Marie-Rose Morel overleden: herlees het laatste Humo-interview

Marie-Rose Morel is dinsdagavond op 38-jarige leeftijd overleden. Hier kunt u haar laatste interview met Humo (september 2010) lezen.

De afrekening met Dewinter: Marie-Rose Morel en Koen Dillen, het dubbelinterview

Verschenen in Humo 365/39 op 29 sseptember 2009.

''Je gedraagt je stoer op zo'n moment, in de hoop dat ze zouden zeggen: 'Vijftig procent.' Maar dat zeiden ze dus niét.''

Marie-Rose Morel (38) is terminaal. Volgens de klassieke geneeskunde heeft ze nog drie maanden te leven, de duur van één seizoen, de tijd om nog alle bladeren te zien vallen. Volgens de politica zelf is niks onmogelijk: ze zal blijven strijden, met klassieke én alternatieve therapieën, tot het bittere eind.

En ze heeft ook besloten nog één keer achterom kijken naar wat, in professioneel opzicht, voorgoed achter haar ligt: vijf bewogen jaren bij het Vlaams Blok/Vlaams Belang. Ze wordt daarin bijgestaan door Koen Dillen, de zoon van de stichter, die in tegenstelling tot Morel nog altijd deel uitmaakt van de partij. Samen zetelen ze in de gemeenteraad van Schoten. Morel en Dillen: à la recherche du temps perdu.

HUMO In 2004 was het Vlaams Blok op zijn hoogtepunt: bij de Vlaamse verkiezingen kreeg het de stem van één op de vier Vlamingen, dankzij een campagne die volledig in het teken stond van een verloren proces wegens racisme. Heeft de partij dat proces indertijd opzettelijk verloren?

Koen Dillen «Integendeel: we waren als de dood voor een veroordeling. Het staat buiten kijf dat we de veroordeling electoraal hebben uitgespeeld, maar ik ben formeel: de partij heeft het proces níét doelbewust verloren. Daarvoor was de angst te groot. Moesten we verder onder een andere naam? En zou dat dan als vaandelvlucht worden geïnterpreteerd? We wisten het niet.»

Marie-Rose Morel «Plus: je laat geen partij veroordelen voor een mening. Dat is een heilig principe. Wat er nu met Roeland Raes (VB'er die is veroordeeld voor negationisme, red.) gebeurt, is precies hetzelfde. Het doet er zelfs niet toe of hij verwerpelijke dingen verklaart of niet: je mag daar niemand voor veroordelen.»

Dillen «De barbaarsheid van de nazi's blijkt uit talloze misdrijven tegen de menselijkheid, maar van een opinie een delict maken is een brug te ver.»

HUMO U zegt: Raes moet blijven. De partijtop is minder stellig.

Dillen «Een partij die iemand in dienst neemt die is veroordeeld voor slagen en verwondingen én diefstal, en vervolgens iemand anders aan de deur zet voor een opiniedelict, mag mijn lidkaart terug verwachten.»

HUMO U verwijst naar Bart Debie, de chef veiligheid van het Vlaams Belang?

Dillen (Knikt) «Laat de partijtop naar de basis luisteren. Ik verneem dat de meeste mensen solidair zijn met Roeland Raes.»

HUMO Maar we zaten in 2004, de eerste verkiezingen van verruimingskandidaat Marie-Rose Morel. Het is nauwelijks meer voor te stellen, maar u was de pupil van Filip Dewinter. Hij had u hoogstpersoonlijk bij de N-VA vandaan gehaald.

Morel «Hij heeft me aangemoedigd het grote avontuur aan te gaan, ja.»

HUMO Meer dan dat: hij had u een verkiesbare plaats op de lijst gegeven. Ironisch genoeg tégen het advies van Frank Vanhecke, Jurgen Ceder en Koen Dillen, uw huidige medestanders. Ceder zorgde ervoor dat stemmenkanon Dewinter lijstduwer werd, zodat diens eerste opvolger en níét Marie-Rose Morel naar Europa zou gaan.

Morel (Knikt) «Dat heb ik achteraf gehoord: Jurgen Ceder wilde me geen verkiesbare plaats op de Europese lijst geven. En Frank Vanhecke wilde 'geen N-VA'ster' in zijn partij. Goed hè (lacht). Dewinter heeft me toen overtuigd om ook een plaats op de Vlaamse lijst in te nemen.

»Hij zei er wel meteen bij dat de klanten van mijn toenmalige bedrijf en masse zouden afhaken omdat ik voor het Blok opkwam - een juiste voorspelling. Het Vlaams Parlement, waar ik uiteindelijk naast Dewinter zetelde, was een vangnet.»

Lees ook het interview uit 2009 over haar strijd tegen Dewinter, Annemans en kanker »

Marie-Rose Morel overleden (2)

HUMO Meneer Dillen, zag u in Marie-Rose Morel meteen de Vlaamse Mata Hari?

