Humo sprak met Wouter Torfs: 'Hoe kun je nu uitleggen dat je wél graag klanten met een hoofddoek de winkel ziet binnenstappen, maar dat je verkoopsters zo'n hoofddoek niet mogen dragen?'

Vrouwen en hun schoenen, het blijft één van de meest irrationele mysteries ter wereld. Wouter Torfs zit al dertig jaar in het schoenenvak, verkoopt ieder jaar zo’n 1,4 miljoen paar en begint een beetje – een heel klein beetje – de relatie te begrijpen. De mediterende manager – vader van vier en werkgever van 650 – won met zijn bedrijf al zes keer de trofee ‘Best Place to Work’. Sinds kort verkopen ook meisjes met hoofddoek schoenen voor Torfs: ‘We hebben getraind op situaties met klanten die daar problemen mee zouden hebben.’

'Verschrikkelijk hoeveel menselijk potentieel er tot schroot vermalen wordt, omdat alleen presteren telt'

Na de verkiezingen van 2014 pleitte Torfs vurig tegen de voortzetting van de tripartite en bezong hij zijn voorliefde voor deze coalitie. Hij werd op zijn wenken bediend, maar is hij na twee jaar ook tevreden?

Wouter Torfs «Het is dubbel. Er zijn aanzetten gegeven om de loonkosten te minderen en de begroting aan te pakken, maar het had toch wat meer kunnen zijn. Niet alleen is de grote verandering uitgebleven, ik vraag me stilaan af of het met een tripartite niet op hetzelfde beleid zou zijn uitgedraaid. Want politiek blijft tenslotte altijd de kunst van het haalbare.

»Maar veel erger vind ik dat constante geruzie, dat elkaar vliegen afvangen. Als Kris Peeters iets lanceert, wordt het de dag nadien afgebrand door Bart De Wever, en andersom. Ik word daar ongemakkelijk van. We leven in een tijd waarin politieke spelletjes wel het laatste zijn wat we nodig hebben. Als de politiek één keer redelijk zou moeten zijn, het eigen grote gelijk zou moeten overstijgen, dan toch wel nú. Waar zitten de mensen die het eigen gelijk, het eigenbelang opzij kunnen zetten en ervoor willen zorgen dat we beter sámen gaan leven? Die signalen van verbondenheid en rust geven, in plaats van te polariseren en aan opbod te doen?»

HUMO U vindt een boerkiniverbod niet essentieel in de strijd tegen het terrorisme?

Torfs «Niet meteen, nee. We hebben bruggenbouwers nodig, geen polarisatie. Mijn dochter woont in Molenbeek, een paar straten van het huis waarin Salah Abdeslam zat. Ze heeft fantastische Marokkaanse buren, waar ze heel goed mee overweg kan. Ze woont er graag. Niet dat het er allemaal rozengeur en maneschijn is, maar evenmin is het de jihadihoofdstad van Europa.

undefined

undefined

'We hebben getraind op situaties met klanten die daar problemen mee zouden hebben' Sinds kort verkopen ook meisjes met hoofddoek schoenen voor Torfs

»Waarom kunnen we dat niet stimuleren, het besef dat we er samen uit zullen moeten raken? Ik vind dat Koen Geens het wel goed doet. Hij bleef sereen tijdens de cipiersstaking, probeert met zijn potpourriwetten justitie echt te moderniseren. Hij wil duidelijk meer afgerekend worden op zijn resultaten dan op het aantal straffe uitspraken dat hij doet. Maar ik zie daarnaast veel te veel politieke recuperatie en steriel gehakketak. Ik begrijp dat echt niet. Kris Peeters, Wouter Beke, Gwendolyn Rutten, Bart De Wever: dat zijn toch intelligente mensen? Die moeten toch zien dat ze op die manier zichzelf in de voet schieten, alleen maar de antipolitiek versterken?»

HUMO Dat klopt: het Vlaams Belang is de sterkste stijger in de peilingen.

Torfs «En daarvoor hoeven ze hun mond niet eens open te doen; ze zijn nog nooit zo stil geweest.»

HUMO De politici lopen de angstige mensen achterna. Die angst zult u aan uw schoenenverkoop ook al gemerkt hebben: de grootstedelijke winkelstraten trekken tot 20 procent minder klanten sinds 22 maart.

