Het lieve leven en hoe het te lijden: Luc Tuymans

‘Hoe ga je om met klootzakken? Heel simpel: je grijpt ze in de nek en bij hun genitaliën, je knijpt zo hard je kunt, en je dirigeert ze op die manier naar buiten.’ Dat is de eerste levensles die wij zo meteen van onze nationale schilderprins Luc Tuymans zullen meekrijgen. Wat Eddy Merckx voor de wielersport was, en Muhammad Ali voor the noble art of boxing, is Tuymans voor de hedendaagse schilderkunst: simpelweg de beste.

Maar opgepast! Wie bij leven al een mythe is, moet er op bedacht zijn niet door die mythe te worden opgeslokt. Gelukkig heeft Tuymans, als voormalig portier gepokt en gemazeld in het nachtleven, beide voeten altijd stevig op de grond weten te houden: ‘Een gezond wantrouwen, ook ten aanzien van jezelf, is fundamenteel. Niet de kunstenaar of de kunsthandel of het geld is van belang: alleen het beeld telt. Het echte werk gebeurt in het atelier. De rest is onzin.’ Ja, van deze reus met de doordringende blauwe ogen, wil ik wel wat leren.

(…)

HUMO We hadden het al over je jeugdige carrière in het nachtleven. Hoe moet ik mij dat voorstellen?

Tuymans Het begon met biervaten aandragen bij dancing Willy’s Moustache – ik weet niet of die tent nog bestaat. Ik braadde ook kippen en zorgde voor satés, van acht uur ’s avonds tot negen uur in de ochtend. Mijn moeder stond aan de toiletten. WC-madame, ja. Leven van fooien.

HUMO Later werd je portier – zo staat het in alle verhalen over jou. Heb het eens over de psychologie van de portier.

Tuymans Dat groeit organisch. Je moet misschien nog méér psychologisch doorzicht dan fysieke kracht hebben. Alle portiers met een lange carrière – als ze en cours de route niet werden doodgeslagen – zijn vrij rustige mensen. Zeker geen extreme macho’s. Vergeet niet dat je daar alléén staat, in een zaak met een capaciteit van vierhonderd man. Als je op één boelmaker begin in te slaan, krijg je binnen de kortste tijd zijn vijfentwintig kameraden op je nek.

Toen de Gentse Feesten in de jaren tachtig voor het eerst opnieuw werden georganiseerd, zijn er drie doden gevallen, van wie één vóór mijn ogen. Ik werkte voor The Ghost, een club in een gewelfde kelder. Om een uur of halfelf ’s avonds komt er een groep van zo’n zestig zware gasten naar The Ghost afgezakt, op zoek naar trouble. Ik wil hen niet binnenlaten. Maar hun leider, een jongen van Turkse of Marokkaanse origine, zet zijn knipmes tegen mijn keel. Tja, zestig man, daar kun je niets tegen beginnen (lacht). Ik geef de Marokkaan een duw. Hij maakt een steekbeweging. Net op dat moment komt een nietsvermoedende klant naar buiten. Ik spring opzij en het knipmes van de Marokkaan ploft niet in mij maar in de hartstreek van de klant. Morsdood. Dat is één van de vele verhalen die ik heb meegemaakt.