de hofleveranciers
‘Filip kwam hier al geschenkjes voor Mathilde kopen nog voor hun verloving bekend was’
Je kunt er gif op innemen: koningin Mathilde draagt donderdag op de nationale feestdag een outfit van Natan. Ontwerper Edouard Vermeulen viert zijn 20ste verjaardag als hofleverancier, en er zijn nog veel meer vaklui die net als hij aan het hof mogen leveren: 124 om precies te zijn. Humo zocht enkelen van hen op en liet zich royaal bijpraten over ons koningshuis. Welke chocolade eet de koning der Belgen? Wat staat er in de platenkast van de Saksen-Coburgs? En aan welke bieren laven ze zich? ‘Van een goed getapte pint houden ze wel in Laken.’
Voor lezers met ambitie sommen we eerst nog even de voorwaarden op om hofleverancier te worden. Wie aanspraak wil maken op een erkenning, moet in België wonen, al minstens vijf jaar aan het koningshuis leveren en op eerlijke en duurzame wijze produceren. Daarnaast moet de koning of koningin het aangeboden product natuurlijk ook gewoon lekker, leuk of handig vinden. Wat ons naadloos bij de eerste hofleverancier brengt:
Brouwerij Alken-Maes
Alken-Maes, brouwer van onder meer Cristal, Grimbergen en Ciney, is hofleverancier sinds 1998, maar de samenwerking met het hof gaat al veel langer terug, weet voormalig CEO Yannick Boes.
Yannick Boes «In 1939 kreeg Paul Paelinck, mijn latere schoonvader, de vraag om huisleraar te worden van de jonge prinsen Boudewijn en Albert. Hij ontwikkelde een nauwe band met de koninklijke familie en jaren later, in 1950, vroeg koning Leopold III of hij geen lekker biertje kende om te introduceren aan het hof. Paul, een geboren en getogen Hasselaar, zei: ‘Sire, ik ken maar één lekker biertje, en dat is het Alkense Cristal.’ Mijn grootvader, toen CEO van de brouwerij, droeg zijn chauffeur prompt op om zijn Buick vol te laden en naar Laken te rijden. De arme man is toen verloren gelopen in het paleis: hij mocht de kratten in de kelder zetten, maar vond de uitgang niet meer terug (lacht).»
HUMO Dat was in 1950. Toch werden jullie pas hofleverancier in 1998.
BOES «Simpelweg omdat we er nooit aan dachten om de erkenning aan te vragen. Toen we de aanvraag uiteindelijk toch indienden, was het meteen in orde. We zijn, op een korte onderbreking na, ook altijd blijven leveren. Eerst dus aan koning Leopold III, dan aan Boudewijn en Albert, en nu aan Filip.»
HUMO Wat leveren jullie aan hen?
BOES «Dat is geheim, er is een deontologische code waaraan we ons moeten houden. Nu ja, zo moeilijk is dat niet te raden. We verkopen geen kaarsen, hè (lacht). Algemeen gesteld: ze houden wel van een goed getapte pint aan het hof.»
HUMO Jullie waren er ook bij op het verlovings- en trouwfeest van Filip en Mathilde.
BOES «Dat was voor ons natuurlijk de kers op de taart. Wat ze die avond dronken, mag ik je wel vertellen: op de kaart stonden Cristal, Maes en Grimbergen. We hadden verschillende eigen togen, eigen tapinstallaties, en onze eigen mensen verzorgden de bediening. Er waren tweeduizend genodigden. Het was een unieke ervaring. Ik herinner me bijvoorbeeld hoe Herman De Croo stiekem zijn glas champagne wegzette en bij ons aan de toog een Grimbergen kwam vragen (glimlacht). De gasten wisten die avond ook heel goed wát ze bestelden: geen ‘pintje’ maar een ‘Maes’ of een ‘Cristal’. Er zijn veel foto’s gemaakt van vooraanstaanden met een biertje van onze brouwerij in de hand.»
HUMO U was er op beide feesten bij als gast, u was dus niet zelf aan het werk. Lette u er desondanks op wat de mensen dronken?
