Humo sprak met Matthias Schoenaerts: 'Vrouwen! Ze maken er altijd een spaghetti van'

Matthias Schoenaerts is in Hollywood misschien nog niet zo populair als Jean-Marie Pfaff in München indertijd, maar het scheelt toch niet veel. In ‘Far from the Madding Crowd’, de verfilming van de legendarische roman van Thomas Hardy, vertolkt hij Gabriel Oak.

Sterker nog: Schoenaerts doet in die films veel méér dan zomaar ‘tegenover’ die actrices staan; vaak overschaduwt hij hen en zuigt hij op de één of andere magische manier de aandacht helemaal naar zich toe. Het zal aan zijn befaamde mystery quality liggen, of aan zijn looks natuurlijk. En er lijkt geen einde te komen aan zijn uitheemse succesverhaal: straks begint hij aan de opnamen van de HBO-televisiereeks ‘Lewis and Clark’, zijn meest prestigieuze project tot nu toe. Schoenaerts is in Hollywood misschien nog niet zo populair als Jean-Marie Pfaff in München indertijd, maar het scheelt toch niet veel.

In ‘Far from the Madding Crowd’, de verfilming van de legendarische roman van Thomas Hardy, vertolkt hij Gabriel Oak, één van de drie mannen die in het schitterende landschap van het 19de-eeuwse Dorset naar de hand dingen van de mooie Bathsheba Everdene. De regie was in de handen van Thomas Vinterberg, de maker van ‘Festen’ en ‘Jagten’. Opnieuw een bewijs dat Schoenaerts er eentje is om rekening mee te houden: als een grote meneer als Vinterberg met je wil werken, dan ben je hót.

HUMO Ben je zelf tevreden over je vertolking als boer Oak?

Matthias Schoenaerts «Laten we zeggen dat ik me niet schaam (lacht). Ik ben erg trots op ‘Far from the Madding Crowd’. Het is een film waar ik de mensen naartoe zou sturen, en dat zeg ik heus niet omdat ik zelf meespeel. Ook als ik hier niet zou in zitten, zou ik zeggen: ‘Ga asjeblief kijken! Mooie film!’ Dat het zo’n goede film is geworden, maakt het voor mij natuurlijk extra leuk: je speelt beter mee in een film waar je de mensen naartoe wil sturen, dan in een film die je aan niemand zou willen aanraden. Hm, verrassende uitspraak (lacht). Op voorhand weet je natuurlijk nooit of een project goed gaat uitdraaien: tekenen voor een film is altijd een beetje gokwerk. Maar in dit geval denk ik echt dat we de film hebben gemaakt die we voor ogen hadden. De ideeën die Thomas en ik over Oak hadden, de manier waarop we hem hadden uitgetekend, het traject dat we hem wilden laten afleggen: alles wat we destijds hebben besproken, zit mooi in de film. En dat is een fijne vaststelling – het had evengoed gekund dat Thomas tijdens de montage tot andere inzichten was gekomen en dat hij aan de beweegredenen van mijn personage een pittige draai had gegeven.»

Bekijk de trailer van ‘Far from the Madding Crowd’:

undefined

HUMO Klopt het dat je ter voorbereiding van de opnamen een farming bootcamp hebt gevolgd?

Schoenaerts «Ja, de bedoeling van die bootcamp was om alles aan te leren wat met het 19de-eeuwse boerenleven heeft te maken: vuur maken, messen slijpen, schapen scheren en wassen.»

HUMO Komt één van die vaardigheden jou vandaag nog van pas?

Schoenaerts «O ja. Er valt altijd wel een schaap te scheren (lacht).»

HUMO Je acteert heel ingehouden in ‘Far from the Madding Crowd’. Was dat jouw keuze?

Schoenaerts «Ja. Gabriel is een eenzaat, een man die altijd onderweg is en maar heel zelden in contact komt met andere mensen. Hij leeft op een ander ritme dan de meeste mensen, op een andere hartslag, en spreekt enkel wanneer het echt nodig is. Ik kon hem dus niet spelen als een extravert iemand, als iemand die veel poespas verkoopt. Als hij dan eens iets zegt, is het altijd ongelooflijk oprecht; hij zegt nooit iets berekends of iets gemeens. Wat ik ook heel mooi aan hem vind, is dat hij Bathsheba altijd met heel veel liefde en respect blijft bejegenen, ook al wijst ze hem in het begin van het verhaal af. Alleen dát al bewijst dat zijn liefde voor haar niet egoïstisch is. Voor hetzelfde geld was hij haar beginnen te haten, of was hij zichzelf beginnen te wentelen in zelfbeklag. Maar neen, hij redeneert: ‘Oké, het hart van die vrouw zoekt andere oorden op, en het trekt niet naar mij. Wel, als ze me niet toestaat om haar geliefde te zijn, dan zal ik haar meest loyale vriend zijn.’ Schoon, hè?’ (lacht)»

undefined

'Ik heb geen probleem met negatieve commentaren, die horen er nu eenmaal bij, maar ik heb wél een probleem met slechte intenties'

HUMO Van de vier hoofdfiguren – Bathsheba, Oak, Sergeant Troy en Boldwood – is Oak het belangrijkste personage, zo heeft Vinterberg gezegd.

