Matchfixing, het einde van het voetbal: 'Let op de laatste matchen in de WK-groepsfase'

‘Hoe kan een voetbalsupporter vandaag in godsnaam nog genieten van een match? Hij wordt bedrogen waar hij bij zit. Gemiddeld wordt één op de tien voetbalwedstrijden verkocht.’ De Amerikaanse journalist Brett Forrest geeft in zijn pas verschenen boek ‘Duister spel’ een vernietigende analyse van het moderne voetbal. Het rot zit diep volgens hem, met dank aan de top van de FIFA en de UEFA. Sepp Blatter en Michel Platini kijken toe hoe het voetbal om zeep wordt geholpen door de georganiseerde misdaad.

Het lijkt op het eerste gezicht vreemd: een Amerikaan die zich over het voetbal buigt, toch niet meteen een belangrijke sport in de Verenigde Staten.

Brett Forrest «Dit is geen verhaal over soccer zonder meer. Het is een misdaadverhaal dat zich afspeelt in de wereld van het voetbal. Dat soort verhalen heeft mij altijd aangesproken. Ik werk voor ESPN Magazine, het tijdschrift van ESPN, het grote Amerikaanse sportkanaal. Ik wist absoluut niets van matchfixing in het voetbal, maar twee jaar geleden kreeg ik een telefoontje van de redactie van ESPN. Die wilden weten waarom er steeds vaker van die waanzinnige uitslagen in internationale voetbalwedstrijden waren, zeker in vriendschappelijke wedstrijden. Uiteraard wist ik dat er zoiets bestaat als het manipuleren van wedstrijden – dat is van alle tijden en het gebeurt ook in de VS. Wij hebben een lange staat van dienst in het kopen en verkopen van bokswedstrijden, bijvoorbeeld. En zelfs het immens populaire baseball is niet immuun. In het begin van de vorige eeuw heeft men een keer de héle World Series verkocht. Maar wat ik in het voetbal ontdekte, heeft mij als nuchtere Amerikaan gedegouteerd. Er wordt óveral met voetbalwedstrijden geknoeid, op elk continent, in elk land. Ik kan nog altijd niet begrijpen hoe gemakkelijk de georganiseerde misdaad zich in het voetbalmilieu heeft kunnen inwerken. Manipulatie en corruptie zijn er nu dagelijkse kost. En ik snap al helemaal niet waarom het de heren die over het welzijn van de sport moeten waken, niet echt kan schelen.»

HUMO Hebt u het nu over de bazen van de FIFA en de UEFA, Sepp Blatter en Michel Platini?

Forrest «Ik ben gaan kijken wat men bij de FIFA en de UEFA denkt en zegt over matchfixing, en het antwoord is ontstellend: zo goed als niets. Ook bij Europese journalisten zie ik vaak een zekere terughoudendheid om het probleem te erkennen als de meest fundamentele bedreiging voor het voetbal van vandaag én als het grootste sportschandaal van onze tijd.»

HUMO UEFA-voorzitter Platini lijkt zich anders wel bewust van de situatie. Hij zegt dat hij er wat aan doet.

Forrest «De mensen met wie ik heb gepraat en die actief betrokken zijn bij de strijd tegen matchfixing, hebben geen hoge dunk van Platini. Hij is zoals alle bureaucraten die het voor het zeggen hebben in het voetbal: een man die zijn positie beschermt ten koste van de sport. Waar is bij de FIFA en de UEFA, en zelfs bij de nationale sportbonden, de man die even kwaad is als de supporters en die eindelijk de maatregelen neemt die nodig zijn om die kanker weg te snijden? Ik heb hem in elk geval niet gevonden.