Torfs «Onze winkel op de Antwerpse Meir draait 10 procent minder omzet dan vorig jaar, dat klopt. Maar ook buiten de stadscentra is het niet echt een boerenjaar. Gedeeltelijk ook door het weer: vrouwen kopen geen zomerschoenen als er op de stoepen veel plassen liggen.

»Ik benijd politici niet. Je moet tonen dat je het ernstig neemt, en dus soldaten in de winkelstraten zetten. Maar tegelijk creëer je zo een sfeer van ongerustheid en angst die het consumentenvertrouwen niet ten goede komt. Het is niet makkelijk om in deze tijd politicus te zijn.»

HUMO U kunt zich – als derde generatie van een familiebedrijf – de luxe permitteren om een langetermijnvisie uit te werken, politici zitten vast in een dagelijks overlevingsgevecht om aandacht en macht.

Torfs «Alle begrip, maar dit soort spektakel doet mensen toch huiveren van de politiek? Na de aanslagen zette men van die grote witte tenten voor de luchthaven, om mensen beter te kunnen controleren, en opeens zag je nog veel grótere groepen mensen een potentieel doelwit worden. Welk signaal geef je daarmee aan de buitenwereld?»

HUMO Alle tarief- en belastingverhogingen die de inflatie opjagen en de koopkracht doen dalen, zullen uw omzet ook geen goed doen.

Torfs «Mensen spenderen minder, in ieder geval. Steeds vaker kiezen ze ook voor buitenlandse webwinkels, waardoor er geen euro terugvloeit in de vorm van btw of Belgische banen.»

HUMO Raar is dat, vind ik. Als er nu iets is wat ik wil voelen en passen vóór ik het koop, dan toch wel schoenen?

Torfs «Dat bewijst vooral dat u oud wordt (lacht). De jonge generaties hebben de overstap gemaakt, zeker nu ze de schoenen gratis kunnen terugsturen als ze niet passen. Ook onze webwinkel is de afgelopen jaren in omzet gegroeid en draait nu al iets meer dan onze twee grootste baanwinkels samen. Maar waar wij braaf onze 35 procent vennootschapsbelasting betalen, krijgen grote multinationals en buitenlandse onlinebedrijven zo goed als volledige belastingvrijstelling.»

HUMO Sterker: wanneer Europa vindt dat die grote buitenlandse bedrijven te veel voordelen krijgen en eigenlijk 750 miljoen euro moeten terugbetalen, doet minister van Financiën Van Overtveldt er alles aan om dat te vermijden.

Torfs «Met het eeuwige argument dat ze anders vertrekken. Wat overigens best zou kunnen. Wat doe je ertegen?»

HUMO Met alle Belgische kmo’s samen eisen dat die discriminatie stopt, bijvoorbeeld.

Torfs «Moeten de brave leerlingen van de klas de leraar gaan uitleggen dat hij meer op de stoute kindjes moet letten? Is dat echt ónze taak?»

HUMO Waarom begint u eigenlijk zelf geen Panamees filiaal?

Torfs «Dat zou haaks staan op onze bedrijfsfilosofie. Torfs wil groeien en winst maken, net als ieder ander bedrijf, maar het is geen pure geldmachine. Wij willen ook oog hebben voor onze klanten, werknemers, leveranciers én de gemeenschap waarin we werken. We kunnen klagen dat de belastingen te hoog zijn, of misschien niet altijd even efficiënt gebruikt worden, maar geen moment zullen we zeggen dat we géén belastingen willen betalen. Als je een verhaal uitdraagt en geloofwaardig wilt blijven, is dat een consequentie. Op het gevaar af een beetje pastoorachtig te klinken: het geeft je ook gewoon een beter gevoel wanneer je in de spiegel kijkt.»

HUMO Legt u dat bij gelegenheid eens uit aan uw collega Marc Coucke. Die betaalde geen euro belasting op één miljard inkomsten bij de verkoop van Omega Pharma.

Torfs «Waar niets onwettelijks aan was. En dit land kan wel wat Marc Couckes en hun ondernemingszin gebruiken.»

HUMO U hebt twee keer volkomen gelijk. Maar toch is het onrechtvaardig dat hij op zijn miljard minder belastingen betaalt dan zijn poetsvrouw op haar minimumloon.

