Hozier: 'Choqueren met bloot en seks lukt gewoon niet meer'
Hij begon met het spelen van Robert Johnson-covers in de schoolkantine, brak z’n muziekopleiding aan Trinity College in Dublin af om het te proberen als muzikant en werd ontdekt toen hij op een talentenjacht werk van Nina Simone coverde.
Zie bijvoorbeeld Hoziers slappe voorprogramma in Vorst Nationaal op 26 januari: Rhodes en z’n bravige office radio die niet stoort, maar ook niet opvalt, laat staan ontroert. Nee, dan liever Hozier, die met z’n hitsingle ‘Take Me to Church’, hoe grijsgedraaid ook, de tijdgeest wist te vangen: denk aan de video waarin geweld tegen homo’s werd aangeklaagd en hoe het katholieke Ierland enkele maanden later massaal naar de stembus trok om het homohuwelijk goed te keuren.
Het is een trieste dag waarop ik Andrew Hozier-Byrne te spreken krijg: die ochtend werden we allemaal wakker met het nieuws dat we voortaan in een wereld zonder de erotiek en de intelligentie van David Bowie leven.
Andrew Hozier-Byrne «Ik heb het nieuws vanochtend vernomen via een sms’je van mijn pa. Het was een schok, er is iets ongemakkelijks aan geen David Bowie meer hebben in deze wereld. Mijn vader was een immense Bowie-fan. Al van toen ik een kind was, stond hij voor mij synoniem met mijn vader en zijn muzieksmaak.»
HUMO Welke Bowie-songs in het bijzonder voeren je terug naar je ouderlijke huis in Bray, County Wicklow?
Hozier «‘Oh! You Pretty Things’ en ‘Queen Bitch’, nog steeds één van mijn lievelingssongs aller tijden. Hoe hij zichzelf tot een icoon heeft geslepen, met dezelfde precisie waarmee hij zijn muziek maakte. Hoe hij een kameleon van genres en stijlen was, alsof hij aan een grote bron stond – hij trok echt van golden age naar golden age, hè.
»Ik denk dat we vandaag ook afscheid nemen van de dapperheid van een generatie artiesten. Zij werden voor het eerst uitgedaagd door de publieke opinie. Voor het oog van de hele wereld speelde Bowie z’n androgynie uit en flirtte hij openlijk met homoseksualiteit. Dat moet zo’n opwindende tijd van sociale bevrijding geweest zijn, iets wat wij in ons leven wellicht niet meer zullen meemaken.»
HUMO Vind je dat we in een puriteinse tijd leven?
Hozier «Niet per se: kijk naar hoe muziek wordt vermarkt met bloot en seks. Het is alleen een gratuite seksualisering geworden, bloot en seks verliezen hun waarde, hun erotiek en ook hun provocatieve kracht. Men probeert ermee te choqueren, maar het lukt gewoon niet meer. Het is zoals met geld: hoe meer bankbiljetten je drukt, hoe minder al dat geld waard wordt.»
HUMO ‘Every Breath You Take’ van The Police gaat over een obsessieve stalker, maar naïeve zielen zien er de ideale openingsdans voor hun huwelijk in. ‘Take Me to Church’, over onderdrukte seksualiteit, lijkt me een soortgelijk lot beschoren: wie alleen op de titel let, kan er een pro-religiesong in horen.
Hozier «Intussen lijkt het tij gekeerd: iedereen weet nu heel goed waarover het nummer gaat. Ik heb op tournee door de VS brieven ontvangen van geestelijken die goed naar de tekst hadden geluisterd en me weer op het juiste pad wilden brengen. Ik kreeg goedbedoelde religieuze raad, de ene keer al kordater dan de andere (lacht). Men bleef beleefd, maar de reacties in de VS waren duidelijk veel feller dan hier. Had ik ‘Take Me to Church’ twintig jaar geleden uitgebracht, dan was ik thuis wellicht ook op de vingers getikt. Maar sinds de kerkschandalen in Ierland haalt niemand het nog in z’n hoofd om een zanger te dicteren wat-ie wel en niet over geloof mag zeggen.»
Blueshond
HUMO Uit welke film komt deze quote: ‘The Irish are the blacks of Europe. And Dubliners are the blacks of Ireland.’