»De grote voetbalorganisaties zouden een duidelijk signaal moeten geven, maar dat doen ze niet. Zo krijg je het gevoel dat matchfixing een aanvaard onderdeel van het voetbal is. Het hoofd van de veiligheidsdienst van de FIFA verklaarde onlangs laconiek dat ze het fenomeen nooit helemaal zullen kunnen uitroeien. Daarmee geeft de FIFA opnieuw een boodschap van laisser faire. Sommige voetballers werken er nu actief aan mee: ze verhuren hun diensten aan diverse fixingsyndicaten en verkopen zichzelf aan de hoogst biedende. They’re only in it for the money.

»Ik ga niet zeggen dat wij geen problemen hebben in de VS, maar één ding weet ik wel zeker: als bij ons zou blijken dat bijvoorbeeld de New York Yankees in het baseball hun wedstrijden verkopen, dan zou de respons van de sportbonzen snel en hard zijn.»

WK-WEDSTRIJDEN TE KOOP

HUMO Voor uw boek hebt u uitgebreid gepraat met Wilson Raj Perumal, één van de kopstukken van de Kelong Kings, grote matchfixers uit Singapore.

Forrest «Perumal is zonder meer de belangrijkste matchfixer van de afgelopen tien, vijftien jaar. Hij en criminele gokkers als Tan Ang Seet en Anthony Santia Raj worden de Kelong Kings genoemd, naar het Maleisische woord kelong, voor de steiger vanwaar je je vislijn uitgooit. Door met hem te praten heb ik me gerealiseerd hoe diep het matchfixing en de corruptie zijn binnengedrongen in het voetbal. Overal zie je manipulatie. Niet zozeer in de hoogste regionen van het Europese competitievoetbal, zoals de Engelse Premier League. Daar is het moeilijk om voetballers te vinden die wedstrijden willen weggeven, omdat ze zo goed hun boterham verdienen. Maar we zien het wel gebeuren in kwalificatietoernooien voor het WK Voetbal en in de Olympische voetbaltoernooien. Perumal vertelde me dathijalin1996indeVSaan de slag was tijdens de Spelen in Atlanta, waar hij en zijn partners voetbalwedstrijden hebben gekocht, door onder meer spelers van het nationale team van Tunesië om te kopen. En ook op de Olympische Spelen in Peking zouden Perumal en co. actief zijn geweest.»

HUMO The New York Times meldde onlangs dat de Aziatische gokgangsters hebben geprobeerd minstens vijf vriendschappelijke wedstrijden te manipuleren in de aanloop naar het WK Voetbal in Zuid-Afrika in 2010.

Forrest «Die krant heeft zich gebaseerd op informatie uit mijn boek. Het klopt, en bij één wedstrijd is die manipulatie ook gelukt: de eclatante 5-0 overwinning van het Zuid-Afrikaanse nationale team tegen Guatemala in mei 2010. Toen zat de Afrikaanse scheidsrechter Ibrahim Chaibou in de zak van de matchfixers. Hij kreeg 100.000 dollar om de wedstrijd te beïnvloeden. In hoeverre er voetballers van beide teams bij betrokken waren, is minder duidelijk.

»Perumal heeft ook WKvoorbereidingswedstrijden genoemd van Brazilië en Denemarken. En de teams van El Salvador, Nigeria en Ghana zaten zo goed als volledig in de greep van de Aziatische matchfixers.»

HUMO Er kan dus ook van alles geregeld zijn in de aanloop naar het huidige WK in Brazilië. Wordt er op het toernooi zelf ook geknoeid?

Forrest «Hou vooral de laatste wedstrijden van de groepsfase in de gaten. Dan zijn er ploegen die niets meer te verliezen en vooral niets meer te winnen hebben. Daar zullen teams bij zitten uit arme landen, met armlastige voetbalbonden. Wat dacht je overigens van die oefenwedstrijd van Schotland tegen Nigeria, op 28 mei in het stadion van het Londense Fulham? Dat was een schoolvoorbeeld van een verkochte match. De keeper van Nigeria, Austin Ejide, springt, grijpt de bal en gooit hem over zijn schouder in de goal. Daar hoef ik toch geen tekening bij te maken? De Britse National Crime Agency had vóór de wedstrijd al redenen om te denken dat de wedstrijd in handen van matchfixers was gevallen.»

