60 jaarPaul De Leeuw
‘Ik ben weleens zo dronken geweest dat ik mijn naam niet eens kon uitspreken, laat staan: ‘geef je toestemming voor seks?’’
Hij lijkt al een eeuwigheid op tv te komen, maar Paul de Leeuw viert vandaag nog maar zijn zestigste verjaardag. De presentator, zanger en theatermaker heeft een kast vol prijzen voor zijn vernieuwende tv-shows – en een berg Humo’s Pop Poll-medailles – maar denkt nog lang niet aan stoppen. Humo zocht De Leeuw enkele jaren geleden op in het bloedhete Marbella. ‘Je moet oppassen dat je niet gaat denken: God, wat heb ik toch allemaal teweeggebracht. Dan word je een naar iemand.’
Origineel verschenen in Humo op 25 september 2018
Ten tijde van dit interview liep in Nederland zijn theatershow ‘Vette pech!’, met Miguel Wiels aan de piano, was hij jurylid in ‘Holland’s Got Talent’ en broedde hij op een nieuwe tv-show voor 2019.
In de Spaanse hitte glinsteren de eerste zweetdruppeltjes op zijn unique selling point, die goeie teddybeerkop: ‘Als ze zeggen dat er geen verscheidenheid is op de tv-redacties, begrijp ik dat wel. Maar ja: ik ben zelf ook 56. Ik heb geen verscheidenheid in mijn vriendenkring. Terwijl het op de school van mijn kinderen gelukkig barst van alle kleuren en rassen.’
HUMO En jij hebt vooral veel blanke mannen om je heen?
PAUL DE LEEUW «Wit. En vooral veel vrouwen.»
HUMO Europa is nog steeds voor het grootste deel blank. Zo gek is dat ook niet.
DE LEEUW «Wit. Je moet wit zeggen.»
HUMO Wit is overgewaaid uit Amerika. Ik zeg gewoon blank.
DE LEEUW «Maar blank is koloniaal. Er is een boekje van, euh, Amusha Bezoezoem of zo. ‘Het blijven net mensen’, of hoe heet het. Daarin legt ze heel duidelijk uit dat het woord ‘blank’ te maken heeft met een koloniaal verleden. En als mensen zich daaraan storen of zich gekwetst voelen, wie zijn wij dan om ons niet aan te passen?»
HUMO Hoor wie het zegt.
DE LEEUW «Tijden veranderen. Dit is iets van deze tijd. Maar ik zeg niet dat ik in de toekomst niemand meer zal kwetsen, want daar zijn onze tenen tegenwoordig te lang voor.»
HUMO Hoe lastig is het om goed amusement te maken als je worstelt met politieke correctheid?
DE LEEUW «Je moet nu wel alles wikken en wegen. En ik ben nogal een flapuit. Ja, ik ben ook een excuustruus, hoor. Een vriendin van mij zei een keer: ‘Als jij iets verkeerd doet, gooi je er gelijk een bosje rozen tegenaan.’
»We moeten ook niet te heetgebakerd zijn. Iemand zei pas: ‘Ik ga mijn kind niet als een mietje opvoeden.’ Hij bedoelde: ‘We gaan ’m niet slap opvoeden.’ Dat is gewoon een uitdrukking. Net als de pijp aan Maarten geven. Dat gaat niet ten koste van de pijp of van Maarten. Dus we mogen wel iets soepeler zijn. Op alle slakken leggen we nu zout. Ik doe er ook aan mee, hoor.
»Die nieuwe Zweedse sekswet is ook wel grappig. Je moet eerst toestemming vragen voor je met iemand seks hebt. Ik ben weleens zo dronken geweest dat ik mijn naam niet eens kon uitspreken, laat staan: ‘Wil je seks?’»
Godzijdank is hij sinds een paar weken gestopt met Twitter, verzucht de snelste entertainer van Nederland, die zichzelf het liefst ‘amuseur’ noemt.
DE LEEUW «Al die kleine ruzies, ook tussen slimme mensen, Jezus Christus. Het is wel zo dat ik nu niet meer als eerste een aardbeving zie, maar dan mis ik maar een aardbevinkje.