Torfs «Daar hebt u een punt, maar het is niet zijn schuld dat de wetgeving dat toelaat. Maar aan de fiscaliteit kan nog gewerkt worden, dat klopt. De notionele interestaftrek (waardoor vennootschappen een fiscaal voordeel krijgen bij investeringen met eigen vermogen, red.) was bijvoorbeeld in opzet geen slecht systeem, maar door er geen enkele voorwaarde inzake tewerkstelling aan te verbinden, is het voor velen gewoon een manier geworden om belastingen te ontwijken.»

Inspraak en evenwicht

HUMO U hebt inmiddels al zes keer de prijs ‘Best Place to Work’ gewonnen. Werkt die jury hier inmiddels?

Torfs (lacht) «Nee, echt niet. Hoe we dat doen, heb ik in een boek van driehonderd pagina’s haarfijn uitgelegd. Dus iedereen die het wil, kan het ook. Ik leg het ook zonder geheimdoenerij uit op lezingen en studiedagen, en nadien komen CEO’s mij zeggen hoe inspirerend ze het Torfs-verhaal wel niet vonden. Om er vervolgens weinig mee te doen, want het is natuurlijk wel hard werken, een paar mentale knoppen omdraaien en jezelf relativeren.»

undefined

'Als je zelf getormenteerd en gefrustreerd in het leven staat, ga je een groep mensen toch geen positieve vibes kunnen geven?'

HUMO Probeer het eens in één alinea uit te leggen.

Torfs «In wezen draait het om groepsgevoel: werknemers bij Torfs verkopen niet alleen een aantal uren van hun tijd aan ons, ze zijn ook betrókken. Ze voelen vertrouwen, omdat we veel delegeren en niet zo veel controleren. Ze hebben inspraak, ze mogen zich ook al eens zwak tonen, zeggen dat het thuis even lastig is of dat ze stilaan hun limiet bereiken – zonder dat ze daarop afgerekend worden. We luisteren naar elkaar, ook in moeilijke momenten.»

HUMO Prachtig, maar een beetje vaag voor mij. Neem nu eens de moeilijkste categorie: een alleenstaande moeder met drie kinderen, die – ook al betaalt u bovengemiddeld – toch niet zo veel meer dan haar uitkering verdient als ze bij u komt werken.

Torfs «Oké, maar laten we het even niet hebben over de werkloosheidsval en hoe het verschil tussen uitkering en nettoloon groter zou moeten worden.

»Je kunt zo’n vrouw een werkschema voorstellen waarin ze meer werkt in de weken dat de kinderen bij haar ex zijn. In die weken kan ze ook de zondag erbij nemen, want dan betalen we meer dan het dubbele. En in de weken dat de kinderen er zijn, kan ze bijvoorbeeld woensdagmiddag vrij nemen. Ze kan in het bedrijf cursussen volgen over empathisch en niet-agressief communiceren met klanten, waardoor ze ook geen potten meer naar het hoofd van haar ex smijt, maar met hem leert te praten. Waardoor die mens ook anders zal gaan reageren. Misschien komt ze een leuke klant tegen die ze goede schoenen verkoopt en die haar daarom uit eten vraagt (lacht). We zijn geen sekte, maar we zijn er wel voor elkaar, in goede en kwade dagen. Het is toch verschrikkelijk als je ziet hoeveel menselijk potentieel er in veel bedrijven tot schroot vermalen wordt, omdat alleen presteren telt, of blinde loyauteit aan de chef, die zichzelf ook wil bewijzen, desnoods ten koste van anderen.»

HUMO Joris Luyendijk beschrijft in zijn boek over de Londense City hoe bij de jaarlijkse ‘cap’ automatisch een derde van de traders – zij die de minste winst hebben gemaakt – mag opstappen, van het ene op het andere moment.

Torfs «Gruwelijk toch. Hoe kun je dan een band opbouwen die verder gaat dan de jaarlijkse bonus? Je gewaardeerd voelen, verantwoordelijkheden krijgen, mensen die naar je luisteren: ik ben ervan overtuigd dat, zeker bij jongere generaties, dat soort dingen belangrijker zijn dan een bedrijfswagen. Want de tendens naar meer evenwicht tussen werk en gezin – en naar aangenaam en nuttig werk met menselijk contact in plaats van anoniem bandwerk in een onpersoonlijke omgeving – neemt altijd maar toe. Het is toch niet voor niets dat depressie en burn-out een rol spelen bij één derde van alle langdurig zieken?»

