Liesa Van der Aa ziet driedubbel
Liesa Van der Aa ziet er met haar kortgeknipte kopje een beetje uit als de jonge Mia Farrow: mooi, fragiel, met doordringende blauwe ogen. Bij dat nieuwe kapsel hoort een nieuwe plaat. Wat zeggen wij: dríé nieuwe platen, in één handige meeneemverpakking. ‘WOTH’, kort voor ‘Weighing of the Heart’ en gebaseerd op het dodenboek uit de Egyptische mythologie, is een gewaagde driedubbelaar.
Liesa Van der Aa is ook actrice. Ze was Jana in de VTM-serie ‘Cordon’, Specialia Van der Geit in ‘Zingaburia’ op Ketnet en is actief in de theaterwereld. Vroeger speelde ze viool bij Het Zesde Metaal.
In het Grand Café van De Singel, waar ze nog drie weken repeteert voor de grote première van de livevoorstelling van ‘WOTH’, stel ik ook vast dat ze veel kan eten voor een meisje van haar gestalte. Als ze haar makreelfilet heeft weggewerkt, neemt ze brood om mijn stoofvleessaus op te soppen. Op haar hand staat met zwarte balpen ‘papa’. Goed, daar moet ik straks nog iets over vragen. ‘Vandaag is het technische repetitie,’ zegt ze.
HUMO Is dat voor jou niet vooral saai?
Liesa Van der Aa «Nee. Ik word er heel rustig van: ik zie nu dat het wel goed zal komen. Ik heb een fantastisch team met mensen die veel slimmer zijn dan ik, in alles. Ouder ook. Ik heb mee het podiumconcept uitgetekend, maar sommige dingen moet je uit handen durven te geven. De mastering heb ik bijvoorbeeld volledig aan Boris overgelaten, zodat ik voor het eerst in heel lang nog eens twee weekjes op vakantie kon.»
HUMO Naar je plaat geluisterd op vakantie?
Van der Aa «Nee, nooit meer, ik heb ze genoeg gehoord. Ik heb onlangs voor het eerst in twee jaar nog eens naar mijn eerste cd geluisterd. Dat was raar. Een andere tijd, een andere fase, je hoort van alles dat je nu anders zou doen. Maar dat is niet erg, want wat kon ik toen méér zijn dan wat ik was?»
HUMO Waarom had je ze opgezet?
Van der Aa «Gewoon, in een opwelling, toen ik naar mijn website aan het kijken was. Digitaal, de vinylversie weet ik niet eens meer liggen. Van ‘WOTH’ komt er voorlopig geen vinyl: te duur. Superjammer, maar 7.000 euro is te veel. Ik had het kunnen betalen als we niet al een heel dure weg hadden afgelegd.»
HUMO Van de Vlaamse Overheid heb je 90.000 euro gekregen.
Van der Aa «Dat was wel een grote meevaller, ja.»
HUMO Zonder subsidies had je deze plaat nooit kunnen maken?
Van der Aa «Jawel, maar dan hadden we het anders moeten aanpakken. De muzikanten niet uitbetalen, bijvoorbeeld.»
HUMO Tof!
Van der Aa «Dat gebeurt vaak, hoor. Muzikanten liggen in een nog lagere schuif dan theateracteurs. Wij, want ik zie mezelf ook vooral als muzikante, zijn het gewoon om voor een appel en een ei ergens op een plaat te gaan meespelen. We zien dan wel of er achteraf nog iets uit de lucht komt vallen.»
HUMO Mee investeren in het project, heet dat dan.
Van der Aa (knikt) «Aan die plaat van Ellen Schoenaerts (‘Feiten’, uit 2012, red.) hebben we ook met z’n allen heel, heel lang gewerkt, voor geen geld. Wij doen dat gewoon, we helpen elkaar. Gelukkig hebben sommigen van ons het kunstenaarsstatuut, dat geeft een zekere rust. Maar anderzijds wil je daar natuurlijk ook vanaf.»
HUMO Waarom?
Van der Aa «Het is complex. Mensen met het kunstenaarsstatuut worden goed in de gaten gehouden, moeten voortdurend verantwoording afleggen. Wat ik snap, hè. Prachtig dat het er is, maar je wil daar vanaf, je wil zelfstandig en vrij zijn.»
HUMO Op de plaat gebruik je een koor van tweeënveertig stemmen: was het klanktechnisch belangrijk dat het er tweeënveertig waren of was het enkel van symbolisch belang?
Van der Aa «Allebei. Het idee komt natuurlijk van de tweeënveertig rechters in het dodenboek van de Egyptische mythologie.»
HUMO Van de Egyptische mythologie weet ik enkel wat ik er gisteravond bij het beluisteren van je plaat over te weten ben gekomen.
Van der Aa «Dat is niet erg. Ik zou een wel heel beperkte doelgroep viseren mocht ik de plaat enkel gemaakt hebben voor mensen die gespecialiseerd zijn in Egyptische mythologie. Nee, het is eerder een kapstok, een vertrekpunt om na te denken over zaken als de dood, en in het licht daarvan: wat belangrijk is in het leven en wat niet. Het gaat evenzeer over deze tijden, waarin mensen via Facebook over alles een mening hebben en iedereen meteen gewogen wordt. Als je niet onmiddellijk een x-aantal likes hebt op YouTube, heb je gefaald. Ik begrijp dat – ik maak deel uit van die generatie – maar het is toch heel dubbel allemaal. In de Egyptische mythologie waren het de tweeënveertig rechters die na iemands dood de waarde van zijn leven afmaten, aan de hand van het gewicht van het hart. Vandaar: ‘WOTH’, ‘Weighing of the Heart’. Ik heb het er met een Egyptoloog over gehad en die vertelde me dat die rechters eigenlijk de buren en de omgeving van de overledene vertegenwoordigden.