FUIVEN MET DE FUN GUY

HUMO In het voetbal is matchfixing allang geen marginaal fenomeen meer, maar zijn die Aziatische matchfixers ook in andere sporten aan de slag?

Forrest «In het tennis en het cricket is de gokmaffia zeer aanwezig. De afgelopen jaren heeft het cricket grote schandalen meegemaakt: spelers lieten zich omkopen en werden voor de rechter gesleept. Maar het criminele en illegale gokken floreert vooral in Azië, en in sporten die daar populair zijn. Badminton, bijvoorbeeld. Kun je je dat voorstellen, zo’n onschuldig uitziend tijdverdrijf?»

HUMO Zijn ze ook actief in de VS?

Forrest «Daar is vooralsnog geen bewijs voor. De National Basketball Association (NBA) heeft een paar jaar geleden een schandaal gehad met scheidsrechter Tim Donaghy. Donaghy was een gokker en had problemen met bookmakers en woekeraars; hij werd gedwongen om wedstrijden op hun verzoek te manipuleren. Maar in het algemeen verdienen sportmannen in de NBA of in de National Football League (NFL) veel geld. Die laten zich niet zo snel omkopen. En een basketbalwedstrijd kun je technisch gezien eventueel nog wel manipuleren, maar het is niet zo eenvoudig om een wedstrijd in het American football te regelen. In het voetbal is het vaak voldoende om de keeper om te kopen, maar in het American football moet je een hele ploeg meekrijgen. Dat kost veel meer geld en het is een stuk moeilijker te coördineren.

»Maar Perumal hééft in de Verenigde Staten gewerkt. Hij was erbij tijdens de Spelen in Atlanta en hij en zijn Aziatische collega’s hebben een paar jaar geleden ook een voetbalwedstrijd van El Salvador tegen de VS op Amerikaans grondgebied gearrangeerd.»

HUMO Het kan toch niet moeilijk zijn om die fixers weg te houden van de spelers? Verbied hen de toegang tot de kleedkamers en de trainingscomplexen, en tot de hotels waar de spelers verblijven.

Forrest «De spelers en de fixers kennen elkaar allang. De contacten zijn gelegd – de fixers zijn voortdurend op zoek naar mensen die kwetsbaar zijn. Op zo’n toernooi bestellen ze hun uitslag en het aantal goals gewoon per sms. En ze betalen hun speler daarna in een restaurant.»

HUMO Wilson Perumal speelt een hoofdrol in uw boek, en hij heeft ook net zijn eigen memoires uit, geschreven door twee Italiaanse journalisten. Waar bevindt hij zich nu?

Forrest «In 2011 werd Perumal gearresteerd in Finland, waar hij de voetbalclub RoPS in Rovaniemi had opgekocht. Hij werd er veroordeeld tot twee jaar voor matchfixing en begon samen te werken met de politie – dat leverde hem een strafvermindering van een jaar op. Vervolgens werd hij uitgeleverd aan Hongarije, waar hij ook werd gezocht. Ook daar speelde hij de spijtoptant en leverde hij informatie aan de Hongaarse justitie en Europol, en aan politiediensten uit Duitsland en Italië die naar Hongarije kwamen om hem te verhoren. Maar vanuit Boedapest bleef hij vanop afstand wedstrij-den manipuleren, in Australië. Daarvoor gebruikte hij Engelse voetballers die hij in Melbourne bij een club stalde en met wie hij vervolgens het hele seizoen door wedstrijden manipuleerde. De Hongaarse politie viel hem daarbij niet lastig.