»Als een tv-coryfee zegt dat ik er niet meer zo toe doe, vind ik dat best iets om over na te denken, op m’n 56ste. Je maakt soms missers, of misschien dingen die meer van hetzelfde zijn. Daar komt dan drek achteraan op Twitter. Het begint ermee dat ik over mijn hoogtepunt heen ben en het eindigt ermee dat ik in een kist zes meter onder de grond het best tot mijn recht kom.»
Liever mist hij ook zulke reacties op dit gesprek, onder de fonkelblauwe hemel van Marbella, waar hij met het hele gezin vakantie viert – inclusief Blaricumse schoolvrienden van de twee zonen. Het multitalent zit er vrolijk bij op een hotelterras, tussen de palmen en de felpaarse bougainvilles. Opgelucht. Afgelopen mei kreeg De Leeuw te horen dat hij al anderhalf jaar schoon is van blaaskanker, begin juni werd bekend dat hij na 28 jaar overstapt van BNNVARA naar RTL, vanaf september staat hij weer in het theater met de voorstelling ‘Vette pech!’ en in maart begint hij met een ouderwets grote personalityshow. BNNVARA wilde een afscheidsdiner voor hem organiseren, maar dat heeft hij geweigerd.
DE LEEUW «Ik wilde geen bloemen, geen etentje, het voelde niet goed. Ik vind afscheid nemen altijd vervelend. Ik wist trouwens ook helemaal niet van wie ik afscheid moest nemen. De club van vroeger is er niet meer, de meesten zijn weg. Je moet oppassen dat je niet denkt: vroeger was alles beter, maar…»
HUMO Het was wel beter?
DE LEEUW «Nou ja, anders. Pas geleden at ik met oud-VARA-directeur Vera Keur. Ik zei: ‘Het was altijd zo duidelijk bij jou.’ Daar hou ik erg van. Nu is iedereen zoekende. Het wordt daar bemand door allemaal mensen die net zo oud zijn als ik en ook niet weten hoe het moet.»
Hij heeft zichzelf altijd voorgehouden: ‘In godsnaam, word niet die verbitterde zure ouwe nicht.’ Verzuring lag op de loer toen hij een format voor een nieuwe show ging pitchen, maar de VARA deelde mee dat de omroep er ‘geen cent’ in ging investeren.
DE LEEUW «Nou, lekker bemoedigend. Ik kreeg het gevoel: wat doen we met ons Paultje deze zomer? Mag-ie op ponykamp of niet?»
HUMO Je vertelde zelf: ‘Ik ben niet meer de hotste of de populairste.’ Voelt het rot om dat over jezelf te moeten zeggen?
DE LEEUW «Nee, want ik geloof wel dat het reëel is. Het zou toch raar zijn als ik hier zou zitten met een air van: ik ben nog steeds het kijkcijferkanon van tien jaar geleden. Ik ben nu een kijkcijferbuks (kijkt olijk).»
HUMO Maar je bent nog steeds de beste?
DE LEEUW «Ik kan wel dingen goed, ja. Ik zie niet dat anderen dat beter kunnen. Het snelle denken. Improviseren. Met mensen omgaan. Soms goeie ideeën verzinnen. En ik kan zingen, ik kan emoties overbrengen met mijn zingen. (Zucht) Dit gezegd hebbende, weet ik al dat 140 mensen straks roepen: ‘Hij moet niet denken dat-ie kan zingen!’ Dat mogen ze natuurlijk zeggen, maar je gaat zelf twijfelen. Je gaat denken: zo erg is het toch niet?»
HUMO Nog steeds twijfelen.
DE LEEUW «Je kunt ook zeggen: leg ik de lat niet te hoog? Maar ik kan de lat niet ergens halverwege leggen. Ik wil nog steeds…
»Ik vind mezelf bij tijd en wijle ook geniaal, hoor. Dat gevoel moet je niet te vaak hebben, maar je moet het wel hebben.»
HUMO In hoeverre leeft het gezin mee met je ups en downs?
