Gegoten lood om oud ijzer: Israëlisch historicus Tom Segev over het conflict

Hoe noem je dat, zo'n grootschalige militaire actie die, behalve een humanitaire ramp, kapotgeschoten wijken oplevert en huilende mensen die hun overleden of gewonde kinderen, broers of zussen, vaders of moeders uit de brokstukken optillen? 'Gegoten lood' hebben de Israëli's dit keer bedacht voor de actie die ze op zaterdag 27 december begonnen met luchtaanvallen op Gaza, gevolgd door een grondoffensief. Gegoten lood: woorden uit een Joods kinderliedje.

De Israëlische vredesactivist Uri Avneri heeft al een correctere benaming voorgesteld: 'De Verkiezingsoorlog', omdat Ehud Barak, minister van Defensie en leider van de Arbeiderspartij, en Tzipi Livni, minister van Buitenlandse zaken en leider van Kadima, met deze oorlog vooral de aanstaande verkiezingen zouden willen winnen - tot ze lood begonnen te gieten, leken ze die te gaan verliezen. Avneri: 'In de verkiezingsonderzoeken kreeg Barak binnen 48 uur vijf zetels meer in de Knesset, het Israëlische parlement. Dat zijn tachtig Palestijnse doden per parlementszetel.'
Een cynische visie, maar is ze correct? Ik vraag het, op 8 januari, de twaalfde oorlogsdag, aan Tom Segev, een andere zeldzame Israëlische contestant van deze oorlog. Segev (63) is een bekend historicus, journalist en een belangrijk opiniemaker in Israël, met een column in de krant Haaretz. De derde dag van de oorlog schreef hij daar: 'Israël valt de Palestijnen aan om ze 'een lesje te leren'. Dat is een uitgangspunt dat de zionistische beweging sinds haar begin heeft gekenmerkt: wij zijn de vertegenwoordigers van vooruitgang en verlichting en van een verfijnde rationaliteit en moraal, terwijl de Arabieren een primitief, gewelddadig volkje zijn, domme kinderen die moeten worden opgevoed en wijsheid bijgebracht - natuurlijk met een wortel en een stok, zoals je een ezel drijft.'
Een fragment uit het interview met Tom Segev:
Segev «Het is heel moeilijk te achterhalen wat het strategische doel van deze operatie is, dat klopt. Hamas helemaal vernietigen? Of het alleen maar zo erg verzwakken dat we met een ander Hamas te doen hebben? Ik ben niet zo zeker dat de regering eigenlijk wel weet wat ze wil. Terwijl wij nu praten zijn er onderhandelingen bezig over een staakt-het-vuren, maar de Israëlische regering lijkt niet gehaast: liever gaat ze nog een aantal dagen met de actie door in de hoop nog meer raketten van Hamas te kunnen vernietigen.
»Hamas als beweging wegbombarderen is waarschijnlijk onmogelijk, omdat het niet alleen een terroristische organisatie is, maar ook een echte nationale beweging, die de steun heeft van de bevolking van Gaza. Het uitgangspunt - dat je de leiders van Hamas kan platbombarderen en ze vervangen door anderen - is gewoon verkeerd.
»Daarom voel ik me heel slecht bij deze hele operatie. Het leed dat we de burgers van Gaza aandoen is absoluut verschrikkelijk, en ik kan er geen rechtvaardiging voor bedenken. 'Hamas plaatst zijn raketten midden in scholen en wijken, ze gebruiken de burgers als schild!' hoor ik hier voortdurend, maar dat is geen excuus. Ja, dat doen ze, en het is verschrikkelijk, maar als je dat wéét betekent dat wel dat je ze dáár niet kan aanvallen. Burgers aanvallen is verkeerd in Sdrot en de andere Israëlische steden die Hamas bestookt, én het is verkeerd in Gaza. Het was verkeerd in Hiroshima, in Dresden, in Hanoi; het was verkeerd in Beirut, zoals het verkeerd was in Haifa en Tel Aviv - het is áltijd verkeerd burgers te bombarderen. Maar staten doen het altijd weer.»
Het vollledige interview met Tom Segev leest u vanaf dinsdag 13 januari 2009 in Humo 3567.
Gaza (video)blogt
De grote media wordt de toegang ontzegd tot Gaza, dat op dit moment door Israël wordt bestookt met een grootschalig lucht- en grondoffensief. Hoewel de humanitaire omstandigheden er naar verluidt onderhand dramatisch aan het worden zijn, vinden enkele Palestijnse bloggers de tijd en de energie om over de toestand zoals zij die beleven te berichten via hun blogs. Daartoe hebben sommigen 1 uur per dag de mogelijkheid, wanneer ze even toegang hebben tot hun stroomgenerator, waarvan het gebruik door het benzinetekort gerantsoeneerd is.
>> Volg het nieuws uit de Gazastrook op de voet aan de hand van enkele persoonlijke blogs