Dillen «In de partij vroegen mensen zich, niet ten onrechte, af hoe ver de verruiming kon gaan als mensen als Verstrepen openlijk lachten met militanten die de Vlaamse Leeuw zongen. Hoe groot was het opportunisme van de overlopers? Ik behoorde, met Vanhecke en Ceder, tot de meest behoedzame strekking.»

Morel «Maar nu vinden ze me wel leuk, hè (lacht). Ik heb ze overtuigd.

»Dewinter presenteerde mij, zoals hij dat met alle nieuwe mensen doet, als hét wondermiddel. De rest moet dat dan maar slikken. Natuurlijk ligt dat gevoelig. Alleen, het was snel duidelijk dat ik geen wondermiddel was maar een grote vergissing - in de ogen van Dewinter tenminste. Ik was geen tweede Anke Van dermeersch: ik heb een ander idee over de positie van vrouwen in de samenleving.»

Dillen «Dewinter heeft ooit gezegd, op televisie nota bene, dat een vrouw in het Vlaams Belang haar plaats moet kennen: naast en achter een sterke leider. Als u het mij vraagt, een uitspraak met een hoog radicale-islamgehalte.»

HUMO Laten we wel wezen: u wist waaraan u begon, mevrouw Morel. U wist waarvoor Dewinter stond.

Morel «Nu vergist u zich. Dewinter kan uitermate charmant zijn. Hij kan mensen motiveren en boeien. Daarin is hij top.»

HUMO Hebt u nu, zoveel jaren later, spijt van uw vertrek bij N-VA?

Morel «Ik ben blij om wat de N-VA intussen heeft bereikt, maar heb ik spijt van het Vlaams Belang? (Zucht) Ik had nooit gedacht dat ik zoveel slagen zou krijgen. Wie tegen de stroom-Dewinter ingaat, wordt van alle kanten belaagd: politiek, zakelijk én privé. Ik had niet verwacht dat er een karaktermoord op mij zou worden gepleegd, met Dewinter als brein van het misdrijf en Gerolf Annemans in zijn vaste rol van enthousiaste supporter langs de zijlijn. Ben ik daar bitter om? Nee. Ik ben geworden wie ik ben mede dankzij de krassen op mijn ziel, de wonden en de blutsen. De voorbije vijf jaar heb ik meer gehuild dan in mijn hele leven daarvoor. Mijn vermeende politieke medestanders hebben mij gekrenkt tot in het diepst van mijn ziel.»

HUMO Waarop alludeert u nu?

Morel «De publicatie van mijn mailverkeer met Frank Vanhecke in Knack heeft me extreem veel pijn gedaan. Al die manipulaties! Alsof ik 'Heil Hitler' naar Frank zou mailen! Mijn ex heeft mijn echtscheidingsdossier overgemaakt aan Eric Deleu (boezemvriend en vertrouweling van Dewinter, red.), die het vervolgens in opdracht van Dewinter aan Knack heeft doorgespeeld. Dat gebeurde in volle lijstvorming voor de verkiezingen van 2009. Ik zal nooit het partijbestuur over die lijstvorming vergeten: Dewinter is met slaande deuren vertrokken, roepend en tierend dat mijn plaats op de Europese lijst nog niet aan de orde was: 'Eerst maar eens afwachten wat er in Knack staat!'

»De afspraak was: ik zou als tweede op de Europese lijst staan, maar ik had beloofd meteen ontslag te nemen zodat Philip Claeys als opvolger opnieuw naar Straatsburg kon. Dat stond zo op papier. Ik wilde die plaats van eerste vrouw uit principe - bij de verkiezingen van 2004 stond ik daar ook. Niet voor het bijbehorende postje. Maar Dewinter en Annemans raakten in paniek: voor hen volstond die belofte niet.

»Ik heb zwart op wit het bewijs dat Eric Deleu het echtscheidingsdossier, inclusief de gemanipuleerde mails, van mijn ex heeft gekregen. De vaststelling dat mijn eigen partij zulke manoeuvres heeft uitgehaald, heeft me gebroken. Het is demonisch. Anders kan ik het niet noemen.»

Dillen «Vroeger bestond in de pers de traditie om niet over het privéleven van politici te schrijven. Ik was verbijsterd dat Knack zich daar toch toe leende.»

Morel «Een deel van de partij heeft, samen met mijn ex, met mijn dossier geleurd: bij P-Magazine hebben ze het aangeboden, Het Laatste Nieuws, Knack en nog andere media.»

Graaicultuur

Graaicultuur

HUMO Oké, u bent boos op Knack, maar de aanval kwam dus wel vanuit uw eigen partij. Waarom moest u beschadigd worden?

