'Just Mercy' laat zien hoe de zwarte man nog steeds wordt gelyncht
Breng gamellen mee!
undefined
Michael B. Jordan, Killmonger in ‘Black Panther’, vertolkt in dit op ware feiten gebaseerde rechtbankdrama een prille advocaat die in Alabama, in het hart van het racistische Amerika, gratis juridische bijstand verleent aan (vaak onterecht) veroordeelde gevangenen die in de dodencel op hun elektrocutie zitten te wachten. Tot groot onbegrip van de blanke stadslieden, die er met hun verstand niet bij kunnen dat er ook zwarten bestaan die een net pak dragen in plaats van een gevangenisplunje, trekt Bryan zich het lot aan van Walter McMillian (een goeie Jamie Foxx), een zielenpoot die een 18-jarig blank meisje zou hebben doodgeschoten. Tijdens zijn kruistocht krijgt de advocaat nogal wat beledigingen te slikken: zo dient hij bij een bezoek aan de gevangenis op bevel van de boosaardig grinnikende cipiers tot op z’n onderbroek te strippen. Tja, in de VS wordt de zwarte man nog steeds gelyncht, zij het niet langer met koorden rond de nek maar door middel van subtiele en minder subtiele vernederingen.
O, excuseer, wat horen wij u zeggen? Dat u stilaan uw bekomst hebt van die Black Lives Matter-verhalen die u een schuldgevoel willen aanpraten omtrent de rol van de Westerse beschaving in de slavernij? Dat u het hebt gehad met dit soort moraliserende films waarin de black mama’s vrijwel elke dialoog afsluiten met een karikaturaal ‘Mmmm-mmmm!’? U sluit liever uw ogen voor het grote onrecht dat die mensen tot op de dag van vandaag wordt aangedaan? Wel, ga dan gewoon níét kijken naar ‘Just Mercy’.
Wat onszelf betreft: het moet zijn dat we nog in staat zijn om een band te voelen met andere mensen, want wij zaten vurig voor die advocaat en voor Walter te duimen. Tuurlijk vertoont deze films euvels, maar die euvels maken in zekere zin deel uit van de fun. Voor de rol van de racistische flik die Walter er heeft ingeluisd, bijvoorbeeld, hebben ze er een acteur uitgepikt die in de rechtbankscènes aldoor zó gemeen naar Foxx zit te staren dat zelfs de term ‘karikaturale overdrijving’ hier ruimschoots tekortschiet. En regisseur Destin Daniel Cretton (‘Short Term 12’) hanteert nog wel meer truken van de foor: wanneer er in het advocatenkantoor eindelijk eens goed nieuws binnenloopt, zult u merken dat de spaarzaam gebruikte symfonische muziek een ietsjepietsje triomfantelijker begint te klinken. Je kunt het manipulatief noemen, en dat is het ook, maar wij hadden bewondering voor het feilloze vakmanschap waarmee de cineast ons meenam in het verhaal en langzaam zit op te bouwen naar de Grote Ontlading (waarmee we overigens niet hebben gezegd dat u uw happy end krijgt!). Op het moment dat die ene bejaarde gevangene (prachtige rol van Rob Morgan) in de elektrische stoel wordt vastgegespt, beginnen de andere gevangenen met hun gamellen massaal de tralies te ranselen. En weet u: ofschoon wij de hele tijd donders goed wisten dat wij door de filmmakers werden bespeeld, hadden wij alleen maar zin om – en nu spreken we de waarheid, en niets dan de waarheid, zo waarlijk helpe ons God – zo luid mogelijk méé te kloppen.