Daar gaan we weer: de VRT moet andermaal besparen. Tegen 2025 zal de openbare omroep 116 werknemers ontslaan, 50 mensen die met pensioen gaan niet vervangen en de productie van de soap ‘Thuis’ uitbesteden (waardoor 70 namen van de loonlijst verdwijnen). ‘Een platte besparingsoperatie!’ roepen kritische stemmen. ‘Een transformatieplan,’ sust topman Frederik Delaplace. Benieuwd wat Mark Coenen, voormalig algemeen directeur van VRT Radio en nethoofd van Canvas, daarvan denkt? Wij ook.
MARK COENEN «Alle omroepen sukkelen met het afkalvende aantal traditionele, lineaire tv-kijkers. Om daar iets aan doen, heb je andere vaardigheden nodig. Transformeren wil zeggen dat je ánders gaat werken, niet goedkoper.»
HUMO Ondertussen is de overheidsdotatie aan de VRT wél weer geslonken. Is de beoogde transformatie daarmee nog haalbaar?
COENEN «Dat is inderdaad de vraag. Er is een gigantische strijd aan de gang, ook met grote buitenlandse spelers. Ga je die winnen door een onderneming af te slanken? Ik denk het niet, eerlijk gezegd. Disney+ is nog maar pas op de markt en trekt bij ons nu al meer volk dan het Vlaamse Streamz.
»Het grote probleem van de VRT is niet dat ze winst moet maken, wel dat ze voor álle Vlamingen moet werken. Dat noopt haar tot zo’n grote spreidstand dat de liespijn niet te harden is. Mijn kinderen kijken nooit meer naar televisie, en zeker niet naar de VRT – daar vinden ze geen programma’s op hun maat. Hoe ga je met zo’n oud medium die draai maken?»
HUMO Vind je de uitbesteding van ‘Thuis’ logisch?
COENEN «Ja. ‘Thuis’ is voor de VRT wat ‘EastEnders’ is voor de BBC – heel belangrijk – maar daarom hoef je zo’n soap nog niet intern te produceren. Er zijn genoeg kandidaten op de markt die dat kunnen doen.
»Voor mij belichaamt de nieuwsdienst de corebusiness van elke openbare omroep. Om mensen naar het nieuws te doen kijken, heb je voor en na dat nieuws aantrekkelijke informatieve, ontspannende en culturele programma’s nodig. Maar moet de VRT ook op het vlak van entertainment willen concurreren met VTM, door zelf soaps en shiny-floor shows met Niels Destadsbader te produceren? Ik denk het niet.»
HUMO De VRT plukte Destadsbader vorig jaar weg bij VTM. Vind je dat vreemd, in het licht van de besparingen?
COENEN (knikt) «Schizofreen zelfs. Het getuigt van een strategie die de VRT geen vijf jaar vooruit zal helpen. Ik ga ervan uit dat hij een contract heeft getekend voor zijn gezicht en niet voor zijn producties. Maar van uitmuntende talentscouting getuigt het niet. Zeker niet als je ook nog Peter Van de Veire en Siska Schoeters hebt rondlopen, en tonnen mensen die vanuit de radio kunnen doorgroeien.»
HUMO Frederik Delaplace is nu de gebeten hond.
COENEN «In de jaren 90 heeft Bert De Graeve de VRT gered dankzij een grote transformatie. Toen knalde VTM alles kapot, nu doen externe technologische veranderingen de openbare omroep pijn. Volgens mij wil Frederik Delaplace een digitale Bert De Graeve zijn. Niemand ontslaat graag mensen, maar hij gaat het doen. Het móét eigenlijk ook: het vorige grote saneringsplan, uit 2015, is nooit uitgevoerd. En zoals elke CEO wil Delaplace ook gewoon zijn plekje in de geschiedenisboeken.»