Dillen «Marie-Rose heeft drie halsmisdrijven gepleegd. Eén: in een interview met Het Laatste Nieuws had ze Filip Dewinter een fantastisch politicus genoemd, met fenomenale verdiensten voor de partij, maar ze zei erbij dat het na 25 jaar misschien tijd was om ook eens na te denken over de toekomst. Twee: in datzelfde interview verklaarde ze dat de partijbasis niet stond te springen om Jean-Marie Dedecker binnen te halen. Niet onbegrijpelijk als je leest hoe Dedecker in zijn boek vier soorten VB'ers onderscheidt: racisten, verdedigers van het eigen grote gelijk, oude getrouwen die op feestjes van het Sint-Maartensfonds over hun prostaat discussiëren, en flaminganten die op weg naar de IJzerwake struikelen over het graf van Cyriel Verschaeve. En drie: Marie-Rose heeft op het partijbestuur voorzichtig gesuggereerd dat het tijd was voor controle op de partijfinanciën. Vooral dát heeft haar de das omgedaan.

»Er circuleerden al langer geruchten dat de partij op creatieve wijze omging met openbare aanbestedingen. Het Vlaams Belang is zoals bekend een rijke partij: door de partijfinanciering, door de afdrachten van verkozenen, door de steun van militanten. Als de collectebus rondgaat, zegt Filip steevast dat hij geen munten wil horen rinkelen - alleen het geritsel van briefjes.»

HUMO Mevrouw Morel, wanneer bent op fraude gestuit?

Morel «Ik zag al geruime tijd dat er problemen waren, maar na de folder met de drie aapjes over 'horen, zien en zwijgen', in de aanloop naar de federale verkiezingen van 2007, heb ik voor het eerst op tafel geslagen.»

HUMO Waarom bent u eigenlijk gaan neuzen in de boekhouding?

Morel «In een rijke partij waar het drukwerk op tijd aankomt, worden geen vragen gesteld. Maar bij mij ging een groot rood licht flikkeren toen ik op het partijbureau de cijfers onder ogen kreeg. Ik kom uit de wereld van de evenementen.»

Dillen «Wie de bedragen kent, snapt meteen dat de partij voor onder meer drukwerk en affiches véél meer betaalde dan in de sector gebruikelijk is. Het antwoord op vragen daarover luidde standaard: 'De prijzen zijn hoger omdat we móéten werken met bepaalde leveranciers zoals ARB (Antwerps Reclame Bureau, het bedrijf van Eric Deleu, red.). Niemand anders wil met het Vlaams Belang samenwerken.'»

Morel «Frank Vanhecke was furieus. Ik zat nog maar net in het partijbestuur, riep hij, en ik zette de boel al op stelten! Ik zeg: 'Geef me vierentwintig uur en ik lever je het bewijs dat we heel wat bedrijven wél met ons willen werken, en tegen andere tarieven.' De dag daarop heb ik een stapeltje met goedkopere offertes op zijn bureau gedeponeerd: voor affiches, lichtreclames, podia, drukwerk, advertenties, álles. Van bedrijven die wisten dat het Vlaams Belang de opdrachtgever zou zijn!»

HUMO En?

Morel «Hij kon het niet geloven. Al die jaren had hij blind gevaren op zijn naaste medewerkers. Enfin, hij heeft onmiddellijk een krachtige brief naar het partijbestuur gestuurd: alle lopende opdrachten moesten stante pede worden stilgelegd.»

HUMO Wat voor beeld van Filip Dewinter doemde op uit de boekhouding?

Morel «Het beeld van een nonchalant en onnauwkeurig hoofd van de dienst Organisatie. Een naïeve man.»

HUMO Is Filip Dewinter naïef?

Morel «Allesbehalve, Filip is bijzonder intelligent. Maar wat doet een diensthoofd dat verneemt dat er achter zijn rug wordt gesjoemeld? Die maakt schoon schip. Een diensthoofd dat níét ingrijpt, die weet van de hoed en de rand. Die laat het gebeuren, die geeft zijn goedkeuring.»

HUMO Waarom gebeurde het met zijn goedkeuring?

Dillen «Moet u hem vragen.»

Morel «Een partij die beweert anders te zijn dan de anderen, die de graaicultuur van de PS aanpakt, moet zelf zuiverder dan zuiver zijn.»

HUMO In de schoot van het Vlaams Belang bestaan PS-toestanden?

Morel «Ik heb dat met zoveel woorden intern gezegd: 'Ik strijd tegen de vakbonden, maar jullie zijn zelf geen haar beter.'

»Ik heb Bruno Valkeniers op het probleem gewezen, maar hij vertikte het om in te grijpen. De man die voorzitter is geworden om zijn kwaliteiten als manager, heeft niks aangevangen met de informatie die hem op een schoteltje werd aangereikt. Ik ben diep in hem ontgoocheld. Hij lijkt zich maar één vraag te stellen: 'Tegen wie moet ik aanschurken om mijn zitje in het parlement te houden?'»

HUMO U hebt hem bij de partij binnengebracht.

Morel «Momentje. Bruno Valkeniers heeft mij gevraagd hem in contact te brengen met toenmalig voorzitter Frank Vanhecke. We zijn toen met ons drieën gaan eten in Waarloos. Valkeniers wilde de politiek in, zei hij, en niet als backbencher. Later heb ik hem, bij mij thuis aan de keukentafel en in aanwezigheid van Vanhecke, tot in de kleinste details ingelicht over de wantoestanden in de partij.»

