Erotische cultclassics: Histoire d'O (Just Jaeckin, 1975)
Als voorspel op de release van 'Fifty Shades Darker' op 8 februari, onderwerpt Humo’s filmjournalist Erik Stockman zich aan vijf erotische cultclassics. Vandaag: 'Histoire d'O' van Just Jaeckin. Licht, camera, minnevuur!
‘Oe-oe-oe-oe-oe-oe-hoeeeeeee...’ Ja, lach maar, maar wij vinden de openingsmelodie van ‘Histoire d’O’ – die gitaar! Die trompet! - zómooi en zóontroerend dat we hem onmiddellijk van iTunes hebben gehaald en er de hele nacht met het hoofd vol zoete dromen naar hebben liggen te luisteren. Dit is echt het soort muziek (waag het geen liftmuziek te noemen, of we komen u afranselen) die Tarantino zou kunnen gebruiken in ‘Kill Bill: Vol. 3’, mocht hij die film ooit maken, bijvoorbeeld in de scène waarin Uma Thurman in Japan haar nieuwe Hattori Hanso-zwaard gaat afhalen.
Dankzij die bezwerende openingsmuziek waren we direct in de ban van deze op een roman van Pauline Réage gebaseerde softerotische prent die in de jaren 70 heel snel uitgroeide tot een geliefde undergroundclassic. Wat begint als een campy film waarin Meneer Rene (rol van één van de beste slechtste acteurs aller tijden: Udo Kier) zijn geliefde O (laten we elkaar geen mietje noemen: Corinne Cléry heeft een moordlijf) naar een afgelegen kasteel brengt, waar ze zal kennismaken met de zweep en de karwats, groeit al gauw uit tot een uitdagende mijmering over onderwerping, gebondenheid, en ja, zelfs over de Liefde.
Eenmaal in het kasteel helpen twee knappe deernen, de boobs uiteraard ontbloot, O ontkleden, waarna enkele doodserieus kijkende heren haar beginnen te geselen: ‘Haal de zweep! Wat we moeten doen, is tranen uit haar krijgen!’ Let wel: het is niet in één of andere vochtige kelder dat O ervan langs krijgt, maar in een salon vol feërieke kroonluchters en flakkerende haardvuren; en steeds met die mooie, dromerige muziek van Pierre Bachelet op de achtergrond. Dit is overigens het moment om uitdrukkelijk te vermelden dat O de afranselingen geheel uit vrije wil ondergaat.
undefined
‘Voor de laatste keer: wens je te vertrekken?’ zo vraagt één van de heren, en op de één of andere manier kregen wij de indruk dat hij die vraag niet alleen tot O richtte, maar ook tot óns, de toeschouwers. Wilt u, na die eerste geseling die duidelijk alleen maar een voorproefje was, verder kijken? Of toch maar iets van Ingmar Bergman in de dvd-speler schuiven? Al helemaal in de stemming gebracht door de muziek, en door die bijna onwerkelijk aandoende setting, kónden wij niet anders dan verder kijken. Ook de af en toe tussenkomende voice-over had op ons een hypnotiserende uitwerking: ‘O vroeg zich af waarom ze de pijn zo heerlijk vond...’
Goeie vraag: waarom ondergaat O die afranselingen en die vernederingen eigenlijk? Waarom gaat ze, totaal en zonder compromissen, in op de eis van Rene om het met andere mannen te doen? Is het misschien zo dat men pas in de totale onderwerping de totale liefde kan vinden? Geef toe, beste lezers en lezeressen: het is eens een andere vraag dan ‘Zullen Ryan en Emma op het eind van ‘La La Land’ bij elkaar blijven?’ Terwijl O peinzend door een raam naar de eindeloze bomen staat te turen, geeft de voice-over het begin van een verklaring: ‘O voelde zich schuldig omdat ze genot had gevoeld in de armen van vreemde mannen.
Maar Rene legde haar uit dat, hoe meer hij haar aan andere mannen gaf, hoe dierbaarder ze voor hem werd. Het feit dat hij haar aan anderen kon geven, vormde het bewijs dat ze van hém was.’ Ja, zelfs wij, die totaal geen ervaring hebben met karwatsen of brandijzers, begonnen het allemaal een beetje te begrijpen. ‘Alleen datgene wat je écht toebehoort,’ zo verduidelijkt Rene nog, ‘Kun je écht wegschenken!’ Verdorie, zulke wijsheden hebben we zelfs Obi-Wan nooit horen verkondigen! Ja, lach maar, maar wij kregen gaandeweg de indruk dat ‘Histoire d’O’ veel méér is dan zomaar een softpornoprent.
Hier wordt, op een bijna vertederende manier, zowaar een levensstijl voorgesteld; een filosofie verklaard; hier wordt de wereld van de karwatsen, de knevels en de blinddoeken uitgelegd; én de extase die sommigen in die wereld schijnen te vinden. Nog één keer de voice-over: ‘De twee mannen bespraken haar lichaam in de meest obscene bewoordingen, en ze voelde zich ondergedompeld in schaamte. Maar voorbij haar schaamte, voelde O zich zoals je je ‘s nachts soms voelt: in de ban van een terugkerende droom, waarvan je weet dat hij net opnieuw is begonnen...’
En nu gij, Lize Spit! Wat ‘Histoire d’O’ ons liet zien, deed ons uiteindelijk terugdenken aan iets wat Oscar (Peter Coyote) zei in Roman Polanski’s fantastische ‘Bitter Moon’: ‘In de liefde kan niets obsceen zijn! Alles wat tussen twee geliefden gebeurt, wordt een sacrament!’ En zo, terwijl de melancholische muziek van ‘Histoire d’O’ nog nagalmt - ‘Oe-oe-oe-oe-oe-oe-hoeeeeeee...’ – glijden we stilaan naar de laatste aflevering van onze erotische cultklassiekersreeks. Morgen onderwerpen wij ons aan de enige vrouw waar zelfs Freddy De Kerpel al kaïetend voor terugdeinst: Ilsa.