‘Ik put mezelf soms echt uit. Het is not done om géén overvolle agenda te hebben’

Week drie van Humo's Grote Jongerenenquête en we snijden een vers drietal aan: Margaux Amant (20) presenteert sinds kort 'De afrekening' op Studio Brussel, acteur Mitch Van Landeghem (24) stond net nog voor een met mondmaskers gevulde zaal op Het Theaterfestival, en Aurelie Zeebroek (17), de jongste telg van Kamagurka, verblijdt haar Instagram-volgelingen met grappige filmpjes. Samen hebben we het over vrije tijd, vrienden, de geneugten van geestverruimende middelen en de confronterende blik in de spiegel.

HUMO Waarmee vullen jullie zoal jullie dagen?

MITCH VAN LANDEGHEM «Ik ben in juni afgestudeerd aan het KASK in Gent. Nu ben ik volop voorstellingen aan het maken en spelen.»

HUMO Ben jij van je hobby je beroep aan het maken?

VAN LANDEGHEM «Acteren is voor mij niet lang een hobby geweest. Ik ging op mijn 14de naar de kunsthumaniora en had al snel het gevoel: dit is wat ik wil doen. Om naar de kunstschool te mogen gaan, heb ik al mijn overredingskracht moeten gebruiken om mijn ouders ervan te overtuigen dat ik niet totaal zou verwilderen.»

MARGAUX AMANT «Ik heb ook nog de toelatingsproef afgelegd aan het Lemmensinstituut. Ik was geslaagd, maar mijn ouders vonden dat ik eerst het aso moest afmaken. Daarna mocht ik doen wat ik wilde. Tegen het einde van het middelbaar kwam ik terecht bij Studio Dada, het talententraject van Studio Brussel. Nu combineer ik mijn studie taal- en letterkunde met StuBru.»

AURELIE ZEEBROEK «Wauw! Combineer je dat allemaal? Hoe oud ben je?»

AMANT «Mensen denken vaak dat ik al 25 ben, maar ik ben net 20.»

HUMO Een leeftijd waarop de meesten op zaterdagochtend niet uit hun bed te branden zijn.

AMANT «En ik 'De afrekening' zit te presenteren. Maar dat ik daar vroeg voor moet opstaan en elke vrijdag op de redactie zit, vind ik niet erg.»

HUMO Hoor je als student niet te genieten van je laatste beetjes vrije tijd?

AMANT «Ik presenteer 'De afrekening' pas sinds juni. Nu de lessen weer beginnen, zal het een pak zwaarder worden. Maar dan denk ik: veel vrienden zitten in het praesidium en daar kruipt ook ontzettend veel tijd in. Studio Brussel is mijn praesidium.»

HUMO Aurélie, jij volgt thuisonderwijs. Heb jij de meeste vrije tijd van dit trio?

ZEEBROEK «Dat denk ik wel. Ik heb nu meer ruimte dan toen ik nog elke dag naar school moest. Ik kies zelf wanneer ik studeer.»

AMANT «Jij hoeft niet vroeg op te staan?»

ZEEBROEK «Het hangt ervan af voor welk examen ik aan het studeren ben. Het volgende examen is Engels en daar hoef ik niet echt voor te blokken: ik heb genoeg Engels opgepikt op alle reizen naar India die ik met mama heb gemaakt.»

VAN LANDEGHEM «Dus jij doet een heel vak in één keer? Crazy! Ik vond de examenperiodes in het middelbaar altijd het heftigst, maar jij zit constant in de blok.»

ZEEBROEK «Ik vind dit systeem net chill. Ik ben een heel sociaal iemand, ik zit echt niet elke dag alleen: vriendinnen die hun examens ook voor de middenjury afleggen, komen soms langs om samen te studeren. Ik heb niks met autoriteit. Ik bepaal liever zelf mijn leven.»

HUMO De helft van de jongeren zegt zich zelden of nooit te vervelen. Doen jullie dat weleens?

VAN LANDEGHEM «Nooit. Ik put mezelf soms echt uit. Mensen die dicht bij me staan, snappen het niet: 'Het lijkt wel alsof jij meerdere levens tegelijk leeft.' Ik heb gewoon géén vrije tijd. (Denkt na) Ik doe gewoon graag wat ik doe.»

AMANT «Jij kunt geen nee zeggen.»

