Het jaar van Animal Rights: 'Wij willen dat dieren nóóit meer als voeding worden beschouwd'

2017 was het jaar van de activisten van Animal Rights. Met schokkende beelden uit slachthuizen en een kippenbedrijf beheerste de nog jonge dierenrechtenorganisatie dagenlang het nieuws. ‘We willen niet choqueren, we brengen alleen de waarheid aan het licht. En wij kunnen er niets aan doen dat die gruwelijk is.’

Animal Rights België telt zevenhonderd leden, ontvangt geen subsidies en heeft twee mensen voltijds in dienst: voorzitster Nadine Lucas en campagnecoördinator Benoit van den Broeck.

Nadine Lucas «2017 was overweldigend. Onze vzw bestond nog niet zo lang en met de gruwelijke beelden uit het varkensslachthuis van Tielt in maart hebben we onze entree niet gemist. Het hele jaar stond voor mij in het teken van de organisatie, waardoor er amper tijd overbleef voor iets anders. Maar dat heb ik er graag voor over.»

Benoit van den Broeck «We hebben het voorbije jaar geleerd om onze schaarse middelen zo efficiënt mogelijk in te zetten. Het dierenleed dat wij met een verborgen camera hadden vastgelegd, kwam bij veel mensen keihard binnen. Iedereen sprak erover en was gechoqueerd dat die gruwel in een beschaafd land als België mogelijk is. Ze dachten allemaal dat slachten een cleane operatie is en dat slachters zich netjes aan alle reglementen houden. Wij weten zelf al heel lang dat het er in onze slachthuizen niet al te koosjer aan toegaat, maar dat het zo erg was, hadden ook wij niet verwacht. Ik had al soortgelijke beelden gezien uit Frankrijk, Engeland en de VS, maar in België was nooit iemand undercover in slachthuizen binnengedrongen. Ik schrok mezelf een beroerte toen ik de beelden uit Tielt zag. Daarna ging we op onderzoek uit in een ander slachthuis, met hetzelfde resultaat.»

undefined

'Het is nu wel moeilijker geworden om nog undercover te gaan, maar ze kunnen de waarheid niet blijven verstoppen'

Lucas «Na onze actie in Tielt werden we benaderd door journalisten uit binnen- en buitenland. We hadden wel gehoopt dat we aandacht zouden krijgen, maar we hadden nooit verwacht dat het zo’n overrompeling zou worden. Tegelijk was het een goede leerschool om op een professionele manier voor de dierenrechten op te komen.

»Naar aanleiding van onze acties lieten veel mensen ons spontaan weten dat ze voortaan geen vlees meer zouden eten. Sommigen mailden dat ze hun verbruik wilden verminderen, of dat ze wilden overstappen op ‘beter’ vlees dat ‘met liefde’ gekweekt en geslacht is. Maar dat is een mythe waar wij niet in geloven: het is een illusie om te denken dat een levend wezen op een humane wijze gedood kan worden. Het is natuurlijk wel goed dat mensen vragen hebben over de productie van vlees.»

Van den Broeck «Als het over honden en katten was gegaan, dan had het land écht in brand gestaan. Slachthuizen waar honden op een wrede manier gekeeld worden, dat kunnen mensen zich niet voorstellen. Maar varkens zijn even slim als honden, alleen zijn ze minder aaibaar, net als kippen of koeien.»

HUMO Zorgde de voorbereiding en de uitvoering van de undercoveroperaties voor een stevige adrenalinestoot?

Lucas «In het begin wel, maar al snel beseften we dat het over heel ernstige zaken gaat. Undercoverwerk is niet zonder risico’s en dat zet je snel met je beide benen op de grond. We zijn er ook niet roekeloos aan begonnen: we hebben eerst met onze advocaat overleg gepleegd over de mogelijke gevolgen. Maar omdat we geen andere manier zien om het onrecht tegenover dieren aan te klagen, nemen we er alle consequenties graag bij.»

Van den Broeck «Het is onze plícht om een dier in nood te helpen. Als het 30 graden is en je ziet op een parkeerterrein een achtergelaten hond in een auto zitten, heb je in principe het recht om een ruitje in te slaan.

»Wij brengen nooit schade toe, ook niet in die bedrijven. We zijn niet bang voor schadeclaims omdat we dieren in nood helpen. We vinden het ontzettend belangrijk dat het grote publiek de werkelijkheid achter de gesloten deuren van de vleesindustrie leert kennen. We leven nu in een dictatuur van het vlees: niemand mag zien wat er gebeurt, en niemand mag het weten. De vleesindustrie wil dat potje gedekt houden, omdat ze bang is dat nóg meer mensen vlees en dierlijke producten links zullen laten liggen.»

Lucas «Wat ik het voorbije jaar het vreselijkst vond, is dat de bonzen uit de vleesindustrie al dat dierenleed blijkbaar heel normaal vinden en niet zien hoe ernstig de toestand is. Zij kijken daar met andere ogen naar dan het brede publiek. Dat vind ik zeer beangstigend, want het wil zeggen dat ze compleet afgestompt zijn.»