»Bovendien kon Perumal, toch de meest notoire matchfixer ooit, ongestoord in Europa rondreizen met een vervalst Ghanees paspoort. Een paar weken geleden is hij opnieuw gearresteerd in Finland, mét dat Ghanese paspoort. Hij wordt nu opnieuw naar Hongarije gestuurd, maar Perumal is allesbehalve onder de indruk. Hij lacht de autoriteiten uit. De Australiërs zijn in Finland geweest voor die affaire in Melbourne. Hij zei tegen hen: ‘Jullie kunnen me niks. Ik ga terug naar Hongarije en ik begin opnieuw.’»

HUMO Wat voor een man is Perumal?

Forrest «Hij is zoals de meeste matchfixers met wie ik heb gepraat: sociaal, vriendelijk, joviaal zelfs. Hij heeft de kwaliteiten die je als matchfixer moet hebben om al die voetballers in je web te vangen. Hij neemt hen mee uit eten en gaat met hen stappen in dure nachtclubs, hij zorgt voor de drank en de meisjes: hij is een fun guy, kortom, en dus bijzonder populair bij de voetballers. Perumal ziet zichzelf ook als een soort Robin Hood die opkomt voor al die anonieme voetballers in arme landen, met hun triestige competities. Hij geeft die spelers dat beetje geld dat een groot verschil maakt in hun leven.

»Maar Perumal is en blijft natuurlijk een beroepscrimineel die al vele jaren in de gevangenis heeft doorgebracht. Hij zal nooit proberen een normaal leven te leiden, hij heeft geen nobele motieven. In het verleden heeft hij zich ook al van zijn gewelddadige kant laten zien. Zo heeft hij in Singapore ooit een voetballer lam geslagen met een hockeystick en hij trekt al eens een revolver in de kleedkamer om spelers te intimideren. Maar Perumal is niet de grote vis: achter hem staat een gewelddadige misdaadorganisatie, de financiers, de heren van de Chinese triades.»

1.000 MILJARD DOLLAR

HUMO Perumal is in Europa tegen de lamp gelopen, andere Kelong Kings zitten in Singapore in de cel. Zijn de gokgangsters nu uitgeschakeld?

Forrest «Anthony Santia Raj, Tan Ang Seet en Rajendran Kurusamy zitten inderdaad in de gevangenis, en in tegenstelling tot Perumal zijn ze niet meer actief. Maar het gaat niet om die zeven of acht Kelong Kings. Er zijn veel meer gokgangsters in Azië. Van de meesten kennen we niet eens de naam.

»Matchfixing is niet nieuw, hè. Vroeger werkte het zo: de Russische georganiseerde misdaad regelde wedstrijden in Rusland, de Servische maffia deed hetzelfde in Servië enzovoort. Maar toen kwamen de Kelong Kings uit Azië naar Europa en zij vormden partnerschappen met die lokale criminele groepen. Die leidden hen naar de Europese kleedkamers en kwamen zo nodig ook met geweld tussenbeide. In ruil kregen de Europese maffiaorganisaties van de Kelong Kings toegang tot de zeer lucratieve Aziatische gokmarkten. Op een Duitse wedstrijd kun je in Duitsland tot 400.000 dollar inzetten; in Azië is het maximum 4 miljoen dollar – op diezélfde wedstrijd. In Europa duurt het meestal ook niet lang voor een bookmaker doorheeft dat er iets aan de hand is, met name als er plotseling uitzonderlijk veel geld wordt ingezet op een wedstrijd. Dan stapt die naar de politie. In Azië stapt niemand naar de politie.

»De Europese georganiseerde misdaad en de Aziatische goksyndicaten hebben van matchfixing een globale markt gemaakt in de wereldsport die het voetbal is. Jaarlijks wordt er wereldwijd voor 1.000 miljárd dollar gewed op wedstrijden. Als het voetbalgokken een land was, dan was dat land de achtste economie op aarde. Uit zichzelf zullen de matchfixers dus nooit weggaan.»