‘Harari zit drie stappen voor op mij in de evolutie’

‘LEZEN IS ALS VOETBAL’

KRISTIEN HEMMERECHTS (schrijfster) «Voor mij is lezen vaak gekoppeld aan werken. Ik lees vooral om lessen, artikels en boeken voor te bereiden. Al moet ik daar meteen aan toevoegen dat er ergere vormen van arbeid bestaan. Zo ben ik me nu voor een artikel aan het verdiepen in de vier s eizoensboeken van de Schotse schrijfster Ali Smith, en in het werk van William Makepeace Thackeray, die zich voor bepaalde delen van ‘Vanity Fair’ liet inspireren door de dagboeken van zijn land- genote Frances Burney.»

HUMO Met zulke vakliteratuur heb je geen ontspanningslectuur meer nodig.

HEMMERECHTS (lacht) «Nee, maar literatuur wordt misschien iets te makkelijk als ontspanning weggezet. Terwijl lezen, net als een partijtje tennis of voetbal, ook een inspanning vraagt. Het kan zeker deugd doen, maar het is meer dan het dolce far niente waartoe het weleens wordt herleid. Dat is ook helemaal niet erg. Het is net de inspanning die lezen, én leven, de moeite waard maakt. Of klink ik nu te veel als de oma met de wijze levenslessen?»

HUMO In ieder geval als een drukbezette oma. Maar het zou ons toch ten zeerste verbazen als er ten huize Hemmerechts nooit een boek uit pure goesting gelezen wordt.

HEMMERECHTS «Af en toe koop ik wel degelijk een boek uit interesse, of omdat ik vorig werk van de auteur in kwestie wel wist te waarderen. Het probleem is dat gehypete boeken weleens tegenvallen en dat de niet-werkgerelateerde lectuur steeds op de lange baan wordt geschoven. Zo ligt ‘De man in de rode mantel’ van Julian Barnes hier al maanden te wachten tot ik de tijd vind om erin te beginnen. »Nu, hoewel lezen vaak werken is voor mij, kan ik me toch niet voorstellen dat ik tijdens een vakantie niets te lezen zou hebben. Vorige zomer dreigde ik zonder lectuur te vallen, maar het restaurant in de buurt had een bibliotheekje, en daar plukte ik ‘The Maid of Buttermere’ uit, van Melvyn Bragg. Een boeiend verhaal én meeslepend geschreven.»

‘NAPELS ZIEN’

LIEVE BLANCQUAERT (fotografe) «Ik maak eigenlijk nooit echt grote plannen, maar ik ga wel vakantie nemen. Dat wil zeggen dat ik onderduik op een mooie plek in België om daar wat te lezen en te wandelen. Voor mij mag dat trouwens ‘weg van de wereld’-literatuur zijn. Op dit moment kan ik non-fictie niet goed aan.»

HUMO Vertrek je dan met een koffer vol romans?

BLANCQUAERT «Doordat ik zoveel onderweg ben, heb ik een e-reader, en daar ben ik behoorlijk aan verknocht. Dat heeft alles te maken met gewicht natuurlijk. Ik hou enorm van de tastbaarheid en de vormgeving van boeken, maar ik ben om praktische redenen een e-lezer geworden.»

HUMO Geen last van keuzestress als je steeds zo’n grote bibliotheek op zak hebt?

BLANCQUAERT «Er staat waanzinnig veel op, maar ik lees gewoon netjes het ene boek na het andere. Ik laat me niet gek maken. »Ik ben ook een trage lezer. Ik ben nu bezig in ‘Het achtste leven (voor Brilka)’ van Nino Haratischwili. Dat is behoorlijk stevig in volume. Ik zal er nog eventjes zoet mee zijn: het zijn acht boeken in één, en ik zit nog maar aan deel vier.

»Ik had ook ‘Cliënt E. Busken’ van Jeroen Brouwers gedownload en was erin begonnen tijdens de coronacrisis, maar dat werd me te veel. Ik hou enorm van Brouwers. Hij schrijft zo mooi. Het is magistraal hoe hij die man die gevangenzit in zijn rolstoel portretteert, maar het afschuwelijke van de situatie kon ik in c ombinatie met de pandemie even niet aan. Ik ben dan dwaasweg ‘De cliënt’ van John Grisham gaan herlezen, gewoon om nog eens zonder veel nadenken pagina’s te kunnen omslaan.»

HUMO Zijn er boeken die voor jou heel sterk aan een bepaalde vakantie gelinkt zijn?

