Lachband maakt zelfs de flauwste grappen leuk

Wie anderen hoort lachen om een flauwe grap – zelfs als het een lachbandje is – vindt de grap zelf ook sneller leuk. Dat blijkt uit onderzoek dat maandag verscheen in vakblad Current Biology.

‘Waarom kon het toiletpapier de weg niet oversteken? Hij bleef steken in een spleet.’ Niet grappig? De kans wordt groter dat deze grap op zijn minst een beleefde glimlach oplevert wanneer hij wordt begeleid door een lachband.

De mop is een van de veertig flauwe grappen die onderzoekers voorlegden aan proefpersonen. Ze werden ingesproken door een komediant en begeleid door een lachband. De proefpersonen bleken moppen als ‘Wat is de beste Kung-Fu groente? Brocco-Lee.’ En: ‘Wat gebruikt een dinosaurus om de rekening te betalen? Tyrannosaurus Cheques’ beter te waarderen. De onderzoekers kozen bewust voor grappen die eerder door een jury als relatief slecht waren beoordeeld, zodat de kans kleiner was dat de persoonlijke smaak van proefpersonen de resultaten zou beïnvloeden.

Comedyseries

‘Dit onderzoek bewijst dat het geluid van gelach een mop grappiger maakt, los van de kwaliteit van de grap’, stelt hoofdauteur Sophie Scott (University College Londen) in een persverklaring. Dat verklaart onder meer het succes van een lachband bij comedyseries op televisie, schrijven de onderzoekers in hun artikel.

De onderzoekers probeerden vooraf in te schatten hoe grappig (of niet) de moppen in het onderzoek waren. Daarom werden ze voorgelegd aan twintig studenten, die de grappen een cijfer moesten geven op basis van hun ‘waargenomen amusementsniveau’.

Vervolgens verdeelden de onderzoekers de moppen in twee grofweg even grappige groepen en voorzagen ze van gelach. De ene helft kreeg een geluidsband met spontaan gegiechel, de andere helft moest het doen met een standaard lachband.

Hoewel alle deelnemers de grappen met toegevoegd gelach als grappiger ervoeren, was het effect bij het spontane gelach het sterkst. Scott: ‘Vandaar dat televisieseries als Friends worden opgenomen met live publiek, waarbij het gelach achteraf in de studio wordt versterkt.’

Jaren zeventig

Socioloog Giselinde Kuipers (Universiteit van Amsterdam) is vooral verbaasd dat de onderzoekers het resultaat als nieuw presenteren. ‘Ze verwijzen niet naar oudere studies die uitwijzen dat een lachband ervoor zorgt dat mensen iets grappiger vinden, terwijl we dit al sinds de jaren zeventig weten.’ Toonaangevend is vooral het onderzoek van de Amerikaanse psycholoog Robert Provine van de University of Maryland die in de jaren negentig liet zien dat lachen aanstekelijk werkt. Dat is de belangrijkste reden dat een lachband onze lachspieren aan het werk zet.

Nieuw is volgens Kuipers wél dat de veertig slechte grappen ook aan 26 volwassenen met autisme werden voorgelegd. Ook bij hen bleek de lachband te werken, en werden de grappen met spontaan gelach het leukst gevonden. Kuipers is overigens niet verbaasd over die uitkomst. ‘De claim dat mensen met autisme moeite hebben met humor is al eerder ontkracht’, zegt zij.

© De Volkskrant