Gitarist van The Stooges overleden

Ron Asheton, de gitarist en later de bassist van The Stooges is overleden. Hij werd dood teruggevonden in zijn huis, waarschijnlijk is hij gestorven aan een hartaanval maar dit werd nog niet officieel bevestigd. Enkele jaren geleden publiceerde Humo het definitieve Iggy Pop-interview. Herlees de passage over het Stooges-tijdperk.

(Humo 3386, 26 juli 2005)

In 2005 was Iggy Pop weer op de baan met Ron en Scott Asheton, het broederspan met wie hij in 1968 de honderd procent legendarische Stooges oprichtte. De groep maakte in haar korte bestaan drie fantastische platen, maar viel uit elkaar in een chaos van drank- en drugsmisbruik - vooral Iggy, die in die dagen zijn borst weleens tot bloedens toe met stukgeslagen flessen durfde te bewerken, kende er wat van.

Pas veel later zouden The Stooges erkend worden als één van de invloedrijkste groepen aller tijden, en meesterwerken als 'The Stooges, 'Fun House' en 'Raw Power' als de blauwdrukken voor zowat alle wilde, rauwe en ongetemde gitaarrock die ons sinds halverwege de jaren zeventig heeft bereikt.

Iggy werd, na een kort verblijf in de goot, en met dank aan David Bowie, de meeslependste live-performer van zijn tijd, de gebroeders Asheton verdwenen in de anonimiteit en Stooges-bassist Dave Alexander deed een nogal onhandige gooi naar de onsterfelijkheid door dood te vallen en meteen vergeten te worden.

In 2003 verraste Iggy Pop vriend en vijand door samen met de Ashetons enkele songs op te nemen voor zijn cd 'Skull Ring' en daarna enkele concerten te spelen met de herenigde Stooges. De belangstelling was zo immens groot dat er meteen een tournee volgde, die de heren ook naar deze contreien voerden. Tegelijkertijd landde ook de uitgebreide Iggy Pop-compilatie 'A Million In Prizes, The Anthology' in de winkels.

- Je bent in de loop der jaren niet alleen bekend geworden om je muziek maar ook om je wilde drank- en drugsuitspattingen. Maar volgens Ron Asheton was je op dat vlak nog een groentje toen je de andere Stooges leerde kennen.

IGGY POP « Klopt. Ik wist natuurlijk wel wat drugs waren, maar erg veel ervaring had ik er niet mee. De jongens van The Prime Movers, het groepje waar ik voor The Stooges bij speelde, hadden me een keer of vijf een joint doen roken. Gewoon voor de lol. Eens zien wat er gebeurt als hij shit heeft gerookt! Niet veel, dus: meestal zat ik gewoon wat voor me uit te giechelen. Maar na het roken van een joint ben ik wel op het idee gekomen om niet langer drums te spelen en de frontman te worden bij The Stooges. In die zin heeft het dus wel iets opgeleverd (lacht).»

- Toen The Stooges op het toneel verschenen, zagen sommigen het als een soort art rock-experiment. Anderen vonden het dan weer gewoon simpele rock-'n-roll. Wie had gelijk?

IGGY POP « Allebei een beetje. Dat arty element zat er zeker in en kwam vooral van mij. De Ashetons zorgden meer voor de recht voor de raapse rock-'n-roll, al is het complexer dan dat. Puur muzikaal ben ik bijvoorbeeld veel minder verfijnd dan Ron: hij heeft als instrumentalist een stijl en een klasse die ik als schrijver volledig mis. Maar ik trok aan de universiteit van Michigan dan weer op met types die zich in het avant garde-circuit bewogen - John Cage was voor mij geen onbekende. Maar uiteindelijk is het toch onze gedeelde liefde voor Jimi Hendrix geweest die The Stooges heeft samengebracht.»

- In het begin heb je je flink hebt moeten harden om te kunnen omgaan met de reacties van het publiek.

