Laatste loodjes: 'Aanlokkelijk lelijk'

Remco Campert schreef: ‘Ik heb weleens de indruk dat er meer mensen zijn die gedichten schrijven dan mensen die gedichten lezen.’ Zodra de Poëzieweek ingaat, is er anders wel veel radio- en televisiepersoneel van de openbare omroep dat à titre personnel ineens niet zonder lyriek lijkt te kunnen.

In een actualiteitenprogramma, dat ik soms uit jubelende levenslust oversla, ontwaarde ik een veelbekroonde schrijver, die nu ook weer niet zó vaak de dichtader opent. In naam van de dichtkunst in ’t algemeen prees hij de consument het zogeheten Poëziegeschenk aan, dat hij in opdracht van een literaire instantie en tegen een billijke vergoeding had geschreven. Een internationaal aanradertje, dat spreekt vanzelf. Hij moest niet gepord worden om er een gedicht uit voor te lezen. De slotregel was nog niet verklonken of de presentatrice van het actualiteitenprogramma riep al: ‘Móóóóíííí!’ Een geconditioneerde reflex, denk ik. Je vangt een declamatorische toon op en húp: ‘Móóóóíííí!’ Wat poëzie al niet kan doen met een mens: ze is sterker dan je kritische vermogen.

Poëzieweek of niet, een paar dagen geleden las ik op een sneeuwnacht de gedichtenbundel ‘Western’ van Delphine Lecompte, die in hartje Brugge van de poëzie leeft. Zie ook: leven van de wind of van de hemelse dauw. ‘Móóóóíííí!’ komt me niet van pas als ik iets over haar werk staande wil houden. ‘Aanlokkelijk lelijk’ is al beter, ‘geïllumineerde gekkenpraat’ kan er ook mee door, ‘een heelalletje van taal waarin je beurtelings lacht en om je dode moeder of desnoods je overleden boze stiefmoeder roept’ lijkt me ook niet meteen onzin, al ruikt die tekst sterk naar blurb. Het Engelse woord wicked drukt nog het best uit wat ik bedoel, maar dan in het Engels. In alweer een mooie aflevering van ‘Touché’ op Radio 1, mijn aangename zondagsplicht, zei Delphine Lecompte: ‘Jury’s van poëzieprijzen lusten mij niet: ze vinden mijn werk wellicht te vreemd, te obsceen.’ En ze voegde eraan toe dat ze liever lezers dan prijzen had. Moge zij zich, in naam van haar poëzie, nooit laten doodknuffelen door het literaire establishment. Nu ja, ze had dit keer wel het Poëziegeschenk moeten schrijven. Poëziegeschenk: over een melig woord gesproken. Rudy Vandendaele