Schoenaerts (knikt) «Ik heb de oudere verfilmingen van ‘Far from the Madding Crowd’ opzettelijk niet bekeken, omdat ik me niet wilde laten beïnvloeden. Ik weet dus niet hoe de andere regisseurs het hebben aangepakt, maar in principe kun je de kern van de vertelling evengoed bij Troy of Boldwood leggen. Thomas heeft ervoor gekozen om het hart van het verhaal bij Bathsheba’s meest loyale minnaar te leggen – boer Oak. Een mooie keuze, vind ik zelf. Oak is als een gigantisch vangnet voor Bathsheba; wanneer hij in de buurt is, kan er bijna niets met haar fout lopen. Telkens als ze dreigt te ontsporen, telkens als ze van haar leven weer eens een spaghetti heeft gemaakt, staat Gabriel klaar voor haar. Vrouwen! Ze maken er altijd een spaghetti van (lacht).

»Uiteraard had ik Gabriel ook helemaal anders kunnen spelen. In de versie uit 1967, met Alan Bates, schijnt Gabriel meer een geslagen hond te zijn, een man die zich in de slachtofferrol wentelt. Daar wilde ik absoluut niet in terechtkomen. Natúúrlijk lijdt Gabriel veel pijn, en natúúrlijk heeft hij een gebroken hart, maar desondanks blijft hij zich uiterst waardig gedragen. Het is niet omdat je pijn en verdriet hebt, vind ik, dat je je zwak moet tonen. Je kunt ook op een heel waardige manier verdriet hebben.»

HUMO Thomas Vinterberg is de regisseur van twee van mijn lievelingsfilms: ‘Festen’ en ‘Jagten’. Twee sombere meesterwerken die door merg en been gaan. ‘Far from the Madding Crowd’ is, toch voor zijn doen, verrassend licht en entertainend; een romantische rêverie.

Schoenaerts «Vlak nadat ik het scenario had gelezen, had ik een nogal cynische reflex: ‘Ik vind het mooi, hoor,’ zei ik tegen Thomas, ‘maar volgens mij moeten we voor een ander einde gaan. Een somberder einde.’ Thomas antwoordde dat hij die reflex ook had gehad: ‘Maar ik wil voor de verandering eens een inspirerende film maken. Een film waarin de liefde overwint! Ik wil dat de mensen op het einde uit hun stoel rechtveren en ‘Jaaaaaaaaaaaaa!’ roepen!’ (lacht) Hij wilde van ‘Far from the Madding Crowd’ een ode aan de romantiek maken, een tegengif voor het cynisme. En dat is inderdaad erg verrassend voor Thomas, want normaal hangt er altijd een grote duisternis over zijn films. Ik heb twee dagen met zijn kijk op het verhaal geworsteld, maar ineens was ik helemaal méé: een ode aan de liefde? Ja! Tegengif voor het cynisme? Absoluut! Wat overigens niet wil zeggen dat onze film een flauwekulromantiekje is geworden – er hangen wel degelijk scherpe weerhaken aan.»

Waar of vals

HUMO Gevraagd naar de reden waarom hij jou voor de rol van Gabriel wilde, antwoordde Vinterberg in een interview: ‘Matthias is een stille, kalme testosteronaanwezigheid. En dat maakte hem perfect voor de rol.’

Schoenaerts «Ik, een stille testosteronaanwezigheid? Oei, dan heeft hij zich in mij vergist! (lacht) Ik kan inderdaad heel kalm zijn, maar ik kan me ook als een kieken zonder kop gedragen.»

HUMO Vinterberg vertelde ook dat het vrouwelijke deel van het publiek tijdens de test screenings compleet door het dak ging. En de reden daarvoor, zei hij, heet Matthias Schoenaerts.

Schoenaerts «Serieus? Nu, ik snap het wel. Ik kan me inbeelden dat de eigenschappen waar Gabriel voor staat – trouw, loyaliteit, onvoorwaardelijke liefde – vrouwen ongelooflijk aanspreekt.»

HUMO Toch één kanttekening bij de film: ik vond het niet helemaal geloofwaardig dat Bathsheba voor een ettertje als Sergeant Troy zou vallen.

Schoenaerts «Maar sommige vrouwen vallen op ettertjes!»