BOES «Natuurlijk. Wat drinken ze, is het bier perfect getapt? Op zo’n avond mag er niets fout lopen, en dat is gelukkig ook niet gebeurd.»
HUMO Klopt het gerucht dat de ploeg van de VRT ook wel een biertje lustte?
BOES (lacht) «Ja. De dag voor het verlovingsfeest gingen we alles klaarzetten. We wilden de tap testen maar die werkte niet. Hoe kon die zo snel stuk zijn? Bleek dat het vat al af was. De mensen van de VRT, die ook al ter plekke waren om alles op te stellen, hadden al eens geproefd. Geen probleem: we hadden meer dan genoeg voorraad in de vrachtwagen (lacht).»
Vaste planten Spruyt
Jan Spruyt is al decennialang kweker van vaste planten, voor uw en voor koninklijke tuinen. Koningin Paola, toen nog prinses, kwam als eerste lid van de koninklijke familie bij hem over de vloer. Zoon Nik: ‘Mijn vader kreeg een telefoon van het hof: ‘Maak u klaar, de prinses komt eraan.’ Dat was nog met een heel gevolg van hofdames en zo. Hij wist niet goed wat hij moest doen (lacht).’
HUMO Jullie zijn in het rustige Buggenhout gevestigd. Daar keken ze vast vreemd op toen er ineens zo’n delegatie door het dorp reed.
NIK SPRUYT «Het was grappig: mijn vader had tegen de buren gezegd wie er op komst was en hun op het hart gedrukt dat ze dat vooral tegen niemand mochten zeggen. Binnen de kortste keren wist de hele buurt ervan en tegen dat de prinses hier aankwam, stond iedereen klaar met camera’s en fototoestellen (lacht).
»Nu, blijkbaar heeft mijn vader haar toch goed ontvangen, want ze is blijven komen. Telkens wanneer ze de kans had, ‘ontsnapte’ ze aan het hof en kwam ze incognito bij ons winkelen, meestal na de openingsuren. Zodra ze koningin werd, kreeg ze meer verplichtingen en verminderden haar bezoekjes, maar ze is, tot op de dag van vandaag, altijd blijven komen.»
HUMO Heeft ze groene vingers?
SPRUYT «O ja, ze is een kenner. Het valt haar meteen op als we nieuwe soorten hebben, en ze stelt heel gerichte vragen over de verzorging en dergelijke. Ze houdt ervan om die planten in haar tuin te zetten, ze volgt hun groei goed op.
»Het is nog steeds vooral mijn vader die het contact met haar onderhoudt, maar twee jaar geleden heb ik haar zelf ook een keer mogen rondleiden. Ze is een heel vriendelijke dame. Heel gewoon ook. Ze staat erop dat we haar met ‘mevrouw’ aanspreken en absoluut niet met ‘uwe hoogheid’ of ‘majesteit’. Daar houdt ze niet van, zeker niet in haar vrije tijd.»
HUMO Jullie hebben een bloem naar haar vernoemd.
SPRUYT «Mijn vader houdt zich graag bezig met het veredelen van planten – met de soorten te verfijnen, zeg maar. Zijn honderdste creatie heeft hij de ‘de Phlox Queen Paola JS® Koningin Paola PBR’ genoemd. We hebben daar uiteraard haar toestemming voor gevraagd, je mag haar naam niet zomaar gebruiken. Maar ze vond het heel tof. Het is ook echt een mooie plant, een meerwaarde voor elke tuin.»
HUMO Intussen hebt u de titel van hofleverancier overgenomen van uw vader en levert u aan koning Filip en koningin Mathilde.
SPRUYT «We leveren minder dan vroeger. Tuinieren is Paola’s grote hobby, ik vermoed dat dat voor Filip en Mathilde minder het geval is. En in de tuinen van het paleis staan sowieso vooral bomen en struiken, die domeinen zijn te groot voor vaste planten. Eigenlijk lever ik meer aan het Deense hof. Maar niet als hofleverancier: dat kan niet omdat ik een Belg ben. Maar het is natuurlijk heel fijn dat onze planten ook daar hun weg naar het koningshuis hebben gevonden.»