HUMO Met andere woorden: Valkeniers wist bij zijn aantreden als voorzitter dat hij een augiasstal moest uitmesten?

Morel «Hij wist álles, ook dat Vanhecke daarom een stap opzij moest zetten. De druppel was het contract met Euphony (bedrijf voor telefonie, internet en energie, red.). Op een partijfeest voor militanten in Bobbejaanland werd ik aangesproken door mensen die een folder van Euphony in handen gestopt hadden gekregen - door mensen uit de partij. Op het partijbestuur heb ik daar een vraag over gesteld: 'Waarom delen onze militanten flyers uit voor een commerciële firma?' Dewinter beet mijn neus bijna af!

»In december van dat jaar kwamen Dewinter en Vanhecke lijnrecht tegenover elkaar te staan. Alle secretariaten en diensten van de partij moesten plotseling overschakelen naar Euphony, terwijl Proximus interessantere voorwaarden bood. Vanhecke weigerde het contract te tekenen. Waarop Dewinter hem van op zijn ziekbed bedreigde: 'Ik maak u kapot als ge dit niet tekent.' Daar, op dat moment, heeft Dewinter het einde van Franks voorzitterschap aangekondigd. En Valkeniers wist dat.»

HUMO Zat er een systeem in de fraude?

Morel «In wezen is het simpel: je hebt een aankoopdienst en je hebt een magazijn. Als je controle wil houden, mag de man van het magazijn niet de man van de aankoopdienst zijn. Anders kunnen er facturen komen van goederen die niet geleverd zijn, of in andere hoeveelheden dan afgesproken. Ziet u? Maar Valkeniers, een man van de haven, scheen dat niet te begrijpen. Hij zag ook niet dat er gerommeld werd met offertes. Natúúrlijk heeft iemand die honderdduizend leeuwenvlaggen, spaarvarkens of sleutelhangers aanbiedt en er maar vijftigduizend levert, een goedkopere offerte dan een concurrent. Annemans heeft die praktijk trouwens met zoveel woorden toegegeven in P-Magazine: wij mogen te veel betalen aan wie wij willen wanneer wij dat willen, zei hij daar. Maar dat kreeg ik Valkeniers dus niet uitgelegd.»

HUMO Nee?

Morel «Schrik om de beerput open te trekken, hè.»

Dillen «Fernand Huts heeft bewezen dat een goede manager niet noodzakelijk een politiek talent is.»

HUMO Zit Bruno Valkeniers op zijn plaats?

Dillen «Wie twee keer achter elkaar zwaar de verkiezingen verliest, moet een signaal geven. Een voorzitter is niet schuldig maar wel verantwoordelijk. Het antwoord op uw vraag is dus: nee.»

HUMO Stond Valkeniers na de verkiezingen van juni, toen het Vlaams Belang nog maar 12 procent haalde, intern ter discussie?

Dillen «Uiteraard zitten we met vragen. Alleen, er zijn al zoveel goede en bekwame mensen vertrokken. Het gaat echt niet alleen om Marie-Rose Morel. Karim Van Overmeire, twintig jaar lang een boegbeeld, een potentiële voorzitter, is weg. Hetzelfde geldt voor Bruno Stevenheydens, een schitterend politicus met een afdeling in Beveren die - net als die van Marie-Rose in Schoten - groter is dan de afdeling Antwerpen van Dewinter. De potentiële opvolgers van Valkeniers zijn niet dik gezaaid.»

Morel «Als mensen met naam opstappen, doen ze dat niet alleen. Met hen verdwijnen hele afdelingen: Bruno Valkeniers laat het fundament van de partij wegrotten. Op de website van het Vlaams Belang zie je tegenwoordig vijf mannen in een zwart maatpak (Valkeniers, Annemans, Bart Laeremans, Joris Vanhauthem en Dewinter, red.) een verhaal over 'de republiek Vlaanderen' brengen. Sorry, maar je pakt daar een schrik van. Het is niet wervend, het spreekt niet aan. Ik hoor een jukebox waar al jarenlang geen nieuwe plaat meer in is gestoken. En het mogen dan hits zijn, na al die tijd beginnen ze wel te vervelen. Vier van die vijf mannen zijn bekwame politici, maar verkiezingen winnen lijkt niet meer van belang.»

HUMO Vier, zegt u.

Morel «Vijf is Valkeniers (lacht).»

HUMO Dewinter is wel bekwaam?

Morel «Uiteraard, maar het eigen gelijk primeert. Liever koning van een vogelpikclub dan kroonprins in een partij die 25 procent scoort.»

HUMO Is het Vlaams Belang een eenmanspartij geworden?

Morel «Ik stel het vast, met spijt in het hart, want ik vrees dat het ook het einde van de partij betekent.»

HUMO Is er een verband tussen beide vaststellingen: het financiële gesjoemel en de verwording tot een eenmanspartij?