HUMO Dat is waar.

Schoenaerts «Troy is een heel seksuele man, en dat spreekt haar aan. En hij is een donjuan. Dat werkt bij vrouwen, hè (lacht). Troy straalt een soort gevaar uit, een soort onvoorspelbaarheid, en dat intrigeert haar.»

undefined

HUMO Peter Bradshaw was in The Guardian niet mals voor jouw vertolking. Hij begreep niet waarom ze jou in de belangrijke rol van Gabriel Oak hadden gecast, hij hekelde jouw Antwerpse accent, bestempelde jouw vertolking als onzeker en gespannen, en noemde jou gewoon miscast. Jij reageerde door op Instagram een beeld te plaatsen van een lovende recensie, met daarbij de tekst: ‘Lees dit en eet dan een grote...’ Was je werkelijk zo gegriefd door wat Bradshaw – die ik overigens ken als een puike filmcriticus – over jou heeft geschreven?

Schoenaerts «Neenee, ik was totaal niet gegriefd door wat in The Guardian stond. Ergens heb ik zelfs begrip voor wat Bradshaw heeft geschreven: ‘Far from the Madding Crowd’ behoort tot het ultra-Britse literaire patrimonium, de roman van Thomas Hardy is daar ongeveer even belangrijk als ‘Het verdriet van België’ bij ons, en ineens komt daar die Belg in de huid van Gabriel Oak kruipen! Nee, ik had totaal geen probleem met die recensie. Wat ik wél ambetant vond, is dat er één Belgische journalist was, ik denk iemand van Het Laatste Nieuws, die uitgerekend díe recensie eruit heeft gepikt en gebruikt om in de media een soort toon te zetten. Alsof het in het buitenland kritiek régende op mijn vertolking, en dat terwijl er ook heel veel positieve recensies zijn verschenen. Daar was ik wel wat pissig over, en vervolgens heb ik gezocht naar een humoristische manier om daarop te reageren. Voor alle duidelijkheid: ik heb geen probleem met negatieve commentaren, die horen er nu eenmaal bij, maar ik heb wél een probleem met slechte intenties.»

HUMO Durf jij te zeggen dat je goed bent in wat je doet?

Schoenaerts «Ik vind het veel belangrijker om mezelf af te vragen: ‘Voelt dit waarachtig aan, of vals?’ Ik ben constant op zoek naar verhalen die authentiek aanvoelen, die écht zijn.»

HUMO Noem eens een vertolking waarvan jij zegt: ‘Dat is een sterk staaltje acteerkunst.’

Schoenaerts «Daniel Day-Lewis als Gerry Conlon in ‘In the Name of the Father’. Die vertolking vind ik echt fenomenaal – dat knált tegen mijn borstkas. Ik vergeet ook compleet dat ik naar een acteur zit te kijken. En dat is de essentie van cinema – ik wil kunnen vergeten dat ik naar een constructie zit te kijken, ik wil worden meegenomen en weggeblazen. Na ‘In the Name of the Father’ heeft Day-Lewis nog mooie dingen gedaan, maar... Ik weet niet, er zitten nogal veel lagen en muren in zijn vertolkingen. Ik mis een beetje zuurstof in zijn spel.»

Batman vs. bakker

HUMO Ben je tevreden over waar je op dit moment staat met je carrière?

Schoenaerts «Ik vind het moeilijk om in te schatten waar ik precies sta, maar ik weet wel dat ik me in een fase bevind waarin ik met onwaarschijnlijk interessante mensen kan werken – en daar ben ik heel blij mee. Ik kan lekker blijven bewegen, dus ik denk dat het antwoord op jouw vraag ‘ja’ is.»

HUMO Je begint eerstdaags aan de opnamen van de HBO-reeks ‘Lewis and Clark’, waarin we de expeditie volgen van de Amerikaanse ontdekkingsreizigers Meriwether Lewis en William Clark door onverkend Amerikaans gebied. Casey Affleck speelt Lewis, jij speelt Clark. Als ik me niet vergis, is ‘Lewis and Clark’ jouw eerste zuiver Amerikaanse project. Tot nu toe heb je vooral in Europa gewerkt, met Europese regisseurs. En de twee Hollywoodfilms die je hebt gedraaid, zijn geregisseerd door Belgen.

Schoenaerts (denkt na) «Ja, dat klopt.»

HUMO De vraag is dan of het eigenlijk wel mogelijk is om als buitenlander in Hollywood aan een dragende hoofdrol te geraken. Waarmee ik bedoel: een hoofdrol van het kaliber van Jacky Vanmarsenille in ‘Rundskop’. Of ben je, als Belg, gedoemd om in de pikorde onder de Matthew McConaugheys en Leonardo DiCaprio’s te blijven staan?

