Janke Dekker, vrouw van NOS Sport-presentator Tom Egbers: ‘Mijn eerste reactie was: daar is het gat van de deur’

Janke Dekker, vrouw van NOS Sport-presentator Tom Egbers, is in Nederland bekend als dé vrouw die jarenlang vocht voor slachtoffers van #MeToo. Nu gaat ze met haar gezin door een diep dal na klachten over jarenlang grensoverschrijdend gedrag op de sportredactie van de NOS. Volgens Dekker ligt haar man Tom Egbers ten onrechte onder vuur. Dit is haar verhaal.

Op de deurmat ligt een ansichtkaartje van een wildvreemde vrouw, die Janke Dekker vanochtend op straat aansprak. ‘Ook deze storm waait over’, schrijft de vrouw. Dekker verbijt haar tranen. ‘Er zijn ook nog lieve mensen’, zegt ze.

Dekker wilde afspreken in het lege appartement van een vriend in Amsterdam. In haar eigen huis zijn de gordijnen al dagen dicht en staat de telefoon uit. In de voorbije anderhalf uur heeft ze gepraat en gehuild. Ze is bij voorbaat angstig voor de reacties die ze op dit interview zal krijgen. ‘Er wordt zo ongelooflijk hard geoordeeld door de buitenwereld. Maar ik moet mijn kant vertellen om mijn gezin te beschermen.’

Dekker (59) is actrice, theatermaakster en was tot zondagmiddag het boegbeeld van Mores, een stichting voor ongewenste omgangsvormen in onder meer de televisiesector. Sinds 1991 is ze de vrouw van sportpresentator Tom Egbers.

Volgens een publicatie in de Volkskrant vertoonde haar man grensoverschrijdend en intimiderend gedrag op de redactie van NOS Sport. Zo zou hij onder andere een vrouwelijke collega met wie hij vijftien jaar geleden een affaire had, hebben gepest, net zo lang tot zij vertrok bij de NOS. Dit verhaal, aan de Volkskrant bevestigd door verschillende medewerkers, kwam naar boven tijdens een onderzoek van de Volkskrant naar het verziekte werkklimaat op sportredactie, waar in de afgelopen twintig jaar pesterijen, seksisme en buitensluiten op de redactie veelvuldig plaatsvond. De krant sprak 32 (oud-)medewerkers. Bij de NOS zelf kwamen afgelopen maanden een kleine honderd meldingen binnen van grensoverschrijdend gedrag en de harde cultuur op de werkvloer.

Dochter overstuur

Om te beginnen klopt de affaire, vertelt Dekker. Vijftien jaar terug ging haar dochter op schoolkamp, maar haar telefoon raakte kapot. Er lag nog een oude mobiel van Egbers in de kast. ‘Ik verwisselde de simkaartjes. Niet wetende dat sms’jes op een telefoon worden bewaard. Even later kwam mijn dochter overstuur naar beneden gerend.’

Haar man bleek drie jaar lang een affaire te hebben gehad met een ruim twintig jaar jongere collega (zij was 22, hij 48 jaar). De avances begonnen toen ze als stagiaire begon. ‘We gingen op dat moment door een moeilijke periode, waarin het met Tom heel slecht ging. Hij ging door een ernstige midlifecrisis. Hij was nog niet de anchorman die hij nu is. Bij het maken van documentaires voor ‘Andere Tijden Sport’ had hij deze mevrouw ontmoet. Ik weet nog dat hij thuiskwam en vol lof was over haar. Slim, doet goed onderzoek, een versterking van het team. Toen ik die telefoondingetjes zag wist ik meteen over wie het ging. Ik schrok me te pletter.’

De sms’jes hadden volgens haar een hoog Romeo en Julia-gehalte. ‘Teksten - mijn dochter kan ze zo opdreunen - als ‘wat deed jij in mijn droom vannacht?’ En ‘overal waar ik kijk, zie ik jouw gezicht’. Ze was verliefd geworden, en hij ook. Mijn eerste reactie was: daar is het gat van de deur.” Hij pakte zijn spullen.’

Egbers beëindigt volgens haar de relatie en licht de leiding bij de NOS in. ‘Zij hebben toen gezegd: ‘We beschouwen dit als een privékwestie. Jullie zijn twee volwassen mensen. Jullie horen dat zelf op te lossen.” Dekker vervalt geregeld in details die zeer privé zijn, maar die ze bewust vertelt ‘om het hele verhaal te schetsen’. Volgens haar bleef de affaire bij zoenen. Van seks zou geen sprake zijn. Tot haar verdriet blijkt Egbers met meer vrouwen app-contact te hebben gehad. ‘Flirterig contact, alleen telefonisch, maar nooit seksueel getint. Het waren vrouwen van buiten het werk.’