VAN LANDEGHEM «Exact. Ik heb zelden een vrije dag, maar als ik dan toch een dag heb waarop niks gepland staat, dan noem ik die altijd 'zondag'. Afgelopen zaterdag had ik bijvoorbeeld een heel leuke zondag, met taart, pralines en cava. Maar heb ik twee of drie zondagen na elkaar - het gebeurt haast nooit - dan begint het te kriebelen. Altijd bezig zijn is verslavend. Ik ben me bewust van het gevaar dat daarin schuilt.»

HUMO Eén op de drie zegt zelden of nooit te luieren, te dromen of te niksen. Herkenbaar? Of is het gewoon not done om géén overvolle agenda te hebben als je jong bent?

VAN LANDEGHEM «Dat is zeker zo. Als iemand je vraagt hoe het is en je antwoordt met 'moe, weinig geslapen, veel te druk,' dan lijk je daarmee te suggereren dat het heel goed met je gaat. Meestal begin je ook meteen op te sommen met wat voor boeiende projecten je bezig bent. Wat we doen, bepaalt hoe we ons voelen.»

ZEEBROEK «Alles kan tegenwoordig harder en beter. Vroeger had je één job, nu moet je duizend dingen tegelijk doen. De lat ligt hoger, carrières beginnen steeds vroeger. Papa wist op zijn 17de nog lang niet wat hij later wilde doen.»

VAN LANDEGHEM «We moeten snel uit de startblokken schieten. Als je met je afstudeervoorstelling nergens geprogrammeerd staat, dan lijkt je carrière al verdoemd. Ik hoor van oudere acteurs en regisseurs dat ze vroeger afstudeerden zonder zicht op werk, en blij waren met een bijbaan in een café, terwijl ze aan de weg timmerden. Nu moet de weg er al liggen nog vóór je de school verlaat. Veel tijd om jong te zijn heb je dan niet.»

AMANT «Soms lijkt het alsof het een zonde is als je niet alle kansen grijpt die je krijgt. Neem nu 'The Voice Kids': Gala heeft net gewonnen en nu al heeft ze een single uit. Maar hoe oud is zij? 14?»

VAN LANDEGHEM «En nu denken alle andere 14-jarigen: 'Ik sta nog nergens!' Duh, je bent pas 14.»

BEVROREN BEELD

HUMO Vinden jullie nog momenten om af te spreken met vrienden, zoals acht op de tien jongeren?

ZEEBROEK «Spreekt de rest dan nooit af met vrienden? Of hebben die er gewoon geen?»

VAN LANDEGHEM «Mijn vrienden zijn mijn collega's. We repeteren een hele dag samen en 's avonds gaan we verder op café. Het één loopt over in het ander.»

HUMO Blij te horen dat er nog op café wordt gegaan: 39 procent doet dat zelden, 18 procent nooit.

VAN LANDEGHEM «Dat geloof ik niet. Humo liegt! (lacht)»

ZEEBROEK «Dat zal de jongste categorie zijn. Ik ga ook niet zo vaak op café. Ik zal eerder iets gaan eten met vrienden. Dat was ook wat ik het meest heb gemist tijdens de lockdown. Herinneren jullie je de periode nog dat niks meer mocht? Ik ging heel vaak wandelen met vriendinnen of met de hond. Soms 12 kilometer per dag. Maar gewoon op een bankje zitten mocht niet.»

VAN LANDEGHEM «Ja, en als je iemand dat dan toch nog zag doen, dacht je: die durft! Maar geef toe: we hebben nog nooit zoveel vrije tijd gehad als tijdens de lockdown.»

HUMO Waaraan hebben jullie die vrije weken besteed?

AMANT «Aan werken voor school. Ik had zoveel deadlines. Ik herinner me maar één dag dat ik helemaal niks heb gedaan.»

ZEEBROEK «Nu voel ik me schuldig: ik heb echt níks gedaan.»

VAN LANDEGHEM «Ik had eerst stress omdat ik dacht dat ik me zou gaan vervelen. Daarom had ik een lijst gemaakt met allerlei projecten, maar die heb ik zelfs nooit bovengehaald: ik had het druk genoeg met school en verder amuseerde ik me te veel om me te vervelen. Samen met mijn huisgenoten hielden we verkleedfeestjes. We zijn alle vier acteurs en het huis ligt vol kostuums. Dan aten we 's avonds en verscheen één van ons, out of the blue, verkleed aan tafel. Tja, dan kun je niet anders dan ook de verkleedkoffer induiken.»