HUMO Het is natuurlijk makkelijker dat soort dingen te organiseren wanneer je omzet en je winst in tien jaar tijd verviervoudigd zijn dan wanneer je moet herstructureren.

Torfs «Tja... de kip of het ei, hè. Iedereen kan naar schoenenfabrikanten gaan en zeggen dat ze hun schoenen willen verkopen, zo ongelooflijk ingewikkeld is die retailbusiness nu ook weer niet. Dus hoe maak je een onderscheid? Door je winkel te laten runnen door gemotiveerde, gelukkige mensen die zich willen smijten. Wij draaien nu 15 procent return. Als we alle dingen die we voor ons personeel doen zouden wegsnoeien, zouden we misschien 20 procent kunnen halen. Maar onze aandeelhouders vinden zes keer ‘Best Place to Work’ óók een vorm van winst. Wij hebben vorig jaar mee Brantano overgenomen, en ik heb met eigen ogen kunnen zien wat anoniem kapitalisme met een bedrijf kan doen. Onze mensen weten dat ze voor de familie Torfs werken – ze kennen die ook – en ze weten ook wat er aan investeringen naar hén teruggaat of welk deel van de winst naar onze eigen ontwikkelingshulpprojecten gaat. Dan steek je al eens een tandje bij, kom je iets makkelijker fluitend naar je werk.»

HUMO Psychoanalyticus Paul Verhaeghe noemde Torfs een voorbeeld van hoe een nieuwe, meer horizontale bedrijfscultuur de oude hiërarchische en patriarchale aanpak verdringt.

Torfs «Verdringen is een groot woord: er zijn nog behoorlijk wat autoritair geleide bedrijven die meer winst maken dan wij – het apenrotsmodel, met het grootste alfamannetje aan de top. Dat kan werken, als dat mannetje werkt voor de hele rots, en niet alleen voor zichzelf. Nog erger is het model waar niemand nog weet voor wie hij werkt, omdat er een anonieme en niet aanspreekbare holding achter zit. Daar zou ik niet willen werken. Ik zou het ook niet kunnen.»

HUMO Op het gevaar af seksistisch te klinken: helpt het dat meer dan 90 procent van uw werknemers vrouwen zijn?

Torfs «Het helpt dat er hier gestreefd wordt naar een evenwicht tussen daadkracht, wat meestal aan het mannelijke wordt gelinkt, en draagkracht, wat dan weer eerder vrouwelijk zou zijn. Al vind je die eigenschappen terug bij beide seksen. Het is wat mijn grootouders al wisten bij hun eerste schoenwinkeltje in Lier: ‘Rijen en omzien.’ Initiatief nemen en goed kijken of iedereen wel mee is. Risico nemen en zorgen voor elkaar.»

HUMO Maar morgen ontdekt Zalando een ei van Columbus, halveren ze uw marktaandeel en moet u 200 mensen ontslaan.

Torfs «Zelfs in zo’n doemscenario denk ik echt dat we met het sociaal krediet dat we al die jaren hebben opgebouwd zo’n operatie zouden aankunnen.»

undefined

Hoofddoekincidenten

HUMO Eind augustus lanceert u in Antwerpen een pop-up-Torfs met drie moslima-modezaken erin. Is dat dezelfde Torfs die vijf jaar geleden geen meisjes met hoofddoek in dienst wou nemen?

Torfs «Helemaal (lacht). Noem het voortschrijdend inzicht. Vijf jaar geleden vond ik dat onze winkels neutraal moesten zijn. Dat principe kun je misschien voor de overheid in een rechtbank hanteren, maar het is niet vol te houden in steden waar de helft van je potentiële klanten een migratie-achtergrond heeft. Hoe kun je nu uitleggen dat je wél graag klanten met een hoofddoek de winkel zou zien binnenstappen, maar dat je verkoopsters die hoofddoek tegelijk niet zouden mogen dragen? Je zag ook dat het in de Nederlandse retailsector geen onderwerp van discussie meer was, en dat België dus vroeg of laat zou volgen. Bovendien hoorden we ook dat men binnen de moslimgemeenschap Torfs geen leuke winkel vond, net omdat we gezegd hadden dat we geen verkoopsters met hoofddoekjes wilden.»