Morel «Wie over de financiële middelen beschikt, blijft in poleposition. De vorige campagne ging enkel en alleen om Filip Dewinter: hij kwam als enige in beeld. Oké, een partij moet zijn sterkste troeven uitspelen, maar kennelijk duldt Dewinter in de eerstkomende dertig jaar niemand in zijn schaduw. Ik spreek enkel voor mijn sekse, maar de beste manier om het vandaag in het Vlaams Belang te maken is: met grote Lady Gaga-ogen naar Dewinter staren en prevelen dat hij fantastisch is.»

HUMO Waar is het fout gegaan met Dewinter?

Morel «Zijn nederlaag bij de gemeenteraadsverkiezingen in Antwerpen, vier jaar geleden, heeft er flink bij hem ingehakt. Elke politicus die zo lang de kar trekt, komt zichzelf vroeg of laat tegen. Maar: er is een dodelijk cynisme in de rangen geslopen. 'Of we nu winnen of verliezen kan me niet schelen,' zei Annemans ooit. 'Zolang er nog één Kamerzetel in Antwerpen te verdelen valt, zal hij wel voor mij zijn.'»

HUMO Waarom komt daar geen reactie op?

Dillen «Zo gaat dat nu eenmaal met rechts-radicale partijen: vroeg of laat stuiten de charismatische leiders op hun grenzen. Dewinter droomde van dat burgemeesterschap.»

HUMO Dewinter heeft verschrikkelijk veel mensen en middelen ingezet voor die gemeenteraadsverkiezingen van 2006. Ligt de kiem van het conflict met Vanhecke in Antwerpen?

Morel «Vanhecke zag dat er nog marge was op het platteland. Dat hadden ze kunnen uitpraten als ze elkaar vertrouwden, maar de hele centenkwestie heeft dat vertrouwen ondermijnd.»

Dillen «Het zijn andere types. Frank Vanhecke heeft indertijd nog de komst van wijlen Ward Beysen afgeblokt. Die man, een belgicist pur sang, hoorde ook niet in onze partij. Maar voor Dewinter was het geen punt. Voor hem was maar één ding van tel: hoe kunnen we zo groot mogelijk worden in Antwerpen? Het was een obsessie.»

Duizend jaar bak

HUMO Enkele maanden voor die verloren gemeenteraadsverkiezingen was er de dodelijke raid van Hans Van Themsche. Hoe hard is die bij het Vlaams Belang aangekomen?

Dillen «Hans Van Themsche heeft mensen vermoord uit racistische overwegingen. Dat heeft ons veel pijn gedaan.»

HUMO Van Themsche kwam uit een inktzwart nest: zijn tante was verkozene van het Vlaams Belang, zijn ouders waren militanten.

Morel «Familie heeft daar niks mee te maken. Het was onrechtvaardig dat het drama op de partij afstraalde. Maar: binnen de partij was er paniek, absoluut.»

HUMO Hebben jullie een gewetensonderzoek gedaan?

Morel (Knikt) «De eerste vraag was: is hij lid van onze partij?»

HUMO Dat is geen gewetensonderzoek, dat is damage control.

Morel «Het was van het grootste belang voor onze communicatie: Hans Van Themsche was géén lid van de Vlaams Belang-jongeren of aanverwante organisaties. Het was een tragedie - punt uit. Zulke dingen gebeuren ook in landen waar geen rechts-radicale partijen op de voorgrond staan: het Vlaams Belang was niet verantwoordelijk.»

HUMO Is er geen verband tussen de raid en de skinheads uit de extreemrechtse groupuscules die rond de partij cirkelen?

Dillen «Het is mijn overtuiging dat clubjes als Blood and Honour en N-SA gemanipuleerd worden door de staatsveiligheid.»

HUMO Filip Dewinter rekruteert personeel uit de meest extremistische tak van het Antwerpse NSV.

Dillen «Studenten zijn altijd wat radicaler. Iemand die op zijn zeventiende een verkeerd liedje zingt, kun je daar toch niet zijn hele leven lang op aanspreken? Het overgrote deel van de NSV'ers zijn zeer degelijke mensen.»

HUMO Sandy Neel, bijvoorbeeld, die feestjes organiseert voor Blood and Honour?

Dillen «Dat is domheid.»

Morel «Pas op wat je zegt, want Sandy durft erop te kloppen (lacht).»

HUMO Waarom houdt Dewinter dat soort mensen de hand boven het hoofd?

Morel «Dat vraag ik me ook af.»

Dillen «Hierover verschil ik misschien van mening met Marie-Rose, maar Filip Dewinter is bijzonder attent voor de mensen van zijn eigen clan. Voor hen heeft hij een groot hart.»

HUMO Heeft hij ook een groot hart voor zijn jeugdvriend Frank Vanhecke?

Dillen «In 1987 heeft Frank Vanhecke mijn vader, die toen nog voorzitter was, over de streep getrokken om Dewinter parlementslid te laten worden. In de partij was daar oppositie tegen. De band tussen Dewinter en Vanhecke was héél sterk. Hun verwijdering is een Shakespeariaans drama. De uitspraak van Dewinter, na het vertrek van Vanhecke uit het partijbestuur, heeft me zeer gegriefd: 'De lucht is gezuiverd, we kunnen nu verder.' Hoe kun je zoiets zeggen over je compagnon de route?»

