Heeft Fox News genoeg van Trump?

Fox News was een onverwoestbare steunpilaar voor president Trump de afgelopen jaren. ‘Ho, ho, ho!’, klonk het deze week ineens, dwars door een persconferentie heen. Verandert de zender van koers of speelt er iets anders?

Maandagmiddag werd het Neil Cavuto ineens echt te veel. De presentator van het programma ‘Your World’ op tv-zender Fox News zat tijdens zijn uitzending te kijken naar de live-persconferentie van Kayleigh McEnany over de fraude die Democraten volgens het Witte Huis zouden hebben gepleegd met de verkiezingsuitslag. ‘Ho, ho, ho!’, riep hij, terwijl hij de persconferentie binnen een minuut onderbrak. ‘We moeten heel duidelijk maken dat ze de andere partij beschuldigt van fraude en illegaal stemmen. Tenzij zij meer details heeft om dat te bewijzen, kan ik niet met een goed geweten doorgaan dit te laten zien.’

Het is een ingreep die de laatste maanden vaker te zien is geweest bij progressieve en min of meer neutrale zenders, maar niet bij het conservatieve tv-station dat Donald Trump als zijn spreekbuis beschouwt. Eerder baarde Fox News opzien door als allereerste al op verkiezingsavond de winst van de staat Arizona aan Joe Biden toe te wijzen; hetgeen tot razernij leidde bij Donald Trump. Diens schoonzoon en adviseur Jared Kushner belde vervolgens Fox News-baas Rupert Murdoch om zich te beklagen over dit onrecht, en in Maricopa County in Arizona scandeerden Trump-aanhangers ‘Fox sucks!’. Maar Fox News hield zijn rug recht, en bleef bij zijn standpunt.

Januskop

Wat is er met de zender aan de hand? Dat Fox News zo afwijkt van het officiële Witte Huis-standpunt is opmerkelijk, maar zeker niet nieuw. De zender heeft twee gezichten. Zeker, Fox News ontpopte zich de afgelopen vier jaar als een stevige pilaar van het trumpisme: een tv-zender die zowel de president van ideeën voorziet als de ideeën van de president te vuur en te zwaard verdedigt (zoals: de ‘karavaan’ aan terroristen en criminelen die vanuit Mexico Amerika zou binnenvallen, of de claim dat Oekraïne, en niet Rusland, de verkiezingen zou hebben beïnvloed). Dat is vooral op het conto te schrijven van de rabiate opiniemakers die Fox News op prime time zendtijd geeft: Tucker Carlson, Sean Hannity en Laura Ingraham.

Maar aan de andere kant werken er bij Fox News nog steeds journalisten die hun vak getrouw proberen uit te oefenen. Veel mensen op de nieuwsafdeling, stelt CNN-verslaggever Brian Stelter in zijn recente boek ‘Hoax, Fox News and the Dangerous Distortion of the Truth’ ‘voelen zich ongemakkelijk bij Sean Hannity’s leugens en Tucker Carlsons vreemdelingenhaat’, en kiezen hun eigen lijn. Zo kan het zijn dat de nieuwsafdeling van Fox News stelt dat Biden het presidentschap heeft gewonnen terwijl de opiniemakers dat avond na avond van 5 tot 11 uur non-stop bestrijden.

Deze Januskop van Fox News bestaat al lang: van de (incidenteel) kritische vraag van Megyn Kelly tijdens het verkiezingsdebat in 2016 tot de bevestiging onlangs van Fox-verslaggever Jennifer Griffin dat Trump veteranen inderdaad ‘losers’ en ‘suckers’ heeft genoemd (Trump eiste van alletwee hun ontslag). Als er dissidente geluiden klinken bij Fox News dan komen ze van sommige nieuwsjournalisten. De Witte Huis-propaganda komt voornamelijk van de presentatoren van opinie-shows.

Murdoch-familie

Toch leek er vorige week even meer aan de hand. Vrijdagochtend – de dag voordat Biden tot winnaar van de verkiezingen werd uitgeroepen – bekritiseerde Kathryn Murdoch, een van de schoondochters van Fox-tycoon Rupert, de wijze waarop Fox News de verkiezingen versloeg. In reactie op CNN-anchor Jake Tapper, die stelde dat Fox News en de Murdoch-familie duidelijk zouden moeten maken dat er geen geloofwaardig bewijs is voor verkiezingsfraude, twitterde Kathryn Murdoch: ‘Ik ben het hiermee eens.’

Trump-getrouwe Laura Ingraham riep diezelfde avond (direct na een verhit uur Sean Hannity, die Trump als vanouds bleef verdedigen) de president op het strijdtoneel waardig te verlaten, zodra daar aanleiding toe zou zijn. ‘De nalatenschap van president Trump zal alleen maar belangrijker worden als hij zich concentreert op het vooruithelpen van dit land’, zei Ingraham. ‘De liefde en het respect die zijn aanhangers voor hem voelen zal daardoor alleen maar sterker worden.’

Ook twee Murdoch-kranten kwamen vervolgens met opvallende artikelen: de meestal Trump-gezinde Wall Street Journal bracht vrijdagavond een artikel met de kop ‘The Presidential Endgame’ dat stelde dat de Trump-campagne de ongegronde verwijten van verkiezingsfraude ‘moet bewijzen’. New York Post kopte zaterdagochtend op de voorpagina ‘Ready, set…. Joe?’

Het leidde in sommige Amerikaanse media tot speculaties: maakt het imperium van Rupert Murdoch, de man die zich al vroeg achter het presidentschap van Trump schaarde, een draai nu Biden aan de macht lijkt te komen? Distantiëren zij zich nu van Trump?

Verdienmodel

Natuurlijk probeert Rupert Murdoch te bedenken wat zijn verdienmodel na het tijdperk-Trump zal moeten zijn. Fox News heeft de hoogste kijkcijfers van het land en dat levert de zender jaarlijks bijna 2 miljard dollar op: vanwege de zeer trouwe kijkers (voornamelijk Trump-aanhangers, die worden getrokken naar de opiniemakers op prime time) kan het kanaal veel in rekening brengen voor advertenties en tarieven van kabelnetwerken. Zou Murdoch na Bidens winst gokken op een andere koers?

Het leek er misschien even op, maar dat was van korte duur. Nu prominente Republikeinen zich publiekelijk achter Trump hebben geschaard en net als de president zelf diens verlies niet accepteren, maar volop inzetten op de theorie van verkiezingsfraude en de weg naar de rechtbank en het Hooggerechtshof om daar de uitkomst te beslissen, blijken ook de belangrijkste pilaren van Fox News nog gewoon pontificaal achter de president te staan.

Wie op maandagavond Fox News keek, van het praatprogramma ‘The Five,’ via ‘Tucker Carlson Tonight’ en ‘The Sean Hannity Show,’ naar ‘The Ingraham Angle’ kreeg van uur tot uur ingepeperd dat de Democraten de verkiezingen van Trump hebben gestolen, dat er op grote schaal gefraudeerd is met poststemmen, dat Republikeinse toezichthouders niet zijn toegelaten in stembureaus. En dat Republikeinen nooit gehoor zullen geven aan Bidens oproep tot samenwerking.

Een en ander werd bevestigd door een uitgelekt memo, waarin de directie de medewerkers verbood Biden president-elect te noemen. Het maakte duidelijk dat Fox News helemaal geen draai heeft gemaakt, maar vooralsnog juist zijn hakken in het zand zet.

(VK)