Hoe Sanda Dia plots op de voorpagina van The New York Times terechtkwam: ‘Het is een hartverscheurend verhaal van deze tijd’

De zaak Sanda Dia, over de jongen die in 2018 om het leven kwam bij de doop van studentenclub Reuzegom, haalt nu ook de voorpagina van The New York Times. Journalist Matt Apuzzo (41) situeert het drama binnen grotere problemen in ons land met racisme en extreemrechts.

– Hoe zijn jullie het verhaal van Sanda Dia op het spoor gekomen?

MATT APUZZO «Dankzij het goede werk van jouw collega’s en de Vlaamse pers. Het feit dat verschillende van de documenten publiek zijn gemaakt, was een grote dienst voor de samenleving. Dat heeft de manier waarop we naar het verhaal kijken helemaal veranderd.»

– Wat overtuigde jullie om een Belgische zaak zo uitvoerig te belichten in een Amerikaanse krant?

APUZZO «We zijn inderdaad een Amerikaanse krant, maar proberen ons steeds meer internationaal te verankeren: we hebben bijna een miljoen internationale abonnees en reporters in alle uithoeken van de wereld.»

– Waarom vonden jullie dit specifieke verhaal belangrijk om te brengen?

APUZZO «Het is een verhaal van deze tijd. Het sluit aan bij discussies die zich nu over de hele wereld voordoen. Of ik daarmee verwijs naar de Black Lives Matter-beweging? Ja, maar bijvoorbeeld ook naar de discussies over het koloniaal verleden van België of de bijeenkomsten van Vlaams Belang.

»Daarnaast is het een hartverscheurend verhaal. Dat van een vader die migreert omdat hij een beter leven wil voor zijn familie, die zich aanpast aan een nieuwe cultuur en zijn zoon die droom ei zo na ziet vervullen. Dat wordt niet alleen tenietgedaan, het hele verhaal krijgt sinds kort ook raciale ondertonen die alles wat we in 2018 wisten in een totaal ander daglicht stellen.»

– Zijn er in de Verenigde Staten ook problemen met dopen?

APUZZO «Ja, dat is zeker geen verhaal uniek voor België. Ik ben geen expert ter zake, al heb ik de indruk dat het in België een groter thema is in het publieke debat dan in de Verenigde Staten. Daar zijn studentenclubs meer gereguleerd: de meeste maken deel uit van een nationale structuur. Universiteiten hebben strikte gedragscodes voor die clubs over wat er mag gebeuren op de campus. Er zijn wel officieuze clubs, maar minder dan hier denk ik.»

– Jullie situeren dit verhaal in een context van racisme.

APUZZO «Voor alle duidelijkheid: we zeggen zeker niet dat Sanda geviseerd werd vanuit een racistisch motief. Dat schrijven we zeer expliciet: daar zijn geen bewijzen voor.

»Maar het feit dat een zwarte student sterft in een studentenbeweging waar de leden er geen probleem mee hebben om referenties te maken naar Hitler, foto’s van zichzelf in een outfit van de Ku Klux Klan (een geheime Amerikaanse racistische organisatie, red.) plaatsen op publieke pagina’s op Facebook en zomaar the n-word gebruiken voor andere studenten: dat is voor een Amerikaans publiek erg verrassend. Frankly, dat is het voor elk publiek. Dat kun je niet negeren.

»Je kunt dat volgens mij niet verklaren zonder een deel van de opkomende xenofobie in Vlaanderen uit te leggen. Voor alle duidelijkheid: we zeggen niet dat het Vlaams nationalisme hiertoe geleid heeft, wel dat de zaken die deze studenten konden uitspreken steeds meer te horen zijn in Vlaanderen. Dat bleek voor ons uit de gesprekken met Sanda’s vader en broer. De vader was verbaasd over zulke racistische uitspraken, de broer niet.»

(DM)