HUMO Bijna de helft van de jongeren vindt dat de kwaliteit van hun offlinecontacten er sinds de pandemie op achteruit is gegaan.

VAN LANDEGHEM «Ik had nog nooit zo'n intense tijd gehad met die vrienden. Samen in lockdown zitten is toch wat anders dan samen op café gaan. We hebben urenlang gepraat. Dat mis ik.»

ZEEBROEK «Soms had het wel iets, ja. Zelfs al ging het om onlinecontacten, je had er wel even alle tijd voor.»

HUMO Voor bijna één op de drie jongeren had corona een positieve impact op hun onlinecontacten. Is al dat zoomen en skypen met vrienden een blijvertje?

ZEEBROEK «Ik mag hopen van niet. Ik kan geen bevroren beeld meer zien.»

VAN LANDEGHEM «Vreselijk. Of die keren dat je met vrienden had afgesproken om online te aperitieven. Dan haperde het internet en opeens overviel je een verpletterend gevoel: zie mij hier nu zitten, moederziel alleen voor mijn scherm.»

HUMO Margaux, ben jij, net als de rest van Studio Brussel, in quarantaine gemoeten na de besmettingen daar?

AMANT «Ja. Volgens mijn arts was de kans minimaal dat ik besmet was, maar ik moest toch twee tests laten afnemen en mee in quarantaine gaan. De dag dat Jan Van Biesen (StuBru-nethoofd, red.) ons dat meedeelde, kreeg ik even een inzinking: ik zag mijn weekend naar de Ardennen met vrienden in het water vallen. Gelukkig mocht ik net op tijd uit quarantaine om mee te gaan. Ik had dat weekend zo hard nodig. Er waren al te veel leuke dingen weggevallen: een gezinsvakantie in Griekenland, onze zomervakantie, mijn Erasmusverblijf in Oostenrijk.»

HUMO Laten jullie je straks vaccineren? 22 procent van de jongeren zegt nu al dat ze dat níét zullen doen. 31 procent is er nog niet uit.

AMANT «Wát? Waarom zou je dat niet doen?»

ZEEBROEK «Ik ken wel wat mensen die zeggen dat ze het niet van plan zijn. Ze vinden het allemaal te snel, ze zijn bang dat het vaccin nog niet op punt zal staan. Ik begrijp dat ergens wel, het idee dat je eerst wilt afwachten voor je zo'n prik laat zetten.»

VAN LANDEGHEM «Oké, misschien wil je geen Russisch vaccin, maar ik kan me niet voorstellen dat ze ons hier iets zullen geven dat niet betrouwbaar is.»

AMANT «Mijn vrienden en ik zijn keihard aan het rooten voor Janssen Pharmaceutica. Komaan, jongens!»

TAPDANS EN ITALIAANS

HUMO Een cijfer dat jou zal interesseren, Mitch: één op de vijf jongeren maakt nooit een cultureel uitstapje naar bijvoorbeeld het theater of een museum.

VAN LANDEGHEM «Dat is triest. En vooral zonde. Ik zou graag eens met al die jongeren praten: ze weten niet wat ze missen.»

ZEEBROEK «Voelt het niet raar om nu voor een zaal vol mondmaskers te spelen?»

VAN LANDEGHEM «Vreselijk raar. Gisteren speelden we in Nederland, en daar hoeven die maskers niet. Het was zo fijn om nog eens voor mensen met een gezicht te spelen. Ze beweren wel dat ogen kunnen spreken, maar veel zeggen ze toch niet.

»Het enige excuus dat jongeren hebben, is dat theater zo duur is. Zelfs tegen jongerentarief ben je 12 euro kwijt. Maar een cinematicket kost evenveel. Hebben ze dat daar dan wel voor over?»

HUMO Iets vaker, ja. Bijna één op de drie pikt regelmatig een film mee in de cinema.

AMANT «Rond theater hangt nog altijd een zweem van: jij seut. Toen we in de middelbare school verplicht naar het theater moesten, kozen de meesten voor een stand-upcomedian.»

ZEEBROEK «Telt dat ook mee? Want dan maak ik wél vaak culturele uitstapjes: telkens als ik naar papa ga kijken. Alleen van musicals moet ik niks hebben. Daar ben ik eens naartoe gemoeten met school. Ik dacht de hele tijd: stop toch met zingen en zég het gewoon.»

