Getwijfeld over België: Alt-J speelt op 11 juni een clubconcert in De Kreun in Kortrijk

Vijf jaar na hun gelauwerde debuut ‘An Awesome Wave’ is Alt-J een grote groep die wereldwijd podia als dat van Rock Werchter (net vóór de Foo Fighters op zondag 2 juli!) vult, maar op zondag 11 juni staan ze wonder boven wonder nog eens voor een clubconcert in De Kreun in Kortrijk. Het concert was in luttele seconden uitverkocht, maar misschien bent u wel één van die vingervlugge surfers die de songs van nieuwe plaat ‘Relaxer’ nu al en in ideale omstandigheden live zullen horen.

'We zingen alleen over landen waar we niks van afweten'

Wij doen nóg beter: we gingen in Londen naar Alt-J luisteren in een vergaderzaaltje boven een restaurant! Het moet wel gezegd dat Joe Newman (zang en gitaar), Gus-Unger Hamilton (zang en toetsen) en Thom Green (drums) die dag geen instrumenten bij hadden. Wel goed hoorbaar door het plafond: de televisie van de bovenburen. Een film, en die van Alt-J zijn filmliefhebbers.

Joe Newman «Ik ken die film. Iets met Morgan Freeman volgens mij. Ik kom er straks wel op.»

HUMO Heren, blij met de nieuwe plaat? Benieuwd naar de reacties?

Newman «Absoluut! Op alle twee de vragen.»

Gus Unger-Hamilton «Als we aan een plaat werken, zijn we een gesloten gemeenschap. Wij en de producer, geen pottenkijkers. We zijn behoorlijk zeker van onszelf en van de chemie binnen de groep.»

Newman «In Alt-J heeft iedereen evenveel zeggenschap. We werken in een bubble – dezelfde bubble als die waarin we de eerste en de tweede plaat hebben gemaakt, met dat verschil dat Gwil (ex-bassist Gwil Sainsbury, red.) er niet meer bij is. En aangezien ons dat tot dusver geen windeieren heeft gelegd, gaan we ervan uit dat het met de nieuwe plaat ook wel snor zal zitten. In ieder geval: wij zijn er erg blij mee.»

undefined

HUMO Wat zou er gebeuren mocht één van jullie het roer resoluut in handen nemen?

Unger-Hamilton «Hangt er vanaf wie natuurlijk. Ik denk dat ik de conservatieve stem ben. Ik ben klassiek geschoold en zal sneller zeggen: ‘Die noot mag niet in dat akkoord.’ Soms zegt Joe dan: ‘Jawel hoor,’ waarop ik dan weer: ‘Wel, als je het zo bekijkt.’ (lacht) We hebben nooit zo weinig gediscussieerd als tijdens de opnames van ‘Relaxer’. Op de vorige platen staan er veel meer compromissen – fantastisch klinkende compromissen, mind you – maar dit is de plaat van de unanimiteit.»

HUMO Waarom hebben jullie een producer nodig?

Newman «Toen we aan ons debuut ‘An Awesome Wave’ begonnen, wisten we werkelijk van toeten noch blazen. Geen van ons wist hoe een studio er aan de binnenkant uitzag, en dus was producer Charlie Andrew heel erg nodig. Intussen zijn we aan hem gehecht geraakt. Hij is ook de man die voor continuïteit zorgt: zonder Charlie zou je bij elke song wellicht het gevoel hebben dat je naar een andere groep zit te luisteren. Gus mag dan wel de conservatieve stem zijn, zeggen dat het er in zijn muzikale brein gezapig aan toe gaat, is de waarheid geweld aandoen.»

Unger-Hamilton «Naast de technische kant van de zaak weet Charlie ook een hoop af van materiaal. Welke microfoon te gebruiken voor welke opname bijvoorbeeld, terwijl wij dat, euh, zouden moeten googelen (lacht).»

Newman «Thom is intussen ook een producer, maar… Charlie is a geek. Hij weet bijvoorbeeld niet enkel waarom je een bepaalde microfoon moet gebruiken, maar ook waarom die uit ’97 in een specifiek geval beter is dan die uit ’98. En het zou niet goed zijn om Alt-J door Thom te laten producen, het zou hem uit de groep trekken.»

