Kruistocht tegen Electrabel
Energiespecialist Tom De Meester (36) van de PVDA bestudeert al jaren de praktijken van de Europese energiesector, hun contracten, jaarrekeningen en lobbywerk.
Enkele quotes van Tom De Meester:
De regering-Di Rupo bestaat nog niet, maar ze ligt wel al zwaar overhoop met energiereus Electrabel.
De regeringsonderhandelaars spraken vorige week af dat de oudste drie kerncentrales – Doel I en II en Tihange I – in 2015 dicht moeten; alleen als er tegen dan niet voldoende alternatieve stroom zou zijn, kan de sluiting nog enkele jaren uitgesteld worden.
Bovendien hangt het bedrijf een jaarlijkse nucleaire taks van honderden miljoenen euro's boven het hoofd: daarmee wil de regering de megawinsten van de afgeschreven kerncentrales afromen.
Electrabel reageerde met een gortdroge persmededeling dat het onmiddellijk de voorbereidingen start om de drie kerncentrales in 2015 stil te leggen – stroomtekort of niet.
En dat het er alles aan zal doen om de nucleaire taks niet te hoeven betalen. Einde van de mededeling. GDF Suez, de Franse moederholding van Electrabel, deed er nog een schepje bovenop: het dreigde ermee dat de energieproducent België zou verlaten.
undefined
Tom De Meester «Hun dreigementen zijn niet realistisch. Elk jaar stroomt er 1,7 miljard euro van ons land naar GDF Suez. Dat wingewest laten ze niet zomaar vallen. Reken maar dat Electrabel en Suez tegen 2025 wel iets anders zullen verzinnen om hier geld te verdienen.
»Daar zijn ze trouwens al volop mee bezig. In augustus heeft Electrabel Max Green geopend, een centrale in de Gentse haven die op biomassa draait en dus groene stroom produceert.
»De centrale levert Electrabel elk jaar 100 miljoen euro overheidssubsidie op, en dat tien jaar lang: goed voor 1 miljard euro.»
De Meester «Voorlopig heeft Suez de miljarden uit België nodig voor zijn investeringen in groeimarkten zoals Brazilië en China. Ze zullen hier dus niet zo snel opstappen: het geld stroomt binnen, en het risico is nul komma nul. Ze moeten wel nu en dan flink lobbyen om hun winsten te kunnen behouden.
»In ons land investeren ze nauwelijks in nieuwe installaties, want die brengen volgens hen niet genoeg op.
»De voorbije jaren heeft de overheid dertien vergunningen afgeleverd voor nieuwe installaties die energie uit wind of gas halen, en niet één van die vergunningen was voor Electrabel. Waarom zouden ze ook investeren?
»Hier doen we er alles aan om minder energie te verbruiken, maar in de groeilanden stijgt het verbruik elk jaar: dáár valt grof geld te verdienen.»
De Meester «Electrabel is geen vzw, hè. Het zegt dat het aandeelhouderswaarde wil creëren via een dynamisch dividendenbeleid. In mensentaal betekent dat: elk jaar méér winst.
»Dat valt uiteraard niet te rijmen met dalende prijzen of met dure investeringen in alternatieve energie. De prijzen móéten hoog blijven om elk jaar de helft van de winst naar de aandeelhouders te kunnen doorschuiven.»
HUMO De concurrenten van Electrabel maken nochtans veel reclame voor allerlei voordelige aanbiedingen en kortingen.
De Meester «Boerenbedrog, meestal. Bij Nuon krijg je nu drie maanden gratis stroom, maar in de kleine lettertjes lees je dat dat alleen slaat op de energiekosten, niet op de distributiekosten. De aanbieding geldt ook alleen als je hun twee duurste contractformules voor gas en elektriciteit ondertekent.
»Als je je voordeel uitrekent, kom je aan hoogstens anderhalve maand gratis stroom. Nuon heeft zelfs een budgettarief dat een stuk goedkoper uitvalt dan dat zogenaamde superaanbod, maar dat vertellen ze niet in hun reclame.
»Een ander straf voorbeeld is Essent. Wie een zogeheten Essent 500-contract voor vier jaar gas en elektriciteit afsluit, krijgt 500 euro korting, toch een smak geld voor een modaal gezin. Máár: voor een Essent 500-contract betaal je 198 euro abonnement per jaar, in plaats van 73 euro voor het gewone contract.
»Na vier jaar heb je exact 500 euro méér betaald dan bij een gewoon Essent-contract: je betaalt zelf de korting terug! Dat soort boerenbedrog mag allemaal, want het staat in de kleine lettertjes. Maar welke consument leest die, en wie raakt er wijs uit al die tarieven? Je moet al een macro-econoom zijn om de formules te kunnen doorgronden waarop de producenten hun prijzen baseren.
»De ene verwerkt de steenkoolprijs in zijn berekening, de andere de olieprijs en een energie-index, of de kosten van een kerncentrale. En toch gaat het bij alle producenten over dezelfde elektriciteit.
»Een ander sterk staaltje was de GroenPlus-campagne van Electrabel in 2009. Je kon overstappen op groene stroom, en het tarief lag voor twee jaar vast. In die periode stond de olieprijs zeer hoog, wat een weerslag heeft op de elektriciteitsprijs.
»Iedereen was bang voor nog sterker stijgende energiekosten: zeshonderdduizend gezinnen kozen voor GroenPlus. De marktanalisten van Electrabel wisten nochtans dat de olieprijs weer zou dalen. Die zeshonderdduizend gezinnen hebben nu twee jaar lang veel te veel betaald voor hun groene stroom. Ik vind dat bedrog.»
HUMO Uw analyse over Electrabel en co. is duidelijk, maar wat is uw oplossing?
De Meester «De overheid moet zelf stroom produceren en voor een redelijke prijs aan de gezinnen verkopen.»
undefined