Het migrantenstemrecht: kroniek van een aangekondigde flop
Het waren kletterende discussies in het parlement, toen de paarse regering er in 2004 het migrantenstemrecht doorduwde. Sindsdien kunnen migranten van buiten de Europese Unie die vijf jaar in België wonen deelnemen aan de lokale gemeenteraadsverkiezingen, op voorwaarde dat ze zich daar op voorhand voor inschrijven.
Op 31 juli, vorige week dinsdag, werd de inschrijvingsperiode voor de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober afgesloten, en wat blijkt? De migranten zelf zijn amper geïnteresseerd.
In Vlaanderen hadden twee dagen voor het verstrijken van de deadline slechts 4.393 niet-Europese buitenlanders (7 procent van het totale aantal) zich ingeschreven. Dat resultaat is nog slechter dan in 2006, toen het aantal inschrijvingen 5.352 bedroeg (of 12,6 procent). Het aantal stemmers is dus in zes jaar tijd nog gedaald.
Dat is des te verbazender omdat migranten die zich in 2006 hadden ingeschreven dat automatisch ook voor de stembusgang van 2012 waren.
In een kwart van de Vlaamse gemeenten heeft geen enkele niet-Europese vreemdeling zich ingeschreven, en in veel andere gemeenten zijn het er bitter weinig. In Dendermonde: 7 (2,7 procent). In Tienen: 2 (0,7 procent). Roeselare: 8 (1,65 procent). In Mechelen: 32 (1,35 procent). In Lokeren: 15 (1,9 procent).
Het totaal voor België bedraagt 13.626 ingeschrevenen, of 9,2 procent van het totale aantal niet-Europese buitenlanders. In 2006 waren dat er nog 17.065 (15,7 procent). Een aanzienlijk deel van de ingeschrevenen uit 2006 heeft zich dus ofwel uitgeschreven, is verhuisd of overleden. Ook wie intussen Belg werd, is uit de statistieken verdwenen.
Het stemrecht voor migranten is een regelrechte flop, erkent ook Nahima Lanjri (CD&V), zelf van Marokkaanse afkomst en behalve federaal parlementslid al achttien jaar gemeenteraadslid in Antwerpen.
Nahima Lanjri «Ik vind wel dat je niet alleen naar de niet-Europese vreemdelingen moet kijken, maar ook naar die van binnen de Europese Unie. De migratiestromen komen de jongste jaren veel meer uit de nieuwe Europese lidstaten. Roemenen, Bulgaren, mensen uit het Oostblok: ook die mensen kan je qua profiel niet met een Nederlander of een Fransman kan vergelijken, en ook zij hebben vaak moeilijkheden om zich te integreren.
»En die nieuwe groepen zijn al even moeilijk te bereiken, hoor ik van migrantenorganisaties in Antwerpen. Op een avond in Borgerhout, georganiseerd om zowel Europese als niet-Europese migranten te motiveren om zich in te schrijven voor de verkiezingen, was welgeteld twee man komen opdagen. Daar zijn ze erg van geschrokken.»
undefined