Thom Green «Na drie platen weten we zo ongeveer wel wat Charlie doet en hoe hij het doet. En we zijn het altijd met hem eens. Alleen: op de meeste dingen zouden wij zonder hem nooit gekomen zijn.»

HUMO Het gebeurt nog maar zelden dat een plaat in één studio wordt opgenomen, en dat was voor ‘Relaxer’ niet anders: jullie hebben er maar liefst vier gebruikt.

Unger-Hamilton «We zijn begonnen in Strongroom in East Londen, handig omdat we daar allemaal in de buurt wonen. We hebben een paar dagen in Abbey Road en in The Church gezeten, omdat we een opnameruimte nodig hadden waar twintig, dertig muzikaten terechtkonden, en voor de laatste rechte lijn zijn we naar Iguana Studios getrokken, omdat Charlie daar doorgaans werkt. Vier studio’s valt nog mee vind ik, in 2017. Als je de liner notes van hiphopplaten bekijkt, lijkt het wel of ze een wereldreis gemaakt hebben.»

HUMO Waar en wanneer zijn jullie aan de plaat begonnen?

Newman «Augustus vorig jaar. ’t Is te zeggen: toen zijn we voor het eerst met z’n drieën gaan samenzitten met de bedoeling een plaat te maken. Maar eigenlijk zijn we altijd bezig, permanent in preproductie. ’t Is niet zo dat we in augustus met een leeg blad begonnen zijn. Om de paar weken spring ik weleens binnen bij Thom om op Ableton aan wat ideeën te prutsen, of bij Gus om melodieën uit te werken. Altijd met z’n tweeën, ja. Zo hebben we allemaal een idee van de richting en blijft er plaats over voor dat unieke, ondefinieerbare dat er onstaat als we alle drie samenkomen.»

undefined

'We zien er niet uit als Mick Jagger of Alice Cooper of Iggy Pop, we kunnen zonder lastiggevallen te worden over straat lopen.'

undefined

HUMO En wanneer begon je zicht te krijgen op het totaalplaatje?

Unger-Hamilton «Vorige week? (lacht)»

Newman «Laat, maar niet zó laat. Eind januari ongeveer, helemaal op het einde van de opnames. Maar dat is geen uitzondering, het duurt bij ons altijd lang vooraleer de puzzel in elkaar past. Van paniek was er dus geen sprake.»

Unger-Hamilton «Het enige waar we misschien een heel klein beetje ongerust over zijn geweest, was de lengte van de plaat. Alles was klaar – titel, hoes, songs – maar we hadden geen flauw idee hoeveel muziek we eigenlijk hadden. Veertig minuten, zo bleek.»

Newman «Een aanvaardbare lengte. Oef (lacht).»

HUMO ‘Left Hand Free’, een single van jullie vorige plaat en in zijn eenvoud zowat de minst representatieve Alt-J-song tot nog toe, hebben jullie naar verluidt gezamenlijk en in een vingerknip geschreven. Raar, of niet?

Newman «Over ‘Left Hand Free’ doen de wildste verhalen de ronde, de meeste onwaar. Het klopt dat we het uiteindelijk in amper twintig minuten hebben afgewerkt, maar de gitaarriff was er eentje waarmee we al meer dan een jaar aan het rotzooien waren.»

HUMO Is het waar dat jullie het schreven om de platenfirma – altijd tuk op hap-slik-wegsingles – een plezier te doen?

Newman «Nee.»

Unger-Hamilton «Dat ze er tuk op waren, klopt dan weer wel (lacht).»

Newman (wijst naar het plafond) «Ik denk dat ik weet welke film het is. ‘The Shawshank Redemption’?»

Unger-Hamilton «Volgens mij niet.»

Newman «Nee? Hmm… Sorry, waar hadden we het over?»

HUMO Heb je thuis een schrijfroutine?

Newman «Niet echt, al zorg ik er wel voor dat er altijd een gitaar in de buurt is. Vergelijk het met een brandblusser: je kunt nooit weten wanneer je er één nodig hebt. Voorlopig heb ik mijn gitaar meer nodig gehad dan mijn brandblusser (lacht). Fingers crossed.»