IGGY POP « In de begindagen was het soms erg, ja. Tijdens ons eerste concert, en nog vaak daarna, bleef iedereen gewoon stokstijf staan, alsof je voor een verzameling kartonnen figuren stond te spelen. Niemand verroerde een vin. Niemand ging zelfs een drankje halen. Alles viel gewoon stil. Het kon me niet schelen als ze niet reageerden: voor mij was dat gewoon een aanleiding om van het podium te springen en wat tussen het publiek door te lopen. Maar we kregen vaak ook zeer negatieve reacties. Ik herinner me het concert op mijn éénentwintigste verjaardag. We deden het voorprogramma van Cream en ik had twee Orange Sunshines (LSD, red. - en nog goeie ook, red.2 - verkopen ze die nog ergens? - red.3) geslikt. Er ging iets mis met de versterkers. Als ze niet goed aangesloten zijn, lijkt het soms alsof je Marshalls op 1 staan in plaats van op 11 - het auditieve equivalent van een erectiestoornis. We legden het concert even stil, zodat de roadies het probleem konden verhelpen. Vanuit het publiek hoorden we een mantra opstijgen: 'Wij willen Cream. Wij willen Cream.' Ik liep de zaal in en kroop op een leeg olievat, als een soort bliksemafleider voor alle haat. Als ik ooit had moeten overwegen om ermee te stoppen, was het toen wel - erg aanmoedigend was het allemaal niet.»

- Hoe gingen de opnamen van jullie debuutelpee 'The Stooges'?

IGGY POP « We zaten ergens op Times Square, toen nog een groezelige buurt. Het studiootje lag op de tweede verdieping, net boven een peepshow. Je moest een paar trappen op en dan kwam je in een kleine ruimte die we met onze enorme versterkers hadden volgestouwd.

» Dat was trouwens al het eerste probleem. Toen we ons materiaal aan het opstellen waren, kregen we meteen te horen: 'Zijn jullie helemaal gek geworden! Je kan hier niet met die grote versterkers spelen! Onmogelijk! Je moet die kleintjes gebruiken!' Toen ik weigerde om de versterkers te vervangen, wees John Cale - hij was de producer - erop dat de studio eigendom was van Jerry Ragovoy, de man die 'Cry Baby' had geschreven, en ook mooie songs had gecomponeerd voor die en die R&B-artiest. Ik haalde diep adem en brulde: 'Het kan me geen reet rekken voor wie hij allemaal songs heeft geschreven. Dit is ONZE plaat en wij werken zoals WIJ het willen! Gesnopen?' Dat is altijd mijn houding geweest. Drie platen lang heb ik mij, zuiver in het belang van de groep, zo opgesteld. En ik kreeg altijd mijn zin. Ook op Times Square dus. Het moest zo en niet anders. Ik danste ook altijd op de muziek: we waren er achter gekomen dat niet iedereen op dezelfde manier speelde als ik niet danste.»

- Het Amerikaanse blad Rolling Stone schreef destijds dat jullie debuutelpee het bewijs leverde dat er een verband bestond tussen rock-'n-roll en criminaliteit.

IGGY POP « Tja, Rolling Stone: ze geloven daar nog altijd dat de beste muziek op universiteitscampussen ontstaat, waarschijnlijk omdat ze zélf zo lang hebben doorgeleerd. Het spijt me vreselijk, heren, maar dat is helaas niet het geval en zal ook nooit het geval zijn. Nirvana is beter dan Phish, punt uit.»

- Jullie hoogtepunt was de periode na de release van 'Fun House' in 1970. Kort daarna ging het snel bergaf. Wanneer had je zelf in de gaten dat het fout begon te lopen?

IGGY POP « Zeer vroeg eigenlijk. In de herfst en de winter van 1970 was de sfeer al totaal verziekt. Dat had onder andere te maken met mijn frustraties: ik vond bijvoorbeeld dat de groep niet hard genoeg werkte. De spanningen stapelden zich op en werden op den duur echt ondraaglijk.

» Maar ik moet niet te veel excuses zoeken. Het was natuurlijk ook wel een beetje mijn schuld. Ik slikte zoveel acid dat er wel problemen van moesten komen. De hele ellende begon vreselijk op mij te wegen. En dan is heroïne een uitstekend middel om even tot rust te komen. Een paar grote misdaadkartels hadden ervoor gezorgd dat het spul toen overal zeer goedkoop te krijgen was. Al die dingen bij elkaar waren er te veel aan. De toestand werd echt onhoudbaar.»

- Nadat Bill Harvey, een big shot van platenfirma Elektra, een showcase van de nieuwe Stooges - met James Williamson en Ron op gitaar - had bijgewoond, gooide hij de groep buiten. Hoe hard kwam dat aan?

IGGY POP « In zijn plaats had ik net hetzelfde gedaan. We waren te laat, we zagen er vuil en smerig uit en we zaten uiteraard volledig onder de drugs. Nuja, ik kan me niet voorstellen dat Harvey onze muziek ooit goed gevonden zou hebben. Die mens begreep gewoon niet wat wij deden.»

- Je was je platencontract kwijt, je was je groep kwijt: was dat het absolute dieptepunt van je leven?

