Katrin Lohmann: ‘Ik heb een hekel aan zo véél, ‘zen zijn’ is overroepen’

De hemel op aarde, om in het thema van deze reeks te blijven, loert om de hoek. Katrin Lohmann (41), de van ‘Callboys’ en ‘Beau Séjour’ bekende actrice die onlangs nog schitterde als vaste bijzit van Thomas Huyghe in ‘Het leven.doc’, is hoger dan hoogzwanger wanneer ze de ranke benen onder tafel schuift om yours truly te woord te staan.

KATRIN LOHMANN «Ik heb al een zoontje van 3 jaar, Jack-Onno: toen ik van hem beviel, ervoer ik een geluk dat ik tot dan toe niet kende. Maar het heeft helaas niet lang geduurd voor ik van de hemel in de hel belandde.

»Enfin, laat ik niet overdrijven. Ik werk in de gevangenis van Antwerpen met psychiatrische patiënten, en thuis in Hoboken heb ik een therapeutische praktijk. Veel mensen die ik spreek, hebben dingen meegemaakt die een stuk dichter bij de hel op aarde komen. Maar toch: ik denk niet met heimwee terug aan de slapeloze nachten van het eerste jaar. Overdag zweefde ik op een roze babywolk – ik had er me stilaan al bij neergelegd dat ik nooit een kind zou krijgen, en nu was het toch gebeurd! – maar elke avond wanneer het donker begon te worden, bekroop me een gevoel dat me de keel dichtsnoerde: ‘O nee, hier gaan we weer.’ Helemaal gek werd ik ervan. Maar goed, die tijd ligt achter me. En ik ben uiteraard dol op mijn zoontje. Ik doe heel veel met hem: samen naar de speeltuin gaan, samen picknicken, samen koken – ik kook graag.»

HUMO Wat is je favoriete gerecht?

LOHMANN «Thuis kook ik vaak recepten van Ottolenghi. Ovenschotels met gekaramelliseerde groenten en veel kaas: dat werk. Maar als je me vraagt wat ik het allerliefst eet, dan kom ik toch bij een gratin dauphinois uit. Een kundig bereide gratin dauphinois, bedoel ik: romig, met goeie kaas, en met dunne aardappelschijfjes die nog wat beet hebben. Al kan ik ook ontzettend genieten van de Duitse keuken waar ik mee ben opgegroeid (Lohmann woonde tot haar 18de in Münster, red.). Serviettenknödel, ooit van gehoord? Da’s een soort worstvormige broodpudding, maar dan hartig. Een heerlijke manier om restjes weg te werken. Of Klösse: gnocchi, maar dan Duits en dus groter.»

HUMO Drink je graag?

LOHMANN «Ja, maar wel een pak minder dan vroeger. Toen ik nog vrijgezel was, ging ik bijzonder veel op café. In mijn eerste jaar op Herman Teirlinck werkte ik zelfs drie avonden per week in een café: de Bato Batu, wat nu de Korsakov is. Dat betaalde slecht, maar de afspraak was dat je altijd gratis mocht komen drinken. Dat deed ik dan ook naar hartenlust. Ook al werkte ik er soms tot vijf uur ’s ochtends, waarna ik ter plekke nog een koffie dronk, twee uurtjes onder de wol kroop en naar de les ging. Ik ben er niet rouwig om dat die tijd voorbij is, al mis ik de gestolen dagen van vroeger weleens. ’s Middags ergens een wijntje gaan drinken en om drie uur ’s nachts vaststellen dat je nog altijd op dat terras zit: dat benaderde de hemel op aarde.»

HUMO Waar heb je een hekel aan?

LOHMANN «Aan véél: ik ben een hater. Sommige van mijn vrienden, die zelf heel mindful en mild zijn, hebben het daar weleens moeilijk mee: ‘Je hebt altijd zo snel een oordeel klaar.’ Maar ik kan er niks aan doen: ik wind me automatisch op over kleine, stomme dingen. Mensen die de motor laten draaien als ze hun auto uitladen, bijvoorbeeld: super-asociaal, vind ik, want het is hinderlijk luid én slecht voor het milieu. ‘Zet die fokking motor af!’ riep ik laatst nog toen ik voorbij zo’n onverlaat fietste: niet zo’n goed idee, want mijn 3-jarige zoon zat achterop en riep hetzelfde (lacht). Shit, dacht ik, wat ben ik mijn kind aan het leren? Maar ik word daar nu eenmaal agressief van. Net als van mensen die de auto nemen om twee pakken melk te gaan kopen. Anno 2021 is zoiets toch onbegrijpelijk? Dáárom gaat onze wereld naar de kloten, denk ik dan. Ik begrijp ook niet dat je met 150 man voor de Primark kunt staan aanschuiven, een keten waarvan iedereen weet dat ze niet deugt. Hoe kun je nu blij zijn met een T-shirt als je weet dat het vervaardigd is door kindertjes die eigenlijk op school hadden moeten zitten in plaats van voor een hongerloon te werken?»

HUMO Ga door!