HUMO De hoes van ‘Relaxer’ is een screenshot uit het Japanse videospel ‘LSD’. Als ik Wikipedia mag geloven, is dat zo ongeveer de meest fascinerende game aller tijden.

Unger-Hamilton «Wij hadden er ook nog nooit van gehoord, Thom is ermee komen aanzetten.»

Green «Ik kende het ook niet, hoor. Ik was die screenshot ergens tegengekomen en ben op onderzoek uitgegaan. ’t Is een Japans spel uit 1998, waarrond nogal een cultus is ontstaan. Ik heb het zelf helaas nooit gespeeld.»

Unger-Hamilton «Voor die tijd was het behoorlijk baanbrekend. De game creëert zelf eindeloos nieuwe werelden, zodat je als speler nooit twee keer in exact dezelfde ruimte belandt. Heel psychedelisch allemaal. Wat de naam van het spel uiteraard al enigszins aangeeft (lacht).»

Green «Het was een spel voor de Playstation 1. Straf wel: dat je een spel dat ‘LSD’ heet en openlijk aan drugs refereert, kunt spelen op een console van de mastodont Sony.»

Unger-Hamilton «Maar we hebben het dus nooit gespeeld, en we zijn evenmin grote afnemers van LSD – we vonden het gewoon een mooi beeld. Very Alt-J.»

undefined

'Wij zijn er geraakt zonder Pitchfork, en daar kunnen ze niet goed tegen'

HUMO En Japans. Twee songs op de nieuwe plaat bevatten stukken songtekst in het Japans, en ook op de vorige plaat werd er al naar Japan verwezen. Wat hebben jullie met dat land?

Unger-Hamilton «Ik vrees dat we hier een enigszins teleurstellend antwoord op moeten geven: niets. Het berust allemaal op toeval. We hebben zeker niks tegen Japan – het is voorwaar een fascinerend land, maar geen van ons worstelt met een Japan-obsessie.»

Newman «We hebben een paar keer in Japan gespeeld, maar we zijn er niet erg groot.»

HUMO ‘Ichi ni san yon go roku nana hachi kyuu jyuu’: wat zing je daar in ‘Hit Me Like That Snare’?

Newman «Ik tel tot tien in het Japans (lacht). Verderop, in ‘Last Year’, zing ik het nog eens, maar laat ik de ‘vier’ weg. Ik was intussen te weten gekomen dat ‘yon’, ‘vier’ dus, ongeluk brengt in het Japans.»

Unger-Hamilton «‘Yon’ betekent ook ‘dood’: je spreekt het anders uit maar schrijft het hetzelfde.»

Newman «Het was te laat om het ook nog uit ‘Hit Me Like That Snare’ te halen, want dan klopte het ritmisch niet meer.»

Gus-Hamilton «Japan is niet het enige land dat aan bod komt in onze songs. We zingen ook over Rusland bijvoorbeeld, en Indochina. Ook landen waar we eigenlijk helemaal niet zo veel van afweten (lacht). Misschien net daarom: kunnen we onze verbeelding de vrije loop laten.»

Stelletje Boekhouders

HUMO Iets anders: wie van jullie is ooit gaan lopen met het lief van één van de mensen bij Pitchfork?

Newman «Euh, hoe bedoel je?»

HUMO Jullie twee platen werden wereldwijd lovend ontvangen, maar niet op Pitchfork. De eerste kreeg 4,8 op 10, de tweede 4.

Unger-Hamilton (lacht) «Het arrogante antwoord is dat wij er geraakt zijn zonder de hulp van Pitchfork, en dat ze daar niet zo goed tegen kunnen. We wonnen de Mercury Prize, speelden in gigantische zalen, werden de hemel ingeprezen door de hipste bloggers, zonder dat Pitchfork ons ooit had aangeraden. Ze voelden zich wellicht voorbijgestoken. Maar misschien vonden ze het ook gewoon niet goed.»

Green «Ze hebben onlangs iets gepost over onze single ‘3WW’ en daar las ik weinig negatiefs in.»

Newman «Echt? Niet gezien.»

Green «Het was niet lovend, maar we werden ook niet met de grond gelijk gemaakt. Vooruitgang (lachje).»