HUMO Volgen jullie avondcursussen? Dat doet één op de vier weleens.

VAN LANDEGHEM «Ik ben eens aan een tapdanscursus begonnen. Ik had de hele tijd de slappe lach. Maar probeer dat soort dingen maar eens in een veel te drukke agenda te proppen.»

ZEEBROEK «Ambitie genoeg - ik zou graag Italiaans leren - maar het komt er niet van.»

HUMO Gamen jullie? De helft doet het vaak, vooral jongens. Eén op de vijf jongeren gamet zelfs dagelijks.

AMANT «Dat is vast dezelfde 20 procent die zelden of nooit met zijn vrienden afspreekt (lacht). Ik heb ooit 'Fortnite' uitgeprobeerd, maar mensen afmaken en jezelf verstoppen: het zegt me niks.»

OFFLINE OKTOBER

HUMO Over naar de smartphone. Hoe oud waren jullie toen de eerste uit de verpakking ging?

ZEEBROEK «Ik was 13 jaar. Is dat vroeg?»

HUMO Pal op schema, eigenlijk: de gemiddelde tiener krijgt z'n eerste smartphone op 12 jaar en 9 maanden.

AMANT «Ik kreeg in het zesde leerjaar de oude klaptelefoon van mijn mama. Pas jaren later is het een smartphone geworden.»

VAN LANDEGHEM «Ik was vrij laat met mijn eerste smartphone. Tussen Aurelie en mij zit helemaal niet zo'n groot leeftijdsverschil, maar op het vlak van de smartphone gaapt er een generatiekloof.»

AMANT «Zodra ze een smartphone hebben, zijn kinderen constant online. Ik las onlangs een artikel over hoe het met speelgoedwinkels dezelfde kant opgaat als met videotheken en cd-winkels: ze verdwijnen. Kinderen liggen nu al te swipen in de wieg.»

HUMO Doe eens een gokje: hoeveel uur per dag spendeert een jongere aan z'n smartphone?

VAN LANDEGHEM «Tien?»

ZEEBROEK «Ik check het even op mijn telefoon: drie uur.»

HUMO Dan doe je beter dan de rest: het gemiddelde is vier uur en twintig minuten.

AMANT «Ik denk heel vaak: ik ga nog vijf minuten op mijn bed Instagram checken. Voor ik het weet, ben ik een uur kwijt. Het slorpt je op.»

HUMO Bijna vier op de tien kunnen sociale media geen dag missen. Aurelie, jij maakt grappige Instagram-filmpjes onder de naam @byzeebroek. Ben jij één van hen?

ZEEBROEK «Nee. Er zijn dagen dat ik geen filmpje post. Met vrienden heb ik een keer een social media-vrije week gehouden om te testen of we verslaafd waren. Dat is goed gelukt: geen afkickverschijnselen.»

AMANT «Misschien moet ik ook eens zo'n periode inlassen. Ergens na Tournée Minérale en Mei Plasticvrij, misschien. Offline Oktober?»

HUMO Jullie generatie heeft niet meer zo'n hoge pet op van Facebook. Instagram is nu het populairst.

VAN LANDEGHEM «Facebook is lappen tekst lezen en daar hebben jongeren geen zin in. Instagram is sneller. Eigenlijk vind ik Facebook veel leuker. Je kunt er tenminste nog een poging doen om iets te vertellen. Op Instagram zeg je niks anders dan: kijk, hier ben ik!»

ZEEBROEK «De tijd dat je te koop liep met hoeveel Facebook-vrienden je hebt, is voorbij. Boeit niet.»

HUMO Gebruiken jullie sociale media om het nieuws te volgen, zoals zes op de tien jongeren?

ZEEBROEK «Niet alleen jongeren doen dat: mijn grootmoeder deelt de vreemdste fake news-berichten op Facebook.»

VAN LANDEGHEM «Als ik hetzelfde bericht een paar keer zie passeren, dan denk ik: er is iets op til. Naar het tv-journaal kijk ik amper nog.»

AMANT «Op sociale media kun je sneller selecteren welke nieuwsberichten je interesseren en welke niet.»

HUMO Verkleint dat dan niet de bubbel van informatie die je te zien krijgt?

AMANT «Misschien wel. Daar had ik nog niet over nagedacht. Misschien bereikt ons alleen nog wat ons interesseert.»

BV'S KIJKEN

HUMO Een cijfer voor jou, Margaux: StuBru staat nog altijd in de top drie van favoriete jongerenzenders, maar zakt van 40 naar 26 procent.