BLANCQUAERT «De Napolitaanse romans van Elena Ferrante! Die heb ik in één vakantie verslonden. Mijn familie werd echt gek van mij, omdat ik de hele tijd totaal afwezig was. Ik kan soms zó hard in een boek zitten, dat ik niet wil terugkeren naar de plek waar ik echt ben. Dat had ik toen ook. Ik wilde in Napels blijven, bij die vrouwen. Ik wás die vrouwen! Ik vond dat een ongelofelijk vakantieboek. Wie het nog niet gelezen heeft, moet er dringend aan beginnen. Ik werd er helemaal in meegezogen.»

HUMO Met Ferrante ben je al snel een zomer lang bezig. Nog tips voor de onwaarschijnlijk snelle lezers onder ons?

BLANCQUAERT «Ik heb onlangs erg genoten van ‘Zwarte schuur’ van Oek de Jong. Een prachtig boek over iemand die een j eugdtrauma zijn hele leven lang meesleept. Dat boek heeft me gegrepen van begin tot einde. Heel spannend en heel mooi geschreven.»

‘TIP VOOR DE POLITIEK’

FAROEK ÖZGÜNES (VTMjournalist) «Voor mij is de vakantie een inhaalmoment. In de loop van het jaar volg ik de actualiteit en lees ik veel kranten en tijdschriften, maar tijdens mijn verlof lees ik vooral non-fictie. Ik kan niet zomaar vrijblijvend lezen, voor mij is een boek lezen een hele op- gave. Ik maak notities, zoek dingen op en doe aan factchecking. Mijn notities zijn soms een boek op zichzelf. En omdat ik er zoveel tijd in stop, p robeer ik heel selectief te zijn in wat ik lees.»

HUMO Welke titels halen deze zomer de selectie?

ÖZGÜNES «Zelfs na de selectie blijft het een stapel die mij een beetje ontmoedigt. Ik heb al die boeken hier in de hoogte gestapeld liggen, bijna als een totem. Telkens wanneer ik er langsloop, probeer ik te bedenken welke ik eens uit de stapel zal trekken.»

HUMO Je danst nog steeds behendig rond de totem, Faroek. Je zult stilaan toch enkele titels moeten noemen.

ÖZGÜNES «Welaan dan. ‘Toekomstmakers’ van Derrick Gosselin en Bruno Tindemans. Dat boek over de nood aan vooruitdenken is al tien jaar oud: er wordt in gezegd dat we een plan nodig hebben, een visie over waar we naartoe willen met dit land en met de wereld. Tien jaar later is daar nog steeds niets mee gebeurd. Als je dan ziet hoeveel er in coronatijden geïmproviseerd wordt – die hele saga met de mondmaskers en daarna met het contactonderzoek – dan denk ik dat de beleidsmakers zich er toch eens in hadden moeten verdiepen.

»Een ander boek, dat al twee jaar lang de s tapel stut, is de biografie van Hannah Arendt (een Joodse filosofe die nazi-Duitsland moest ontvluchten en in Amerika belandde, red.) door Elisabeth Young-Bruehl. Dat is een patat van zeshonderd bladzijden, maar nu er in Mechelen naast de Dossinkazerne een Hannah Arendt-instituut komt, wil ik me er toch echt eens in verdiepen.

»Verder wil ik ook nog ‘Het geweten van onze strafpleiters’ van Margot Vanderstraeten lezen, en Guy Boutens nieuwe boek over de Bende van Nijvel.»

HUMO Dat wordt een drukke leeszomer.

ÖZGÜNES «En dan ben ik ook nog de laatste mens ter wereld die ‘Sapiens’ van Yuval Noah Harari nog niet gelezen heeft. Daar wil ik graag mijn tijd voor nemen, maar terwijl ik nog moet begínnen, zit die man al drie stappen verder in de evolutie. En ik moet de volgorde respecteren. Ik kan niet naar ‘Star Wars V’ gaan kijken als ik het begin gemist heb.»

HUMO En geef nu maar eerlijk toe dat je af en toe toch ook nog een klein stukje fictie zou willen lezen.

ÖZGÜNES «Goh, aan de nieuwe Nicci French heb ik geen nood, maar Walter Damen en Hilde Vandermeeren zijn met ‘Bodemloos’ alweer aan hun tweede boek toe. Omdat hij een Belgische advocaat is, interesseert het me wel. En dan heb ik ook nog de ‘Boem boem’-boeken van Jan Van der Cruysse klaarliggen. Jongens toch. Er verschijnt zoveel.»

HUMO Geen paniek. Binnenkort mag je weer gewoon gaan werken.