Hoe mensensmokkelaars hun misdaadgeld in Antwerpen witwassen
Twana Jamal was één van de grootste misdaadbazen in de vluchte- lingenkampen rond Calais en Duinkerke. Tot hij in september in Duinkerke tot vijf jaar cel werd veroordeeld. Nu zijn de Franse en Britse justitie op zoek naar de miljoenen die de man verdiende met zijn mensensmokkel naar Groot-Brittannië. Misschien moeten ze eens gaan kijken in Antwerpen.
undefined
'Jamal werd eigenaar en zaakvoerder van bvba Farbo Decor, een mooie illustratie van de wijze waarop bonafide firma's in handen vallen van de georganiseerde misdaad'
Mensenhandelaar Twana Jamal, een Koerdische Irakees, stond hartverscheurend te snotteren toen hij in Duinkerke voor de rechter werd gezet. Hij was onschuldig, riep hij, het slachtoffer van een persoonsverwisseling. De vroegere gewichtheffer en zijn luitenant waren gearresteerd in het Camp de la Linière, in Grande-Synthe, in de buurt van Duinkerke, een zogenoemd ‘humanitair kamp’ dat voornamelijk wordt bevolkt door Koerdische vluchtelingen die naar Groot-Brittannië willen. Het kamp wordt beheerd door ngo’s als Artsen Zonder Grenzen, maar is in de praktijk in handen van gewapende maffiabendes zoals die van Twana Jamal die met geweld over het opvangcentrum regeren. De organisatie van Jamal – die zelf ongestoord heen en weer pendelde tussen het continent en de Britse eilanden, met zijn zakken vol valse namen, aliassen, paspoorten en identiteitsbewijzen – slaagde er zelfs in een deel van het kamp te mobiliseren toen de politie hem kwam arresteren. De agenten werden bedreigd en met stenen bekogeld. Maar de rechter in Duinkerke was niet onder de indruk van de tranen van Jamal en veroordeelde de mensensmokkelaar tot vijf jaar cel. Zijn luitenant kreeg er vier. Beiden zullen Frankrijk worden uitgezet zodra ze hun straf hebben uitgezeten.
Stinkende misdaad
De smokkel van mensen naar het Verenigd Koninkrijk tiert op dit moment weliger dan ooit. Het verhaaltje dat de ingang van de Kanaaltunnel in Calais nu afdoende beschermd en gecontroleerd wordt, is onzin volgens Amélie Le Sant, de Franse procureur in Duinkerke die veel smokkeldossiers behandelt en die ook Twana Jamal achter de tralies zette. Het tegendeel is zelfs waar: het smokkelverkeer rond Calais neemt hand over hand toe. Volgens de Franse grenspolitie heeft men dit jaar al bijna 50.000 vluchtelingen uit vrachtwagens op weg naar het Verenigd Koninkrijk gehaald, terwijl het er vorig jaar ‘slechts’ 40.000 waren.
undefined
'Twana Jamal bracht tot tachtig mensen per week naar de andere kant van de Kanaaltunnel.'
Ook het feit dat de Franse autoriteiten nu de Jungle, het grote illegale vluchtelingenkamp in de buurt van Calais, hebben gesloten, zal niet veel aan de situatie veranderen: de vluchtelingen blijven komen, verspreiden zich over de bestaande ‘humanitaire kampen’ en zetten er nieuwe op. En de smokkelaars volgen in hun zog.
Hoeveel vluchtelingen erin slagen Groot-Brittannië te bereiken, is erg onduidelijk. Maar het zijn er hoe dan ook veel. Twana Jamal zelf beweerde dat hij wie dan ook naar het Verenigd Koninkrijk kon smokkelen. Tot hij werd opgepakt, bracht hij tot tachtig mensen per week naar de andere kant van de Kanaaltunnel. En van het slag van Twana Jamal zijn er tientallen, mogelijk zelfs honderden misdadigers via bendes actief in het noorden van Frankrijk en in België. Die bedenken de gekste trucs om bewakers en controleurs om de tuin te leiden. Jamal verborg de vluchtelingen bijvoorbeeld het liefst in vrachtwagens met ladingen uien en kaas, of gaf hen zelf een portie uien en kaas mee. Een paar rijpe camemberts of een zak sjalotten brengen de detectoren in de war die de Britse en Franse douane gebruiken om de koolstofdioxide op te vangen die wordt uitgeademd door de illegale passagiers in de vrachtwagens.