DE LEEUW «Mijn man krijgt het meest van me te verduren, met mijn grilligheid en temperament. Maar hij zegt ook: ‘Never a dull moment met jou.’ Hij is degene die me corrigeert en met beide benen op de grond doet staan. Ik ben een vrij prettige mens voor mijn omgeving. Dat klinkt misschien arrogant, maar toen ik twee jaar geleden blaaskanker kreeg, hebben zoveel vrienden me zo ontzettend getroost en geholpen. Dat doen ze niet als je een lul bent.»
Het was in Marbella dat Paul de Leeuw ontdekte dat er iets mis was. Ze zaten ’s nachts met acht vrienden in de tuin, hij ging naar de wc, lichtelijk aangeschoten.
DE LEEUW «En ik plas een hele fles rode wijn uit. Mijn man lag al in bed. ‘Ik heb bloed geplast,’ zei ik. ‘Morgen naar de dokter,’ antwoordde hij. 24 uur later lag ik op een Spaanse operatietafel en haalde de chirurg een grote tumor uit mijn blaas. Het gekke is: ik heb altijd angst gehad voor doodgaan. En voor kanker krijgen.»
HUMO En dat je maar 52 zou worden.
DE LEEUW «Ja. Mijn Nederlandse arts, een geweldige arts, weet precies hoe ze met me moet omgaan. (Laat een dikke vinger zien) Jicht. Ik kwam bij haar en ik zei: ‘Ik vermoed dat het vingerkanker is.’ Ze schiet in de lach en zegt: ‘Dat bestaat niet.’ Maar ik denk altijd dat ik de ergste ziektes heb. (Aarzelend) Ik heb ook het prikkelbaredarmsyndroom. Dat is gedoe. Dan denk je: het zal toch niet zijn…»
HUMO En vervolgens kreeg je echt kanker.
DE LEEUW «Ik ben nog steeds bang voor alles, maar ik weet wel dat ik een paar maanden na de operatie een trap opliep en dacht: ik kan het handlen, ziek worden.»
HUMO Een half jaar later stak het monster weer zijn angstaanjagende kop op, in de vorm van elf kwaadaardige poliepjes.
DE LEEUW «Godverdomme, het zit weer in mijn lichaam, dacht ik. Ja, dat was psychisch wel een dingetje. Opnieuw een operatie, gevolgd door blaasspoelingen. Steeds zo’n slangetje door je piemel. Over die behandelingen gaat het ook in mijn theaterprogramma, dat zo’n vrouw aan je piemel zit. In die periode was ik heel onzeker, die tijd kan ik me ook niet goed herinneren.
»Om de drie maanden moest ik op controle. Afgelopen mei was de laatste keer. Ik zag er erg tegenop. De arts zei: ‘Het ziet er heel rustig uit.’ Anderhalf jaar kankervrij. En ik kreeg me toch een energie. Misschien is dat wel de onbewuste reden geweest dat ik dacht: ik ga weg bij de VARA. Ik ga toch andere dingen doen.»
HUMO Ik wilde ernaar vragen, maar het leek van die amateurpsychologie.
DE LEEUW «Maar het zou wel kunnen. Ik bedenk het terwijl we zitten te praten.»
HUMO Hoe verander je, door alles wat je meemaakt?
DE LEEUW «Moeilijk te zeggen. Ik vind mezelf wel een fijner iemand dan vijftien jaar geleden. Het is niet meer Rupsje Nooitgenoeg, niet meer alles tegelijk willen doen. Ik ben rustiger. Ik ben happy met mijn leven. (Denkt na) En minder populair zijn haalt ook druk van de ketel.»
ENORME FOUTEN
HUMO Waarom vind je het niet erg dat je van een kijkcijferkanon in een kijkcijferbuks bent veranderd?
DE LEEUW «Je moet erkennen dat je ouder wordt. De koning is dood, leve de koning. Je moet erkennen dat je wordt ingehaald door mensen die beter scoren.»
HUMO Maar die niet beter zijn?
