‘Kanye West presidentskandidaat? Sommige Democraten vermoeden een Republikeins complot’

Het is niet de eerste keer dat Kanye West zijn ambitie om president van de Verenigde Staten te worden kenbaar heeft gemaakt. Toch ontplofte sociale media afgelopen weekeinde toen de 43-jarige rapper en zakenman in een tweet aankondigde een gooi te willen doen naar het Amerikaanse presidentschap. Hoe serieus moeten we de kandidatuur van Kanye West nemen?

KOEN PETERSEN (politicoloog en amerikanist) «Sinds het Donald Trump in één poging lukte president van Amerika te worden, is het verstandig om niet direct een verrassende presidentskandidaat af te schrijven. Net als Trump in 2016 zijn Kanye West en zijn echtgenote Kim Kardashian celebrity’s, en dat helpt ze om snel bij kiezers in beeld te komen. Al in 2015 kondigde Kanye West aan een gooi naar het Witte Huis te doen. Toch moet hij nog belangrijke obstakels overwinnen die tijd kosten en een goede organisatie vragen. Elke staat heeft eigen regels, zoals een minimum aantal handtekeningen, vaak te verzamelen in elk van de counties van die staat. Dat vraagt coast-to-coast en in élke staat een gedisciplineerde organisatie, en die stamp je niet 1-2-3 uit de grond.

»Een grote zwakte is dat Kanye West niet namens de Democraten of Republikeinen presidentskandidaat wil worden, maar als onafhankelijke kandidaat. En die hebben nog nooit succes gehad. In 1992 wist de Texaanse ondernemer Ross Perot weliswaar bijna 20 procent van de stemmen te winnen, maar geen enkele kiesman. Geen enkele onafhankelijke kandidaat kwam de afgelopen honderd jaar bij dat succes van Perot in de buurt. Om mee te mogen doen aan de grote televisiedebatten, moet Kanye West in vijf serieuze peilingen tenminste 15 procent steun hebben. Als hem dat allemaal op tijd lukt, getuigt dat van groot politiek talent.»

BIANCA PANDER (Amerikanist en partner bij campagnebureau BKB) «Je moet z'n kandidatuur niet serieus nemen: hij heeft een tweetje geplaatst, meer niet. Hij heeft zich nog niet eens gemeld bij de Federal Election Commission, of ook maar iets gedaan om zichzelf echt verkiesbaar te stellen. Kanye West moet zich per staat gaan inschrijven en handtekeningen verzamelen. In Florida bijvoorbeeld moet hij in de komende anderhalve week ruim 100.000 handtekeningen ter ondersteuning van zijn kandidatuur verzamelen. Dat is nog geen sinecure, zeker niet omdat Kanye West helemaal geen partij of campagneorganisatie achter zich heeft. En de deadlines voor inschrijvingen van kandidaten zijn in een aantal essentiële staten als Texas, New Mexico, North Carolina en Illinois al verstreken, dus daar zou Kanye’s naam niet eens meer op de stembiljetten kunnen komen te staan.»

MANON PORTOS MINETTI (amerikanist en historicus gespecialiseerd in koloniaal geweld in de VS) «Hoe serieus de kandidatuur van Kanye West is, is moeilijk te bepalen en afhankelijk van praktische en culturele factoren. Praktisch gezien is het nog onbekend of hij al het papierwerk heeft gedaan dat nodig is om daadwerkelijk op de stembiljetten te staan. Daarbij is de kans dat een onafhankelijke kandidaat wint historisch gezien niet heel groot: de enige onafhankelijke kandidaat die een echte kans tijdens Amerikaanse verkiezingen maakte, was Teddy Roosevelt, en dat was in 1912. Nog een praktisch argument is dat van het Amerikaanse kiessysteem: het is zeer moeilijk om als onafhankelijke partij of kandidaat kans te maken op een overwinning. Desondanks maakt Kanye West financieel gezien en cultureel – zie Trumps verkiezing als realityster – wel degelijk een kans, Kanye West heeft het geld en de bekendheid die nodig zijn om zich in de race om het Witte Huis te werpen.»

PANDER «Zelfs al lukt het hem om in een aantal staten op het stembiljet te komen, dan verwacht ik dat hij van Biden en Trump maar een heel klein deel van de stemmen kan wegtrekken. De belangen zijn in het gepolariseerde Amerika te groot, bij de Trump-aanhangers en bij de Democraten en mensen die van Trump af willen. Maar Kanye West, of ‘Ye’ zoals hij zich graag zelf noemt, heeft met zijn bijna 30 miljoen volgers op Twitter natuurlijk wel een enorm online bereik. Dus hij zou wel iets kunnen betekenen voor de campagne van een van beide kandidaten.»

MINETTI «De rol die Kanye West zou spelen, als hij echt mee zou doen, zou waarschijnlijk meer in het voordeel zijn van Donald Trump. Joe Bidens kiezers zijn namelijk meer verdeeld door diens politieke keuzes, die door veel jongeren onder andere als ‘oorlogsmisdaden’ worden bestempeld. Denk aan Bidens stem vóór de Irakoorlog, zijn instemming met het gebruik van drones in Irak en Afghanistan en zijn opstelling dat geld van medicaid niet gebruikt mag worden voor abortussen. En dan zijn er nog de beschuldigingen van Anita Hill aan het adres van Biden over seksueel misbruik. Veel progressieve en jonge mensen hebben de presidentsverkiezingen al een keuze tussen twee verkrachters genoemd. ‘I don’t want to choose between two rapists,’ komt veel voorbij op sociale media. Als deze verdeelde kiezers op Kanye West zullen stemmen uit protest of als grap, is de kans groter dat Biden en de Democratische partij, daar bekaaider vanaf komen dan Trump, wat Trump meer kans op de winst zou geven.»

PETERSEN «Onafhankelijke presidentskandidaten krijgen al snel het predicaat spoiler-kandidaat, omdat ze de kansen van de Democratische of Republikeinse kandidaat kunnen verpesten. De linkse activist Ralph Nader won in 2000 genoeg stemmen om de gedoodverfde favoriet Al Gore van de overwinning af te houden. En dankzij Ross Perot won in 1992 Bill Clinton – met 43 procent van de stemmen – en niet de zittende president George Bush sr.»

»Hoewel Kanye West zich eerder heeft laten gelden als Trump-aanhanger, is de kans groot dat hij in het huidige politieke klimaat vooral zwarte kiezers weet te mobiliseren. Die stemmen doorgaans op een Democraat, dus dat kan een bedreiging vormen voor Joe Biden, met als mogelijk resultaat dat Trump zich mag verheugen op een tweede termijn. Wantrouwende Democraten zouden hierin dan ook al snel een Republikeins complot kunnen vermoeden.»

(VK)