Gered door de e-sigaret (3): Axl Peleman en Jonas Geirnaert blazen hun laatste rook uit
'Een lief met een sigarettenadem is toch een beetje een afknapper.' Axl Peleman en Jonas Geirnaert getuigen over hun gevecht met de tabak, en de verleiding van de e-sigaret: 'Vapen is volgens mij het beste alternatief'
Axl Peleman: ‘Vapen in bed’
Axl Peleman «Ik rook al van mijn twaalfde. In het begin was dat niet veel, maar in de jaren 90 rookte ik regelmatig twee pakjes per dag. Ik heb er nooit problemen mee gehad, maar vorig jaar merkte ik wel dat ik flink buiten adem was als ik de trap moest oplopen. Ik vond het daarom een goed idee om te stoppen op mijn vijfenveertigste. Ik ben dus een vapor stick gaan halen. Daarna heb ik vijf maanden geen enkele sigaret meer aangeraakt.
»Maar op een gegeven moment ben ik met mijn vrouw op reis gegaan naar Bilbao. We zouden daar vijf dagen verblijven, maar op het vliegtuig is mijn vapor stick uitgelopen. Ik dacht: ‘We zijn met vakantie: we kopen één pakje sigaretten, dat zijn er een paar per dag de man. En als we weer thuis zijn, stoppen we opnieuw.’ Dat was dus het slechtste idee dat ik in jaren heb gehad (lacht).
»Sindsdien combineer ik, in een verhouding van ongeveer 80 en 20 procent, vapen en roken. Het was ook nooit mijn bedoeling om te stoppen met roken. Ik wilde vooral geen sigarétten meer, maar ik ben niet tegen roken. Bij vapen inhaleer je ook een lichaamsvreemde stof. Het verschil met gewoon roken is dat je niks in brand steekt. Wat de meeste mensen missen is, denk ik, niet zozeer de nicotine maar de handeling. Mensen die stoppen met roken verdikken ook vaak, omdat ze iets naar hun mond moeten kunnen brengen. Met zo’n vapor stick omzeil je dat probleem volledig.»
HUMO Voor jou is de e-sigaret dus wel degelijk een goeie vervanger voor de gewone sigaret? Nogal wat vapers klagen namelijk dat het toch niet helemaal hetzelfde is.
Peleman «Ik vind het zelfs béter. Het klinkt misschien wat raar, maar je voelt jezelf op de één of andere manier properder. Als roker voel je je ’s nachts niet proper: je handen stinken, in mijn geval ook mijn snor en baard… Het is op den duur gewoon niet meer smakelijk. Met vapen heb je dat niet. Je krijgt nog wel nicotine binnen, maar van nicotine is bij mijn weten nog niemand doodgegaan. Kanker krijg je van die andere stoffen die allemaal in tabak zitten. Als je vapet, ben je ook minder opgefokt. Een sigarettenroker die midden in de nacht zonder valt, wil meteen naar de nachtwinkel rijden om een nieuw pakje te halen.»
HUMO Je kan het nicotine-gehalte in een e-sigaret ook doseren en zelfs kiezen voor een versie zónder nicotine. Wat is jouw voorkeur?
Peleman «Ik vape met nicotine. Doorgaans begin je met een hoog nicotinegehalte en bouw je dat geleidelijk af tot nul. Maar dat is volgens mij meestal het punt waarop het fout loopt. Je denkt: ‘Wat zit ik hier nu eigenlijk te blazen?’ Waarna je weer naar een gewone sigaret grijpt. Dat is dan zo gigantisch aromatisch en je proeft zoveel smaken die je al een paar maanden niet meer hebt geproefd, dat je op slag weer verloren bent.»
HUMO Je gaat gewone sigaretten en vapen dus blijven combineren?
Peleman «Nee, het uiteindelijke doel is toch te stoppen met roken. Als er één dag in mijn leven is die ik me beklaag, dan is het de dag dat ik mijn eerste sigaret heb aangestoken. Het is een pest.
»Wat mij wel stoort, is de hypocrisie rond tabak. Roken is slecht, maar dat kun je natuurlijk over véél dingen zeggen. Als ik tegenwoordig de pakjes van voedingswaren lees: hoeveel suiker daarin zit! Mijn grootvader is 103 geworden, en die rookte alle dagen havanna’s, die hij inhaleerde. En mijn vader is er nog geen 70 en is opgevreten door de suikerziekte.