LOHMANN «Waar ik ook het vliegende dinges van krijg: de ‘hartverwarmende golven’ van solidariteit waarmee ze je de laatste weken in de nieuwsprogramma’s doodgooien. Oké, het is best ontroerend dat iemand bereid is om ergens in Verviers een kelder leeg te scheppen. Maar zou het niet interessanter zijn om in plaats daarvan één keer minder naar Mallorca te vliegen? Wij hebben er met z’n allen voor gezorgd dat we in een toestand leven waarin we nog veel vaker met ondergelopen kelders af te rekenen zullen krijgen, en erger. Hartverwarmende golven van solidariteit, die doorgaans overigens ontnuchterend kort duren, zullen niet volstaan. Dát is het verhaal dat ze in ‘Het journaal’ en ‘VTM nieuws’ zouden moeten vertellen. De rest is au fond bullshit.»

HUMO Blij om eens iemand tegenover me te hebben die zich graag en vaak ergert, en er nog voor uitkomt ook. De meeste BV’s zijn wat dat betreft helemaal zen.

LOHMANN «Zen zijn: het klinkt goed, maar als therapeute merk ik dat het vaak gevaarlijk is. Wie onder het mom van aanvaarding zijn eigen pijn niet serieus neemt, blijft hangen in een situatie waarin hij ongelukkig is. Woede en verontwaardiging werken vaak als motor voor verandering: in die zin zijn het juist positieve emoties.

»Of het waar is, weet ik niet, maar over wijlen Ulrike Meinhof (lid van de extreemlinkse terreurgroep Rote Armee Fraktion, red.) gaat het verhaal dat ze eerst nog in het echtelijk bed kakte voor ze haar patriarchale man verliet om voltijds ondergronds te gaan. Dat vind ik wel een inspirerende actie, veel toffer alleszins dan gedweeë aanvaarding.»

HUMO Ben je een kunstliefhebber?

LOHMANN «Ja, maar ik ken er niks van. Tenzij je literatuur ook onder kunst rekent. Als ik een goed boek lees, wil ik altijd alles weten over de schrijver en zijn oeuvre, en de tijd waarin hij leefde.

»Sinds mijn moederschap is het wat verminderd, maar vroeger las ik wel drie boeken per week. Meestal gebeurde dat in fases: las ik één boek van pakweg Ian McEwan of Herman Hesse, dan wilde ik ze allemaal gelezen hebben. Als kind las ik zelfs nog meer: ik begon er vaak meteen aan als ik thuiskwam van school – soms sloeg ik het avondeten zelfs over. Leren lezen: ’t is het grootste cadeau dat ik ooit heb gekregen. Ik vind het een ontzettend troostende wetenschap dat je altijd in een boek kunt duiken – het maakt niet uit welk weer het is, hoe gelukkig je bent en of je vrienden hebt of niet. Daarom vind ik het ook zo belangrijk dat mijn zoon veel leest. Iedere avond lezen we samen een paar kinderboeken – zijn favoriet gaat over een mol die zijn huis verliest – en vaak lees ik hem ook nog een gedicht voor. ‘Der Panther’ van Rilke bijvoorbeeld, dat als volgt begint: ‘Sein Blick ist vom Vorübergehn der Stäbe so müd’ geworden, daß er nichts mehr hält’. Wanneer Jack-Onno ergens tralies ziet, Stäbe, zegt hij nu weleens plompweg: ‘O Mutter, beim Vorübergehn der Stäbe!’ Rare taal natuurlijk voor een 3-jarige, al is het perfect correct Duits.»

HUMO Wat beschouw je als het opperste lichamelijke genot?

LOHMANN «Ik ben eens met vrienden een week gaan zeilen in Kroatië. Zon, zee en wijn: alle ingrediënten waren aanwezig voor een onvergetelijke, heerlijk sensuele vakantie. In het begin hadden we onze bikini’s nog aan, maar na twee dagen lagen we daar allemaal naakt in de zon en de wind. Zalig. ’t Was een klein zeilbootje, zonder wc of douche: alles moest dus in de zee gebeuren. Heerlijk vond ik het, om ’s morgens op te staan en al meteen een duik te kunnen nemen.»

HUMO En daarmee zijn we alweer waar we moeten zijn: wie is je favoriete onenightstand?

LOHMANN «Een moeilijke vraag. Ik ben 41 en hoogzwanger: onenightstands passen totaal niet in mijn huidige realiteit. Sowieso vind ik ze overroepen, want de fantasie is doorgaans mooier dan de realiteit. Toen ik nog vrijgezel was en actief op zoek ging naar avontuur, vond ik het moeilijk om dat te accepteren. Maar op dit moment heb ik er vrede mee. Een lange relatie zoals ik die nu heb, vind ik in al z’n oprechte gewoonheid ook wel weer romantisch.»

HUMO Ik wacht op een naam.

LOHMANN «Mag hij dood zijn?»

HUMO Vooruit dan.

LOHMANN «Leonard Cohen. Ik wilde eerst Jim Morrison zeggen, maar ik vrees dat die slecht in bed was, door zijn drugs- en alcoholissues. Dus nee: Leonard Cohen ten tijde van zijn debuutplaat.»

HUMO Bedankt! En succes met de bevalling.

LOHMANN «Ja, dank je wel. Wanneer wordt dit interview gepubliceerd? Dinsdag? Het zou in principe kunnen dat de koningswens dan al in vervulling is gegaan.»

HUMO De koningswens?

LOHMANN «Ik ben zwanger van een meisje: blijkbaar is dat iets geweldigs als je eerste kind een jongen is. Benieuwd!»