Hier stemde in 2016 bijna iedereen op Trump (en op 3 november doen ze dat weer)

Is er nog hoop in Amerika? Correspondent Karlijn van Houwelingen reist in de aanloop naar de verkiezingen dwars door het land, naar tien plaatsen die Hope heten. Vandaag deel 7: naar de kerk in Hope, Texas.

Als je Amerika wilt leren kennen, moet je in de kerk zijn. Kerken zijn het bindmiddel van de Amerikaanse samenleving, knooppunten van het sociale leven. Al helemaal in dorpen als Hope, Texas, waar geen winkels of scholen zijn, maar wel twee kerken. De oudste, een methodistenkerk in een wit gebouwtje dat hier sinds 1889 staat, oogt verlaten. Dus bellen we de dominee, Warren Hornung, die kantoor houdt in het dichtstbijzijnde stadje, Yoakum. Hornung is 82, maar had weinig trek in pensioen. Thuis houdt hij dus tachtig koeien en elke zondag spreekt hij om acht uur ’s ochtends de gemeente in Hope toe. Kan net, voordat hij om kwart voor tien moet preken in de zusterkerk een kwartier verderop.

Hij gaat ons voor in zijn bejaarde pick-uptruck, naar wat doorgaat voor het hart van Hope: het kerkje tussen de weilanden waar Texaanse runderen met lange horens grazen. Daarnaast de oude school, inmiddels een dorpshuis. De dominee hinkt een beetje – akkefietje met een stier, maar nee, dank je, het gaat prima. We hadden trouwens ook best naar binnen kunnen stappen om te schuilen, toen we hier gisteren rondliepen terwijl een tropische storm overtrok, zegt hij. ‘We doen de kerkdeur nooit op slot.’

Harde werkers

De mensen in Hope, zegt dominee Hornung, zijn ouderwets, traditioneel, zuinig, maar gul als het om de kerstdonaties aan goede doelen gaat. Het zijn harde werkers, die hun gazon goed onderhouden, een wapen dragen – het zijne ligt in de pick-uptruck - en over het algemeen wat ouder zijn. ‘Ze veranderen niet veel in hoe ze de dingen doen.’ Dus laat hij vooral traditionele gezangen zingen.

Hope, een gemeenschapje van zo’n 600 mensen, werd lang bewoond door Duitse immigranten. Tot in de jaren 30 zongen en preekten ze in dit kerkje in het Duits. Toen Hitler de macht overnam in het oude moederland schakelden de kerkleden rap over op het Engels. Met nazi's wilden ze voor geen goud geassocieerd worden. De grootouders van Hornung waren ook zo - Duits en oerconservatief, beschrijft hij. Dat laatste, conservatief in politieke opvattingen, is hij zelf trouwens ook.

Iedereen hier eigenlijk. Van oudsher was Hope Democratisch territorium, maar dat was vóór de diepe polarisatie in het Amerikaanse politieke systeem. Kiezers met traditionele opvattingen over familie, seks, relaties, religie of wapens zijn nu vrijwel allemaal Republikein. Hier stemde in 2016 bijna iedereen op Trump. In de omliggende regio, Lavaca County, haalde hij 85 procent van de stemmen.

Deze keer zou dat wel eens kunnen oplopen tot 90 procent, denkt Keith Denison, een 53-jarige it’er met twee paarden en een herdershond die hier naartoe verhuisde om voor zijn demente moeder te zorgen. ‘Mensen zien rellen in de steden en Democratische gouverneurs en burgemeesters staan erbij en kijken ernaar. Vreedzaam protest is geweldig, dat hoort bij Amerika, maar je hoeft geen steden af te branden.’

We zijn in Hope net na de dood van Ruth Bader Ginsburg, de iconische rechter in het Hooggerechtshof en linkse heldin vanwege haar strijd voor gelijke rechten voor vrouwen en mannen. Ze maakt vermoedelijk plaats voor een conservatieve opvolger, nu Donald Trump en de Republikeinse partij proberen vlak voor de verkiezingen nog een nieuwe rechter te benoemen. In 2016 vonden Republikeinen dat nog ongehoord.

Ze scoren er punten mee in Hope – hier hoopten inwoners al langer op een conservatieve meerderheid in de hoogste rechtbank. ‘Ik ben zelf heel conservatief, dus ik ben helemaal voor’, zegt Allan Munson, de voorzanger van de kerk. Zijn familie ís zo’n beetje de kerkgemeenschap. Pa zong ook jarenlang voor, zijn zus speelde piano. ‘De mensen aan de andere kant van het politieke spectrum willen het niet, maar ik denk dat we het gaan doen’, zeg hij over de benoeming in het hof.