Morel «Daniel Goleman borstelt in zijn boek over sociale intelligentie het portret van de politieke narcist. Ik vraag me soms af: kent Goleman Dewinter (lacht)? Als ik iets te zeggen heb, doe ik het open en bloot. Geen achterbaks gedoe. Geen crapuleuze stromannetjes die mijn vuile klusjes opknappen.»

HUMO Wordt Filip Dewinter, de man die de misdaad met de bokshandschoen bestrijdt, zelf omringd door mensen uit 'het milieu'?

Morel «Over Eric Deleu durf ik te zeggen, en dat mag u letterlijk noteren, dat hij de partij jarenlang op grootschalige wijze bestolen heeft.»

HUMO En als dank daarvoor heeft hij een zitje gekregen in de raad van bestuur van de VRT?

Dillen «Hij heeft intussen zijn partijkaart ingeleverd.»

Morel «Pro forma, omdat Frank de zaak op de partijraad had aangekaart. Dat was een zoenoffer. Deleu maakt nog altijd deel uit van de entourage van Dewinter.

»Deleu weet zoveel over Dewinter dat hij hem het mes op de keel kan zetten. De één chanteert de ander.»

Dillen «Deleu heeft verklaard dat hij niet als Vlaams Belanger in de raad van bestuur van de VRT zit. Dat is toch te gek voor woorden? Onze partij schreeuwt terecht moord en brand omdat we op de VRT te weinig gehoord worden, en dan beweert meneer Deleu doodleuk dat hij er niet voor ons zit. Ik vraag me af: voor wie dan wel?»

HUMO Er circuleren nog meer namen van mensen uit 'het milieu' die Dewinter zouden omringen. Hugo Van Mechelen, bijvoorbeeld.

Morel «Ik zwijg. Met die jongens wil ik geen miserie.»

HUMO Wij hebben een grapje opgevangen dat de ronde deed op het partijfeest van dertig jaar Vlaams Belang. Aan de eretafel van Dewinter zat, naar verluidt, 'duizend jaar bak' samen.

Morel «Beetje overdreven, maar er zaten nogal wat mensen met een bedenkelijk verleden, ja. Mensen ook die elkaar in de gevangenis hebben leren kennen. Sympathiek, toch? (lacht)»

HUMO Meneer Dillen, wat zou uw vader zeggen als hij dit allemaal kon horen?

Dillen «Geen idee, maar veel mensen zeggen me: mocht hij dit zien, hij begon met een nieuwe partij. Het is ook niet te vatten. Waar is de partij van kameraden gebleven, waar iedereen samenspande tegen de boze buitenwereld?»

HUMO Overweegt u uit de partij te stappen?

Dillen «Nee. Negenennegentig procent van de militanten blijven goedmenende, hardwerkende idealisten die strijden tegen het Belgische establishment. Ik wil blijven ijveren voor de Vlaamse onafhankelijkheid.»

HUMO Is het Vlaams Belang daar op dit moment het meest geschikte vehikel voor?

Dillen «Kijk, ik beschik natuurlijk niet over de grote politieke inzichten van de men in black van ons campagnefilmpje, maar mijn indruk is dat Bart De Wever een foutloos parcours rijdt. Ik ben ervan overtuigd dat hij in zijn hart ook voor een onafhankelijk Vlaanderen gaat. Maar ik twijfel aan het succes van de participatiestrategie van de N-VA.»

HUMO Als vooral de N-VA de Vlaamse zaak dient, moet het Vlaams Belang dan niet automatisch uitgroeien tot de antimoslimpartij bij uitstek? Aan Vlaams-nationalistische kant valt niks meer te halen.

Morel «Op korte termijn is dat allicht een electoraal succes, maar ik geloof niet in het opportunisme dat eraan ten grondslag ligt. Er zijn bijzonder grote problemen met de islam, maar ik hecht toch vooral aan de Vlaamse identiteit.»

Dillen «In de voorbije verkiezingen was Vlaams-nationalisme hét thema. In onze campagne is dat niet genoeg aan bod gekomen.»

HUMO Dewinter was het enige kopstuk. Hij is dé man van het antimoslimbeleid.

Dillen «Hij heeft daar gelijk in, maar bij communautaire verkiezingen moet je de communautaire kaart trekken.»

Morel «Wie hadden we anders de senaatslijst moeten laten trekken? Bruno Valkeniers? Dan hadden we geen enkele zetel meer gehaald.»

HUMO We, zegt u. U bent wel uit de partij gestapt.

Morel «Ziet u de bloemstukken in deze kamer? Allemaal afkomstig van afdelingen uit het hele land. Dat is de kritiek van goedmenende militanten aan het adres van Filip Dewinter: ze blijven me in hun hart dragen. Met iedereen die vertrekt neemt de macht van 'de Antwerpse gemeenteraad' toe, en ook de vertwijfeling. Er is geen toekomst meer, tenzij voor één of ander kopstuk dat zijn dochter in de politiek lanceert.»