Niemand hoeft zich illusies te maken: alleen vluchtelingen met veel geld raken in Groot-Brittannië. De sukkels zonder centen blijven achter. Mensensmokkel is de lucratiefste misdaadvorm van het moment. Jamal eiste gemiddeld 5.000 euro per persoon voor een ‘niet-gegarandeerde’ overtocht, waarbij de chauffeur van de vrachtwagen niet betrokken was en de vluchteling veel kans had tegen de lamp te lopen. Voor een ‘gegarandeerde’ overtocht, met de medewerking van een omgekochte chauffeur, moest tot 15.000 euro worden betaald. Dat heeft Jamal miljoenen euro’s opgebracht, bevestigt substituut Le Sant, geld dat allemaal naar het Verenigd Koninkrijk werd gesluisd, waar het werd verwerkt door illegale ‘bankiers’ in de Koerdische gemeenschap. Jamal investeerde zijn geld in het VK in de horeca, in carwashes, kleinhandel en dure auto’s. Zijn centen vertrokken op alle mogelijke manieren naar Engeland. Het werd cash in de achterzak gesmokkeld of de slachtoffers betaalden het geld in een filiaal van Western Union in Frankrijk, waarna handlangers van Jamal het gingen afhalen bij Western Union in Engeland. De Franse en Britse justitie willen nu zoveel mogelijk van het misdaadgeld van Twana Jamal recupereren, zegt subsituut Le Sant, en zijn op dit moment koortsachtig op zoek naar de geldkoeriers en de witwassers. Misschien moeten ze eens een kijkje gaan nemen in Antwerpen.
undefined
De Belgische Lus
Veel van de Irakese, Albanese en Afghaanse mensensmokkelaars die actief zijn in het noorden van Frankrijk, zijn kind aan huis in ons land. Zij maken uitgebreid gebruik van het Belgische territorium om te ontsnappen aan de controle van de Franse justitie en politie. Ze opereren steeds vaker vanuit Belgische steden en gemeenten: ze duwen hier vluchtelingen in vrachtwagens op weg naar het Verenigd Koninkrijk en kopen vrachtwagenchauffeurs om. Dat bevestigt Frank Demeester, de referentiemagistraat voor de mensensmokkel van het parket van Brugge.
Frank Demeester «De Koerdische smokkelaars zijn de uitvinders van De Lus, een omtrekkende beweging om de vluchtelingen van Calais naar het Verenigd Koninkrijk te krijgen. Die praktijk is een paar jaar geleden begonnen. De vluchtelingen hadden immers in de gaten dat in Calais op een vrachtwagen kruipen niet langer een goed idee was. Dus besloten de mensen-smokkelaars hun klanten elders in de vrachtwagens te laden, op de parkings langs de autostrade richting Calais en de Franse zeehavens. Daarop liet de Franse overheid die parkings sluiten. Met als gevolg dat de vrachtwagenchauffeurs hun laatste stop voor Engeland in België zijn beginnen te maken, op de parkings langs de E40. Nu halen de smokkelaars de vluchtelingen op in de Franse kampen rond Calais en Duinkerke, in Grande-Synthe en Téteghem, en brengen hen naar België, bijvoorbeeld naar de parkings langs de E40 richting Frankrijk, in Jabbeke en Mannekesvere, en vroeger ook naar de inmiddels gesloten parking in Westkerke. We merken dat ze steeds verder het binnenland intrekken, steeds verder weg van Frankrijk. Ik krijg nu al meldingen van smokkelaars die actief zijn op de parking in het Oost-Vlaamse Drongen.