AMANT «Daar schrik ik wel van. Hoe komt dat? Ik weet dat oudere luisteraars afhaken. Zij sturen weleens berichten: 'Alwéér hiphop?' (lacht) StuBru is zich meer aan het profileren als muziekzender dan als jongerenzender. Dat houdt een verbreding van de muziekgenres in. Voor ieder wat wils, denk ik dan.»

HUMO Maar de jeugd haakt af.

AMANT «Komt dat niet vooral door Spotify?»

HUMO Samen met YouTube wordt Spotify inderdaad het vaakst genoemd, als we hun vragen hoe ze naar muziek luisteren.

VAN LANDEGHEM «Ik gebruik ook Spotify. (Tegen Margaux) Luister jij nog naar de radio?»

AMANT «Ja. Ik ben ermee opgegroeid. Mijn papa is een fervente StuBru-luisteraar. Thuis staat de radio de hele dag aan.»

VAN LANDEGHEM «Echt? Radio lijkt me iets van het verleden. Misschien moet ik het weer vaker doen, want op Spotify krijg je ook altijd maar je eigen muziek voorgeschoteld. Hoe leuk is het niet om iets nieuws te ontdekken?»

HUMO Kijken jullie nog tv op de klassieke manier? De helft zegt van niet.

AMANT «Ik ga niet na het eten in de zetel zitten, en dan kijken naar wat er toevallig op het scherm passeert. Ik kies gericht wat ik wil zien.»

VAN LANDEGHEM «Ik ken zelfs niemand die nog een klassiek tv-abonnement heeft. Ik zou niet weten waarom ik dat nog moet hebben.»

AMANT «Er zijn wel een paar programma's die ik wil volgen, maar die kijk ik online op mijn kot. 'Durf te vragen' en 'Down the Road' vind ik heel goed.»

VAN LANDEGHEM «Zoveel van wat er tegenwoordig op tv komt, gaat alleen nog over BV's. 'The Masked Singer', bijvoorbeeld. Waar slaat dat op? Over iets groters of diepers gaat het bijna nooit.»

HUMO De top vijf van populairste tv-persoonlijkheden oogt bij zowel mannen als vrouwen haast identiek aan die van vijf jaar geleden.

ZEEBROEK «Ik heb zelfs geen favoriete BV meer. Ik zou niet weten wie.»

HUMO Is het jouw ambitie er één te worden, Mitch?

VAN LANDEGHEM «Een tv-persoonlijkheid? Nee, dat zou mijn job als acteur alleen maar bemoeilijken. Wie kan nog naar Karen Damen in een fictiereeks kijken zonder te denken: dat is die rosse van K3?»

LACHGAS EN POPPERS

HUMO Op naar de drank en drugs. Zijn jullie een brave generatie?

AMANT «Braver dan onze ouders, denk ik. Er is meer bewustzijn. Drank lijkt me een groter probleem te zijn dan drugs, omdat jongeren niet beseffen dat alcohol ook een drug is.»

HUMO De populairste drug zelfs: zes op de tien drinken weleens een glas.

VAN LANDEGHEM «Mijn alcoholconsumptie is sinds corona de hoogte in gegaan. Onlangs maakte ik me de bedenking: je mag maar een beperkt aantal glazen per week drinken. Zit je daarboven, dan heb je volgens de maatstaven een alcoholprobleem, behalve - zo luidt de voetnoot - als je student bent. Vanaf volgende week ben ik geen student meer, en dan zit ik dus officieel met een drankprobleem. Het geeft te denken.»

AMANT «Drinken is zo genormaliseerd. In de getuigenis over de doop van Sanda Dia zei één van zijn vrienden: 'Toen ik hoorde dat hij in het ziekenhuis lag, dacht ik eerst dat hij gewoon te veel had gedronken en ze zijn maag moesten leegpompen.' Alsof een alcoholvergiftiging de normaalste zaak van de wereld is. Zelfs op de middelbare school hoorde ik verhalen over meisjes die met de ambulance waren afgevoerd na een fuif.»

ZEEBROEK «Mij zal het niet snel overkomen: ik ben geen grote drinker. Ik heb zelfs nog nooit moeten kotsen van de drank.»

HUMO Hoe oud was je toen je je eerste glas dronk? De gemiddelde jongere is dan 15.