HUMO En dus won de commerçant het van de principes.

Torfs «Nee, hoor. De principes en de zakelijke overweging zijn voor mij even belangrijk: ons bedrijf wil een inclusief bedrijf zijn, dat alle bevolkingsgroepen verwelkomt. De realiteit van een feitelijke samenleving wint dus.

»Ik heb toen op een personeelsvergadering gezegd: mensen, jullie mogen kwaad zijn op mij, of niet akkoord gaan, maar ik ben van idee veranderd, ik vind dat wij ook meisjes met een hoofddoek moeten aannemen. Het bleef even stil, toen kwam er een applausje.

»We hebben dat grondig voorbereid, die meisjes goed omkaderd zodat ze zich welkom voelden. We hebben ook getraind op situaties waarbij klanten er problemen mee zouden kunnen hebben. Wel, we hebben tot hiertoe nog geen enkel incident gehad, niet één. Omdat ze even vriendelijk zijn als alle andere Torfs-verkoopsters.»

HUMO Maar misschien verkoopt u binnenkort geen schoenen meer aan de Vlaamse Verdedigings Liga.

Torfs (haalt schouders op) Ik denk dat de doorsnee-Vlaming genoeg gezond verstand heeft.

HUMO Mediteert u nog vaak?

Torfs «Gemiddeld nog één keer per week, da’s minder dan vroeger. Niet omdat het niet meer werkt, maar omdat ik het minder nodig heb. Alleen als ik stress heb, zal ik de frequentie opdrijven, als middel om mijn hoofd leeg te krijgen. Ik investeer al mijn halve leven in persoonlijke ontwikkeling, spiritualiteit, meditatie. Blijkbaar werkt dat, want hoe ouder ik word, hoe beter ik me voel. Ik ben vandaag een gelukkiger mens dan twintig jaar geleden.»

HUMO Met uw professionele parcours lijkt me dat ook logischer dan wanneer u het ene faillissement op de andere echtscheiding had gestapeld. Misschien zat hier dan een verzuurd en rancuneus man.

Torfs «Ik denk dat een bedrijf groeit en evolueert in de mate en in de richting waarin zijn leiders groeien en evolueren. Als je zelf getormenteerd en gefrustreerd in het leven staat, ga je een groep mensen toch geen positieve vibes kunnen geven?

»Het mooiste aan ouder worden, is dat je milder wordt, tegenover jezelf en je omgeving. Het extreem gedrevene wordt zachter ingevuld. Niet dat je op je lauweren gaat rusten, dan hadden we vorig jaar Brantano niet overgenomen, maar de behoefte om je te bewijzen vermindert. Sommige gevechten met jezelf zijn al gewonnen en hoeven dus niet meer.»

HUMO Zoals de vadermoord die iedere opvolger in een familiebedrijf moet plegen.

Torfs «Da’s een wat te zware term, maar je moet wel je plaats zoeken en innemen, je ontdoen van erfenissen. Ik ben opgegroeid met de levensles dat liefde en waardering alleen komen als je ongelooflijk hard je best doet, flink en sterk bent. Maar waarom zou je geen liefde mogen krijgen in een zwakkere periode? Misschien heb je die dan net méér nodig. Ik blijf voor onze mensen altijd even veeleisend, maar als het even niet goed gaat, zal ik eerst eens luisteren naar wat er aan de hand is.»

Dankbaarheid

HUMO Wat is de grootste les die u geleerd hebt na een half leven werken aan persoonlijke ontwikkeling?

Torfs «Dat het onmogelijk is jezelf te veranderen. Ten gronde toch. Je kunt meer inzicht krijgen in je functioneren, je kunt jezelf liever leren zien, maar uiteindelijk is het: okay, that’s me, je zult me moeten nemen zoals ik ben. En dat lukt mezelf steeds beter.»

'Na mijn operatie aan een kwaadaardige tumor ben ik niet gezonder gaan eten of leven'

HUMO Heeft die mildheid ook te maken met de confrontatie met uw sterfelijkheid? Twee jaar geleden werd een kwaadaardige tumor in uw nier ontdekt.