DE LEEUW «Nou, Matthijs van Nieuwkerk, en Eva Jinek… Ik vind wel dat ze in hun vak… Interviewen… Maar beter? (Plagerig) Nee, dat kan ik niet zo zeggen. Anders. En ik heb al heel veel gedaan, natuurlijk. Hoewel je ook moet oppassen dat je niet gaat denken: God, wat heb ik allemaal toch teweeggebracht. Dan word je een naar iemand. Je moet altijd opnieuw beginnen. Natuurlijk hoop ik dat een nieuw programma gewoon weer goed wordt. Maar intussen ben ik bezig met een goeie vriendin die haar man heeft verloren. Vind ik nu toch belangrijker dan dat ik geen kijkcijferkanon meer ben. Een andere goeie vriend heeft dezelfde kanker als ik, maar veel erger. Die klap kwam hard aan.
»Vriendschap, dat is blijven als anderen weglopen. Job Gosschalk (Nederlandse tv-regisseur die wordt beschuldigd van ongewenste intimiteiten, red.) is een vriend van me. Dan loop je niet weg, wat iemand ook overkomt. Hij heeft enorme fouten begaan, het mag nooit meer gebeuren, maar laat iemand weer opkrabbelen. Ik keur het niet goed, hè, laat dat duidelijk zijn.»
HUMO Een fenomenale acteur als Kevin Spacey zal nooit meer gevraagd worden voor een rol.
DE LEEUW «Hij wordt beschuldigd van ontucht met een minderjarige. Dat is ontoelaatbaar.
»Maar d’r lopen wat minderjarigen rond die de boel uitdagen, zeg, hahaha. Ik had ook de hoer uitgehangen als het had gemoeten, hoor. Ik had iedereen naar God gepijpt voor een goeie rol. Maar dat waren andere tijden. Terug naar de onze. (Ernstig) Weet je wat ik erg vind? Als je dit zo publiceert, krijgen mijn kinderen hiermee te maken. Dan wordt er op school naar hun hoofd geslingerd: ‘Je vader zegt dat-ie heeft gepijpt voor een goeie rol.’ Dat is niet zo. Dat is niet gebeurd.»
HUMO De baby’s die jullie in Philadelphia hebben geadopteerd, zijn inmiddels pubers van 15 en 16. Toen jullie hen adopteerden, verscheen er een column waarin werd gesuggereerd dat homo’s geen kinderen moesten nemen, omdat die gepest zouden worden.
DE LEEUW «Die discussie werd aangewakkerd door een adoptiehoogleraar die het tegennatuurlijk vond. Je kunt jezelf altijd afvragen: wij als homo’s vinden het leuk om kinderen op te voeden, maar zitten zij er wel op te wachten? Nou, ze zijn nog bij ons en het gaat hartstikke goed. Geen seks en drugs en rock-’n-roll. Hoewel: seks weet ik niet, maar we hebben nog geen rare dingen meegemaakt. Ik weet dat ze trots op ons zijn. En op hoe het gaat.»
HUMO Hebben ze ooit vervelende opmerkingen gekregen, dat jullie homo’s zijn?
DE LEEUW «Nee. Ze zijn het zelf niet, dus dat hebben we ook heel goed gedaan, (lacht). Nee, hoor. We hebben het er weleens over, maar ik geloof niet dat ze een moeder missen, al weet je dat nooit zeker.
»Weet je: adoptie is op zich een egoïstische beslissing. Je adopteert een kind uit het buitenland, zonder dat het erom gevraagd heeft. Nu is er ook een stroming die zegt: adoptie moet verboden worden. Maar er zijn nu eenmaal kinderen die aandacht nodig hebben en die opgevoed moeten worden. De jongens die wij hebben geadopteerd, konden niet thuisblijven. En we zijn heel blij dat ze bij ons zijn gekomen. Naast mijn huwelijk is het nog steeds de allerbeste beslissing die ik heb genomen in mijn leven.
»Maar ze zijn helemaal niet gediend van een vader die over hen praat in de media. Ze gaan nooit mee naar voorstellingen. Het is ook niet erg om kinderen te hebben die niet zo erg wakker liggen van het feit dat je bekend bent. Ik moet de jongens uitleggen dat ik vroeger hits had. Geloven ze gewoon niet. ‘Vlieg met me mee naar de regenboog’? ‘Heb jij helemaal niet geschreven,’ zeggen ze dan.»
