In kaart: Rusland heeft Oekraïne zo goed als omsingeld, deze steden zijn al getroffen

Russisch president Vladimir Poetin heeft vannacht in een toespraak een ‘speciale militaire operatie’ in Oekraïne aangekondigd. Geen tien minuten later vuurde Rusland de eerste raketten af richting Oekraïense steden en militaire doelwitten, en dat gebeurde zowel vanuit het noorden, oosten als zuiden. Sinds vanmorgen trekken ook steeds meer tanks en voertuigen het land binnen.

Wat wekenlang is aangekondigd, is afgelopen nacht een feit geworden. Vladimir Poetin is volgens Oekraïne ‘een volledige oorlog tegen ons begonnen’, zo verwoordde Dmytro Kuleba, de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken het. In heel het land is de staat van beleg afgekondigd. Het luchtruim boven Oekraïne is sinds vannacht gesloten.

Poetin riep Oekraïense militairen op ‘hun wapens neer te leggen’, maar zei ook ‘geen Oekraïens grondgebied te willen bezetten’. In zijn toespraak zei Poetin dat ‘Rusland onmiddellijk zal reageren in het geval van buitenlandse bemoeienis’. Ook stelde hij dat ‘bloedvergieten voor rekening van het Oekraïense regime komt’.

In verschillende steden in Oekraïne, van oost tot west, ging vannacht het luchtalarm af en werden er explosies gerapporteerd. Waarnemers spreken over ‘het maximale scenario’ dat denkbaar was. Bij de inval beperkt Rusland zich dus niet tot de oostelijke afgescheurde regio's Donetsk en Loehansk die het land eerder deze week erkende als onafhankelijke staten.

Het gaat naast hoofdstad Kiev onder meer om Charkov in het noordoosten, de tweede grootste stad van het land, waar zwarte rookpluimen opstijgen aan de luchthaven. Daarnaast ging ook het luchtalarm af en werden explosies gemeld in steden als Lviv en Loetsk in het westen. Lviv ligt in vogelvucht op amper 60 kilometer van de grens met Polen en dus de Europese Unie. Ook de luchthaven van de stad Ivano-Frankivsk in het westen van Oekraïne is met raketten bestookt.

Zoals verwacht komen de aanvallen niet enkel vanuit Rusland zelf, maar ook vanuit Wit-Rusland, waar beide landen de afgelopen weken militaire oefeningen hielden. Na de eerste luchtaanvallen van de afgelopen uren zou Rusland op bepaalde plaatsen al tientallen kilometers diep in het Oekraïense binnenland zijn doorgedrongen met tanks en legervoertuigen. De Oekraïense legerleiding zegt dat er al honderden doden zijn gevallen.

De grootste gevechten zouden in het oosten plaatsvinden, en dan vooral in en rond de steden Marioepol en Kramatorsk en aan de frontlijn die er al sinds 2014 was, toen pro-Russische separatisten zich afscheurden.

Volgens Rusland gaat het om precisiebombardementen op militaire doelwitten die nu al de Oekraïense luchtmachtbasissen en luchtafweer onschadelijk hebben kunnen maken. ‘De militaire infrastructuur van de luchtmachtbasissen van de Oekraïense strijdkrachten is buiten gebruik gesteld’, citeren Russische persagentschappen het Russische ministerie van Defensie. ‘De luchtafweerinstallaties van de Oekraïense strijdkrachten zijn vernietigd’, klonk het voorts.

Ook in en rond de hoofdstad Kiev zijn er de afgelopen uren al verschillende ontploffingen gehoord en is het luchtalarm al verschillende keren afgegaan. Duizenden inwoners proberen de stad nog te ontvluchten richting het westen.

In de kustplaatsen Marioepol en Odessa aan de Zwarte Zee zijn niet alleen explosies waargenomen, maar volgens persbureau Interfax ook Russische troepen gesignaleerd. Die worden ondersteund door verschillende schepen van de Zwarte Zee-vloot. De inval in het zuiden wordt bevestigd door beelden op sociale media van Russische legercolonnes die de grens van de Krim oversteken, het schiereiland dat Rusland al in 2014 annexeerde.

De Oekraïense generale staf ontkent wel dat het Russische leger is neergestreken in de havenstad Odessa, aan de Zwarte Zee. ‘De situatie is onder controle’, luidt het, maar beelden op sociale media spreken dat tegen.

(DM)