Torfs «Ja, zeker. Nu is het bij mij wel heel snel gegaan: tussen diagnose en operatie lagen nauwelijks twee weken, ik heb niet de tijd gehad om te malen en te piekeren. Maar ik voelde wel mijn kwetsbaarheid, en daardoor meteen ook dankbaarheid. Het is toch allemaal zo fragiel. Nadien was ik sensitiever voor kleine dingen: je ruikt het gras beter, je voelt de zon meer op je huid, wijn smaakt rijker. Maar ook dat verandert je in wezen niet. Ik ben achteraf niet wezenlijk minder of anders gaan werken. Ik ben niet extra gezonder gaan eten of leven, ook al had ik dat nog zo aan mijn dokter en vrouw beloofd.»

HUMO U stuurde toen een tweet rond waarin u zich dankbaar toonde voor de uitstekende Belgische gezondheidszorg. Dat die mens zo oud moet zijn geworden om dat nu pas te ontdekken, dacht ik toen.

Torfs «Touché.

»Natuurlijk weet ik dat onze sociale bijdragen en belastingen besteed worden aan werkelijk fantastische dingen. De oude Marokkaanse man in de kamer naast mij kreeg dezelfde uitmuntende zorg als ik, en niemand heeft één van ons beiden naar een creditcard gevraagd toen we arriveerden. Dat is vrij uniek in de wereld, en daar mogen we dankbaar voor zijn. Mijn bericht werd opgepikt in de kranten, er verschenen wat stukken, en toen ik later op controle kwam, hingen al die artikels op het prikbord. ‘Zo vaak krijgen we geen complimenten,’ zeiden de verpleegsters en de dokters. Wel, ze verdienen er veel meer.»

'De grote schoenmerken willen niet meer met uitbuitingstoestanden geassocieerd worden. De consument pikt dat niet meer, en gelukkig maar.'

HUMO En sindsdien wilt u nog meer de wereld veranderen?

Torfs «Wel, daar blijf ik mee worstelen. Binnen het bedrijf zijn we behoorlijk bezig…»

HUMO Maar de schoenen die u aankoopt zijn niet allemaal door goedbetaalde volwassenen gemaakt.

Torfs «Juist. Maar je hebt als Belgische kmo niet de middelen om al die merken ertoe te verplichten ethisch te ondernemen en kinderarbeid te bannen. Het is in de loop der jaren wel al verbeterd: Nike, Geox en andere grote merken willen niet meer met die uitbuitingstoestanden geassocieerd worden. De consument pikt dat niet meer, en gelukkig maar.»

HUMO Is dat zo? Ik zie mensen elkaar vertrappelen om bij Primark een zak vol T-shirts van drie euro naar buiten te sleuren. Tot zover de nieuwe ethische consument.

Torfs «Ook juist, en in tegenstelling tot wat je zou denken, zijn dat niet allemaal mensen die zich niets anders kunnen veroorloven, want dan zou je het nog kunnen begrijpen. Mijn copain Bart Claes (CEO van kledingketen JBC, red.) vertelde me dat hij in Luik een persconferentie hield over een nieuwe ecologische biolijn die ze daar introduceerden en dat een hardnekkige journalist maar blééf aandringen of er wel voldoende sluitende garanties voor dat label waren. ’s Namiddags loopt Bart rond in Luik en wie loopt hij tegen het lijf, met twee volle zakken van Primark onder de arm? Diezelfde journalist! (schatert)»

HUMO Journalisten, meneer, ze zijn echt niet te vertrouwen. Bart Claes is samen met u één van de zes leden van de CEO Council. Mag ik dat omschrijven als een exclusieve zelfhulpgroep voor CEO’s?

Torfs «Dat mag u, maar het doet onrecht aan wat het is. Toen de Britse consultant James Bampfield ingehuurd werd door JBC, door ons, door Frans Colruyt, door Toon Bossuyt van Boss Paints, door Joost Callens van Durabrik en door Mathi Gijbels, die in de bouw zit, stelde die man vast dat wij met behoorlijk wat gelijklopende vragen en problemen zaten. Hoe pak je de opvolging binnen een familiebedrijf aan? Hoe zoek je een strategie op lange termijn in een economie die beheerst wordt door kwartaalcijfers van beursgenoteerde bedrijven? Hoe ga je om met de eenzaamheid als je binnen het bedrijf geen klankbord meer vindt en jij alleen een belangrijke beslissing moet nemen? ‘Waarom praten jullie niet eens met elkaar?’ vroeg hij, en zo is het begonnen. De eerste keer liet hij ons praten over wat de keerpunten in onze levenstrajecten waren: de beslissing in het bedrijf te stappen, de relatie met vorige generaties. En meteen was er die herkenning: ‘Ah, jij hebt dat ook meegemaakt.’»