Open en bloot

Vanwege de mentale gesteldheid van hun kinderen (toen 9 en 14 jaar) komt Egbers na twee dagen weer thuis. ‘Toen heb ik gezegd: vanaf nu ligt jouw telefoon altijd open en bloot op tafel. Er staat geen code meer op. Iedereen kon hem inzien, maar achteraf bezien ook niet handig. De vrouw accepteerde niet dat het uitging. De sms’jes bleven komen. Dus de kinderen hoorden ook voortdurend die pings.’

Janke Dekker noemt het stalkgedrag. Zo langdurig dat ze de vrouw zelf belt. De situatie maakt haar zo radeloos en verdrietig dat ze op een moment, in het najaar van 2008, naar een spoorwegovergang buiten de stad rijdt. ‘Ik dacht: wat heeft het leven nog voor zin? Ik knal mezelf voor de trein. Ik ben niet gelovig, maar heb Hem wel aangeroepen. ‘Help me.’ Ik dacht nog: moet ik nog iets opschrijven? Maar op dat moment belde mijn vriendin. ‘Janke, je hebt kinderen, dit is het ergste wat je ze aan kunt doen.”

Dekker zegt zich thuis ‘zo onveilig te voelen na aanhoudende sms’jes van de vrouw’ dat ze uiteindelijk de politie inschakelt. Na overleg wordt er een jaar lang camerabewaking in het raamkozijn geplaatst.

Voorvechtster

Dekker was als voorzitter van Mores vier jaar lang voorvechtster van slachtoffers van grensoverschrijdend gedrag. In de vele interviews die ze de afgelopen jaren - ook rondom de misstanden bij ‘The Voice of Holland’ en ‘De Wereld Draait Door’ - gaf, nam ze het op voor de slachtoffers. Zij zouden in haar ogen altijd de schuld krijgen en onvoldoende gehoord worden.

Is ze daar nu blind voor, nu haar eigen man beschuldigd wordt? ‘Ik heb me bij Mores altijd geweerd tegen het uitschakelen van mensen zonder dat er hoor- en wederhoor is gedaan. Ook in het geval van ‘De Wereld Draait Door’ zei ik: de enige die je harde verwijten kunt maken is de werkgever van Matthijs van Nieuwkerk. Die wist dat Matthijs overspannen was. Toch kreeg hij programma op programma en escaleerde dat. Hij is dader, maar ook slachtoffer, omdat hij niet werd beschermd door zijn werkgever.’

De buitenwereld oordeelde volgens haar genadeloos over de sterpresentator van de publieke omroep, zoals nu bij haar man gebeurt. ‘Je kop wordt er meteen afgehakt. Maar dat is niet de oplossing van het probleem. Een cultuurverandering op de werkvloer krijg je pas als je het gesprek met alle partijen aangaat.’

Dekker kreeg afgelopen maanden kritiek over haar voorzitterschap bij Mores. Volgens critici had ze direct moeten aftreden toen de NOS in december een onderzoek naar grensoverschrijdend gedrag begon. ‘Melders doen hun verhaal bij onze vertrouwenspersonen. Ik zat in het bestuur en krijg die verhalen niet te horen. Bovendien: als ik was vertrokken, was de stichting omgevallen.’

Volgens het Volkskrantartikel zouden (oud-)medewerkers geen melding durven maken vanwege haar relatie met Egbers. Dat betreurt ze. Zondagmiddag trad ze alsnog af. Tom Egbers werd gisteren bij ‘Studio Sport Eredivisie’ vervangen door Gert van ’t Hof.

Diep dal

Ze beschrijft hoe haar gezin momenteel door een diep dal gaat. Haar man kan en wil niet praten met de pers. Hij is diep geraakt. Na de beëindiging van zijn affaire in 2008 zou hij de vrouw zoveel mogelijk hebben ontweken op de werkvloer. Haar versie, die in de Volkskrant wordt geschetst, is anders; juist zij zou zijn lastiggevallen door de sportpresentator, ook buiten het werk om. Op de redactie zou hij haar herhaaldelijk in het bijzijn van collega’s pesten, waarbij hij haar onder meer ‘de as van het kwaad’ noemt, net als ‘het vergif’ en ‘serpent’.

Dekker: ‘Tom heeft al vaak gezegd: ‘Ik had die affaire nooit moeten beginnen met een veel jonger iemand. Hoe stom ben ik geweest?’ Van die affaire heeft hij spijt, maar die excuses golden niet voor het pestgedrag of intimideren, want daarvan was geen sprake. Ook wordt beweerd dat de vrouw na een jaar vertrok bij de NOS, maar dat was pas jaren later.”

Zijn weerwoord is volgens Dekker onvolledig opgenomen in de bewuste Volkskrantpublicatie. Ook Dekkers bovenstaande visie en de brief die haar dochter schreef over de situatie van vijftien jaar geleden haalden de krant niet. In die brief beschrijft de dochter de enorme impact die de crisis had in huize Egbers. Het hele gezin ging in therapie. ‘Een verhaal van vijftien jaar geleden is nu herschreven naar een MeToo-affaire en dat is dat écht niet. We moeten ons ook realiseren dat mensen fouten mogen maken, daarvan leren en weer doorgaan.’

(AD)