»De illegale migranten worden naar België gereden in de auto’s van de smokkelaars, in SUV’s of bestelwagens met een Britse nummerplaat. Of de smokkelaars brengen hun klanten naar De Panne waar ze aan een halte van de kusttram worden gedumpt. De vluchtelingen moeten dan de tram nemen tot Oostende, waar ze met de bus naar Jabbeke moeten om daarvandaan op één of andere manier tot op de E40-parking richting Rijsel te raken.»
Fraude
En nu blijkt dat mensensmokkelaars ook gebruikmaken van de Belgische commerciële infrastructuur, het wollige Belgische vennootschapsrecht en de slappe controle daarop. Vermoedelijk sluisde Twana Jamal het bloedgeld dat hij overhield aan zijn mensensmokkel ook via ons land naar Groot-Brittannië. Daarvoor stapte hij doodgewoon in één van de vele vennootschapsfraudecircuits die ongestoord in ons land draaien: een kluwen van vennootschapsfraudeurs en dubieuze bvba’tjes in de Stockmansstraat 2 in Antwerpen.
Vennootschapsfraude is bijzonder populair in België. Politiek en justitie zijn nauwelijks geïnteresseerd in misdadigers die ritselen met sterfhuisconstructies en katvangers, ook al kosten die de Belgische belastingbetaler elk jaar miljoenen euro’s. Slecht draaiende, verlieslatende vennootschappen worden op het einde van de rit normaal gezien vereffend, opgedoekt volgens de regels. Maar omdat zo’n vereffening geld kost, kiezen veel zaakvoerders en bestuurders ervoor om hun zieltogende firmaatjes te verkopen aan onbetrouwbare vennootschapsfraudeurs en criminele boekhouders die de eigenaars van de vennootschap bijstaan bij het ontduiken van de verschuldigde belasting, sociale lasten en openstaande schulden. Vervolgens worden die vennootschappen overgenomen door katvangers en gedumpt op een sterfhuisadres of verkocht aan oplichters die er zogenoemde carambouilles mee opzetten. De carambouille is een systeem waarbij goederen op naam van een vennootschap worden aangekocht, niet betaald en onderhands doorverkocht, waarna het geld wordt weggepompt via buitenlandse rekeningen. Of ze worden aangeboden aan de georganiseerde misdaad die ze gebruikt als witwasvehikels. En dat wist Twana Jamal ook. Hij werd in juli vorig jaar eigenaar en zaakvoerder van de Belgische bvba Farbo Decor, een mooie illustratie van de wijze waarop bonafide firma’s in handen vallen van de georganiseerde misdaad.
Farbo Decor ontstond in 2005, als een eerbaar Limburgs bedrijf voor schilder- en decoratiewerken, opgericht door een echtpaar uit Hechtel. Jarenlang draaide de vennootschap zonder problemen, maar toen ging het fout. Het verlies groeide en in 2014 was het voorbij.
‘We hebben de vennootschap niet opgedoekt,’ zegt één van de oprichters. ‘We hebben ze van de hand gedaan via De Bedrijfswinkel in Diest. Ik weet niet aan wie zij Farbo Decor hebben verkocht, maar ik heb wel gehoord dat het serieus fout is gelopen. Een tijdlang kregen we zelfs niet-betaalde facturen in de bus.’
Bij De Bedrijfswinkel heeft men geen zin om Humo te woord te staan. Men houdt er niet van aandacht. Je kunt het bedrijf niet bellen, alleen mailen. Op de website van De Bedrijfswinkel staan ook nergens namen van contactpersonen. En de eigenaars van De Bedrijfswinkel zijn evenmin terug te vinden in het Belgisch Staatsblad. Er blijken vreemd genoeg twee vennootschappen te bestaan met die naam, buitenlandse vennootschappen die op hetzelfde adres in het Engelse Hemel Hempstead in het graafschap Kent zijn ondergebracht, in het bedrijvencentrum Hamilton House.