IGGY POP « Zo voelde het in ieder geval niet aan. Mijn gemoedstoestand verschilde ook van week tot week. De ene week zat ik met een drugdeal die lelijk fout was gelopen en dacht ik er ernstig over na om af te kicken. De volgende week overwoog ik een ongedekte cheque te verzilveren om dope te kunnen scoren. Als verslaafde leef je echt van dag tot dag. Je zit ook helemaal in je eigen wereldje. Wat er rondom je gebeurt, interesseert je niet. Maar ik ben wel altijd songs blijven schrijven. 'I Got A Right' (nooit officieel uitgebracht, maar op talloze bootlegs te vinden, red.) heb ik toen bijvoorbeeld geschreven en in een la weggelegd. Ik was in ieder geval van plan door te gaan met muziek.»

- Halverwege de jaren negentig was er al sprake van een mogelijke Stooges-reünie, maar het heeft nog bijna tien jaar geduurd voor het echt zover was. Hoe ben je uiteindelijk met de gebroeders Asheton in contact gekomen?

IGGY POP « Ik heb hen gewoon gebeld. Het telefoonnummer was nog altijd hetzelfde (lacht). Scott had al een paar keer gehint dat hij een reünie wel zag zitten. Ron begon op een gegeven moment te touren met J Mascis en via via hoorde ik dat hij een telefoontje van mij wel op prijs zou stellen. Ik was toen net bezig met de voorbereidingen van 'Skull Ring'. De plaat daarvoor, 'Beat Em Up', had ik met mijn live-groep gemaakt en dat was nogal tegengevallen, dus wilde ik 'Skull Ring' met gastmuzikanten opnemen.

» Het waren ook nogal tricky tijden: de platenfirma was druk bezig de ene na de andere groep op straat te schoppen. Ik kon me gewoon geen tweede flop veroorloven. Bij de platenfirma zagen ze mijn voorstel wel zitten: je had de gezichten moeten zien toen ik hen meedeelde dat ik graag Justin Timberlake en Puff Daddy op mijn plaat wilde. Ik heb Puff Daddy toen zelfs ontmoet ook: best een verstandige kerel, en een echte heer. Maar het leek me toch een beter idee om in zee te gaan met groepen als Green Day en Sum 41 en de oude Stooges. Bij de platenfirma reageerden ze eerst maar lauwtjes op het idee om iets met de Ashetons doen: we kregen net genoeg geld om één song op te nemen. Maar de pers kreeg er lucht van en was razend enthousiast. Toen ze zagen hoeveel interesse er was voor een Stooges-reünie, werden ze bij de platenfirma ineens stukken toeschietelijker. Het ging ook snel: nog voor we de song hadden gemixt, was het eerste concert al geboekt. Die ene song zijn er vier geworden en dat concert heeft ook een vervolg gekregen.»

- Hoe was het om voor het eerst in dertig jaar weer samen op een podium te staan?

IGGY POP « Fucking fantastisch. Het klonk natuurlijk niet zo strak als vroeger - iedereen liet wel een steekje vallen - maar het was echt subliem. Het klinkt ook geweldig, beter dan dertig jaar geleden. Toen had je nog geen monitors, zodat ik op het podium niet kon horen hoe het klonk.»

- En hoe was het emotioneel om weer samen te spelen met de schoolvrienden met wie je destijds al die onvergetelijke en onverslijtbare muziek hebt gemaakt?

IGGY POP « Heel intens. Af en toe flakkeren dingetjes uit het verleden weer op, maar daar moet je je dan maar overheen zetten. Jongens die naar dezelfde school zijn geweest, hebben gewoon iets met elkaar. Iets dat meestal naar boven komt in de vorm van muziek. Die gasten van U2 hebben toch ook op dezelfde bijbelschool gezeten? Of neem de Everly Brothers. Voorbeelden zat.»

- Als je nu op de stormachtige carrière van The Stooges terugkijkt, zijn er dan dingen die je beter anders had aangepakt?

IGGY POP « Waarschijnlijk wel. Ik had me bepaalde dingen beter wat meer aangetrokken en andere dingen wat minder. Als ik af en toe een wat grotere lul was geweest en me iets meer had beziggehouden met de zakelijke kant van de groep, was het destijds misschien anders uitgedraaid. In de loop der jaren ben ik daar toch iets slimmer in geworden. We hebben onze zaakjes nu veel beter voor mekaar. Maar goed, je kan de klok niet terugdraaien, hé.»

© Mojo

Iggy Pop and The Stooges - Live in Cincinnati 1970

Iggy & The Stooges met 'I wanna be your dog' - live in 2004