Hozier «And the Northside Dubliners are the blacks of Dublin.’ De klassieke quote uit ‘The Commitments.’»
HUMO Róisín Murphy zag dat als verklaring waarom zoveel Ierse zangers – Van Morrison, zijzelf, Sinéad O’Connor als ze reggae zingt, vind ik – zo zwart klinken. Ook een nummer als ‘Working Song’ op je plaat is bijzonder zwart.
Hozier «Ierland heeft een lange, bloederige geschiedenis achter de rug. Vóór ze literatuur of muziek hadden om zich mee te identificeren, werden Ieren gedefinieerd door hun ras, hun Iers-zijn: ze waren blank, maar andere blanken behandelden hen anders. In de Ierse psyche en de Ierse cultuur zit dat verbodsplakkaat gebrand: ‘No Jews, No Blacks, No Irish, No Dogs’. Iedereen kent dat nog. We’ve come a long, long way, maar ik denk dat Ieren nog steeds worden gedefinieerd door hoe ze achthonderd jaar lang als een minderwaardig volk werden behandeld. En dan kom je al snel terecht bij een identificatie met de zwarten in Amerika en hun strijd voor burgerrechten.»
HUMO En dan is de liefde voor de blues, soul en gospel ook niet zo veraf?
Hozier «Het is in ieder geval de muziek die mij al op jonge leeftijd het meest aansprak, ja. Ik werd bewogen door bluesmuziek, lang voor ik besefte wat dat eigenlijk is, blues, of hoe belangrijk die muziek is geweest. Mijn vader had een uitstekende platencollectie en de internetverbinding in County Wicklow was tien jaar geleden niet wat ze nu is: niets stond een jeugd vol goede ouwe zwarte muziek in de weg (lacht).»
HUMO De doorsnee 16-jarige gitarist die een plaat van Robert Johnson oplegt, doet dat omdat hij of zij wil weten waar pakweg Eric Clapton de mosterd haalde.
Hozier «Bij mij ging het omgekeerd. Ik ben gestart bij de chicagoblues van Muddy Waters en Howlin’ Wolf. Daarna was het al John Lee Hooker wat de klok sloeg. En toen wou ik slidegitaar leren spelen, waardoor ik bij Robert Johnson terechtkwam. Maar dat het bij mij andersom is gegaan dan bij de meesten van mijn leeftijdsgenoten, vind ik niet zo bijzonder. Ik was gewoon hongerig. En zodra ik de blues leerde kennen, werd ik nóg hongeriger.
»Pas daarna ben ik naar Eric Clapton en Jimi Hendrix beginnen te luisteren. Maar ik wist al vroeg dat ik geen spectaculair goede leadgitarist zou zijn. Het is me altijd meer om goede stemmen en de feel van songs te doen geweest.»
'Ik wist al vroeg dat ik geen spectaculair goede leadgitarist zou zijn. Het is me altijd meer om goede stemmen en de feel van songs te doen geweest'
HUMO Je houdt meer van vrouwenstemmen dan van mannenstemmen. Nina Simone en Ella Fitzgerald zijn je grote idolen, maar ook de stemmen van Feist en Lisa Hannigan behoren tot je favorieten. En je band heeft een opvallend vrouwelijke bezetting: je celliste Alana Henderson ging met veel aandacht lopen op Werchter.
Hozier «Er zitten nog twee mannen in de groep, hoor: Rory Doyle op drums en Alex Ryan op bas. We moeten bijna om aandacht schreeuwen tussen al die getalenteerde mooie vrouwen, maar ik zou het niet anders willen. Een groot deel van de plaat bestaat uit lage stemmen en koren: om dat live op het podium te brengen, moet de hele band kunnen zingen. Daarnaast heb ik ook veel hoge stemmen nodig. Op de plaat heb ik alle backings zelf ingezongen, maar live doen onze vrouwen dat.»
HUMO Wiens idee was het om op de Grammy’s ‘Take Me to Church’ in een medleyversie te gieten met ‘I Put a Spell on You’ van Screamin’ Jay Hawkins? Het jouwe, of dat van je duetpartner Annie Lennox?