La Boîte à Musique
Het Belgische koningshuis weet een streepje klassiek wel te waarderen en vindt zijn gading bij La Boîte à Musique, de platen- en cd-winkel gespecialiseerd in klassieke muziek vlak bij Bozar in Brussel.
Bertrand De Wouters (eigenaar) «Onze winkel is een familiezaak. Ik nam ze begin jaren 90 over van mijn vader en in 1993 mocht ik mezelf officieel hofleverancier noemen. Toen nog onder koning Albert II.»
HUMO Kwam koning Albert zelf naar de winkel?
DE WOUTERS «Ja. Hij was al langer klant bij ons, zo zijn we ook hofleverancier kunnen worden. Koning Filip heeft onze erkenning nadien voortgezet. Ook hij is al heel lang klant. Hij is hier zelfs een geschenk voor Mathilde komen kopen nog voor hun verloving officieel bekend werd gemaakt.»
HUMO Wist u toen voor wie dat geschenk was?
DE WOUTERS «Hij zei dat niet specifiek. Maar het was vrij duidelijk (glimlacht).
»Koningin Mathilde is trouwens een zéér groot muziekliefhebber. Ze speelt zelf piano en komt geregeld naar de winkel.»
HUMO Wordt u dan vooraf verwittigd?
DE WOUTERS «Soms wel, dan belt het hof een paar dagen vooraf. Maar het gebeurt ook dat ze hier onverwachts op de stoep staat. Voor ons is dat allemaal oké, natuurlijk. We staan gekend om ons persoonlijke advies, dat geven we aan al onze klanten.»
HUMO Heeft het vorstenpaar favoriete nummers of componisten?
DE WOUTERS «Mathilde houdt van romantische pianomuziek, Chopin stond al vaker op haar lijstje. Maar ook barok kan ze waarderen, ze heeft een brede smaak.»
HUMO Was het ook een cd van Chopin die Filip voor haar kocht?
DE WOUTERS «Dat mag ik niet zeggen. Ik kan wel vertellen dat ze vaker geschenken bij ons kopen. Vooral Mathilde koopt geregeld een cadeautje voor hun kinderen, ook voor kroonprinses Elisabeth. Wellicht hebben ze de liefde voor muziek van haar meegekregen.»
Savonneries Bruxelloises
Ook mensen met blauw bloed moeten zich wassen, en het Belgische koningshuis gebruikt daarvoor graag zeep van Savonneries Bruxelloises, de oudste zeepfabriek op Brussels grondgebied. Sinds 2016 leveren ze aan het koninklijk paleis.
Maxime de Villenfagne «Maxime Pecsteen en ik, twee rasechte Brusseleirs, namen de fabriek over in 2019. We moesten ons toen opnieuw kandidaat stellen als hofleverancier, want de erkenning is een persoonlijke titel, ze staat nooit op naam van een firma.»
HUMO Waren er bijzondere voorwaarden waaraan jullie moesten voldoen?
DE VILLENFAGNE «Het paleis hecht veel belang aan eerlijkheid. We moeten bijvoorbeeld correct omgaan met ons personeel en niet chipoteren met grondstoffen.»
HUMO Jullie leveren zeep.
DE VILLENFAGNE «We krijgen de bestelling rechtstreeks van het paleis: ze geven aan hoeveel en welke zeepjes ze willen. De levering is altijd een tof moment: we duiden iemand aan van de medewerkers om de doos naar het paleis te brengen, en die dag zie je hem of haar dan piekfijn opgekleed op kantoor verschijnen. Niet dat we de doos rechtstreeks aan iemand van de koninklijke familie geven, maar het blijft speciaal om aan het hof te mogen komen.»
HUMO Welke geur is de koninklijke favoriet?
DE VILLENFAGNE «Details mag ik helaas niet geven, maar ze bestellen onze zepen zowel voor eigen gebruik als om cadeau te geven aan ambassadeurs of tijdens presentaties in het buitenland.»
HUMO Hebt u de koninklijke familie al persoonlijk ontmoet?
