Hoe Deliveroo aan de beurs een enorme flop werd

De ultieme droom van Will Shu (41) is uit­gedraaid op een nachtmerrie. De grootste beurs­introductie op de London Stock Exchange van de afgelopen tien jaar werd een flop. De grote baas van Deliveroo wordt afgestraft voor zijn grote machts­honger.

“Ik ben erg trots dat Deliveroo naar de beurs gaat in Londen – onze thuisbasis. Nu we deze mijlpaal bereiken, wil ik iedereen bedanken die heeft geholpen om Deliveroo uit te bouwen tot het bedrijf dat het vandaag is – in het bijzonder onze restaurants en kruideniers, koeriers en klanten.” Will Shu, de 41-jarige oprichter van de Britse maaltijdbezorger zag het woensdagochtend nog rooskleurig in. Amper een uurtje later lag zijn beurs­droom aan diggelen. Zijn Deliveroo dook bij aanvang van de handel op de London Stock Exchange meteen 15 procent lager. Enkele uren later was dat al opgelopen tot 30 procent. Analisten spreken nu al van dé beurs­flop van het jaar.

Het gesternte waaronder Deliveroo naar de beurs trok, was al niet ideaal. Aanvankelijk kleefde Will Shu een eclatante 10 miljard euro als waardering op zijn bedrijf. Maar de prijsvork waartegen ­Deliveroo wilde debuteren bleek te hoog gegrepen voor de grote institutionele investeerders. De vork van 3,90 tot 4,10 pond per aandeel werd noodgedwongen naar beneden herzien en ­Deliveroo was op slag een miljard euro minder waard.

Woensdag werd dan met 3,90 pond voor de onderkant van de prijsvork gekozen, maar al snel bleek dat ook dat te ambitieus was; het aandeel duikelde richting 2,90 pond. Will Shu kan enkel hopen dat zijn koerierbedrijf volgende week, zodra het aandeel vrij verhandelbaar is geworden voor het grote publiek, wel wordt gesmaakt.

Creatief met aandelen

De redenen voor de beursflop zijn divers. In de investeringswereld wordt veelal gesproken over ‘ESG’ als beleggings­parameters. Deze afkorting staat voor Environmental, Social & Governance (Milieu, Maatschappij en Governance). Beurs­analist Corné van Zeijl stelde onomwonden dat Deliveroo een dikke onvoldoende scoorde op de S (Social: vanwege rechten van bezorgers) en de G (Governance: vanwege structuur). “De initial public offering (de beurs­introductie, red.) lijkt dan ook niet succesvol te worden”, klonk het profetisch aan de voor­avond van de notering.

Het komt zelden voor dat grote beleggers zich zo publiekelijk uitspreken over een beurs­debutant. Legal and General (LGIM), de grootste ver­mogensbeheerder van het Verenigd Koninkrijk, uitte grote bezwaren over het maaltijd­bezorgbedrijf.

De financiële hoofdrol­spelers zijn ontevreden over de aandelenstructuur van Deliveroo, waarbij Will Shu de komende drie jaar alle zeggenschap in handen houdt. Hij jongleerde daarom met aandelen met een A- en een B-statuut. Die eerste soort aandelen levert aandeelhouders één stem per aandeel op. De tweede – exclusief voor­behouden voor Will Shu – 20 stemmen. Op die wijze kon Shu met amper 6,3 procent van de aandelen alsnog 57 procent van de stemrechten behouden.

Het is niet alleen een blaam op het conto van de hongerige Will Shu, ook de Britse regering loopt hier een blauwtje. De regering van Boris Johnson wil dat de Britse hoofdstad na de brexit het centrum van de (fin)tech wordt. De komst van de maaltijdkoerier moest de wegbereider zijn om ook andere techbedrijven naar de Londense beurs te lokken. Om die reden werd er gewerkt aan een versoepeling van de noterings­regels, zodat oprichter-CEO’s ook na een beursgang de touwtjes bij hun bedrijf stevig in handen kunnen houden.

Professionele beleggers als LGIM kunnen dat niet smaken. Zij willen dat elk aandeel hetzelfde stemrecht heeft. “Het is belangrijk om minderheids­aandeel­houders te beschermen tegen de mogelijkheid van een zwak management”, klinkt het.