»Ik ben niet gelovig. Helaas, denk ik soms, want het lijkt me wel leuk om een groter kader te hebben in het leven. Nu, religie maakt alles ook veel zwaarder. Mijn grootvader, die wél heel gelovig is, zegt altijd: ‘Als er geen hemel zal blijken te zijn, ga ik heel kwaad zijn.’ En dan denk ik: wat heb je dan allemaal níét gedaan omwille van dat geloof van je?»
HUMO En?
Van der Aa «Ik heb het hem nooit gevraagd. Daar is geen ruimte voor. Mijn grootouders zijn echt héél gelovig, hè. Zo extreem dat ik ervan sta te kijken. Dat je daar rust in vindt. En dat je dat allemaal gelooft (lacht)!»
HUMO Misschien hebben zij ooit iets gezien of gevoeld dat jij nooit hebt gezien of gevoeld?
Van der Aa «Maar wat dan?»
HUMO Er zijn mensen die niet snappen waarom andere mensen heelder dagen naar muziek zitten te luisteren.
Van der Aa «Ja, misschien heb je een punt. Nee, tuurlijk heb je een punt. Mensen verschillen hè, gelukkig maar.»
HUMO Geloof je in toeval?
Van der Aa «Ja, dat wel. Ik geloof in heel veel dingen, alleen niet in religie. Ik geloof ook in geluk. In het leven moet je soms wat chance hebben, en ik vind dat ik mijn deel al heb gehad.
»Ik was aan het denken: als jij die frieten niet opeet…»
HUMO Ik ging die frieten opeten, maar tast vooral toe. We hadden het over toeval. Eind vorig jaar nam je voor je cover-ep ‘Where What’s Happening’ een versie op van Lou Reeds ‘Vanishing Act’. Even later was Lou Reed dood. Heb je je schuldig gevoeld?
Van der Aa (lacht) «Daar heb ik nog nooit bij stilgestaan. Was het mijn schuld, denk je? Nee, ik vind dat gewoon een prachtig nummer.»
HUMO Op je eerste plaat stond ook al een song die ‘Lou’ heette.
Van der Aa «Ik ben een grote Lou Reed-fan. Maar ik heb ’m niet vermoord (lacht).»
Mooie Wilmots
HUMO Over twee dingen moeten we het nog hebben. Eén: je voetbalt. Of heb ik dat verkeerd begrepen?
Van der Aa «Ik speel voetbal. Zaalvoetbal. Ik ben lang spits geweest, maar… In zaalvoetbal is dat relatief: je speelt in een soort ruit die voortdurend draait. En we zijn een amateurploegske, hè: we beginnen met een vast geloof in het systeem, maar na een paar minuten schakelen we over op chaos (lacht).»
HUMO Supporter je voor een ploeg?
Van der Aa «Vroeger voor Anderlecht, ik heb vier jaar met Vincent Kompany op school gezeten. Nu vooral voor de Rode Duivels. Ik ben een fan van Marc Wilmots, ik vind dat een mooie man.»
HUMO We denken anders over voetbal, vrees ik.
Van der Aa «Ik ben dan ook een meisje, hè. Nee, Marc Wilmots: zo groot, zijn haar mooi achteruit, dat pak… Marc Wilmots ontroert mij, schrijf dat maar.»
HUMO Genoteerd. Laatste onderwerp: je vader is Zwarte Piet. De enige echte, als ik een Facebookgroep ter zake mag geloven.
Van der Aa «Hij is jarig vandaag. Kijk, ik heb het op mijn hand geschreven. Zwarte Piet speelt trouwens mee op mijn plaat, de dwarsfluit op cd 3, dat is mijn papa.»
HUMO Heb je de uitzendingen van ‘Dag Sinterklaas’ vaak gezien?
Van der Aa «Tuurlijk, wat een vraag. Mijn zus en ik zijn zelfs even in de running geweest voor de rollen van de twee meisjes die erin meespelen. Nee, Zwarte Piet, wat kan ik erover zeggen? Mijn papa is acteur en hij heeft die rol heel mooi vertolkt. Maar met die commotie rond Zwarte Piet is het natuurlijk wat dubbel.»
HUMO Wisten jullie vroeger dan de andere kindjes dat Sinterklaas niet bestaat?
Van der Aa «Nee, integendeel. Mijn papa had er een heel goed verhaaltje rond gebouwd. Dat Sinterklaas zo veel werk had dat ze hem hadden gevraagd om de echte pieten te gaan helpen. Ik ben het pas in het vierde of het vijfde leerjaar te weten gekomen, op een heel choquerende manier. Iemand die zei: ‘Dat is de dochter van Frans hè, je weet wel, Zwarte Piet, de rechterhand van Sinterklaas Jan Decleir.’»
HUMO Jan Decleir? Dus toch!