Hoe sociale media troost bieden (5): columniste Fleur van Groningen na haar miskraam
Cartooniste en journaliste Fleur van Groningen laat weinig onbesproken in haar columns op Facebook, die gretig gedeeld worden door haar meer dan vijfduizend vrienden. Haar column over haar miskraam kreeg na de publicatie in Het Nieuwsblad op die manier een tweede leven. ‘Het voelde goed dat ik eerlijk kon uitkomen voor mijn verdriet.’
Fleur van Groningen «Toen ik over mijn miskraam schreef, was dat niet in de hoop getroost te worden. Door het zelf mee te maken, besefte ik hoeveel mensen dat ook hadden doorstaan zonder er ooit over gepraat te hebben. Als het taboe errond één klein barstje oploopt, dan heeft die slechte ervaring toch een beetje een positief effect gehad.
»Ik ben niet op zoek naar een aai over het hoofd of naar wat aandacht. Maar als vrouwen me een berichtje sturen dat ze hun eigen ervaring herkennen in mijn woorden, zal ik natuurlijk niet doen alsof dat me koud laat.
»Ik ben hoogsensitief en ik breng daar in september een boek over uit. Onlangs kreeg ik een bericht van een journaliste die mijn boek al gelezen had: ze liet weten dat ze er erg veel aan heeft gehad. Dat vind ik veel waardevoller dan wat voor medelijden ook.»
HUMO Op Facebook plaatste je ook een ode aan je vader, die eerder dit jaar is overleden.
Van Groningen «Dat heb ik wél voor mezelf gedaan. Mijn vader en ik hadden een heel moeilijke relatie. Hele periodes in mijn leven was hij afwezig – veel mensen hebben zelfs nooit geweten dat ik zijn dochter was. Toen hij was gestorven, wou ik het eindelijk van de daken roepen: ‘Dit is mijn vader.’ Dat bericht heb ik puur voor mezelf online gezet, en toen heb ik heel veel gehad aan alle steunbetuigingen. Het voelde goed dat ik eerlijk kon uitkomen voor mijn verdriet en dat mensen daar zo warm op reageerden.»
undefined
'Ik toon me bewust kwetsbaar, hopelijk helpt het mensen zich minder abnormaal te voelen'
HUMO Vraagt het niet veel lef om kwetsbaarheid te tonen op sociale media?
Van Groningen «Je kwetsbaarheid tonen is erg belangrijk, vind ik. Ik heb een moeilijke kindertijd gehad, ik heb een depressie achter de rug en ik ben in therapie geweest. En al die tijd dacht ik dat ik de enige was die zoiets meemaakte, laat staan dat ik durfde te hopen dat er begrip zou zijn als ik erover zou praten. Nu stel ik me bewust kwetsbaar op: je weet nooit wie er iets aan heeft. Ik krijg brieven van pubers die zich aan me spiegelen, wat ik nog altijd een vreemd idee vind. Maar als mijn openheid mensen helpt om zich minder abnormaal te voelen, dan kan dat alleen maar een goede zaak zijn.»
HUMO Je bent hoogsensitief, dan lijkt het me juist moeilijker om je besognes met de wereld te delen.
Van Groningen «Ik heb die knop moeten omdraaien toen ik met mijn column in Het Nieuwsblad begon. Sindsdien weet ik dat negatieve reacties meer over de afzender zeggen dan over mij. Je had het daarnet over lef: een tijdje geleden was ik te gast in ‘Van Gils & gasten’ om te praten over hoe het was om als tiener met zelfmoordgedachten rond te lopen. Na afloop zeiden Lieven en zijn medewerkers hoe moedig ze het vonden van me. Maar wat is daar zo moedig aan? Wat was het ergste wat me kon overkomen? Dat mensen over mij zouden praten? Als je dáár bang voor bent, heb je pas een probleem.»
HUMO Na die uitzending heb je een bericht op je Facebookpagina geplaatst met advies voor wie zich herkende in je verhaal.
Van Groningen «Ik werd overspoeld met reacties van mensen die hun lotgevallen wilden vertellen. Soms waren het echt noodkreten. Ik heb toen een mail opgesteld die ik naar hen kon terugsturen, want ik ben ook niet opgeleid om hen te helpen. Het is alarmerend als je ziet hoeveel hulpbehoevende mensen er rondlopen.
»Soms denk ik: misschien moet ik wat minder persoonlijk schrijven, zodat anderen niet de drang voelen om alles te delen met mij. Maar als ik niet over de slechte dagen in mijn leven zou schrijven, zou ik me anders voordoen dan ik ben, en daar heb ik al helemaal geen zin in. Het is een beetje laf om alleen maar je goeie momenten te delen op sociale media. (Denkt na) Ergens over durven te praten is voor mij een teken dat je ermee in het reine bent – én met jezelf. Wat niet wil zeggen dat ik dat ook ben: er zijn dingen waar ik niet over schrijf, omdat ik er zelf nog niet helemaal uit ben.»
HUMO Zo’n column geeft toch een andere indruk als mensen die op hun Facebookpagina zien verschijnen tussen de vakantiefoto’s van hun vrienden, in plaats van in de krant.
Van Groningen «Het is veel directer. Mensen krijgen het gevoel dat ze je kennen, hè. Onlangs kreeg ik op een festival gratis drankbonnetjes van iemand die me kent van mijn columns, en op straat word ik weleens aangesproken door iemand die blij is dat ze me in het echt ziet en het gevoel heeft dat ik een goeie vriendin ben. Eén keer ben ik in de sauna omhelsd door een naakte vrouw, omdat ze me zo graag leest.
»Een bericht op Facebook heeft voor veel mensen iets exclusievers dan hetzelfde lezen in de krant. Mijn mailbox op Facebook zit barstensvol, ik krijg al die berichten niet gelezen. Mensen denken soms ook dat ik hun raad moet volgen, gewoon omdat ze me kennen van hun tijdlijn. Onlangs stuurde een vrouw me een berichtje dat ik een foto van mezelf in badpak online moet plaatsen omdat ik geschreven had dat ik óók bikinistress ken: ‘Dat zou een goed voorbeeld zijn voor de vele vrouwen die niet het perfecte lichaam hebben.’ Ja, dat zal ik dan zelf wel beslissen. Ik geef mezelf al genoeg bloot zonder dat ik me ook nog moet uitkleden. Het omgekeerde gebeurt ook: als ik op Facebook een iets sexyer foto van mezelf durf te plaatsen, krijg ik al snel teleurgestelde berichten van vrouwen die het hypocriet vinden dat ik ‘als vrouw met hersens’ toch de nood voel om mijn ‘lichaam uit te buiten’.»
HUMO Je krijgt ook negatieve reacties?
Van Groningen «Ja, natuurlijk. Het is niet omdat je je bewust blootgeeft, dat je alleen maar lof ontvangt. De boertigste reacties blokkeer ik. Maar er zijn nu eenmaal onderwerpen waar ik niet over kan schrijven zonder dat hele groepen mensen me bashen, vooral als het over politiek gaat. Ik heb ooit één grap over Bart De Wever gemaakt en ik heb toen dagenlang dreigementen gekregen. En seksistische opmerkingen.»
HUMO Ziedaar Vlaanderen.
Van Groningen «En blijkbaar moet je ook van Jeroen Meus afblijven: vorige week had ik me in een column humoristisch over hem uitgelaten. Dat is niet zonder gevolgen gebleven (lacht).»