HUMO Brengt Filip Dewinter zijn dochter in stelling?

Morel «Ze hebben allemáál dochters (lacht). In de politiek moet je vernieuwen of je gaat dood. Bart De Wever is vrij nieuw. Marianne Thyssen ook, als vrouw op de voorgrond. Alexander De Croo. Wouter Beke. Waar is de vernieuwing bij ons? Bruno Valkeniers mag alleen opdraven om na een nederlaag de resultaten te vergoelijken.»

Dillen «Als er morgen een vliegtuig in de Brusselse WTC-toren vliegt, zal het Vlaams Belang opnieuw scoren. Maar: met dezelfde mensen. Er zijn geen nieuwe mensen, dat is een structureel probleem.

»Ik trek een parallel met de Franse presidentsverkiezingen in 2002, toen Le Pen de socialist Jospin versloeg en tot algehele verbazing naar de tweede ronde mocht. Het had er nochtans lange tijd naar uitgezien dat hij niet eens aan de vereiste vijfhonderd handtekeningen van Franse burgemeesters zou komen om zijn kandidatuur te mogen indienen. Dat had zijn luitenant Carl Lang in extremis voor elkaar gekregen. Carl Lang was de architect van het succes van het Front National. Een journalist heeft Lang daar onmiddellijk voor gewaarschuwd: 'Monsieur Le Pen vous est redevable: il ne vous le pardonnera jamais - meneer Le Pen staat bij u in het krijt: hij zal u dat nooit vergeven.' En Le Pen heeft het Lang kwalijk genomen.»

HUMO Grote mensen zeggen niet graag dank u, ook niet bij het Vlaams Belang?

Dillen «Le Pen is een fenomenaal politiek talent. Maar hij kan ontzettend moeilijk zijn dankbaarheid tonen tegenover zijn medestanders. Misschien is het net die kleinmenselijke trek die hem groot maakt: dat het hem zoveel moeite kost om anderen even groot of misschien zelfs groter te laten worden. Allicht ligt daar ook voor het Vlaams Belang de grens van de groei.»

HUMO Wie was dan het grote gevaar voor Dewinter: Marie-Rose Morel?

Morel «Zo hautain ben ik niet dat ik dat bevestig.»

HUMO Was Dewinter bang van een goed scorende, attractieve, intelligente vrouw naast hem?

Dillen «Hij vreesde dat zijn ster daardoor minder fel zou schitteren, al ben ik van het tegendeel overtuigd: zijn ster zou even hard gefonkeld hebben. Minstens even hard. (Trillende stem) Ik had hem dit graag onder vier ogen gezegd: Filip heeft een énorme fout gemaakt.»

Morel «Aan het firmament staan veel sterren.»

Dillen «En in het huis van mijn vader waren veel kamers.»

HUMO U citeert de Bijbel, en u verwijst ook naar uw vader. Karel Dillen zag in Gerolf Annemans zijn gedroomde opvolger.

Dillen «In zijn hoofd was dat lange tijd zo, ja. Later heeft hij gezien dat er een latente tweestrijd was tussen Dewinter en Annemans en heeft hij ter wille van het evenwicht voor Vanhecke gekozen. Een wijs oordeel.»

HUMO Waarom is Annemans in de schaduw van Dewinter gaan staan?

Dillen «Dat blijft een mysterie.»

Morel «Misschien spelen er andere dingen?»

HUMO Een hardnekkig gerucht wil dat Annemans een lening bij de partij zou hebben afgesloten en die nooit hebben terugbetaald. Klopt dat?

Morel (zwijgt)

HUMO Het is dus waar?

Morel «Geen commentaar.»

HUMO Ze moeten allemaal zwijgen voor elkaar?

Morel «Ik heb het nooit begrepen. Annemans had Dewinter kunnen overvleugelen!»

Dillen «Daar ben ik het níét mee eens.»

Morel «We zullen het nooit weten. Vast staat dat de man die de propagandamachine van de partij in handen had, het heeft gehaald.»

Dillen «Vroeger waren Annemans en Dewinter het geregeld grondig oneens, maar dat is nu voorbij. Het keerpunt was de afgeblokte komst van Jean-Marie Dedecker. Daar hebben die twee elkaar volledig gevonden: ze wilden Dedecker absoluut erbij.»

Morel «Toen hebben ze ook voor het eerst een andere boodschap aan de buitenwereld verkondigd dan wat op het partijbestuur was afgesproken. Ze stonden onder druk, zeker? De Antwerpse zakenwereld stuurde aan op een Forza Flandria-operatie. Dat is geen geheim.»

Ziek van politiek

HUMO De zakenwereld heeft inmiddels afgehaakt, lijkt het. Kan de partij verder zolang Dewinter geen stap opzij zet?

Morel «Dewinter kan toch perfect alleen verder? Wat is het probleem met tien procent, als je koning eenoog bent in het land der blinden?