En dan is er nog het personeels­probleem. De investeerders hekelen de arbeids­omstandig­heden van de Deliveroo-koeriers. Steeds meer pensioenfondsen laten immers ook niet-financiële factoren als werknemers­rechten meetellen in hun beoordeling om te investeren. Dat Deliveroo met precaire statuten werkt is bekend, en ook wel inherent aan dit type bedrijven. Ook taxidienst Uber botst in verscheidene landen tegen dat euvel aan. De bezorgers van Deliveroo werken als zelfstandige, waardoor ze per bestelling in plaats van per uur betaald krijgen. Ook worden er geen pensioenpremies of vakantiegeld afgedragen. Er lopen al procedures tegen het bedrijf in het Verenigd Koninkrijk, Spanje en Frankrijk, zo geeft Deliveroo toe in zijn prospectus. De maaltijdbezorger erkent dat het grote gevolgen voor zijn verdien­model kan hebben als de bezorgers in loondienst moeten.

‘Geen Silicon Valley-type’

Het is een heuse reality­check voor Will Shu, die van zichzelf zegt dat hij nooit het plan had om CEO van een start-up te worden. “Ik ben niet een van die Silicon Valley-types met een miljoen ideeën. Ik had één idee”, zei hij enkele jaren geleden aan de Financial Times.

Dat idee ontstond proef­ondervindelijk. Toen hij nog voor Morgan Stanley in Londen werkte, kreeg Shu vaak ’s avonds laat honger aan zijn bureau. Het viel hem op dat er een gebrek aan mogelijk­heden was om eten te laten bezorgen. Het was

die situatie die hem inspireerde. Hij richtte het bedrijf in 2013 op met zijn jeugdvriend Greg Orlowski, die software-engineer was. Terwijl Shu de rol

van CEO op zich nam, was Orlowski de chief technology ­officer. Orlowski verliet het bedrijf in ­februari 2016 om meer tijd door te brengen met zijn gezin en trok terug naar Chicago.

Will Shu vestigde zich inmiddels in Londen, in de kosmopolitische wijk Notting Hill. Die omgeving past Shu als een handschoen: hij is een in Engeland gevestigde Amerikaan, geboren uit Taiwanese ouders in Connecticut. Notting Hill is een internationale smeltkroes met victoriaanse huizen en modieuze winkels en restaurants, een wijk die onsterfelijk – en onbetaalbaar – werd door de populaire gelijknamige film uit 1999, met Julia Roberts en Hugh Grant.

Nooit winst gemaakt

Deliveroo is evenwel geen romantisch film­script, maar harde realiteit. Door de lockdowns schoot het aantal maaltijd­bestellingen met 65 procent omhoog, tot een omzet van ruim 4,8 miljard euro. Het bedrijf blijft echter met 262,5 miljoen euro in het rood steken. De concurrentie in de sector, met Uber Eats, Just Eat en tal van andere, is hevig. Wat de marges drukt. Analisten vragen zich dan ook af of ­Deliveroo ooit winst­gevend zal worden. Als straks de restaurants weer open­gaan, bestaat het risico dat de vraag naar thuisbezorging fors zal afnemen.

Zelf ziet Will Shu dat anders. “De manier waarop we erover denken is eenvoudig: er zijn 21 maaltijd­momenten in een week – elke dag ontbijt, lunch en diner. Op dit moment vindt minder dan één van die 21 transacties online plaats. Wij werken eraan om dat te veranderen.” Zou het?

Bij de oprichting geloofde Shu dat het belangrijk was om op elk niveau een volledig begrip van het bedrijf te hebben. Daarom werd hij zelf de eerste Deliveroo-bezorger. In de eerste acht maanden bezorgde hij elke dag eten in Londen. Zijn vroegere collega’s uit de financiële wereld namen hem naar verluidt in de maling door eten te bestellen alleen maar om hem als bezorger aan het werk te zien. Het hielp hem de praktische aspecten van zijn bezorg­service te begrijpen, en het gaf hem ook inzicht in de klant­ervaring. Ook nu nog zou hij regelmatig als koerier de vinger aan de pols houden.

Shu is een CEO met een ­januskop. Hij gelooft in het creëren van een informele werk­omgeving, loopt zelf rond in chino en T-shirt en bestelt het liefst Nando Chicken Thighs. Tegelijk gaf hij zichzelf in 2019 een controversiële loons­verhoging van liefst 57 procent en aandelen­opties, bracht The Guardian uit. Het is opnieuw een voorbeeld van dat hongerige dat Shu nu de das lijkt om te doen.

(DM)