Newman «Hoe succesvoller je wordt, hoe meer negatieve reacties je ook krijgt. En persoonlijk hou ik er wel van om die slechte recensies te lezen. I like what we do, maar ik hoor graag waarom iemand anders het niet goed vindt. Van positieve recensies word je als artiest niet wijzer, ze strelen alleen maar je ego. Wat dan weer niet goed is voor de ziel.»

Unger-Hamilton (wijst naar het plafond) «‘Lord of the Rings’?»

Newman (knikt) «‘Lord of the Rings’.»

undefined

'Popsterren, wij? Als je in je eigen dorp naar de bakker moet, merk je dat er niks veranderd is'

undefined

HUMO In 2012 interviewde ik jullie op Pukkelpop. ‘An Awe- some Wave’ was net verschenen en Alt-J speelde er in de namiddag op een klein podium. Backstage waren jullie uitgelaten, speels en vrolijk als kinderen op schoolreis. Drie jaar later waren jullie op datzelfde Pukkelpop één van de headliners op de Main Stage. Is het niet te snel gegaan?

Unger-Hamilton «We zijn op korte tijd enorm gegroeid als livegroep. In 2015 waren we die grote podia allang gewoon. Maar op het einde van de tour die ons naar Pukkelpop bracht, speelden we ook al op podia die meer dan dubbel zo groot waren, en dat voelde zéér onwennig aan. Van die concerten zou ik er graag nooit eentje terughoren. Op het moment zelf heb je wel in de gaten dat het allemaal snel aan het gaan is, maar niet hóé snel. Het was ook allemaal nieuw voor ons, we dachten dat het zo hoorde te gaan.»

Green «De mindfuck komt eigenlijk pas na de tour, als je terug thuis bent. Als je voor het eerst als – tussen aanhalingstekens – popster je eigen huis weer binnenwandelt, in je eigen dorp naar de bakker moet, en vaststelt dat er niets veranderd is. Pas dan ga je je afvragen: ‘What the fuck was that all about?’ En de veel lastigere vraag: ‘Who the fuck am I?’»

HUMO Wanneer besefte je voor het eerst dat je in een grote groep zat?

Newman (denkt na) «Toen ik voor het eerst begon te overwegen om niet meer eerlijk te antwoorden op de vraag: ‘En wat doe jij?’ Geen van ons ziet eruit als Mick Jagger of Alice Cooper of Iggy Pop, we zijn redelijk onopvallende mensen die doorgaans zonder lastiggevallen te worden over straat kunnen lopen. Maar de meeste mensen weten wel wat Alt-J is. En als ik op café anoniem met iemand zit te praten, weet ik dat het gesprek voorbij is vanaf het moment dat ik zeg dat ik muzikant ben. ‘In welke groep?’ – ‘Alt-J! Tuurlijk, die ken ik!’ (lacht)»

HUMO En wat zeg je dan dat je doet? Timmerman?

Newman «Ik zei: ‘Begon te overwegen.’ In werkelijkheid heb ik het nog nooit gedaan. Gus wel.»

Unger-Hamilton «Timmerman is te interessant, de kans is te groot dat ze daar vragen over stellen waar ik het antwoord niet op weet. Onlangs in Bristol stond ik buiten aan de pub een sigaret te roken toen een meisje om vuur kwam vragen. Ze begon honderduit te vertellen over de theateropleiding die ze volgde, na een minuut of tien vroeg ze alsnog wat ik deed, en ik zei: ‘Boekhouder.’ Waarop zij: ‘Oh, bit of a conversation ender, isn’t it?’ Ik voelde me beledigd namens alle imaginaire boekhouders ter wereld. Het heeft niet veel gescheeld of ik was aan een verhaal begonnen over wat een boekhouder allemaal al niet meemaakt. Gelukkig kwam ik net op tijd weer tot het besef dat ik helemaal geen boekhouder ben, maar een saaie muzikant (lacht).»

HUMO Geen nood. ik moet er sowieso vandoor. Mag ik jullie hartelijk dan…

Newman «Heren, we hadden het mis. (Wijst naar het plafond) Het is ‘Miller’s Crossing’. En deze keer weet ik het zeker.»

‘Relaxer’ van Alt-J verschijnt op 2 juni bij Atlantic Records. Alt-J speelt op 11 juni in Het Wilde Westen in Kortrijk en op 2 juli op Rock Werchter.