ZEEBROEK «Ook zoiets. Het begon met een half glas cava op Nieuwjaar, later kwamen daar pintjes bij, maar aan sterkedrank heb ik me nooit gewaagd.»

VAN LANDEGHEM «Zijn jullie niet hardcore begonnen? Toen wij 15 waren, dronken we mierzoete sterkedranken. Voor ons stond drinken toen gelijk aan totaal lazarus zijn. Pas daarna ontdekte ik dat drinken ook kan betekenen: een pintje drinken op café.»

AMANT «Dat klopt wel. Gingen we naar een feestje, dan kochten we flessen passoa, appel- en citroenjenever.»

VAN LANDEGHEM «Nu ik erover nadenk, sta ik ervan versteld dat wij die drank gewoon meekregen in de nachtwinkel, als 14-jarigen. We springen hier ontzettend laks om met alcohol. Zelfs in Nederland merk je al een verschil.»

HUMO Eén op de vijf jongeren drinkt meerdere dagen per week.

VAN LANDEGHEM «De alomtegenwoordigheid van drank bij jongeren is echt wel zorgwekkend.»

HUMO Is dat ook zo met drugs?

VAN LANDEGHEM «Ik schrik er wel van hoe vaak mensen die ik ken opeens iets op zak blijken te hebben.»

HUMO Coke heeft 7 procent van de jongeren al een keer geprobeerd, xtc 8 procent.

VAN LANDEGHEM «Over lachgas hoor je ook veel. Daar ben ik wel nieuwsgierig naar. Zit dat niet in ballonnetjes?»

HUMO Klopt. Bijna één op de tien heeft het al geprobeerd.

VAN LANDEGHEM «Poppers zijn tegenwoordig ook een ding.»

ZEEBROEK «Daar heb ik al van gehoord. Als je eraan ruikt, ontspannen al je spieren even.»

VAN LANDEGHEM «Ik heb het weleens geprobeerd op een feestje. Ik kan het gevoel moeilijk beschrijven: alsof je even diep moet geeuwen. Langer dan een minuut duurt het niet. Het is echt een trend: het voorbije jaar doken die flesjes op elk feestje op.»

ZEEBROEK «Als dat spierontspanners zijn, doe je het dan niet in je broek?»

VAN LANDEGHEM «Zo heftig is het effect niet. Stel je voor: de hele dansvloer onder (lacht).

»Hoe zit het eigenlijk met wiet?»

HUMO Bijna een kwart heeft het al eens geprobeerd, jongens vaker dan meisjes.

VAN LANDEGHEM «Wiet zal wel leuk zijn, maar ik schrik ervan hoeveel jongeren een fase hebben gehad waarin ze elke avond moesten blowen, omdat ze anders niet konden slapen.

»Weet je wat ik niet snap? Dat jongeren zoveel willen uitgeven aan drugs. Coke kost handenvol geld.»

HUMO Heb jij al xtc of cocaïne geprobeerd?

VAN LANDEGHEM «Ja. Coke vind ik echt niet leuk. Xtc heb ik eens met Nieuwjaar genomen. Heel gezellig. Maar om het nu vaker te doen? Nee.»

AMANT «Als ik die cijfers hoor over drugs, schrik ik wel. Ik had meer bewustzijn verwacht van mijn generatie.»

VAN LANDEGHEM «Dat bewustzijn is er wel. We weten allemaal wat voor industrie erachter schuilgaat, maar voor veel jongeren is dat niet de prioriteit. Hun eigen plezier primeert.»

HUMO Is er meer bewustzijn rond roken? Zeven op de tien hebben nog nooit een sigaret gerookt.

AMANT «Niemand zal nog beweren dat roken geen kwaad kan. Je krijgt gele tanden en gaat ervan dood, dat is het zowat. Ik ken haast niemand die nog rookt.»

VETTE WALVIS

HUMO Jongeren voelen zich minder gezond en fit dan vijf jaar geleden. Slechts een derde van de meisjes is tevreden over haar uiterlijk.

AMANT «Dat komt vooral omdat er op sociale media gedweept wordt met fitness, ketodiëten en 'Kijk eens hoe gezond ik bezig ben!' Dan ga je vanzelf denken: oei, ik doe dat allemaal niet.»

HUMO Voelen jullie je gezond?