HUMO Na jullie actie in het kippenbedrijf in Wingene vond een aantal kippenkwekers dat jullie van een mug een olifant maakten. En over jullie beelden in Wingene en Tielt werd gezegd dat ze gemonteerd en gemanipuleerd waren.

Van den Broeck «De Boerenbond beweert voortdurend dat wij beelden manipuleren. Ons nachtelijke bezoek aan het kippenbedrijf werd gefilmd door een cameraploeg van VTM. Zij hebben exact dezelfde beelden gedraaid. Heeft VTM die dan ook vervalst volgens de Boerenbond?

»Ze proberen ons de hele tijd in diskrediet te brengen en duwen ons in de hoek van de fraudeurs en de criminelen. Zo leiden ze de aandacht af van waar het om gaat: het dierenleed. Minister van Dierenwelzijn Ben Weyts (N-VA) was tenminste duidelijk: hij omschreef onze beelden van de kippenfokkerij als ‘het gezicht van de industriële landbouw’, en hij heeft uiteraard volkomen gelijk.»

Lucas «De slachthuisbazen en de kippenkweker hebben geen klacht tegen ons ingediend. Eerder zijn we undercover gegaan in nertskwekerijen. Er is toen wel een klacht tegen ons ingediend wegens de schending van de privacy. Ons allereerste undercoveronderzoek was in een nertsfokkerij in Langemark. De fokker beschuldigde ons toen ook van manipulatie en vervalsing. Ik werd verhoord en ik heb al het ongemonteerde beeldmateriaal aan het parket overhandigd. Zij weten nu dat we helemaal niets faken of verdraaien. We hebben niets meer van hen gehoord.»

Van den Broeck «Het is nu wel moeilijker geworden om nog undercover te gaan. Febev, de Belgische koepelorganisatie van slachthuizen, heeft al zijn leden gewaarschuwd voor ons. Ze zijn nu veel alerter, maar ze kunnen de waarheid niet blijven verstoppen.»

HUMO Hebben jullie het voorbije jaar bedreigingen ontvangen?

Lucas «Ernstige bedreigingen nog niet, maar we krijgen af en toe wel scheldwoorden naar het hoofd geslingerd. Na onze onderzoeken in de slachthuizen verweten sommigen ons zeer emotioneel dat we jobs vernietigen. Wij blijven altijd even vriendelijk en leggen telkens weer met veel geduld ons standpunt uit: wij willen mensen hun job niet afpakken, maar we streven naar een mentaliteitsverandering in de samenleving. Op zulke momenten is het best lastig om een nuchter gesprek te voeren.»

Van den Broeck «Ik woonde vroeger in Tielt en ik ben onlangs verhuisd. Onze onderzoeken speelden zich vooral in de buurt van Tielt en Wingene af, omdat de concentratie aan landbouwbedrijven daar enorm groot is. Door de VTM-reportage werd ik op straat herkend. De meeste voorbijgangers feliciteerden me voor mijn werk, maar ik had geen zin om één van de lokale slachters of kippenkwekers tegen het lijf te lopen.»

HUMO Wat zijn jullie plannen voor 2018? Willen jullie een Partij voor de Dieren oprichten, zoals ze er in Nederland één hebben?

Lucas «Een Belgische politieke partij die opkomt voor de dierenrechten, dat zou fantastisch zijn, maar de oprichting daarvan laten we aan anderen over. In de politiek draait het meestal rond het sluiten van compromissen, en dat ligt niet in onze aard. Onze eisen liggen hoog: wij willen volwaardige rechten voor dieren, we geloven niet in een paar strengere regeltjes voor dierenwelzijn.

»We weten ook wel dat je de samenleving niet van vandaag op morgen kunt veranderen. Alle maatregelen die het dierenwelzijn verbeteren, zijn voorlopig beter dan helemaal niets. Maar wij kunnen het niet met ons geweten in overeenstemming brengen om acties te voeren voor grotere kooien of voor 20 centimeter meer stalruimte. Wij willen dat dieren nóóit meer beschouwd worden als voeding. Op termijn moeten de slachthuizen gewoon dicht, net als de fokkerijen. Naarmate de vleesindustrie wordt afgebouwd, komt er ruimte voor nieuwe industrieën, want vleesvervangers moeten ook ergens gemaakt worden.

»We hopen dat 2018 voor Animal Rights even intens wordt als 2017. We hebben nog geen concrete plannen, maar we denken wel na over nieuwe undercoveroperaties. Meer willen we daar nog niet over kwijt.»

Van den Broeck «Het is niet onze bedoeling om mensen te choqueren. We willen alleen de waarheid aan het licht brengen. En wij kunnen er niets aan doen dat die gruwelijk is, toch?»