Jan Van Looveren: 'De VRT heeft me teruggefloten, want ik had kunnen sterven'

U mag het van ons gerust dubbelchecken, maar het blijft een feit: na drie seizoenen ‘Voor hetzelfde geld’ hebben Thomas Vanderveken, Jan Van Looveren en Britt Van Marsenille een nieuw programma, dat ‘Factcheckers’ heet. Even aan de ancien vragen wat de bedoeling is.

Jan Van Looveren «Ik ben 50: ik stam nog uit de tijd dat mensen blindelings geloofden wat er in de krant stond. Maar tegenwoordig word je met nieuws bestookt, zeker op het internet, en is het vaak niet meer duidelijk wat waar is en wat niet. Je leest weleens koppen waarvan je denkt: ‘Dat kán toch niet?’ ‘Van tequila val je af’, bijvoorbeeld: what the fuck? Dat soort claims gaan wij onderzoeken in ‘Factcheckers’. En om het luchtig te houden, controleren we af en toe ook een volkswijsheid op haar waarheid. Dat je mosselen die niet zijn opengegaan bij het koken, niet mag opeten, bijvoorbeeld.»

HUMO En?

Van Looveren «Euh, dat mag ik je nog niet verklappen. Maar ik kan je wel al meegeven dat je níét afvalt van tequila. Het is evenmin goed voor mensen die aan diabetes type 1 lijden, zoals in meerdere artikels werd beweerd. Compleet onverantwoord, natuurlijk. Mijn kinderen hebben allebei diabetes type 1: stel je voor dat ik ze gezegd had dat hun bloedsuikerspiegel zou dalen als ze tequila drinken. Maar hoe gaat dat: de ene journalist schrijft iets zinnigs over tequila, en een andere journalist, die het maar half begrepen heeft, schrijft het in zijn eigen woorden over. Een paar journalisten en media later lees je zelfs in een kwaliteitskrant als The Independent dat je afvalt van tequila, hoewel dat helemaal niet in het oorspronkelijke artikel stond.»

HUMO In de perstekst lees ik dat Thomas, Britt en jij soms risico’s hebben moeten nemen om de waarheid te achterhalen.

Van Looveren «Zoveel risico’s zelfs dat de VRT me één keer heeft teruggefloten. Terecht, want ik had kunnen sterven. Maar we hebben een oplossing gezocht én gevonden om die reportage toch te kunnen draaien.»

HUMO Laat me raden: is het de reportage waarin jullie onderzoeken of het mogelijk is om na twee weken oefenen je adem vier minuten lang in te houden?

Van Looveren «Nee, toch niet, al was ook dat niet zonder risico. Thomas heeft dat onderwerp voor zijn rekening genomen. ‘No way dat jij je ademhaling vier minuten kunt inhouden!’ zei ik hem. Maar verdorie, nog geen week later zag ik hem op de redactievloer van de VRT naast een coach liggen, en hij kwam al aan bijna tweeënhalve minuut. Ik laat in het midden of het hem echt is gelukt om het vier minuten vol te houden, maar spectaculair was het alleszins.»

HUMO Even ernstig nog, Jan. ’t Is toch een fabeltje dat het gevaarlijk is om ongeopende mosselen te eten?

Van Looveren (lacht) «Eet ze maar gewoon op. Op mijn verantwoordelijkheid.»