'Euphoria' op Play: 'Een aaneenrijging van expliciet geweld, harddrugs en immorele seksualiteit'

In de door Drake geproduceerde HBO-serie ‘Euphoria’ stort een groep tieners zich zonder schroom op de lonkende wereld van seks en drugs. In hun onophoudelijke zoektocht naar zaligmakende hoogten verzeilen ze vooral in beklemmende diepten.

Rue Bennett, het 15-jarige meisje rond wie deze serie draait, vat bij aanvang van de eerste aflevering haar nog korte maar geaccidenteerde levensverhaal samen. Onder meer door complicaties bij de geboorte kampt ze al op jonge leeftijd met verschillende psychische stoornissen, die ze nog voor ze goed en wel de puberteit heeft bereikt weinig accuraat probeert te bestrijden middels verdovende middelen. Wanneer haar zusje haar op een dag bewusteloos aantreft na een overdosis, wordt ze doorverwezen naar een afkickkliniek. De christelijk geïnspireerde praatgroepen aldaar hebben niet het gewenste effect, maar Rue slaagt erin zich te laten ontslaan uit de instelling, net op tijd om haar junior year (derde middelbaar) aan te vatten.

Wat volgt is een aaneenschakeling van wild feestgedruis, seksuele uitwassen en bonte drugtrips, een tsunami aan tienerextravaganza die van bij de start op volle toeren raast om pas met de aftiteling tot rust te komen. De uitgekiende montage houdt al de drukte aardig binnen het gareel en vermijdt duizelingwekkende overdaad en de regisseur legt de nachtelijke excessen vast met een degelijke, zij het weinig vernieuwende, mix van vinnige shots, psychedelische slowmotions en neonlichten. Bekende en minder bekende knalplaten uit de hedendaagse hiphop en elektronica begeleiden de taferelen naadloos, ongetwijfeld onder het toeziend en goedkeurend oog van producer Drake.

Gewezen Disneyster Zendaya, die de hoofdrol vertolkt, imponeert door geloofwaardig en schijnbaar moeiteloos een cool je-m’en-foutisme te koppelen aan een fragiele inborst. Met haar prestatie bewijst Zendaya niet alleen dat ze een meer dan volwaardige actrice is, ze schudt ook in één beweging haar gezinsvriendelijke imago van zich af. Van andere Disneygrootheden als Miley Cyrus en Selena Gomez heeft ze geleerd dat je bij een dergelijke transformatie maar beter vol voor de zedeloze buitensporigheden kiest, en – jezusmina – wat staat deze reeks er bol van.

Expliciet en onverschillig

‘Euphoria’ is lang niet de eerste adolescentenserie die zich buigt over de omgang van tieners met seksualiteit en drugs, maar weinig van zijn voorgangers deden dat zo brutaal en expliciet. De tieners in kwestie gebruiken de meest agressieve harddrugs alsof het de normaalste zaak van de wereld is en wanneer de ene trip – good or bad – voorbij is, beginnen ze alweer aan de volgende. Hun seksualiteit is dan weer niet zomaar losbandig, maar zeker langs mannelijke zijde simpelweg gewelddadig en volstrekt immoreel. De makers schrikken er niet voor terug om die uitbarstingen herhaaldelijk expliciet in beeld te brengen, met inbegrip van weerzinwekkende details.

Stuitend is niet alleen dat de personages zich hieraan te buiten gaan en dat wij daar gedwongen getuige van zijn, maar ook dat de 15-jarige (!) jongeren hierop reageren met een deprimerende onverschilligheid. Voor hen zijn allerhande zwaar verslavende pillen en injecties een onmisbaar en vooral onproblematisch onderdeel van de puberteit en behalve de ouders lijkt niemand uit hun omgeving daar anders over te denken. De gewelddadige seksualiteit lijkt eveneens gewoon bij het leven te horen; zo wordt er bijvoorbeeld akte genomen van wansmakelijk seksueel overschrijdend gedrag met een door en door cynisch en onverschillig ‘well, this is America’.

Zoveel misantropie, zoveel onverschilligheid en zoveel duisternis kunnen hun nut hebben als ze de kijker doen nadenken over de aangekaarte problemen maar net daar wringt het schoentje. In ‘Euphoria’ geraken eventuele interessante nuances en rake observeringen immers verpletterd onder de continue stroom aan brutaliteiten en, belangrijker, de moraal van het verhaal wordt ons via de voice-over van Rue ingelepeld, zodat we zelf vooral niet hoeven na te denken. Haar analyses, zoals haar eenduidige verbinding tussen ‘the system’ en druggebruik en haar veroordeling van mensen die vrouwen beledigen om hun naaktfoto’s, zijn bovendien te belerend, te voor de hand liggend en te simplistisch.

Dat we ons na de onbehaaglijke aaneenrijging van expliciet geweld in 'Euphoria' misselijk voelen, is zonder twijfel de bedoeling, maar voor een dergelijke opoffering krijgen wij graag wat stof tot nadenken in ruil.