Schoenaerts «Als ik zie welke projecten mijn richting uitkomen, heb ik niet de indruk dat het onmogelijk is. Zo hebben ze me bijvoorbeeld de rollen van RoboCop en Batman aangeboden.»

undefined

'‘Ik mocht Batman vertolken, maar dan moest ik meteen voor drie films tekenen. Drie jaar met dat masker op: nee, bedankt’'

HUMO Je kon Batman vertolken in ‘Batman v Superman: Dawn of Justice’ van Zack Snyder? Wat een kans!

Schoenaerts «Het probleem was dat ik meteen voor drie films moest tekenen. Dat zou hebben betekend dat ik bijna drie jaar aan Batman zou vasthangen: dat vond ik toch iets te beangstigend. Drie jaar lang met dat masker op – nee, bedankt. En ik dacht ook: wat valt er na de trilogie van Christopher Nolan eigenlijk nog over Batman te vertellen? Oké, over tien jaar kun je misschien een fris verhaal over Batman vertellen, maar nu, amper twee jaar na ‘The Dark Knight Rises’? Ik weet niet, hoor. Moest het opnieuw met Nolan in de regiestoel zijn, dan zou ik misschien toegezegd hebben, maar ik had net Zack Snyders ‘Man of Steel’ gezien, en ik dacht: ‘Nee, dit is toch niet mijn soort cinema.’»

HUMO Maar je zegt niet per definitie neen tegen een grote Hollywoodblockbuster?

Schoenaerts «Nee, zeker niet, al valt de impact van dat soort rollen echt niet te onderschatten. Als je in een blockbuster zit, val je ten prooi aan een totaal ander soort bekendheid. Iedereen weet wie je bent, en dat is toch iets waar je rekening mee moet houden. Ik vind dat soort roem een beetje beangstigend; het kan je leven helemaal veranderen. En ook: eens je Batman hebt vertolkt, blijf je altijd Batman. Kun je dan nog geloofwaardig zijn in de rol van een gewone bakker die in een stadje in Utah woont? Het klinkt misschien idioot, maar ik vind dat iets om over na te denken.»

HUMO Je werkt al een hele tijd aan een documentaire over een vriend van jou die een been heeft verloren. Waarom gaat zijn verhaal jou zo ter harte?

Schoenaerts «Het gaat om een jeugdvriend van me, die een bepaald lot is beschoren. Het is een hartverscheurend verhaal, dat ook heel complex in elkaar zit – zijn relaties met zijn vader en zijn moeder, met zijn grootouders, met zijn ex-vrouw en met zijn kinderen; al die elementen vormen samen een aangrijpend geheel. Het verlies van zijn been vormt niet eens het centrale gegeven van de documentaire. Dat ongeval heeft natuurlijk een enorme impact gehad op zijn leven, maar er valt zo veel meer over hem te vertellen. Ik heb al heel veel ingeblikt, maar het spijtige is dat ik nu al een jaar niet meer de tijd heb gehad om eraan verder te werken. Ziedaar de kloterij van het leven, hè: tijd. Er is nooit genoeg tijd om te doen wat we willen doen. Ofwel kun je daar onrustig van worden, en de helft van de tijd lóóp ik er ook onrustig bij, ofwel richt je je volledige aandacht op de dingen die je wél kunt doen. Ik zal nooit vergeten wat de vrouw van Hugo Claus ooit vertelde in een interview: op een bepaald moment had Claus in het ziekenhuis een helder moment, en hij zei: ‘Godverdomme, ik had nog zo veel willen doen, ik voel dat ik nog zo veel in mij heb.’ Maar de ouderdom had het overgenomen, de natuur had hem bepaalde krachten ontnomen, bepaalde capaciteiten waren er niet meer. En op het eind van zijn leven zei hij: ‘Ik heb nog niet de helft kunnen doen van wat ik in mij voelde. Ik heb niet hard genoeg gewerkt.’ En dat terwijl hij waarschijnlijk altijd keihard heeft gewerkt. Dát is mijn grote angst – dat ik op een dag deze aarde zal moeten verlaten en dat ik niet eens de helft zal hebben gedaan van wat ik wilde doen.»

HUMO Vrees je de dag dat je over je hoogtepunt heen zult zijn?

Schoenaerts «Ja, maar dat is niet mijn grootste angst. Aanvaarden dat je over je hoogtepunt heen bent is pijnlijk, maar het is nog véél pijnlijker om te moeten aanvaarden dat je naar je einde aan het gaan bent. En dat er veel meer achter je ligt dan voor je. Dat vind ik een veel griezeligere gedachte.»

HUMO Maar zover zijn we nog niet. Succes, en bedankt voor het gesprek.