VAN LANDEGHEM «Ik heb altijd het gevoel dat ik op het midden van een wipplank balanceer, tussen vaak ongezond eten, drinken en te weinig slapen, maar aan de andere kant ook fysiek druk bezig zijn en veel bewegen. Ik probeer dat evenwicht te bewaren.»

AMANT «Ik let wel op mijn gezondheid. Een paar jaar geleden was ik er erg mee bezig. Dan nam ik quinoa met groentjes mee naar school in plaats van boterhammen, met het excuus: ik lust geen boterhammen. Maar eigenlijk dacht ik: van brood word je dik. Sinds ik naar de universiteit ga, is het beter. Nu lees ik er ook over. Over een onderzoek, bijvoorbeeld, waarbij ze meisjes onder een hersenscanner leggen. Toonden ze beelden van graatmagere modellen, dan zagen ze op de scanner het traumadomein in de hersenen oplichten. Stilaan ben ik gaan beseffen: mijn lichaam moet me vooral in leven houden, het is geen juweel dat mooi moet zijn. Ik heb ook bepaalde Instagrampagina's ontvolgd. Die van het lingeriemerk Victoria's Secret, bijvoorbeeld. Wat zij tonen, zo zal ik er nooit uitzien.»

ZEEBROEK «Het is zot hoe hard alle beelden die we te zien krijgen, worden bewerkt. Mijn broer werkt in de modewereld. Hij vertelt me hoe ze het hoofd van het ene model op het lijf van een ander plakken. Meisjes van 16 met een maatje 36 worden op castings uitgemaakt voor vette walvis.»

HUMO Jij zit hier net een gezonde wrap met groentjes te eten.

ZEEBROEK «Vroeger at ik veel suiker. Op school stopte ik me vol met chocola en koeken. Ik heb geen limiet: geef me een pak dinosauruskoeken en ik eet het op. Maar daar ben ik mee gestopt. Nu probeer ik groenten en fruit te eten. Maar ik doe dat niet om er mager uit te zien. Voeding mag niet iets zijn waarmee je jezelf straft. Als ik zin heb in pizza, dan eet ik er één.»

HUMO Sporten jullie vaker dan de vier uur per week die de meeste jongeren aanvinken?

AMANT «Vorig jaar ben ik elke week gaan zwemmen met een vriendin. Daar ga ik nu opnieuw mee proberen te beginnen. Af en toe ga ik thuis op de crosstrainer staan, maar een fitnessabonnement heb ik niet.»

VAN LANDEGHEM «Ik heb dat even gehad, maar ik vind fitnessen niet leuk. Ik werd echt niet blij van: 'Komaan, nog dertig push-ups!' Ik heb altijd wel zin om te gaan sporten, maar ik doe het te weinig.»

HUMO Vijf jaar geleden zei 6 procent plastische chirurgie te overwegen. Nu zitten we aan 15 procent.

VAN LANDEGHEM «Dat is meer dan het dubbele!»

AMANT «Maar aan welk model of welke filmster is er tegenwoordig níét gewerkt?»

ZEEBROEK «Eigenlijk zouden zij geen model mogen zijn. Dat zijn geen mooie vrouwen, maar de resultaten van bekwame dokters.»

HUMO Plastische chirurgie is geen meisjesding: de jongens overwegen het zelfs net iets vaker.

VAN LANDEGHEM «Ik zou je nu graag zeggen dat ik niet bezig ben met hoe breed mijn borstkas is, maar stiekem ben ik dat wel.»

AMANT «Ik zag dat bij de vrienden van mijn broer: die gingen op hun 15de als een gek fitnessen en dronken proteïneshakes.»

VAN LANDEGHEM «Ik kijk soms naar de vreselijke serie 'Riverdale', en wat daarin gebeurt, is typisch: elke tiener wordt gespeeld door een gespierde twintiger. Dat is een verkeerd beeld waar tieners zich vandaag aan optrekken, zo kún je er niet uitzien.»

HUMO Laatste vraag: vinden jullie het fijn om nu jong te zijn?

VAN LANDEGHEM «Goh, ik heb soms het gevoel dat mijn generatie net tussen twee stoelen valt. Dat de generatie vóór mij in een tijd leefde waarin nog heel veel kon, terwijl de generatie na mij op de barricades kruipt en gaat spijbelen voor het klimaat. Ik kijk heel erg op naar de volgende generatie: zij gaan het verschil maken, denk ik. Misschien ben ik te vroeg geboren.»

Volgende week Humo's Grote Jongerenenquête (4): geld & werk