'Hostiles': het wordt te veel voor Christian Bale

Schuif een holster aan uw riem en strik een rode zakdoek rond uw hals: vanaf volgende week speelt met ‘Hostiles’, de nieuwe film van regisseur Scott Cooper (‘Crazy Heart’, ‘Black Mass’), nog eens een western in de bioscoopzalen.

'Niemand zal me in de gevangenis steken omdat ik af en toe eens een indiaan omverknal'

Het verhaal ontvouwt zich in New Mexico anno 1892, waar het leven hard en eenzaam is, waar de Comanche-indianen op de scalpen van de blanke settlers jagen en waar de dood altijd met je meerijdt. Tegen die onherbergzame achtergrond krijgt de stugge legerkapitein Blocker (Christian Bale) het bevel om een doodziek indianenopperhoofd naar het verre Montana te escorteren, zodat de chief op het land van zijn voorouders kan sterven. Een missie die Blocker, die het meer gewend is om indianen af te slachten dan om voor hen te zorgen, met tegenzin aanvaardt. Bale zit akelig diep in zijn rol: hij zit met dichtgeklemde kaken op zijn ros, kijkt naar het opperhoofd alsof hij hem ieder moment een kopje kleiner kan maken en heeft voor de gelegenheid een kleine harige bunzing op zijn bovenlip laten vastnieten.

Bale staat bekend om zijn extreme aanpak. Voor zijn rol in ‘American Hustle’, bijvoorbeeld, mat hij zichzelf een indrukwekkende bierbuik aan, voor de ‘Batman’-trilogie kweekte hij een enorme spiermassa en voor ‘The Machinist’ hongerde hij zichzelf uit tot zijn knoken uit zijn vel staken.

HUMO Hoe hebt u zich deze keer voorbereid?

Christian Bale «Ik heb met revolvers en paarden leren omgaan, ik heb een mondje Cheyenne leren spreken, en ik heb voor Blocker een achtergrondverhaal verzonnen, waarin hij als jongen heeft meegevochten in de burgeroorlog. En ik ben in de geschiedenisboeken gedoken. Wat ik fascinerend vind, is dat veel soldaten, zoals Blocker, veroordeelde criminelen waren die van de rechter de keuze kregen: ofwel naar de gevangenis, ofwel naar de cavalerie. Kozen ze voor de cavalerie, dan werden ze naar afgelegen forten op de prairie gestuurd, waar ze in bikkelharde omstandigheden leefden. Omdat daar geen spiegels hingen, wisten ze niet van zichzelf hoe ze eruitzagen, en ze brachten dagenlang door in volledige stilte. Het gekke is dat die mannen daar perfect gelukkig waren.»

HUMO Heb je die research nodig? Laurence Olivier zou zeggen: ‘Jongen, actéér toch gewoon!’

Bale «Ik behoor niet tot het slag acteurs die in een vingerknip iemand anders kunnen worden. Ik heb tijd nodig om in de geest van mijn personages te raken. En dan helpt het om veel research te doen, en om mezelf onherkenbaar te maken. Als ik voor de spiegel ga staan en mezelf afvraag wie die kerel is, dan weet ik dat ik op de goede weg ben (lacht).»

HUMO ‘Hostiles’ snijdt één van de zwartste bladzijden uit de geschiedenis aan, de genocide op de Amerikaanse indianen. Hebt u daarover gepraat met Wes Studi, die de rol van het opperhoofd Yellow Hawk vertolkt?

Bale «Uiteraard. Wes is overigens geen Cheyenne, zoals Yellow Hawk, maar een Cherokee. Dat de blanke overheersers het land van zijn voorouders met onnoemelijk veel bloedvergieten hebben afgepakt, draagt hij mee als een loodzwaar trauma. En wat hem vooral dwarszit, is dat de mensen die geschiedenis schijnen te vergeten. De doorsnee-Amerikaan heeft geen flauw idee van wat er met de indianen is gebeurd. Ik heb ter voorbereiding enkele indianenreservaten bezocht, en de mensen daar hebben allemaal het gevoel dat ze uit de geschiedenisboeken worden weggewist. In die zin gaat de genocide nog steeds door.»

In de Verenigde Staten ligt ‘Hostiles’ zwaar onder vuur. Velen vinden het ongehoord dat de focus van het verhaal op de innerlijke worstelingen van de blanke legerkapitein ligt, terwijl de wijze indiaan als een soort levenslessen spuiende karikatuur op de achtergrond mag meestappen. Een andere veelgehoorde kritiek is dat de film naar sympathie hengelt voor een racistische kapitein die er geen geheim van maakt dat hij in het verleden indiaanse mannen, vrouwen en kinderen heeft afgeslacht.