DE VILLENFAGNE «Enkel koningin Mathilde. Tijdens een receptie voor hofleveranciers ontvingen we de erkenning uit haar handen. Achteraf kwam ze een praatje maken. Onder andere over zeep, ja (lacht).»
Ambiorix
Dat Erik Van Looy graag schoenen draagt van Ambiorix, weten we, maar ook de mannen aan het hof lijken van het merk te houden.
Peter Vavedin (CEO) «We werken al voor hen sinds de jaren 80. Koning Albert, toen nog prins, kwam geregeld op zijn motor naar de fabriek om schoenen te kiezen. Hij stelde die zelf samen: dit soort leder, dat model. We maakten die op maat, maar hij week nooit veel af van de bestaande modellen. Het is een beetje zoals je nu een auto gaat kopen en enkele opties kiest.
»Ik werkte toen nog niet bij Ambiorix, maar naar verluidt verliepen die bezoekjes telkens aangenaam en is Albert een heel gewone en vriendelijke man.»
HUMO In 2009 werd u erkend als hofleverancier.
VAVEDIN «Albert was intussen koning en bleef onze schoenen dragen. Na zijn troonsafstand liep de samenwerking door en werden we hofleverancier van koning Filip.»
HUMO Komt hij ook naar de fabriek om te passen?
VAVEDIN «Nee, nu gaat dat helemaal anders. We krijgen om de zoveel tijd een bestelling van het hof: zoveel van dit paar, zoveel van dat paar… Voor wie ze bestemd zijn, staat er niet bij. In principe weten wij dus niet wie welk model draagt. Maar we letten daar natuurlijk op als de koninklijke familie in het openbaar verschijnt. Eigenlijk weten we het dus wél (lacht).
»Een uitzondering is prins Laurent: hij komt wel zelf naar de winkel. Onze flagshipstore in Brussel bevindt zich op honderd meter van het koninklijk paleis. Hij springt daar weleens binnen, vraagt een verkoopster om wat uitleg, past enkele paren, betaalt en is weer weg.»
HUMO Van welke stijl houden de koninklijke heren?
VAVEDIN «Ze kiezen altijd geklede schoenen, meestal de wat klassiekere modellen. Ik vermoed dat ze vooral kijken naar het kostuum waar ze een bepaalde schoen bij willen dragen, zodat het bij elkaar past.»
Daniel Ost
Geen koninklijk huwelijk, staatsbezoek of plechtigheid zonder imposante boeketten en bloemstukken. Hofleverancier van dienst is de Daniel Ost Group.
Yann Callaert (CEO) «Vader Daniël en dochter Nele zijn als duo als hofleverancier erkend. Vroeger onderhielden Daniël en zijn echtgenote Marie-Anne het contact met het hof, nu zijn het vooral Nele, creatief directeur, en ikzelf die de honneurs waarnemen.»
HUMO Jullie leveren de bloemstukken en staan in voor de aankleding van de ruimtes.
CALLAERT (knikt) «Er is een tuinman voor de dagelijkse decoratie van het paleis, wij komen in beeld bij staatsbezoeken of tijdens belangrijke evenementen op het paleis, maar ook wanneer de koning of de koningin bijvoorbeeld bloemen legt bij het graf van de onbekende soldaat. Telkens wanneer het iets meer mag zijn, zeg maar.
»Het grootste evenement waar we bij waren, en waarmee we ook bekend zijn geworden, was het huwelijk van Filip en Mathilde in 1999, en vier jaar later van prins Laurent en prinses Claire.»
HUMO Hoe waren ze daarvoor bij jullie terechtgekomen?
CALLAERT «De Koninklijke Maatschappij voor Landbouw- en Plantkunde (KMLP), die ook de Gentse Floraliën organiseert, leverde de bloemen en planten voor beide huwelijken, en zij vroegen Daniël Ost om de bloemstukken te ontwerpen en de kerk aan te kleden. Dat was onze eerste opdracht voor het hof, en we zijn er sindsdien blijven plakken (lacht).»
HUMO Mogen jullie zelf kiezen hoe de boeketten eruitzien?
