Lady Gaga - Joanne
Lady Gaga is oud geworden.
Geen paniek: op ‘Joanne’, haar vrijdag uitgebrachte nieuwe plaat, is ze niet helemáál in eurotrash-rehab. Een weekendje johnnen in het ambiancecafé kan probleemloos van start gaan met ‘Diamond Heart’, dat wel begint als iets gevoeligs en weerloos – de eerste seconden wil ik graag opdragen aan mijn teddybeer met het luie oog en het verkruimelende pootje – maar dan al snel een Lotto Arena van een song wordt. Hetzelfde met single ‘Perfect Illusion’: een soundtrack bij wodka-Red Bull zoals Mother Monster er vroeger véél heeft gemaakt. Mij best: ik heb nooit wat tegen de piepschuim-Gaga gehad. Je hebt op de dansvloer du jour toch iets nodig om op te dry humpen, en geef toe: Nick Drake zal dan niet komen helpen. En als je toch absoluut boos wilt zijn op ‘Perfect Illusion’, moet je ook boos zijn op Tame Impala, want Kevin Parker zat achter de knoppen. ‘Dancin’ in Circles’ is vrijdagnamiddagpop uit de jaren 90 waar Gaga – of co-auteur Beck? – een zoutje country bij gedaan heeft. En in ‘A-YO’ klinkt Gaga krols als een naar rebound sex zuchtend dansvloerhertje met een lijn coke in de neus – ’t is een even goedkoop als onweerstaanbaar nummertje.
Maar Lady Gaga is oud geworden, zei ik, hoewel ze nog maar 30 is: op ‘Joanne’ heeft ze haar stennis schoppende alter ego’s grotendeels afgelegd. Leek het vroeger altijd alsof ze verkleed was, dan introduceert ze nu een intrigerende naaktheid. Het lijkt erop dat ze veel naar country heeft zitten luisteren, en dat ze eindelijk beseft dat ‘zingen’ haar grote forte is, en niet ‘met een Madonna-complex pronken’. Die nieuwe zachtheid zit bijvoorbeeld in het titelnummer. Een akoestische gitaar snottert een zakdoek vol, strijkers pissen grote gevoelens, en Gaga doet wat ze moet doen: eerlijk zijn, en zonder reserve zingen over haar tante Joanne, die stierf toen ze 19 was – Gaga zelf was nog niet geboren, en zou tien jaar later ‘Joanne’ als tweede naam krijgen van haar vader. ‘Million Reasons’ is een doorleefd puberende ballad die door Ryan Adams gecoverd moet worden. In ‘Sinner’s Prayer’ laat Gaga haar stem zakken. Ze draagt cowboy boots en houdt één hand op de holster van haar Colt terwijl ze haar lippen op de perfecte stoppelbaard drukt. En ‘Come to Mama’ is gewoon soul met blazers die me merkwaardig blij maken.
Er heeft vrolijk volk meegewerkt aan ‘Joanne’: ik noemde al Kevin Parker en Beck, maar ook Josh Homme had de doodle van Gaga ingevuld (hij speelt mee op ‘John Wayne’), en Mark Ronson producete de hele zwik. Florence Welch probeer ik doorgaans niet tegen het lijf te lopen, maar als het dan toch moet, dan graag zoals in ‘Hey Girl’: een duelduet waarin Gaga en Welch pleiten voor méér sisterhood.
Het lijkt erop dat Lady Gaga veel gewicht van zich af aan het werpen is, en dat ‘Joanne’ een oefenkamp is waar ze zich voorbereidt op meer broosheid en kwetsbaarheid. Dat zie ik helemaal zitten, mevrouw Lady: you and me could write a bad romance.