Dalila Hermans, Peter Hinssen, Youssef Kobo en Steven Van Gucht
‘Ik ben geschrokken van de snelheid waarmee onzin de wereld kan veroveren’
Dalila Hermans: ‘Hechter en rustiger’
DALILA HERMANS (auteur) «Ik ben de kleine momenten meer gaan koesteren. Vroeger was mijn leven te druk. Ik was te gejaagd en zette mijn stress over op mijn gezin: ‘Hup, naar bed! Vooruit, naar school!’ Sinds mijn lezingen wegvielen, ben ik vaker thuis. Ik schrijf nu meer en heb mijn kinderen tenminste zien opgroeien. Als gezin zijn we hechter en rustiger geworden.»
HUMO Welke maatschappelijke veranderingen hebben u getroffen?
HERMANS «Hoe snel het groepsgevoel verkruimelde. In de eerste golf leefden we de maatregelen netjes na en applaudisseerden we voor de zorg. Het virus was de gemeenschappelijke vijand. Daarna werden dat de virologen, politici en zelfs andersdenkenden. Ik heb in mijn omgeving vreselijke dingen zien gebeuren. Vrienden die plots niet meer met elkaar kunnen praten. Sommigen zijn haast andere mensen geworden en sluiten zich op in kringen waar dezelfde mantra’s over vaccinaties en coronapassen voortdurend worden herhaald. Hopelijk krijgen we die kloven weer gedicht zodra het leven weer normaal wordt. Dat is ons na oorlogen ook gelukt.
Lees ook
Wat heeft corona Marc Noppen, Jeroen Olyslaegers, Alicja Gescinka en Geert Noels geleerd? ‘De normale tijden zijn afgelopen, zo simpel is het’
Wat heeft corona Rudi Vranckx, Tom De Cock en Heidi De Pauw geleerd? ‘Mishandeling en seksueel misbruik of uitbuiting verdwenen onder de radar’
»Positief is dat de kijk op diversiteit is veranderd. ‘Wij zijn de laatste generatie die het pikt!’ riepen jongeren op de Black Lives Matter-betogingen. Dat was misschien wat te optimistisch, maar er beweegt wel iets. Zeven jaar geleden moest ik mensen er nog van overtuigen dat racisme nog altijd bestáát. Die discussie is van tafel, ook dankzij programma’s als ‘Taboe’, ‘Het leven in kleur’ en ‘Kinderen van de migratie’. De volgende stap is programma’s maken die niet blijven steken bij getuigenissen maar focussen op oplossingen. Je ziet gelukkig wel al meer kleur op tv, in de regering, in het onderwijs, onder ondernemers, advocaten… Overal zijn gesprekken geopend over diversiteit. Mijn eerste theaterstuk, ‘Her(e)’, ging vlak voor de lockdown in première en loopt nu opnieuw. De reacties zijn totaal verschillend. Je merkt dat de mensen tijd hebben gehad om na te denken.» (rl)
Peter Hinssen: ‘Lekker schuren’
PETER HINSSEN (innovatie-ondernemer) «Ik heb mijn werk totaal zien veranderen. Een jaar of tien geleden ben ik veel beginnen te schrijven. Daaruit kwamen een hoop lezingen voort: op een gegeven moment was ik meer dan honderd keer per jaar onderweg. Voortdurend zat ik in taxi’s, luchthavens en hotels. Tijdens de crisis zijn alle evenementen vervangen door webinars. Daardoor heb ik het nu drukker dan ooit – ik geef soms drie onlinelezingen per dag – maar werk ik ook efficiënter dan ooit. Ik kan ’s ochtends iets doen in Azië, ’s middags iets in Amerika en tóch nog op tijd thuis zijn voor het eten (lacht). Bovendien kun je ook via video goed contact maken met een publiek. Om het beeldend uit te drukken: vroeger maakte ik theater, nu maak ik televisie.»
HUMO Dat zal ook uw persoonlijke leven hebben veranderd.
HINSSEN «Jazeker. Mijn zoon is 18, een superleuke leeftijd. Als ik kijk naar hoeveel tijd ik de voorbije twee jaar met hem heb kunnen doorbrengen, spijt het me dat ik dat heb gemist bij mijn 22-jarige dochter. Toen zij 18 was, was ik tijdens de werkweek op reis en liep ik in het weekend rond met een jetlag.
»Omdat je veel meer thuis bent, zie je ineens ook overal klusjes. Tijdens de pandemie heb ik al het houtschrijnwerk in ons huis geschilderd, iets waar ik de twintig jaar ervoor niet naar had omgekeken. Na een hele dag achter een scherm werkt het louterend om lekker met een stukje schuurpapier en wat stopverf aan de slag te gaan.»
HUMO Fulltime rennen, springen en vliegen hoeft niet meer voor u?
HINSSEN «Nee. Digitale vergaderingen en conferenties zijn een blijver. Er zullen ook opnieuw veel meer fysieke congressen komen, maar ik wil de rust bewaren die ik tijdens corona gevonden heb.» (jb)
Youssef Kobo : ‘Verloren vrienden’
YOUSSEF KOBO (ondernemer en columnist) «Ik ken weinig mensen die níét getroffen zijn door corona: door jobverlies, financiële katers, schoolachterstand, faillissementen, overlijdens in de familie, gezondheidsproblemen. Maar je zou dat niet zeggen als je op Twitter en Instagram zit. We houden ons leed verborgen. Het is nog altijd taboe om te zeggen: ‘Het gaat niet goed met mij.’