CALLAERT «Een deel is protocollair bepaald, vooral de afmetingen, kleuren, linten en siertekens. Begrijpelijk: ze kunnen niet een boeket aan iemand geven dat dubbel zo groot is als het boeket dat ze eerder aan iemand anders gaven. Maar we krijgen wel wat artistieke vrijheid. We werken intussen al zo lang voor de koninklijke familie dat we weten wat ze mooi vinden.»
HUMO En? Wat vinden ze mooi?
CALLAERT «Ze zijn eerder klassiek van smaak. Ze houden van traditionele bloemen als rozen en pioenen, en van lichte kleuren en pasteltinten. Het mag zeker niet te flashy zijn. Ze hebben ook graag dat we seizoensbloemen gebruiken. Ze kennen er wel wat van, vooral koningin Mathilde is een groot bloemenliefhebster.»
HUMO Komt ze weleens kijken als jullie bezig zijn met de decoratie?
CALLAERT «Geregeld, ja. Zeker als er een belangrijk bezoek of diner gepland staat. Ook tijdens de voorbereiding van de jaarlijkse kersttoespraak van de koning denkt ze mee na over de aankleding van de ruimte.
»Soms vraagt ze om een bepaalde vaas uit haar collectie te gebruiken. Ze houdt graag de controle in handen, maar dat vinden wij niet erg: het is alleen maar fijn om te mogen werken voor iemand die zo betrokken is.»
La Maison Pierre Marcolini
De Brusselse ‘chocoladekoning’ Pierre Marcolini werd in 2020 uitgeroepen tot beste patissier ter wereld, maar aan het Belgische hof kennen ze de kwaliteit van zijn creaties al veel langer.
Pierre Marcolini «In 2015 werden we erkend als hofleverancier. Een grote eer, want er zijn geen objectieve criteria voor de erkenning: de koning kiest louter op basis van zijn smaak.»
HUMO Hofleveranciers krijgen hun brevet uit de handen van koningin Mathilde zelf.
MARCOLINI «Ik herinner me die dag zeer goed. We mochten iemand meenemen, en ik vroeg het aan Anna, destijds mijn allereerste medewerkster. Ik vond dat een mooie manier om haar te bedanken. Ze is vandaag nog steeds bij ons in dienst.»
HUMO Jullie leveren onder meer chocolade, macarons, cake en ijs aan het hof. Zijn het grote snoepers in Laken?
MARCOLINI (lacht) «Ik denk wel dat ze allemaal van onze producten houden, ja. Maar wie er nu precies het meeste van eet, dat weet ik niet.»
HUMO Hebben ze speciale wensen of voorkeuren?
MARCOLINI «Nee, ze houden het graag sober. Waar ze wel veel belang aan hechten, is de kwaliteit en duurzaamheid. Het is één van de redenen waarom ik het brevet mag dragen: veel andere chocolatiers kopen hun basischocolade aan bij grote chocoladefabrikanten, ik reis zélf de wereld rond om kleine cacaoplantages te bezoeken. Zo weten we zeker dat de cacaobonen op eerlijke wijze geteeld worden. Ik weet dat de koning die manier van werken zeer waardeert.»
HUMO U draagt uw brevet met trots.
MARCOLINI «Uiteraard. De koning en koningin doen er alles aan om de Belgische bedrijven te helpen. Ik was enkele jaren geleden in China om er te onderhandelen met een potentiële zakenpartner. De koning was er op dat moment toevallig ook, hij hoorde van onze onderhandelingen en zei persoonlijk tegen onze zakenpartner dat hij met Marcolini een goede keuze had gemaakt, dat wij zijn hofleverancier zijn en dat onze chocolade de beste van de wereld is. Het belang van zulke uitspraken voor het aanzien van een firma mag je niet onderschatten.»
Crolux
Tijdens de jaarlijkse kersttoespraak van koning Filip dwaalt er minstens één paar ogen af naar de kerstboom achter hem: die van Jan Crobeck van de firma Crolux. Hij levert al sinds de jaren 80 alle kerstverlichting aan het hof.