DE LACHENDE LOSER
Over een paar jaar gaan de zonen op zichzelf wonen, weg uit de Blaricumse villa. Zijn echtgenoot en hij gaan dan terug naar hun vroegere woonplaats. Ze hebben al een huis gekocht op een prachtplek in Amsterdam, dat drastisch wordt verbouwd.
DE LEEUW «Ik ga niet zoveel meer uit, maar wat ik raar vind: in elke grote stad heb je homowijken. In New York, Londen, noem maar op. In Amsterdam is dat helemaal weg. Amsterdam is niet meer zo vrij. Je hoort nu: wij durven niet meer hand in hand te lopen. Dat deden wij vroeger wel. Homoseksualiteit wordt bedreigd. We hebben migranten en vluchtelingen opgenomen uit conservatieve landen, die niet accepteren dat wij zo vrij kunnen leven. Daar moeten we waakzaam op zijn; dat moet benoemd worden, daar moet hard tegen opgetreden worden.»
RTL heeft hem gevraagd om een personalityshow in de lijn van ‘Mooi! Weer de Leeuw’, één van zijn allergrootste successen.
DE LEEUW «Spannend. Ook wel eng. Een zoektocht. Ik wil een programma waarmee ik kijkers blij kan maken. Met muziek en amusement en hopelijk ook onderwerpen die gevoelig liggen. Bij ‘Mooi! Weer de Leeuw’ hadden we gigantische decors, een compleet orkest, er kwam van alles en nog wat het podium opgereden: dat kon financieel niet meer bij de VARA. Dus heb ik RTL gevraagd: is er geld voor? ‘Ja, er is geld voor.’ Dat zegt nog niet alles: je moet wel een goed idee hebben.»
Typetjes, karikaturen en parodieën vindt hij ‘ontzettend leuk’ om te doen – ook straks in zijn nieuwe show.
DE LEEUW «Bob en Annie de Rooij gaan nooit meer weg uit mijn leven. Ik vind het zo heerlijk om Annie te zijn. Mijn kant dat ik geliefd wil zijn, dat ik eigenlijk alleen het goeie zou willen doen, zit in Annie de Rooij. Het harde, plat ordinaire van Bob werkt niet meer. We zijn preutser geworden, we hebben daar geen behoefte meer aan. Maar als Annie kan ik het nog wel maken. Annie vind ik erg fijn om te zijn. Ik zou de hele dag in die jurk kunnen lopen.»
HUMO Waarom is het zo fijn Annie te zijn?
DE LEEUW «Ze is zo mooi kwetsbaar. Altijd het slachtoffer. Ik noem het zelf regenhumor: je bent eigenlijk een soort loser, maar je kunt erom lachen.»
Een tikkeltje kreupel van de artrose dribbelt hij, met dat kenmerkende loopje, naar de lunchplek aan het strand van decadent Marbella. In de lucht zweven krassende parkieten, voor de pompeuze duizend-en-één-nachthotels glanzen metershoge cactussen. De lange houten tafel met tonnetjes als stoelen is al gedekt, de ober zwaait: het gezin De Leeuw is vaste gast. Zijn echtgenoot schuift aan. Later volgen de jongste zoon en zijn vrienden, opgetogen over de dolfijnen die ze zagen tijdens een boottocht.
Vader De Leeuw heeft dan al het verhaal verteld over de keer dat ze met de jongens naar het designhotel van topvoetballer Cristiano Ronaldo gingen, op Madeira.
DE LEEUW «Ik ging in mijn eentje aan het zwembad liggen. Er waren ook twee meisjes die dachten dat Ronaldo hier echt woonde, en een gescheiden Poolse man die met een kindje een balletje aan het werpen was in het zwembad. De bal vloog uit het water – natuurlijk. Ik, sportief als ik wil lijken, probeer ’m nonchalant terug te slaan. Pleur zo van het bedje met m’n gin-tonic en m’n iPadje. En daarna stug doorlezen, hè, met mijn natte bast, alsof er niks aan de hand is. Alsof het erbij hoort, hè. Sukkel, dacht ik, had toch laten gaan, die bal. Maar ik moest er ook wel enorm om lachen.»