'CEO's die elkaar af en toe ongegeneerd knuffelen en een potje beginnen te blèten. Dat gebeurt, ja'

HUMO Ik heb ook zo’n club: ik noem dat mijn vriendenkring.

Torfs «We zijn vrienden geworden, goede zelfs, maar er is toch nog meer. We willen ook een lans breken voor maatschappelijk verantwoord ondernemen.

»Weet je, werp op café met vrienden een probleem op, en je wordt overstelpt met goede raad. Je drinkt een glas, en de volgende ochtend weet je nog met moeite wat het advies was. Wij luisteren meer naar elkaar dan dat we met adviezen komen, stellen vragen om het probleem uitgeklaard te krijgen. Vaak is de situatie voor ons heel herkenbaar of confronterend. In een kring, blote voeten, geen remmen, alles los. In de wetenschap dat niets naar buiten komt, we nemen het zelfs niet mee naar onze partners. Een absoluut vertrouwen, dat het mogelijk maakt om emotioneel naakt voor elkaar te staan, in volle kwetsbaarheid. Waarbij ook de kritiek niet geschuwd wordt – dat ik blijkbaar nogal graag in de media kom, bijvoorbeeld (lacht). En daarnaast lachen we ook veel, en drinken we goede wijn.»

HUMO Dat lijkt me enorm moedig. De meesten onder ons durven alleen nog kwetsbaar te zijn bij een therapeut die we daarvoor betalen.

Torfs «Zes blanke mannen van middelbare leeftijd, CEO’s die elkaar af en toe ongegeneerd knuffelen en een potje beginnen te blèten. Dat gebeurt, ja.»

HUMO Wat een onvoorstelbare watjes, denken veel andere CEO’s nu.

Torfs «Ongetwijfeld, en anderen zijn dan weer stikjaloers op ons.»

Schoenen maken gelukkig

HUMO Sigmund Freud bestudeerde zijn hele carrière de vrouwelijke psyche en zei dat hij op één vraag het antwoord niet had gevonden: ‘Was will das Weib?’ U weet het: ze wil schoenen.

Torfs (schatert) «Juist, één van de meest onuitlegbare mysteries van het leven: de relatie tussen de vrouw en haar schoenen.»

HUMO Ik zie het iedere dag thuis. Waarom zit in bijna iedere vrouw een Imelda Marcos verscholen?

Torfs «Omdat een mooie vrouw met mooie schoenen een typevoorbeeld is van het principe dat één plus één drie kan zijn. Omdat het voor een prijs die iedereen zich kan veroorloven een geluksgevoel oplevert. Er zijn vrouwen voor wie de aankoop van schoenen een instantboost is, een compensatie voor een rotte dag of ruzie met hun vent. Het is intiem en tegelijk publiek: lingerie is voor één iemand, schoenen kun je tonen en bediscussiëren met je vriendinnen.»

HUMO En zo word je dan groot, door al die vrouwen die veel meer schoenen kopen dan ze nodig hebben.

Torfs «Zalig toch? (lacht) Mannen doen dat niet, die verslijten meestal eerst een paar voor ze er nieuwe kopen. Ik heb drie dochters, een vrouw én een schoenenketen: mij hoef je het niet te vertellen.»

HUMO Zijn schoenen altijd een roeping geweest?

Torfs «Eerlijk? Niet echt, ik ben advocaat van opleiding, ben dat ook even geweest, maar toen kwam de vraag naar opvolging, wat zachte druk van de bomma… Dus ik met mijn vader voor het eerst naar een schoenenbeurs, en tegen de avond kon ik geen schoen meer zien! Was dat nu mijn leven? En toen zei vader: ‘Jongen, ik had ook wc-papier kunnen verkopen.’ (lacht). Maar toen ging ik op zaterdagen mee schoenen verkopen in de winkels. Het geluk dat je van die vrouwen zag afstralen als ze een paar schoenen pasten en voor de spiegel paradeerden: toen besefte ik pas wat we eigenlijk écht aan het verkopen waren.»