'I Am Not Your Negro': de zwartkijker in James Baldwin

Tijdens de laatste Oscar-uitreiking moest ‘I Am Not Your Negro’ het afleggen tegen ‘O.J.: Made in America’, maar ga de magistrale documentaire van de Haïtiaanse regisseur Raoul Peck toch maar bekijken als hij binnenkort bij ons in de zalen loopt.

'Blank heeft het voor het zeggen'

Het prachtige portret van de Afro-Amerikaanse schrijver en intellectueel James Baldwin werd samengesteld uit oude interviews, andere archiefbeelden én fragmenten uit ’s mans werk, voorgelezen door Samuel L. Jackson.

Patrick Quinet (coproducer) «Iedereen kent de namen van de grote Afro-Amerikaanse intellectuelen uit de burgerrechtenbeweging, maar van James Baldwin hebben maar weinigen gehoord. Heel jammer, want hij was een volstrekt unieke figuur: hij schreef romans, theaterstukken en kritieken, en kon zijn ideeën over mens en maatschappij bovendien kraakhelder verwoorden. Hij zei waar het op stond, maar was minder militant dan sommige tijdgenoten: hij verloor de nuance nooit uit het oog.»

HUMO ‘I Am Not Your Negro’ gaat over veel méér dan alleen het racisme in de VS in de jaren 50 en 60: ’t is een universeel en actueel verhaal.

Quinet «Brandend actueel zelfs, vooral met de vele gevallen van politiegeweld tegen jonge Afro-Amerikanen. Maar zoals Baldwin zelf zegt in de film, gaat het vooral over sociaal racisme, veeleer dan over huidskleur: zij die het voor het zeggen hebben, zijn steevast blank. En dat is bij ons niet anders, hè: of het nu Syrische of Iraakse vluchtelingen zijn, Belgen met Marokkaanse roots of moslims, ze komen minder aan de bak dan andere Belgen, om verschillende redenen. Baldwin houdt ons een spiegel voor én toont aan dat we moeten strijden voor een beter evenwicht.»

HUMO De film greep naast de Oscar, maar ik neem aan dat er alsnog een fles of twee gekraakt is?

Quinet «O ja, maar ik had het voorspeld. Nadat Raoul me de bijna afgewerkte versie had laten zien, was ik compleet ondersteboven. ‘Deze gaat naar de Oscars,’ zei ik. Waarop Raoul: ‘Ja, misschien wel.’ ‘Neenee, ik weet het wel zeker.’ En ik kreeg gelijk. Een brandend actueel onderwerp, op een intelligente en poëtische manier verteld, zonder de emotie uit het oog te verliezen: als dat geen Oscar-materiaal is, dan weet ik het ook niet meer (lacht).»