Joanna Newsom - Ys
Ha, een nieuwe ep van Joanna Newsom, dachten wij toen we zagen dat 'Ys' maar vijf songs telde, maar was dat een vergissing! De songs variëren in lengte van zeven tot bijna zeventien minuten, en 'Ys' klokt af na bijna een uur.
We hadden het nochtans kunnen denken van een buitenbeentje als Newsom, de etherische elf die twee jaar geleden solo op Pukkelpop stond, zichzelf begeleidend op een harp. 22 was ze toen, en ze had net haar debuut 'The Milk-Eyed Mender' uit, opgenomen op voorspraak van Will Oldham en Devendra Banhart. De cd katapulteerde haar naar de voorste rijen van de weird folk.
undefined
Weinig of niets van dat op 'Ys'. In 'Sawdust & Diamonds' is Newsom nog alleen met haar harp, maar in de andere vier songs krijgt ze steun van een klassiek orkest. Enfin, songs: de composities houden het midden tussen klassiek, folk en pop, herinneren soms aan filmmuziek - de firma Disney zou een hartverscheurende scène kunnen verzinnen bij 'Cosmia' - en zullen nimmer op een vaderlandse radiozender te horen zijn, of toch niet overdag. Newsom, begiftigd met een hoog stemmetje dat het midden houdt tussen Björk en Victoria Williams, heeft de hulp gekregen van indrukwekkend trio: de plaat is gearrangeerd en geproducet door Van Dyke Parks, opgenomen door Steve Albini en gemixt door Jim O'Rourke.
De teksten? Soms bizar, zoals in 'Monkey & Bear' - een fabel over de relatie tussen een aap en een beer die Ursula heet - soms persoonlijk: 'Emily' gaat over Joanna's zus, die ook zelf de backing vocals voor haar rekening neemt: die Emily is een astrofysica (of hoe zeg je dat?) die Joanna heeft leren genieten van meteorieten, sterren en hemellichamen. Klinkt niet erg swingend, maar 't is vooral een hartverwarmende ode aan de vriendschap. En 'Only Skin' (met Bill Callahan alias (Smog) vocaal in steun) is, als we de symboliek even vergeten, vooral een machtige lovesong - ja, eentje van zeventien minuten, maar mág het even, of houdt u alleen van vluggertjes?
'Ys' (genoemd naar een verzonken stad uit de Keltische mythologie) is al vergeleken met 'Astral Weeks' en 'Common One', en al is Newsoms aanpak een stuk klassieker, ze heeft inderdaad net zoveel lak aan conventies als Van Morrison. U zult ons niet horen zeggen dat dit de beste plaat van het jaar is, maar het is met voorsprong de meest ongewone. Horen is geloven!