Jan Crobeck «We hadden destijds een heel mooie set kerstlampjes. Koningin Paola zag die in een tuincentrum, noteerde onze gegevens en introduceerde ons op die manier aan het hof. Ze hebben die set trouwens gebruikt tot in 2011. Toen waren de lampjes nóg niet kapot, maar het hof wilde overstappen op ledverlichting.»
HUMO Dat jaar breidde jullie opdracht uit: jullie mochten álle lampen leveren die in het paleis gebruikt worden.
CROBECK «Het koningspaar schreef een groot project uit: ze wilden overschakelen op energiezuinige ledverlichting, maar ledlampen waren toen nog zwaar en lelijk. Ze vroegen verschillende producenten om die lampen wat decoratiever te maken, en wij hebben die ‘wedstrijd’ gewonnen. Leuk weetje: toen de toenmalige Franse president Nicolas Sarkozy en zijn entourage hoorden dat wij decoratieve ledlampen hadden ontworpen, zijn ze persoonlijk naar Laken afgezakt om te komen kijken. Ze konden het niet geloven.
»Onze eerste opdracht na die wedstrijd was om de kroonluchters in de troonzaal te voorzien van ledverlichting. Nadien mochten we het hele paleis onder handen nemen. Het stroomverbruik daalde gigantisch, tot minder dan tienduizend kilowattuur per jaar, wat maar zoveel is als een doorsneegezin. Ook de CO2-uitstoot daalde sterk. En dat allemaal lang voor de energiecrisis. Het paleis is op dat gebied een echte voortrekker geweest.»
HUMO Kregen jullie de vrije hand of moesten jullie voorschriften volgen?
CROBECK «We kregen enkele richtlijnen. Voor de troonzaal wilden ze bijvoorbeeld graag de kleur van een brandende kaars.»
HUMO En voor de kerstverlichting?
CROBECK «Die mag sober zijn. Ze houden van warmwit. Ik moet zeggen: ze hebben een goede smaak. Ik zie soms de meest affreuze kleuren in kerstbomen hangen, maar aan het hof weten ze wat mooi is.»
HUMO Wie heeft het, op het vlak van de decoratie, voor het zeggen?
CROBECK «Koningin Paola heeft zich daar altijd op toegelegd. Zij is erg gesteld op decoratie en accessoires zoals mooie lampen. Sinds Filip en Mathilde aan de macht zijn, is het vooral koningin Mathilde die zich ermee bezighoudt.
»Van 23 juli tot en met 28 augustus houdt het koninklijk paleis trouwens opendeurdagen. Wie energiezuiniger wil gaan wonen en nog twijfelt of ledlampen mooi zijn, kan het daar met eigen ogen aanschouwen.»
Freddy Sport
‘Een paar jaar geleden kregen we telefoon,’ vertelt Martine Vanden Eede, die samen met haar echtgenoot en hun twee zonen fietsenwinkel Freddy Sport runt. ‘Of prins Filip tijdens de middagpauze kon langskomen om een fiets te kiezen? ‘Jaja,’ zeiden wij, ‘kom maar af.’ We waren ervan overtuigd dat het een grap was, dat iemand ons wilde beetnemen.’
HUMO Maar hij kwam echt.
MARTINE VANDEN EEDE (lacht) «Ja. Voor de zekerheid bleven we tijdens de middagpauze toch maar in de winkel. En inderdaad, niet veel later stond hij aan de deur, samen met zijn bodyguards. De sfeer was meteen vrij gemoedelijk, we hadden vooraf ook geen hele waslijst van regels gekregen over hoe we hem moesten aanspreken of zo.»
HUMO Hoe was de toenmalige prins bij jullie terechtgekomen?
VANDEN EEDE «Echt geen idee. Ze hebben dat niet gezegd, en aan hemzelf kun je dat moeilijk vragen, hè (lacht). Maar hij is daarna nog meerdere keren teruggekomen, ook met Mathilde. Soms voor henzelf, soms voor hun kinderen, en de kinderen kwamen ook al zelf naar hier. Ik herinner me hoe prinses Elisabeth een fiets kwam uitproberen. Ze reed hier op het fietspad langs de Ninoofsesteenweg en met z’n allen liepen we achter haar aan: haar bodyguards, wij… Auto’s claxonneerden. Het moet een hilarisch tafereel geweest zijn.