Hozier «De producer van de Grammy’s kwam daarmee aanzetten. Ze doen daar niets liever dan mensen bij elkaar brengen voor een duet, en Annie Lennox had net een plaat uit waarop ze in haar eigen stijl klassieke soul- en r&b-covers brengt, zoals ‘I Put a Spell on You’. Op Coachella coverde ik samen met Este van Haim het eighties-hitje ‘Jungle Love’ van The Time. Ik hou wel van wat onnozelheid op festivals.»
HUMO Op Werchter coverde je ‘Problem’ van Ariana Grande & Iggy Azalea, en halverwege gooide je er een flard ‘Regulate’ van Warren G tussen. Was je jaloers toen Ryan Adams een paar maanden later een volledige Taylor Swift-plaat coverde?
Hozier «Haast alle covers die ik live heb gebracht, komen voort uit bezoekjes aan radiostations. Ontbijtshows en dergelijke hebben niets liever dan dat je hun luisteraars verrast met een cover van een hit van Rihanna of Katy Perry. Een paar van die covers heb ik voor de fun in mijn liveset gestopt.
»Ik vond ‘1989’ van Ryan Adams een heel goede plaat, maar ik heb geen ambities om pophits op plaat te coveren. Ik hou ze liever om festivaloptredens luchtiger te maken.»
HUMO Taylor Swift is anders wel fan van je.
Hozier «Ja, ze heeft me enorm gesteund. Al in het begin heeft ze via sociale media mijn songs gedeeld. Ze doet dat met veel nieuwe artiesten, ze is heel genereus op dat vlak.
»Ik ben nooit de grootste countryliefhebber geweest, maar ik heb intussen al een paar keer in The Ryman Auditorium in Nashville gespeeld, en de mensen daar staan erg open voor mijn muziek. Ik moet misschien maar eens wat meer openstaan voor country. Ik heb in ieder geval een schitterende verjaardag gevierd in de bars op The Strip in Nashville – het bewijs: ik weet er niks meer van (lacht).»
undefined
'Mijn clip bij 'Take Me to Church' is een aanklacht tegen het schaamteloze geweld tegen homo's waarmee online gekoketteerd wordt.'
Homo in hinderlaag
HUMO Enkele maanden nadat je de video bij ‘Take Me to Church’ had uitgebracht, een duidelijke aanklacht tegen geweld tegen homo’s, werd in een historisch referendum in Ierland het homohuwelijk goedgekeurd. Ben je gaan stemmen?
Hozier «Ik was in Engeland op tournee, maar ik ben naar huis gevlogen om te stemmen en ik was zelfs op tijd terug voor het concert.»
HUMO Heb je het gevoel dat je met die clip hebt bijgedragen tot een mentaliteitswijziging bij de Ieren?
Hozier «Ach nee, het is gewoon een zoveelste voorbeeld van parallel denken. Het hing in de lucht en ik had het maar te grijpen. De video was mijn allegorie: in de song zing ik over hoe religie seksualiteit onderdrukt, in de video toon ik hoe een extreemrechtse organisatie evengoed onze seksuele vrijheid ondermijnt. De clip is geïnspireerd door wat zich rond de Olympische Winterspelen in Rusland heeft afgespeeld. Er was veel te doen over die wet die verbiedt om homorechten publiekelijk te verdedigen, onder het mom dat men kinderen wil beschermen tegen ongewenst seksueel gedrag. In Rusland gooit men homoseksualiteit, pedofilie en bestialiteit op één hoop. Toen ik op het internet Russische ultrarechtse aanvallen op homo’s en lesbiennes op straat zag, door neonazi’s die zichzelf Occupy Paedophilia noemden... Homoseksuele jongeren van 15 en 16 werden op straat in een hinderlaag gelokt, gemarteld én gefilmd door de daders, die de video’s op het net gooiden. En wat ik het meest angstaanjagende vond: de daders blurden hun eigen gezichten niet, en die filmpjes zijn nog steeds online te bekijken, hè.
»Misschien was mijn video nog het meest van al een aanklacht tegen het schaamteloze geweld waarmee er tegenwoordig online gekoketteerd wordt. Want dat is toch om ziek van te worden?»
Bekijk Hozier - Take Me To Church:
undefined