Op de website van De Bedrijfswinkel in Diest kun je wel lezen waarmee deze firma zich bezighoudt: het kopen en verkopen van vennootschappen. De verkoop van zo’n stervende vennootschap kan je al snel 2.000 tot 3.000 euro opleveren, zegt de website. En een bestaande bvba kopen is nog veel interessanter: je hebt dan immers geen startkapitaal nodig. Met de nodige trucs kun je – nog volgens de site – ook de aansprakelijkheid ontwijken, zodat die bij de oprichters blijft. Je kunt bestaande bankrekeningen overnemen, wie dan ook in binnen- en buitenland bestuurder, zaakvoerder of aandeelhouder maken, enzovoort. Perfecte ritselvennootschappen dus.
Zakenvrouw
Het is via De Bedrijfswinkel in Diest dat Farbo Decor uit Hechtel in een vennootschapsfraudecircuit terechtkwam. Officieel werd de bvba uit Hechtel verkocht aan ene Farim Khan, een ‘zakenman’ in het Nederlandse Almere, en aan Rabia Rebecca Nurujeman uit Rotterdam – mistige personages die liever niet te veel sporen achterlaten. Van de weinige gegevens die zij opgeven in het Belgisch Staatsblad blijkt niet veel te kloppen. Het telefoonnummer van Khan is niet aangesloten en de buren in zijn straat in Almere hebben nog nooit van hem gehoord. Ook de buren van Rabia Rebecca Nurujeman aan de Korhaanstraat 129 in Rotterdam halen de schouders op bij het horen van die naam: ‘Nee, geen Nurujeman hier’. Mevrouw Nurujeman blijkt eveneens zaakvoeder te zijn geweest van een grote vennootschap in Duitsland: de UK Knitwear in Neuss. Toch woont deze internationale zakenvrouw met vennootschappen in Duitsland en België in een zeer bescheiden appartement in een allesbehalve luxueuze buurt in Rotterdam.
‘Ach, het is zo makkelijk om te knoeien met vennootschappen in dit land,’ zegt een anonieme notaris. ‘Als je een vennootschap opricht, moet je naar een notaris en daar moet je opgeven wie je bent, waar je woont, wat je doet... En als de notaris zijn werk doet, controleert hij die gegevens ook. Maar als je een bestaande vennootschap overneemt, hoef je niet naar een notaris. Als je dan de zetel van je vennootschap wilt verhuizen of een nieuwe zaakvoeder wilt aanstellen, vul je heel eenvoudig een papiertje in en dat geef je af aan de balie van het handelsregister. En daar controleert niemand wie je bent en of wat je hebt geschreven wel klopt: de namen van de zaakvoerders, de domicilies, enzovoort.’
undefined
undefined
'Jamal eiste 5.000 euro per persoon voor een 'niet-gegarandeerde' overtocht. Voor een 'gegarandeerde' overtocht, met een omgekochte chauffeur, moest 15.000 euro worden betaald.'
Afgesneden teen
Maar zo mistig als meneer Khan en mevrouw Nurujeman zijn, zo veelzeggend is het adres waar de bvba Farbo Decor in Antwerpen is terechtgekomen: de Stockmansstraat 2, een huis net om de hoek van het bekende Antwerpse restaurant Brasseurs en recht tegenover het oude justitiepaleis. Het huis is op de benedenverdieping duidelijk bewoond, maar nergens is er een naam te zien van een bewoner of een hier gevestigde vennootschap. Er is zelfs geen bel. Er is alleen een elektronisch cijferslot dat de deur vergrendelt. Dit adres is ook de zetel van een aantal vennootschappen die in handen zijn van de beruchte Antwerpse katvanger en vennootschapsfraudeur Serge Bracqué, over wie we in de Humo van 7 juni al uitgebreid berichtten. Bracqué is de eigenaar van een zestigtal vennootschappen die aan het misdaadmilieu zijn verkocht of die in illegale sterfhuisconstructies zitten.