»De maatschappij probeert ons duidelijk te maken dat roken slecht is voor de gezondheid. We moeten stoppen van de dokter, van onze ouders, van de staat, van Maggie De Block. Maar stap binnen in een tankstation, een supermarkt of een nachtwinkel en je staat voor een muur vol tabak. Dat kan in België dan wél. Via accijnzen – een wat chiquer woord voor ‘belastingen’ – verdient de staat ook miljarden aan tabak. Als iedereen morgen zou stoppen met roken, zit België met een dik probleem. Als het ze echt om onze gezondheid te doen was, verboden ze sigaretten toch gewoon? Of maakten ze tabak ineens vijf keer zo duur?
»Hetzelfde met drinken: het is een hel om naar de supermarkt te gaan als je een drankprobleem hebt of hebt gehad. Op 15 augustus drink ik al 22 jaar niet meer. Sinds ik gestopt ben, heb ik geen druppel meer gedronken. De eerste tien jaar heb ik mij ellendig gevoeld, want als ik naar de supermarkt ging, moest ik door drie rayons drugs. ’t Is als een heroïneverslaafde die poogt af te kicken en overal zakjes heroïne ziet hangen.»
HUMO Waar vape je?
Peleman «Thuis, in de auto, backstage… Op café niet, want ik ga niet meer op café. Dat zal makkelijk twintig jaar geleden zijn.»
HUMO Welk apparaat gebruik je?
Peleman «Ik heb een vapor stick van Eleaf. Mijn favoriete smaak is winterberry. Ook een voordeel van vapen: je kunt kiezen uit een heel gamma smaken. Nog zo’n misverstand: je steekt een sigaret niet op omdat het zo lekker smaakt, hè.»
HUMO Toch vreemd dat je wel probleemloos de drank vaarwel hebt gezegd, en dat het een stuk meer moeite kost om de sigaret definitief te laten.
Peleman «Probleemloos ging dat niet, stoppen met drinken (lacht). Maar sigaretten zijn verraderlijker. Als je drinkt, heeft dat rechtstreekse gevolgen voor je job, voor de mensen met wie je moet samenwerken, voor je omgeving, je vrouw en je kinderen… En als je ermee stopt, ben je van de ene dag op de andere nuchter. Maar sigaretten zorgen niet voor een roes. Rokers kunnen perfect normaal functioneren, en dat maakt het net zo gevaarlijk.»
HUMO Voor wie de gewone sigaret niet wil of kan laten, is vapen alvast een efficiënt hulpmiddel om minder te roken of het roken geleidelijk af te bouwen?
Peleman «Absoluut, vapen is een fantastische tussenhalte. Het probleem is wel dat je er mogelijk aan blijft plakken. Maar dat is dan nog altijd een pak beter dan een sigaret. Hoewel het me niet zou verbazen als binnen tien jaar blijkt dat vapen zo mogelijk nog kankerverwekkender is dan roken. Die winterberry die ik rook: de ene keer ziet dat wit, de andere keer fluogeel. Volgens mij kappen ze daarin wat ze willen.»
HUMO Vapen kan ook vervelende bijverschijnselen hebben: irritatie van de bovenste luchtwegen, de mond en de keel. En hoofdpijn, misselijkheid of duizeligheid. Nog geen last van gehad?
Peleman «Ik totaal niet, maar mijn buurman is van de dokter moeten stoppen. Zijn dokter zei letterlijk: als je dan toch moet roken, rook dan maar gewoon terug een sigaretje. Hij kreeg hartkloppingen en was compleet buiten adem.»
HUMO Ook gehoord: iemand die van zijn longarts moest stoppen met vapen omdat hij er water van in zijn longen had gekregen.
Peleman «Je inhaleert waterdamp, hè. Als je dat uitblaast, is je snor helemaal nat. Maar om water in je longen te krijgen, moet je volgens mij toch al straf vapen. Ik ben ook de laatste om te beweren dat het gezond is. Als sigaretten 100 procent ongezond zijn, denk ik dat vapen rond de 15 à 20 procent zit. Stoppen blijft het beste. Maar als je dat, zoals ik, niet kunt opbrengen, dan is het mijns inziens het beste alternatief.