Trump regeert dankzij de steun van een minderheid van de Amerikanen. Dat is mogelijk in het Amerikaanse kiessysteem. Daarin geeft niet het totaal aantal stemmen de doorslag, maar leidt de uitslag per staat tot een aantal kiesmannen in het zogeheten kiescollege. Dat telt. De rechterbenoeming van een minderheid kan nog decennia invloed hebben op de koers van het hof en het land. Deze Amy Coney Barrett kan haar leven lang blijven zitten. Onder meer het recht op abortus en het homohuwelijk lopen gevaar, vrezen progressieven. Een meerderheid van de Amerikanen wil van het kiescollege af.

Kiescollege

Maar in Hope, Texas, wordt het gewaardeerd. ‘Wij plattelanders hebben nergens echt inspraak in’, zegt Allan Munson. Hier in Texas bijvoorbeeld, een staat zo groot als Frankrijk, hopen Democraten voor het eerst in decennia de meeste stemmen bij presidentsverkiezingen te halen dankzij de bevolking van steden. Jonge generaties in onder meer Austin en Houston zijn etnisch diverser en linkser. Gelukkig is er het kiescollege nog, vindt Munson, zodat mensen als hij tenminste in de presidentsverkiezingen nog invloed uit kunnen oefenen. ‘Zonder kiescollege zouden we helemaal niets te zeggen hebben.’

Dat Texas ‘blauw’ zou kunnen kleuren, de droom van Democraten, zorgt in plattelandsgebieden voor weerstand. Shawn Marie Bible, schrok zich rot toen een Democratische held uit Texas, oud-Congreslid Beto O’Rourke, in zijn geflopte presidentscampagne onomwonden zei dat hij burgers hun zwaarste wapens af zou nemen. In zijn thuisstad El Paso waren net 22 klanten van Walmart vermoord met een geweer. ‘Hell yes, wij gaan je AR-15, je AK-47 afpakken. We gaan niet langer toestaan dat ze tegen Amerikanen worden gebruikt’, zei O’Rourke.

‘Deze verkiezingen worden soort van eng’, zegt Bible als ze bij het gemeenschapscentrum de dorpskat komt voeren. ‘Ik ben bang dat de Democraten het over gaan nemen en proberen onze wapens af te nemen. En als ze dat doen, wordt het lelijk. Ze willen ons controleren, zodat iedereen van de overheid afhankelijk is.’

Dat soort angst, daar wordt Keith Denison moedeloos van. Hij stemt ook op Trump, omdat het alternatief hem niet bevalt. ‘Ik vind wat hij zegt niks, hij praat te veel, maar ik vind zijn beleid oké.’ De troepen naar huis halen, minder overheid – dat is belangrijk voor Denison. Of zoals hij zijn politieke visie omschrijft: ‘Laat ons gewoon met rust’. ‘Maar als Trump verliest is dat niet het einde van de wereld. Als hij wint ook niet. Dat zeiden ze in 2016, en we zijn er nog steeds.’

Hij wijt de hoogspanning in de samenleving aan de grote media. Ze zaaien angst, vindt hij. ‘Het is een beetje als een ongeluk op de snelweg – je wilt stoppen en kijken. Amerika is nu één groot auto-ongeluk, en iedereen wil kijken. Het maakt sommige mensen bang. Maar als je een op een met elkaar praat, zijn we echt niet zo verschillend.’

Positieve kijk

In Hope blijft altijd hoop, verzekert Allen Munson. Hij wijst op de kerk. ‘Hier ben je even weg van de storm.’ De mensen zijn terneergeslagen, merkt Warren Hornung. ‘We hebben een positieve kijk nodig in de kerk. Er zijn al genoeg mensen depressief, mijn zoon is ook zijn baan kwijt. Dus we kiezen vrolijke liedjes, en ik probeer optimistisch te zijn in de preek. Geen triest, deprimerend verhaal.’ En geen politiek. ‘Want ik wil geen geruzie in de kerk.’

Hij heeft zijn kerk opengehouden tijdens de pandemie – tegen de richtlijnen van de gouverneur van Texas in. ‘In meer dan 60 jaar als dominee heb ik nooit een dienst hoeven afblazen. Het was een zekere trots, ik wilde niet sluiten’, geeft de dominee toe. ‘We weten dat het riskant is, maar als je naar de supermarkt kunt, kun je ook naar de kerk. We laten de deur open, raden aan om een mondkapje te dragen, en we omhelzen elkaar niet meer. Dit is een kerk vol omhelzers, dus dat is moeilijk te weerstaan, maar we doen ons best. En we staan niet meer hand in hand voor het slotlied.’

(AD)