Op datzelfde adres nog meer opvallende business, zoals de vennootschappen van een Nederlandse advocaat die ‘zakenmannen’ van buiten Europa bijstaat in het verkrijgen van werk- en verblijfsvergunningen en die van een ‘zakelijke’ relatie van Serge Bracqué: de Nederlander Jeroen E., een man die in Nederland al in verband werd gebracht met zware misdaaddossiers. In 2010 moest Jeroen E. in Nederland terechtstaan voor ontvoering. Samen met een aantal kompanen had hij in Antwerpen een eveneens dubieuze, maar wel rijke zakenman ontvoerd. De bende werd ervan beschuldigd de man bij de gijzeling een teen te hebben afgesneden. Jeroen E. werd daarvoor veroordeeld tot 36 maanden cel. Nu blijkt hij te opereren vanuit twee plekken in Spanje: Barcelona en Las Palmas op de Canarische Eilanden. Daar beschikt Jeroen E. over een firma die net als De Bedrijfswinkel stervende vennootschappen koopt en verkoopt. En die Spaanse firma heeft een Belgisch filiaal, uitgerekend aan de Stockmansstraat 2 in Antwerpen.
En het adres huisvest nog meer dubieuze bedrijven. Zoals de bvba Trading Investments Platform, die ooit in Essen werd opgericht door twee Bulgaarse vrouwen als de bvba Diva, en klaarblijkelijk bedoeld was om een nachtwinkel te laten draaien. Toen dat mislukte en de bvba Diva zijn naam veranderde en Trading Investments Platform werd, dook de Nederlander Stanley de Jong uit Den Haag op. De Jong is berucht in Nederland als een facturenfraudeur, een man die vennootschappen opkoopt om er carambouilles mee op te zetten. De Jong is ook een ‘zakenpartner’ van de Nederlandse oplichtster Manuela Bongers, die met haar praktijken vorig jaar nog het Nederlandse tv-opsporingsprogramma ‘Opgelicht?!’ heeft gehaald.
En op dit adres dook dus óók de Irakese mensenhandelaar Twana Jamal op toen hij Farbo Decor overnam. Als domicilie gaf Jamal een adres in Groot-Brittannië op: de Villiers Road 7 in Slough, een stad in het graafschap Berkshire. Op dat adres bevindt zich een winkel van de Irakese broers Sabar, die in Slough een aantal kruidenierszaken en halalslagerijen uitbaten. Als ik de broers aanspreek, zeggen ze dat ze nog nooit van Twana Jamal hebben gehoord en niet weten waar ik het in godsnaam over heb.
Amélie Le Sant «Deze Belgische ontwikkeling interesseert me heel erg. Ik zal ze dan ook onderzoeken en mijn collega’s bij de Britse justitie hiervan op de hoogte brengen. Alles wijst er inderdaad op dat Twana Jamal weleens geld heeft witgewassen in Antwerpen. Mensensmokkelaars als hij kennen België uiteraard heel goed en het feit dat hij een Brits adres opgeeft waar zich Irakese handelaars bevinden, doet bij mij alarmbellen rinkelen.»
Ondertussen heeft Twana Jamal de bvba Farbo Decor verhuisd naar de Meirbrug 1 in Antwerpen. Op dat adres huist een kantorencomplex in het hart van Antwerpen, net naast de Boerentoren. Ook hier is er aan de ingang nergens een verwijzing te zien naar de vennootschap Farbo Decor.
‘Hier zitten wel meer duistere vennootschappen,’ zegt de man die beneden een koffieshop openhoudt. ‘Turken die twintig, dertig vennootschappen blijken te bezitten waarvan echt absoluut niks klopt. Er hangen hier dan ook vaak deurwaarders aan de bel.’
Of Twana Jamal de tijd heeft gehad om via zijn Belgische vennootschap de opbrengsten van zijn mensen-smokkel wit te wassen en hoeveel geld hij ermee naar Groot-Brittannië heeft gesluisd, zal uit het onderzoek moeten blijken. Uiteraard laat de bvba niet in haar kaarten kijken en legt ze geen jaarverslagen meer neer. Werk voor justitie dus. De Antwerpse burgemeester Bart De Wever (N-VA) wil geen commentaar geven op het feit dat buitenlandse criminelen zijn stad als witwascentrum gebruiken.