»Sinds Filip koning is, komen ze niet meer naar hier, maar gaan wij naar het hof. Dan nemen we een aantal fietsen mee, of bijvoorbeeld helmen als ze die nodig hebben, en testen ze die ginds. We gaan ook ieder jaar naar het hof voor het onderhoud van de fietsen, meestal rond de periode van autoloze zondag.»
HUMO Rijden ze elektrisch?
VANDEN EEDE «Nee hoor, ze trappen allemaal gewoon. Ze zijn best sportief, denk ik. Ze fietsen geregeld, ook op vakantie maken ze mooie tochten.»
HUMO Stappen ze ook weleens op een koersfiets?
VANDEN EEDE «Dat niet. De koning heeft een mountainbike en een klassieke fiets. De jonge prinsen hebben een sportieve moutainbike en de koningin en prinses Elisabeth hebben een stadsfiets. Qua kleuren houden ze het sober, zeker de koningin gaat voor neutrale tinten. Dat past bij haar karakter, denk ik.»
Kurve Lichttechniek
‘Verlichting is méér dan een lamp indraaien.’ Roy Sax, algemeen directeur van Kurve Lichttechniek, maakt sinds de regeerperiode van koning Albert de lichtplannen voor het hof.
Roy Sax «Kurve is een consultancybureau. We bekijken hoe we met verlichting sfeer kunnen creëren in een ruimte en hoe we objecten zoals foto’s of kunstwerken op een mooie manier kunnen belichten. Na de plaatsing stellen we het licht af volgens het lichtplan.»
HUMO Hoe pakt u dat aan op het paleis?
SAX «Een voorbeeld: de koning ontvangt zijn buitenlandse gasten graag in zijn bureau. Op weg daarheen kom je door een ontvangstkamer waar borstbeelden en schilderijen van de vorige koningen staan. Het koningspaar wilde die ruimte gezellig inrichten en vroeg ons om de beelden te belichten. Dat klinkt misschien eenvoudig, maar het is precisiewerk: belicht je te frontaal, dan maak je een object ‘plat’. Maar doe je het juist, dan creëer je een enorme sfeer. Ik weet dat zowel hare majesteit als de koning daar gevoelig voor zijn.»
HUMO Jullie mochten ook de grote inkomhal van het paleis onder handen nemen.
SAX «Daar mochten we de portretten van de majesteiten en de borstbeelden belichten. Een leuke anekdote: in die hal staan al jaar en dag dezelfde beelden. Nadat wij er de belichting hadden gedaan, vroeg de man die daar al jaren het onderhoud doet aan zijn overste: ‘Ha, nieuwe beelden?’ Hij had ze voordien gewoon nooit opgemerkt. Om maar te zeggen wat belichting kan doen (lacht).»
HUMO Maken jullie ook lichtplannen voor de privévertrekken van de koning en de koningin?
SAX «Ja. Wat dat betreft zijn we één van de meer bevoorrechte hofleveranciers. Als je een afgewerkt product levert, kun je een doos afgeven aan de ingang en dan komt die via via wel bij het vorstenpaar terecht. Wij moeten de ruimtes bekijken en advies geven, dus mogen we op plekken komen die niet toegankelijk zijn voor het publiek. We werken ook nauw samen met de koning en de koningin. Zo doen we altijd een voorvertoning van de mogelijkheden, en daar komen ze telkens persoonlijk naar kijken.»
HUMO Hoe zijn ze bij u terechtgekomen?
SAX «Soms moet je gewoon de juiste persoon op de juiste plaats treffen. Wij werken al 25 jaar samen met de architecten en interieurontwerpers van Axel Vervoordt. Hij werkt al langer voor het hof, en het was dankzij hem dat we destijds een opdracht kregen. Ons werk werd positief onthaald, en zo zijn we nadien voor het hof blijven werken.»