'Jacht': Een beestig boek van Elvis Peeters
‘Jacht’ is de nieuwe roman van Elvis Peeters, de roepnaam van het schrijvende echtpaar Jos Verlooy en Nicole van Bael. Het verhaal – over besparingen, over cultuurdiversiteit en over jagen – speelt zich af in een wereld die grotendeels te herkennen valt als de onze, met één wezenlijk verschil: de dieren hebben er een bewustzijn meegekregen, en dus ook meningen, verlangens en behoeftes.
'We wilden dat er tederheid uit de scène met de rottweiler sprak, dat het meer werd dan 'mens doet het met dier''
‘Jacht’ is spannend, interessant, af en toe grappig, één keer bijzonder tragisch en heel goed geschreven – maar het vermoeden bestaat dat het voornamelijk om iets helemaal anders bekend zal staan: de seksscène tussen de single vrouw Karla en een rottweiler uit de buurt.
Elvis Peeters «Het idee was: we leven in een complexe maatschappij, waarin tal van verschillende culturen en achtergronden – Marokkanen, Syriërs, punkers, jongere en oudere generaties, wat weet ik allemaal – samenkomen en botsen. En we wilden zien wat het zou geven als we daar de dieren ook nog eens tussen zetten. Maar omdat we niet bij ‘Animal Farm’ of ‘Van den vos Reynaerde’ wilden uitkomen, hebben we de dieren niet vermenselijkt: een paard blijft gewoon een paard.»
HUMO Met de timing van ‘Jacht’ zit het wel snor: het is verleidelijk om het boek als een allegorie te lezen, waarbij met de dieren in wezen buitenlanders, migranten en vluchtelingen bedoeld worden.
Peeters «Sommige mensen zullen dat zo lezen, veronderstel ik. Eén recensent schreef dat de vossen in ons verhaal eigenlijk moslimterroristen zijn – maar die allegorische lezing was niet onze insteek. Nu, hoe multi-interpretabeler een boek, hoe beter. Iedereen leest toch vanuit zijn levenservaring. Honden- of paardenliefhebbers zullen dit boek anders lezen dan mensen met een aversie tegen dieren.»
HUMO Met de timing van ‘Jacht’ zit het wel snor, deel twee: sinds het verhaal van David Cameron en het varken wordt er opmerkelijk vaker over seks met dieren gepraat.
Peeters «En dan was er onlangs ook nog die tandarts die een leeuw met een voornaam had vermoord... Ja, we dóén het er niet om, hè. Met ‘De ontelbaren’ (waarin Europa overspoeld wordt door vluchtelingen, red.) waren we destijds vele jaren te vroeg, dit keer zit het precies goed.»
HUMO Elvis Peeters is een duo: alles wordt door jou en je vrouw samen geschreven. Dat wil zeggen: jullie schrijven elk afzonderlijk scènes uit, om ze daarna voor te leggen aan de ander. Hoe beslechten jullie meningsverschillen?
Peeters (aarzelt) «We weten allebei heel goed wat we willen. Om die reden voeren we de discussies over onze teksten nooit thuis: altijd ergens op een terras of op café. De openbare ruimte werkt als rem: zo vliegen we elkaar niet té hard in de haren (lacht).»
HUMO Kan je al tijdens het schrijven voldoende afstand nemen om in te schatten of het een goed boek wordt?
Peeters «Nee, nu het boek verkocht en gelezen wordt, krijgen we pas zicht op de weerklank die het heeft. Waarover hebben de mensen het het vaakst? Welke reacties weekt het los? Dat helpt om onze eigen mening te vormen.»
HUMO Noem eens zo’n reactie over ‘Jacht’.
Peeters «De opmerking dat de lichamelijke relatie tussen Karla en de rottweiler uitmondt in een ‘kokhalsscène’, is al een paar keer gevallen. Zelf hebben we dat gevoel nochtans totaal niet. We hebben er heel lang over gepraat, net omdat we wilden dat er tederheid uit die scène sprak, dat het meer werd dan ‘mens doet het met dier’.
»In de tijd van ‘Wij’ kregen we echt zéér boze mails. Vooral uit Nederland, eigenlijk – wij denken: omdat daar een dierenpartij is, of zo. Men vond het ‘schandalig wat er met het poesje gebeurde, en dat de schrijvers duidelijk zo verdorven zijn dat ze maar beter in de gevangenis gestopt konden worden’. Goed, de scène waarin die paar jongeren dat poesje verkrachten en het achteraf in het kanaal gooien: dat is hard. Maar er gebeuren veel meer dingen tussen de personages onderling die ik ook keihard vond: daar hoorde je niemand over.»
HUMO Straks staan jullie nog te boek als het donkere schrijversduo met het verwarde, doemdenkerige wereldbeeld.
Peeters «Ik heb nochtans het gevoel dat wij behoorlijk positief in het leven staan. Er zijn gelukkig ook andere reacties. De eerste recensie over ‘Dinsdag’ trok indertijd een parallel met Hannah Arendt en de banaliteit van het kwaad. We hadden er zelf nooit bij stilgestaan, maar we waren zeer blij met die interpretatie.
»Tot slot wil ik graag nog dit kwijt: ik heb met enkele collega’s en podiumartiesten afgesproken om bij elk publiek optreden het volgende te zeggen: ‘Zes miljard kan beter worden besteed aan iets anders dan aan de aankoop van nieuwe gevechtsvliegtuigen.»
HUMO Geen speld tussen te krijgen!