Les Témoins

'Ik heb zo veel vrienden aan aids verloren,' vertelt de Franse regisseur André Téchiné, 'dat ik de ziekte beschouw als de dans die ik ternauwernood ben ontsprongen.'

In 'Les témoins' keert hij terug naar de vroege jaren 80, toen aids als een moderne pest de kop opstak en menig nauwe vriendenkring met trieste hiaten opzadelde. Eens polsen of Emmanuelle Béart, één van de hoofdrolspelers, de film in een paar woorden kan samenvatten.

Emmanuelle Béart «Een paar woorden? Maar die film verdient minsten een halve - wat zeg ik - driekwart pagina in uw blad! Het is het verhaal van Manu, een jongen die van het Franse landelijke zuiden naar Parijs trekt, er een platonische relatie begint met een ietwat oudere, homoseksuele dokter, en vervolgens - zonder het eigenlijk te willen - diens hele entourage verleidt.

»Helaas weet hij op dat moment nog niet dat hij met het hiv-virus is besmet, al duurt het niet lang voor de eerste symptomen zich manifesteren. Er breekt meteen paniek uit binnen het groepje vrienden - iedereen vreest voor z'n leven. Als kijker weet je: het leven van die mensen zal nooit meer hetzelfde zijn.

»André legde me vooraf uit wat zijn intenties waren met de film: hij wilde getuigen over die verschrikkelijke periode midden jaren 80, toen ieder van ons wel iemand verloor aan de ziekte. Voor mensen van onze generatie, vooral dan in de wereld van de kunst, was het een vreselijke tijd.

»Ik herinner me nog goed hoe aids gezien werd als een straf voor de onkuise jaren 70. Aids heeft ons toen in een puriteinse kramp doen schieten, waarvan we tot op vandaag nog altijd niet zijn verlost.

»Tegelijk veegt André in 'Les témoins' de vloer aan met een aantal taboes. Neem nu het personage van Mehdi: een moslim en machoflik, die z'n vrouw Sarah graag ziet en bemint, niet homo is en toch verliefd wordt op Manu.»

- Jij speelt Sarah, de vrijgevochten vrouw van Mehdi, die er een losse definitie van huwelijkstrouw op nahoudt.

Béart «Allebei delen ze weleens het bed met een ander. Zo hoort het, vindt Sarah: elk z'n vrijheid. Maar wanneer Mehdi een relatie begint met Manu stoort het haar wél, voor het eerst.

»Sarah is een totaal ander soort vrouw dan ik: ze is veel sterker en gevatter. Ik wist niet of ik er wel in zou slagen haar neer te zetten. Eén keer ben ik zelfs zo hard gaan twijfelen dat ik tegen André zei: 'Zoek je maar een andere actrice, want mijn energie zit niet goed.'»

- Een open relatie: kan je daar de energie voor opbrengen?

Béart «Absoluut niet. Overspel is een valstrik, gebaseerd op de valse gedachte dat het gras altijd groener is aan de andere kant. Zo ben ik niet. In tegendeel: in de liefde gedraag ik me als een commissaris. Een strénge commissaris (lacht).»

- Sarah heeft het ook moeilijk met haar prille moederschap.

Béart «Da's een understatement. Ze slaagt er amper in naar haar baby te kijken en doet nog liever oordopjes in dan haar kind te troosten. Ze ziet hem als een obstakel: voor haar relatie, voor haar seksualiteit én voor haar carrière als auteur. Het is de ziekte van Manu die daar verandering in brengt, alsof zijn dood haar doet inzien hoe mooi het leven is.

»Ook in het moederschap zijn Sarah en ik absolute tegenpolen: ik beleef enorm veel plezier aan de allerkleinsten. Er zijn mensen die kinderen pas leuk vinden vanaf de leeftijd waarop je er een echt gesprek mee kan hebben.

»Ik niet. Geef me een brabbelende baby en ik ben gelukkig. Nu ja, geven... Ik wil niemands kinderen inpikken, maar ik ben altijd bereid tot een paar uurtjes babysitten (lacht). Ik word later een top-oma.»

- Iets helemaal anders: een tijd geleden deed je nogal wat stof opwaaien in Frankrijk door naakt en een tikje mollig de cover van Elle te sieren. In geen tijd was er nog een exemplaar van het magazine te vinden, wegens totaal uitverkocht.

Béart «We waren net gearriveerd op Mauritius voor een fotoshoot, het was 5 uur 's ochtends en ik had zin in een frisse duik in de zee. De fotografe, een vriendin van me, vroeg of ze ondertussen wat foto's van me mocht nemen. Achteraf vond ik die zo goed dat ik zelf heb voorgesteld ze te gebruiken voor de cover.

»Het is eens iets anders dan al die graatmagere, semianorectische jonge meisjes waarmee de tijdschriften ons voortdurend om de oren slaan. Ik wilde tonen wie ik was: 'Kijk, ik ben de veertig voorbij, dit is mijn lichaam, dit zijn mijn rondingen en ik ben er trots op.' Echt waar, ik voel me vandaag stukken beter dan twintig jaar geleden. Ik zou niet willen ruilen met mijn lichaam van toen.»

Bekijk de trailer »