»Als je vapet, verdwijnen binnen de veertien dagen ook alle problemen die je hebt door het roken. Ineens kun je weer fluitend de trap op, word je niet meer ’s nachts wakker met de drang een sigaret op te steken. Sinds ik getrouwd ben, da’s ook al twintig jaar, wordt er niet meer gerookt in huis of in bed. Met vapen kan dat wel. Af en toe een trekje in bed: héérlijk.» (mvs)
Jonas Geirnaert: ‘Lief met sigarettenadem’
JONAS GEIRNAERT (televisiemaker) «Ik ben occasioneel beginnen te roken op m’n 17de. Mijn eerste sigaret rookte ik ’s zomers op een terras, na school. Er lag een pakje roltabak van een oudere vriend op tafel en ik had gevraagd of ik een sigaret mocht proberen te rollen, waarna ik die ook heb opgerookt. Dat smaakte behoorlijk degoutant, maar volgens mij vindt niemand zijn allereerste sigaret overheerlijk – dat is pas bij de tweede sigaret het geval (lacht). Vanaf dan bewandel je het pad richting verslaving.
»Ik heb animatie gestudeerd aan het KASK in Gent, en stam nog uit de tijd dat de docent filmtechnieken toestond dat er in de lokalen gerookt werd. Dat kun je je nu niet meer voorstellen. Twee derde van de klas rookte, maar de niet-rokers deden daar toen niet moeilijk over.
»Voor ik definitief afscheid nam van de sigaret, rookte ik ongeveer een pakje per dag. Ik zag een sigaret als een beloning: had ik een opdracht afgewerkt, dan stond ik mezelf toe er eentje op te steken. Al probeerde ik niet meer dan één sigaret per uur te roken: gesteld dat je acht uur per nacht slaapt, was mijn streefdoel dus maximaal zestien sigaretten per dag. Maar het blijft een verslaving: ik weet nog dat ik vaak de minuten heb zitten aftellen tot ik weer mocht roken (lacht).»
HUMO Wannes Cappelle, die al drie jaar rookvrij is, vertelde in Humo’s Zeven Hoofdzonden dat een eerdere poging tot stoppen samenviel met een writer’s block: voor hem toen hét bewijs dat hij nicotine nodig had om nummers te schrijven. Zwengelden sigaretten ook jouw creativiteit aan?
GEIRNAERT «Ja, maar ik heb daar een theorie over: het is niet het roken zelf dat de creativiteit aanwakkert, maar het feit dat je vijf minuutjes naar buiten gaat om je hoofd vrij te maken. Toen ik vroeger bijvoorbeeld een strip van Kabouter Wesley aan het tekenen was, schoten er me tijdens een rookpauze vaak ideeën te binnen die ik niet had gekregen als ik achter de computer was blijven zitten. Het helpt gewoon om even afstand te nemen: als niet-rokers óók elk uur vijf minuutjes het werk zouden neerleggen, zou dat op hen wellicht hetzelfde effect hebben. Al is roken natuurlijk wel een automatisme dat je daartoe dwingt: als je tegen een deadline aan het vechten bent, ga je niet zomaar voor de lol vijf minuten buiten staan.»
HUMO Wanneer rookte je je laatste sigaret?
GEIRNAERT «Exact vijf jaar geleden, in juli 2012. Puur op wilskracht: de e-sigaret was toen nog niet zo ingeburgerd als nu. Sindsdien heb ik nooit meer gezondigd, en ik hoop er ook nooit meer mee te herbeginnen. Dat het gelukt is, komt volgens mij doordat ik toen samen met mijn vriendin (Julie Mahieu, red.) voor een jaar naar Australië en Nieuw-Zeeland vertrokken ben. Je leven verandert volledig van de ene dag op de andere: de mensen en de plekken waar je normaal zou roken, laat je achter.»
HUMO Was de verleiding dan groot om te herbeginnen bij jullie terugkeer?
GEIRNAERT «De drang was weg, ook al hadden we toen een druk jaar met ‘De ideale wereld’. Tijdens het brainstormen stond er toen altijd wel iemand uit het raam te roken, maar het is toen niet bij me opgekomen zelf weer te beginnen. Maar als er iemand naast mij op een terrasje een sigaret aan het roken is, vind ik die tweedehandsrook wel nog altijd lekker ruiken. Mijn vriendin is een klein jaar geleden wel hervallen, maar ze is vorige week weer gestopt. Ben ik blij om: als je zelf niet rookt, is een lief met een sigarettenadem toch wel een beetje een afknapper.» (kd)