»Ik ben ook geschrokken van de snelheid waarmee onzin en complottheorieën de wereld kunnen veroveren. We zijn allemaal experts geworden: ‘Wat weten die virologen ervan! Ik heb tien minuten gesurft en vond deze pancarte!’ Zelfs hoogopgeleiden kramen nu de grootste onzin uit. Ik was één van de eersten die zeiden dat we zonder verplichte vaccinatie niet van dit virus af zouden raken – meteen kreeg ik een hoop scheldmails over nazisme en fascisme. Waanzin. Het is nu toch overduidelijk dat de vaccins ons fantastisch beschermen tegen zware ziekte? Toch draaien de tegenstanders zich almaar meer vast in hun eigen gelijk. Ik heb daardoor vrienden verloren. Een deel van de maatschappij heeft zich afgekeerd van de mainstream en ontwikkelt nu ook extreme theorieën over andere politieke thema’s, zoals het klimaat. Die mensen ben je kwijt.»
HUMO Hebt u nieuwe gewoontes gekweekt?
KOBO «Mijn leven had zich altijd buiten afgespeeld. Ik reed het hele land rond, zag minstens vijftien mensen per dag. Plots was dat gedaan. Ik werd gek op mijn appartement in Antwerpen! Achttien uur per dag switchte ik tussen mijn tv, laptop en smartphone. De muren kwamen op me af. Om elke week eens in een ander kot te zitten, ben ik gaan airbnb’en. Ik kreeg ook de drang om iets met mijn handen te doen en ontdekte nieuwe hobby’s, zoals koken, puzzelen en Lego voor volwassenen.
»Maar ik wil niet te veel klagen. Veel stadsjongeren hebben de lockdowns met moeite doorstaan, vooral de eerste. Ik heb schrijnende verhalen gehoord over grote gezinnen op te kleine appartementen, met vijf kinderen die allemaal afstandsonderwijs moesten volgen maar geen schermen hadden. Onze beleidsmakers weten duidelijk niet hoe het is om in een sociale woonblok op te groeien.» (rl)
Steven Van Gucht: ‘Ik vind je leuk, Steven’
STEVEN VAN GUCHT (viroloog Sciensano) «De kracht van kinderen heeft me de voorbije jaren versteld doen staan. Ik woon naast een school en zie die mannekes op de speelplaats rondlopen met hun masker, soms half op hun kin. Ze zien me hier soms staan, en dan roepen ze: ‘Hé, Steven Van Gucht! Zet uw masker op!’ (lacht) Dat ontroert me. Ze doen het toch maar, hè. En een paar weken geleden stond hier een moeder met haar zoontje aan de deur. Ik schat dat hij een jaar of 12 was. Dat kind kwam mij bedanken. Hij zei dat hij later ook viroloog wilde worden en gaf me een sleutelhanger cadeau: ‘Ik vind je leuk’ stond erop, of iets van die aard. ‘Karrewiet’, het jeugdjournaal van Ketnet, komt me weleens interviewen. Vaak komen de vragen van kinderen zelf: over virussen, over de maatregelen, over hoe je een masker moet dragen… Telkens weer vóél je dat ze daarin mee zijn.»
HUMO Als wetenschapper hebt u ongetwijfeld ook het één en ander opgestoken.
VAN GUCHT «Voor het eerst in de geschiedenis hebben wetenschappers een pandemie in realtime kunnen opvolgen. Dat heeft een schat aan informatie opgeleverd. We hebben enorm veel bijgeleerd over hoe zo’n virus zich gedraagt en hoe het evolueert. We kennen nu bijvoorbeeld het grote belang van aerosolen bij besmettingen, iets wat we volledig hebben onderschat. Dat we nu spreken over de biologische kwaliteit van de binnenlucht is ook nieuw. Deze pandemie zal ons nog jaren studiemateriaal blijven opleveren.»
HUMO Heeft het u ook doen nadenken over de kwetsbaarheid van de mensheid en bij uitbreiding alle leven op aarde?
VAN GUCHT «Daar was ik vóór de pandemie al van doordrongen. We waren zo pretentieus om te denken dat we dat virusje wel even zouden temmen. Eerst dachten we dat we de circulatie ervan konden beheersen. Dan dachten we dat we het probleem met vaccins zouden oplossen – maar dat virus blijft gewoon gaan. Voor de enorme natuurkracht die daarvan uitgaat kun je niet anders dan respect hebben.»
HUMO U bent ook in geen tijd een bekende kop geworden. Heeft dat u veranderd?
VAN GUCHT «Ik vind van mezelf dat ik krek dezelfde gebleven ben. Ook voor de camera’s. Ik speel geen rolletje. Maar de manier waarop mensen naar je kijken verandert wel, ook in je directe omgeving. Dat is wel opmerkelijk. En het is ook nog altijd wennen, ja.» (mvs)
