Make-up & push-up
De wereldberoemde zangeres Alicia Keys houdt het nu al een paar maanden vol, door het leven gaan zonder make-up. Het voelt voor haar bevrijdend.
Ze twijfelde lang of ze zichzelf wel bloot durfde te geven, of ze wel zichzelf durfde te zijn. Met al dat plamuur op haar gezicht lukte het in ieder geval niet. Ze voelde dat ze leefde naar de normen van de ander, van de maatschappij, mannen, vrouwen, haar fans die haar graag opgesmukt zagen volgens de heersende regels van de vrouwelijke schoonheid. Nu, au naturel is Keys eindelijk zichzelf, zegt ze. Ze gaat zich niet meer verbergen, heeft ze besloten. En andere vrouwen volgen haar na. Het begint een heuse trend te worden. (Ben je wel jezelf als je iemand anders navolgt?)
Dit geluid hebben we al eens eerder gehoord. Het is ooit, lang geleden, bedacht door Jean-Jacques Rousseau, die er toen hartelijk om werd uitgelachen. Maar dat was nog in de tijd dat iedereen—vrouwen én mannen—zwaar opgemaakt en met een pruik rondliep. In de jaren 60 en 70 werd het idee weer van stal gehaald door de radicale feministen.
Make-up wordt gedragen door vrouwen om aantrekkelijker te zijn voor mannen, zeiden die. Het laat vrouwen naar de pijpen dansen van mannen. Dat was slecht. En dus waren de feministen tegen make-up. En ook tegen alle andere kneepjes die een vrouw aantrekkelijker maken. Dus ging de jurk uit en de tuinbroek aan, ging het hoofdhaar er grotendeels af en bleef het oksel- en beenhaar staan. Sommige vrouwen dreven het zo ver met hun principes dat ze om politieke redenen lesbisch werden. Echt waar.
Ik ben benieuwd hoe ver Alicia Keys en haar aanhangers uiteindelijk zullen gaan. Je zonder make-up jezelf voelen lijkt me het halve werk. Als je werkelijk jezelf wilt zijn, moet je ook geen parfum meer gebruiken, je tanden niet meer poetsen, en gewoon een wind laten, waar en wanneer je de behoefte daaraan ook voelt opkomen. Uhum...
Tegenover de groep die gewoon zichzelf wil zijn, staat een minstens even grote groep die al even ontevreden is, maar dan om de omgekeerde reden. Die neemt geen genoegen met de alledaagse verfraaiingstechnieken, van make-up en push-up-beha’s tot corrigerend ondergoed en hoge hakken. Nee, zij gaan door tot aan het gaatje om zichzelf te ‘perfectioneren’. Ze dragen daarom gekleurde lenzen en hairextentions. Ze laten hun lippen volspuiten, hun buikvet wegsnijden, hun tanden spierwit maken en hun wangen strak trekken. En als je denkt dat je dan wel alles gehad hebt, blijkt dat ze nog een stapje verdergaan: er zijn vrouwen als Valeria Lukyanova die zich letterlijk om laten bouwen tot levende barbiepop. Echt waar. Als ze toevallig man zijn, dan laten ze geen steen op de andere om te verbergen dat ze kaalhoofdig zijn. En dat zijn niet alleen Donald Trump of Silvio Berlusconi.
Oh, oh, oh, wat een treurigheid, zowel het één als het ander. ‘Gewoon jezelf zijn’ is een mooi en verstandig adagium, maar binnen zekere grenzen. Datzelfde geldt voor het jezelf willen perfectioneren. Ook dat is goed, maar je moet niet overdrijven. ‘Niets teveel’ zei de filosoof Aristoteles 2400 jaar geleden al. Het is goed om dat af en toe tegen onszelf te blijven zeggen.’