HUMO Wat vindt u van de hetze?

Bale «Moeten we ons ten opzichte van een man als Blocker vergevingsgezind opstellen? Moeilijke vraag. Tijdens mijn research heb ik veel over Duitse oorlogsmisdadigers gelezen. Over hen kun je dezelfde vraag stellen: moeten we die oorlogsmisdadigers persoonlijk verantwoordelijk stellen voor hun daden, of moeten we hen zien als soldaten die bevelen van hogerhand opvolgden? Ik ben er eerlijk gezegd niet uit.

»Uiteraard heeft Blocker gruwelijke dingen gedaan, maar volgens mij wilde hij gewoon de best mogelijke soldaat zijn. En daarvoor moet je tot op zekere hoogte je menselijkheid verliezen. Een soldaat die in het midden van het strijdgewoel staat, zit zich écht niet af te vragen: ‘Hm, ben ik nu een moreel rechtschapen man of niet?’ Nee, die man doet zijn job, hoe verschrikkelijk ook.

»Pas wanneer Blocker en Yellow Hawk elkaar wat beter leren kennen, begint het schuldgevoel bij Blocker te groeien en vraagt hij zich af of hij wel een goed mens is. Verdient hij, nu de oorlog tegen de indianen voorbij is, wel een plek in de beschaafde wereld? Ik heb daar uren met Scott Cooper over gediscussieerd, en ik weet het nog steeds niet.»

HUMO De controverse rond ‘Hostiles’ doet denken aan het debat rond ‘Three Billboards Outside Ebbing, Missouri’. Velen vinden dat die film te mild is voor Dixon, de racistische hulpsheriff die door Sam Rockwell wordt gespeeld.

Bale «Ik heb ‘Three Billboards Outside Ebbing, Missouri’ nog niet gezien, maar ik ken Sam en Frances (McDormand, red.) en ik weiger te geloven dat ze ooit zouden meewerken aan een film die racisme goedpraat. Trouwens, moet een film echt uitspellen dat racisme slecht is? Dat vind ik dan weer te moraliserend. Ik heb een hekel aan films die een boodschap in mijn strot zitten te rammen.»

HUMO Ik zag onlangs op YouTube een schitterend tv-interview met Marlon Brando uit 1973. Hij beklaagt zich erover dat indianen, zwarten, latino’s en vrouwen in Hollywoodfilms steevast als karikaturen worden afgeschilderd. Mogen we zeggen dat Hollywood sindsdien is veranderd?

Bale «Dat denk ik wel. De veranderingen die #OscarsSoWhite en #MeToo op gang hebben gebracht, komen natuurlijk rijkelijk laat, maar de tijd dat Hollywood exclusief door blanke mannen werd gerund, is echt wel voorbij. Vanaf nu kunnen ook de indianen, de zwarten en de vrouwen hun verhalen naar het grote doek brengen, en zoiets kan alleen maar verrijkend zijn. Maar ik heb één bedenking. Al die films van zwarte en vrouwelijke regisseurs die nu uitkomen, maken nog steeds deel uit van de gigantische commerciële machine die Hollywood is. Denk nu niet dat de studio’s die films maken in een poging om de fouten uit het verleden te herstellen. Nee, ze worden in eerste instantie gedraaid om winst te maken. Het is mooi dat minderheden eindelijk een stem krijgen, maar de filmwereld is en blijft een harde business.»

HUMO In datzelfde interview zegt Brando dat acteren voor hem in de eerste plaats een manier is om brood op de plank te krijgen. Hij zal het wel laconiek hebben bedoeld, maar wat betekent acteren voor u?

Bale «Daar denk ik niet te veel over na. Het is gewoon wat ik doe. Ik acteer in ieder geval niet voor de roem of voor de centen. Daar geef ik echt geen zier om. Nu, één van de fijnste dingen aan mijn vak is dat je straffeloos wegkomt met het crimineelste gedrag. Niemand zal me in de gevangenis steken omdat ik af en toe eens een indiaan omverknal (lacht).»

HUMO Het is algemeen bekend dat komedies en romcoms niet aan u zijn besteed. Maar toen u 10 jaar oud was, zo heb ik ontdekt, speelde u naast Rowan Atkinson mee in ‘The Nerd’, een theaterklucht. Betrapt!

Bale «En ‘American Psycho’ dan? In mijn ogen was dat een pure komedie (lacht). Aan dat toneelstuk met Rowan Atkinson bewaar ik trouwens uitstekende herinneringen. Ik vind hem een schitterende acteur, maar ik ben de eerste om toe te geven dat ik nooit zou kunnen doen wat hij doet. Er is geen Mr. Bean aan mij verloren gegaan (lacht).»