John Boyne belooft veel, maar levert slordig werk in een eendimensionale stijl

Met een bizarre openingsscène vol kindermoorden en een inhoudsopgave die haast elk werelddeel én elke historische periode van de laatste twee millennia bevat, belooft de Ierse auteur van ‘De jongen in de gestreepte pyjama’ een smörgåsbord van literaire smaken. John Boyne verklaart zo dat sommige verhalen van alle tijden zijn, en dat geografische of etnische grenzen slechts kleine variaties opleveren. Een stoute repliek op het moderne idee dat schrijvers niet over andere culturen mogen schrijven, maar met zo’n ambitieuze opzet is het bij een boek al snel erop of eronder. Boyne belooft veel, maar levert slordig werk in een eendimensionale stijl. Klaarblijkelijk is er geen verschil tussen een Afghaanse steenhouwer in het jaar 507, een Brugse zuiplap in 1450 of een heethoofdige Japanner anno 1743. Afgezien van de namen, de kleren en het genuttigde voedsel zijn de verhalen nauwelijks van elkaar te onderscheiden. Boyne schrijft vanuit het oogpunt van een hedendaagse cosplayer – iemand die wel de kostuums van een historische persoon draagt, maar niet de taal beheerst of zich de manier van denken eigen heeft gemaakt. Rond dat alles af met een epiloog die in een kinderachtige en krampachtige persiflage van onze hedendaagse maatschappij ontaardt, en u krijgt een boek dat bovenal een gemiste kans is.