»Wie dertig jaar aan de top staat, heeft overal zijn paladijnen. Mijn fout is dat ik het te laat heb beseft. Ik heb tegen windmolens gevochten, in de overtuiging dat ik de partij uit het cordon sanitaire zou kunnen slepen. Daar heb ik een prijs voor betaald: mijn carrière, mijn huwelijk, mijn sociale leven. Misschien heb ik er ook mijn lichaam mee ondermijnd.»

HUMO Bent u ziek geworden van alle politieke misère?

Morel «Stress heeft me niet beter gemaakt. Als een hamster holde ik in mijn rad. Het vrat energie, en ik schoot er niks mee op.

»Ik had ook een smeercampagne tegen Filip Dewinter kunnen beginnen, zijn naam door het slijk halen, maar sorry: zo wil ik niet winnen. Als het niet met open vizier kan, hoeft het niet voor mij. Ik heb op het partijbestuur gezegd wat ik te zeggen had, en het enige resultaat was: ze wilden me zo snel mogelijk kwijt. Dat is me onmiddellijk na afloop al gemeld: 'Watch your back.'»

HUMO Hoe makkelijk kunt u loslaten wat voorbij is?

Morel «Op dit moment ben ik héél slecht bezig (lacht). Nee, ik ben heel triest geweest, ik heb tranen gelaten, en het heeft ontegensprekelijk mijn levensloop mee bepaald.»

HUMO Nu suggereert u opnieuw dat de politiek u ziek heeft gemaakt.

Morel «Door de gebeurtenissen van de voorbije jaren heeft mijn lichaam níét gevochten tegen de kanker. U weet dat iedereen kankercellen in zijn lijf heeft. Normaal worden die bestreden door je immuniteitstelsel, maar mensen met kanker maken, ten gevolge van stress of verkeerde voeding, een bepaalde stof niet meer aan. Hun energie gaat elders naartoe. De voorbije jaren heb ik gruwelijke dingen meegemaakt: privé een vechtscheiding, professioneel een oorlog met de top van mijn partij. En het ergste was: die twee dingen zijn in elkaar overgevloeid. Mensen uit de partij zijn vijandige allianties aangegaan met mensen uit mijn veilige thuishaven.

»Nogmaals: daar heb ik geen kanker van gekregen - de kankercellen zaten al in mij - maar het heeft me wel verhinderd om ertegen te vechten. Klinkt dat zweverig? Ik geloofde zes maanden geleden ook niet in wondermiddelen buiten de traditionele geneeskunde. Maar hoe meer ik erover lees, hoe meer ik ervan overtuigd raak dat er meer is tussen hemel en aarde. Chemo bestrijdt op effectieve wijze de kankercellen, maar verhindert niet dat ze terugkeren. Die strijd kan alleen je lichaam voeren. En daarbij helpt zen. Ik moet ophouden Dewinter te willen opvoeden, en gewoon vechten voor mijn leven. Ook voor mijn twee schaapjes die hier nog rondlopen.»

HUMO In Het Laatste Nieuws had u het over uw laatste seizoen. U schrijft columns. Het is zo verdomd lucide allemaal.

Morel «Het heeft geen zin nu te gaan sakkeren, dan ben je al dood. Die columns zijn van wezenlijk belang voor me. Dankzij die columns zal mijn ex me na mijn dood niet kunnen uitwissen bij mijn kinderen - daarom schrijf ik ze. Als ik er niet meer ben, zullen ze nog altijd sporen van me terugvinden. Een boek, een column. (Lacht) Onnozel, hè.»

HUMO Nee.

Morel «Voor mij is het een geweldige drijfveer. Ik heb ook een doos met briefjes die mijn kinderen mogen openen op de belangrijke momenten in hun leven, met af en toe een beetje geld - als cadeau. Frank Vanhecke heeft de doos in bewaring gekregen, met de belofte dat hij het geld er niet uithaalt (lacht).»

HUMO U vertrouwt ze niet aan Dewinter toe?

Morel (Bulderlacht) «Nee, het zou natuurlijk leuker zijn mocht ik ze aan de vader van mijn kinderen kunnen geven.»

HUMO In de krant liet u ook blijken dat u, mocht u gezond zijn, een relatie met Frank Vanhecke zou overwegen.

Morel «Kijk eens aan: daar is de Story! Wat heb ik nu te bieden? Ik zou graag kunnen zeggen, zoals elke andere vrouw van 38: 'The sky is the limit.' Maar dat kan niet: er is geen perspectief. Wat me rest aan toekomst, creëer ik zelf. Ik zoek het in de alternatieve geneeskunde. En geloof me: die professor aan de VUB die vond dat ik mijn lot waardig moet dragen, heeft me uitgedaagd. Er zijn genezingen die de klassieke geneeskunde niet kan verklaren. Daar heb ik nu mijn hoop op gericht: voedingssupplementen, haaienvinnen, dingen waar ik vroeger om lachte. Er zijn getuigenissen dat het kan. Dus wat zou ik het niet proberen? Ik ben van plan het onmogelijke te doen.»

Morel in 2009 over haar strijd tegen Dewinter, Annemans en kanker »