maar die spontaniteit lijkt verdwenen. Buurtbewoners stellen wel nog steeds hun wasmachines ter beschikking van de vluchtelingen en er zijn nog altijd mooie initiatieven. De mensen komen erop af, maar met twijfels en angst.

»De voorbije zomer openden moskeeën en kerken hun deuren voor de vluchtelingen. Mensen konden zich er wassen en er werd soep uitgedeeld. Ook burgers helpen. Zo kwam onlangs een jongen uit één van de grote kantoorgebouwen twee liter soep brengen.

»Het park komt uit op een aantal grote appartementsblokken. Daar leven de vluchtelingen nu. Overdag liggen ze tegen de muren te slapen onder een stuk karton of in een vieze slaapzak. In het midden van het park is er één waterfonteintje waar ze allemaal gebruik van maken.»

HUMO Waar komen ze vandaan?

De Jong «De meesten komen uit Soedan, Eritrea en Ethiopië. Ze zien er soms vrij goed verzorgd uit, waardoor het moeilijk is om hen te onderscheiden van keurige Afrikaanse zakenlui of studenten. Er leven ook veel andere daklozen in de buurt van het Noordstation. Mensen die duidelijk hulpbehoevend zijn, spreken wij aan. We vragen hun of ze nog iemand anders kennen die geholpen moet worden. We geven basiszorg, medicatie en verzorgen verwondingen, maar we zullen ter plaatse geen gips rond gebroken armen of benen leggen. Voor iemand met een zware longaandoening bellen we een ziekenwagen. Brusselse ziekenhuizen krijgen een jaarlijkse toelage om mensen zonder papieren te helpen, al verlopen de opnames soms moeizaam. Vrouwen die ongewenst zwanger zijn of mensen die extreem onverzorgd zijn, verwijzen we door naar gespecialiseerde organisaties in de buurt. Maar we hebben ook onze eigen goed ingerichte kliniek waar we ingewikkelder verwondingen verzorgen en chronische aandoeningen behandelen.»

HUMO Maakt u zich zorgen over de nakende winter?

De Jong «Toch wel. Er mag best kritiek geleverd worden op hoe de regering de toestand in het park aanpakt, maar ik geloof niet dat het onmensen zijn. Dokters van de Wereld en andere organisaties hebben hun winterplannen al klaar. Ik hoop dat ook de overheid die mensen niet in de kou zal laten staan. Want het zou verschrikkelijk zijn als straks iemand in de Brusselse straten sterft door de vrieskou.»