Amerikaanse presidentsverkiezingen
‘Het is moeilijk om iets te kunnen zeggen met deze clown.’ Chaos in eerste debat Biden en Trump
Het debat tussen de Amerikaanse president Donald Trump en zijn uitdager Joe Biden is dinsdag verworden tot een chaos. Trump, die voortdurend door zowel Biden als debatleider Chris Wallace heen praatte, gaf wel een duidelijke boodschap af over de Amerikaanse verkiezingen: ‘Dit gaat niet goed eindigen.’
Inhoudelijk maakte het debat de kiezers niet veel wijzer, omdat er geen sprake was van een debat. Trump kwam met veel kreten uit zijn campagnerally’s of andere stokpaardjes (de bosbranden in Californië komen door te veel kreupelhout, hij heeft in 2016 en 2017 wel degelijk ‘miljoenen dollars’ aan federale inkomstenbelasting betaald in plaats van de twee keer 750 dollar, zoals The New York Times deze week openbaarde) waarvan er veel door factcheckers al vaker als onwaar of overdreven zijn bestempeld. Biden kwam lastig tot een helder verweer, omdat hij voortdurend door Trump werd ontregeld en zelfs struikelde over de zinnen die hij gerepeteerd moet hebben.
‘Let me shake you down for a minute, Joe’, zei Trump ergens – en Biden stond met zijn mond open. Het was een asymmetrisch gevecht: een bokser van de oude stempel tegen een kooivechter zonder regels.
Biden probeerde de voortdurende opmerkingen van zijn tegenstander aanvankelijk met schamper lachen te pareren, of door zich direct via de camera tot de kiezer te richten, maar werd steeds geïrriteerder. ‘Man, houd toch eens je bek’, zei hij op een gegeven moment. Wel noemde hij Trump ‘Poetins puppy’ en wees hij erop dat Trumps eigen woordvoerder heeft gezegd dat Trump is gebaat bij chaos en geweld.’
En, een klacht gericht aan debatleider Chris Wallace: ‘Het is moeilijk om iets te kunnen zeggen met deze clown.’
Overdonderd
Maar Wallace, een gerespecteerde journalist van Fox News, ontkwam niet aan de malaise. Hij leek overdonderd door een president die zich niet aan de vooraf afgesproken debatregels hield (de kandidaten zouden afwisselend twee minuten spreektijd krijgen, waarna er steeds ruimte zou zijn voor open debat – maar Trump interrumpeerde voortdurend, niet alleen Biden, maar ook de vragensteller). Wallace probeerde Trump diverse keren tot de orde te roepen (‘Het land is beter gediend als jullie elkaar laten uitspreken, er moeten echt minder interrupties komen’), maar Trump deed wat hij als president altijd doet: zolang er niemand is om de orde te handhaven, lapt hij de regels aan zijn laars.
Door zo openlijk geen enkel respect te hebben voor zijn tegenstander noch de neutrale autoriteit die de strijd in goede banen moest leiden, vergrootte Trump de wij-zij spanningen in het land. Als om dat te benadrukken weigerde Trump afstand te nemen van de rechtse milities die de afgelopen maanden geweld hebben gebruikt tegen linkse activisten, toen Wallace hem daartoe gelegenheid bood.
Bent u vanavond bereid witte racisten en milities te veroordelen en te zeggen dat zij zich afzijding moeten houden en niet moeten bijdragen aan het geweld in de steden, zoals we hebben gezien in Kenosha en in Portland?’, vroeg Wallace.
Natuurlijk, zei Trump, dat wil ik wel doen. Om er snel aan toe te voegen: ‘Bijna alles wat ik zie komt van links niet van rechts’ (terwijl zijn eigen FBI-directeur stelt dat de meeste binnenlandse terrorristische dreiging van rechts komt). Trump voegde toe: ‘Ik wil alles doen, ik wil vrede zien.’
Biden mengde zich erin, en drong erop aan dat Trump de groepen expliciet zou veroordelen: ‘Zeg het. Doe het. Zeg het.’
Trump ontweek dat met een tegenvraag aan Wallace: ‘Hoe wil je ze noemen? Geef me een naam. Geef me een naam. Wie wil je dat ik veroordeel?’
Wallace: ‘Witte racisten en rechtse milities.’
Toen zei Trump: ‘Proud Boys – trek je terug en sta paraat. Maar ik zal je vertellen, iemand moet iets doen aan antifa en links want dit is geen probleem van rechts, dit is een probleem van links.’
Daarmee leek Trump de rechtse knokploeg eerder een bevel te geven dan te veroordelen.
Tegen het eind van het ‘debat’ zei Trump dat de verkiezingen ‘niet op een goede manier gaan eindigen’. Volgens hem zijn de stembiljetten die ongevraagd naar mensen worden gestuurd, per definitie verdacht. Hij zei te verwachten dat het Hooggerechtshof, waarin hij voor de verkiezingen nog een nieuwe conservatieve rechter wil benoemen, een rol kan spelen bij het ongeldig verklaren van die stemmen.
Het was een ‘interessante avond’ geweest, zei Wallace aan het einde. Some weird shit, zou George W. Bush zeggen.
Dit zeiden de kandidaten over andere grote beleidsvraagstukken:
Biden zei dat zijn klimaatplan géén Green New Deal is (ook al lijkt het erop), wat hem op sociale media door de Sanders-vleugel van de Democraten niet in dank werd afgenomen.
Trump zei dat er binnen enkele weken een corona-vaccin is, waarmee hij opnieuw zijn volksgezondheidsinstituut CDC afviel, dat ‘politiek gestuurd wordt’.
Biden probeerde, op Trumps beschuldiging dat hij een socialistische gezondheidzorg zou voorstaan, zich te distantiëren van de linkervleugel: ‘Ik ben de partij.’
Trump beweerde dat hij wel degelijk een opvolger van Obamacare heeft, ook al heeft hij dat nog nooit laten zien.
(VK)
