Erotische cultclassics: Ilsa, Wolvin van de SS (Don Edmonds, 1975)
Als voorspel op de release van 'Fifty Shades Darker' op 8 februari, onderwerpt Humo’s filmjournalist Erik Stockman zich aan vijf erotische cultclassics. Vandaag: 'Ilsa, Wolvin van de SS van Don Edmonds. Licht, camera, minnevuur!
De aardmoeder van de erotische cultclassics. Hét fenomeen van de exploitationcinema van de jaren 70. De film met de beste titel aller tijden. De verboden vrucht waarvan u al eens hebt gehoord, maar waarvan u zogezegd nog nooit hebt geproefd (u heeft allang verdrongen dat u één van de tienduizenden toeschouwers was die ‘Ilsa, Wolvin van de SS’ in 1975 ging bekijken in Ciné Capitole in Antwerpen).
‘Ilsa’ heeft haar omstreden reputatie uiteraard te danken aan de gedurfde setting van het verhaal: ziehier één van de eerste commerciële films die het waagden om de Holocaust te gebruiken als achtergrond voor allerlei erotische uitspattingen; één van de eerste films die de duistere aantrekkingskracht van SS-uniformen, swastika’s en lange laarzen durfde te vermengen met de aantrekkingskracht van blote tieten. Kortom: met de Canadese productie ‘Ilsa, Wolvin van de SS’ betreden we (en laat ons hopen dat mama ons niet ziet) het door velen als het laagste-van-het-laagste beschouwde genre van de naziploitation (overigens was ‘Ilsa’ niet de éérste naziploitationflick: dat was het uit 1969 daterende ‘Love Camp 7’).
Verbijsterend genoeg wérkte die hakenkruisen plus memmen-fomule, want na het enorme wereldwijde succes van ‘Ilsa’ werden nog veel méér erotische films gemaakt die zich afspelen in vernietigingskampen, zoals ‘SS Hell Camp’, ‘Fraulein Devil’ en – ook geen slechte titel - ‘Last Orgy of the Third Reich’. In de openingsscène van ‘Ilsa, Wolvin van de SS’ zien we hoe Ilsa één of andere arme donder ligt te berijden. Even later blijkt dat de beruchte kampcommandante haar mannelijke gevangenen graag bezigt als seksspeeltje, waarna die gevangenen meestal worden gecastreerd: ‘Als een man met mij heeft geneukt,’ zo horen we haar uitroepen met een accent dat doet denken aan de hilarische tongval van horror-icoon Bela Lugosi, ‘Zal hij nooit meer met een andere vrouw neuken!’ Pas in het volgende shot zien we Ilsa eindelijk in vol ornaat: zwart SS-uniform, dreigende kepie, hoge laarzen, swastika op de mouw.
Gek, maar op dát eigenste moment dienden wij te denken aan die waarschuwingsborden die je overal in de treinstations ziet hangen: ‘Het is verboden om op de perrons lange voorwerpen omhoog te houden.’ Wanneer ze niet ligt te rampetampen, voert Ilsa op de vrouwelijke gevangenen de gruwelijkste medische experimenten uit: zo gaat ze een op de pijnbank vastgebonden griet te lijf met een elekroshocks afvurende dildo, en dit terwijl de radio voortdurend naziliederen uitbraakt en we in de achtergrond portretten zien hangen van Adolf Hitler.
Behoorlijk ziekelijk, ja, maar daarnaast blijven wij er ons toch vooral over verwonderen dat het medium dat ons ‘Citizen Kane’, ‘Taxi Driver’ en ‘E.T.’ heeft gegeven, ook dingen kan voortbrengen als ‘Ilsa, Wolvin van de SS’. Een mens vraagt zich af: wat spookte er door het hoofd van hoofdactrice Dyanne Thorne toen ze die scènes stond op te nemen? Hetzelfde meisje dat acteerlessen had gevolgd bij de befaamde leraars Lee Strasberg en Stella Adler, stond daar nu in SS-uniform en met een gigantische geëlektrifieerde dildo in haar hand zinnen uit te kramen als: ‘Benen wijd! Moet ik het dan elke keer zeggen!?’ Of hoe je niet noodzakelijk in ‘Sophie’s Choice’ of ‘Out of Africa’ dient mee te spelen om als actrice de status van onsterfelijkheid te bereiken.
Gelukkig valt er af en toe nog te lachen. Zo begint de film met een pancarte die ons – terwijl we op de geluidsband Hitler horen speechen – plechtig meedeelt dat de makers ‘hopen dat deze film ertoe zal bijdragen dat deze afschuwelijke misdaden nooit meer zullen voorkomen’: ziekelijke foltertaferelen of niet, aan de nobele intenties van de makers hoeft u niet te twijfelen. Verderop in het verhaal komt Ilsa danig onder de indruk van haar nieuwe minnaar, Wolfe, een krijgsgevangen genomen Amerikaan die tot zulke fenomenale bedprestaties in staat is dat zelfs zij achteraf buiten adem op de lakens ligt. ‘Reeds als puber ontdekte ik dat ik anders was dan de anderen,’ zo verklaart Wolfe zijn ‘talent’ aan een medegevangene. ‘Ik kan mijn orgasme zo lang inhouden als ik wil. Ik veronderstel dat je me een gril van de natuur kunt noemen. Een menselijke machine, die zich op ‘snel’, ‘langzaam’ of ‘nooit’ kan schakelen. En het is vooral de ‘nooit’-stand die de vrouwen gek maakt.’ Oef, en wij die dachten dat we de enige waren!
Tijd voor een conclusie. En die luidt dat ‘Ilsa, Wolvin van de SS’, alle blote joekels en derrières ten spijt, ons al bij al maar weinig redenen heeft gegeven om hitsig over de vloer te kronkelen. De verklaring hiervoor is dat ‘Ilsa’ eerder aanleunt bij het horrorgenre dan bij het erotische genre; en dan meer bepaald bij het subgenre van de tortureporn waartoe ook films als ‘Hostel’, ‘Grotesque’ en ‘Men Behind The Sun’ behoren. Maar los daarvan mag ons hartenlapje altijd eens een kepie opzetten. Morgen: ‘Fifty Shades Darker’.
