First Dates
Meedoen aan First Dates, hoe is dat? ‘Halverwege heb ik de televisie uitgezet. Ik was woedend’
Voordat ‘First Dates’ op de VRT begon, liep het datingprogramma al een tijd in Nederland. Heel wat dates uit die Nederlandse versie gingen viraal op internet. Hoe kijken de daters daarop terug?
Uit de 730 ontmoetingen die de Nederlandse omroep BNNVara heeft uitgezonden zijn maar vijf koppels voortgekomen die nog bij elkaar zijn. Dat is weinig verbazingwekkend want het datingprogramma maakt in de eerste plaats aantrekkelijke televisie; dat er soms liefde uit ontspruit, is mooi meegenomen. Het afgelopen seizoen trok het dagelijks 425 duizend kijkers; online worden fragmenten door miljoenen bekeken en becommentarieerd. Vier deelnemers vertellen:
Jaap Bierman (30), ict’er
In de aflevering bekent Jaap dat hij soms last heeft van zijn zenuwen, waarna hij giechelt. En dat aanstekelijke gegiechel raakt hij gedurende de date niet meer kwijt. De wereld draait door (ruim een miljoen kijkers) maakt daar dankbaar gebruik van en maakt een compilatie van het gegiechel, die op Facebook nog eens 275 duizend keer wordt bekeken.
Bierman: ‘Ik had me de opname-ervaring te idealistisch voorgesteld. Zodra je het terrein in Amsterdam-Noord opkomt, merk je aan alles dat er televisie wordt gemaakt; er staan grote wagens met apparatuur en de productie rent heen en weer. De loods waarin alles wordt opgenomen mist de sfeer van een echt restaurant. Het moment dat ik tegenover barman Victor zat, besefte ik: hier is weinig spontaans aan. Hij heeft een oortje in en wordt ingefluisterd door de redactie.
‘Voordat ik aan First Dates meedeed had ik bedacht wat ik op televisie wou vertellen. Van tevoren waarschuwt de redactie je: ‘Als je ergens niet over wilt spreken moet je het er gewoon niet over hebben’. Mijn vader was negen maanden eerder overleden aan acute leukemie. Ik heb dat in de uitzending bewust benoemd; het was op dat moment zo’n onderdeel van mijn leven en gemoedstoestand dat ik er niet over wilde zwijgen.
‘De camera’s staan onopvallend opgesteld tussen planten, maar ik was me ervan bewust dat ik op tv zou komen. Je kunt er niet zomaar iets uitflappen. Een voorbeeld: ik werd gevraagd of een leeftijdsverschil me uitmaakt. Ik maakte een onhandig grapje: ‘Het maakt me niet uit hoe jong ze is.’ Er werd gelachen, maar in de trein naar huis dacht ik: als dit een apart clipje wordt, heb ik een probleem. De wereld is daar niet heel vergevingsgezind in. Ik belde na afloop mijn beste vriend en zei: ‘Leg de paspoorten maar vast klaar, want als die zin erin zit kunnen we beter het land verlaten!’
‘Midden in de date kwam er een redacteur naar me toe: ‘Jaap, loop even mee, je zendertje zit niet goed.’ Zo’n onderbreking is vreemd, want je zit midden in een gesprek. Ik liep achter hem aan, hij friemelde twee seconden voor de vorm aan mijn zender en zei: ‘Luister, jullie praten al een hele poos over toneel, kun je het niet hebben over daten?’ Ik snap dat wel, een gesprek over theater is niet spannend om uit te zenden.
‘Terug aan tafel probeerde ik het gesprek weg te sturen van theater, maar mijn gesprekspartner kwam er steeds weer op terug. Logisch, we waren nog niet uitgepraat. Uiteindelijk werd ook zij zogenaamd meegenomen voor haar zendertje. Ik had ook kunnen denken: als wij het tijdens onze eerste ontmoeting een kwartier over theater willen hebben, dan is dat onze keuze. Maar dat doe je niet.
‘In de compilatie bij De wereld draait door hoor je me twaalf keer giechelen in een minuut. Ik vond het niet erg: dat is een paar uur leuk op Twitter en dan gaat iedereen weer verder met z’n leven. Als ik met mijn gegiechel voor vermaak heb kunnen zorgen, prima. Over vijftien jaar herkent niemand mij meer.’
Roland Janssen (26), student
We maken kennis met communicatiestudent Lieke die op zoek is naar een man. Veel meer weten we nog niet over haar als Roland ten tonele verschijnt. De in pak gestoken journalistiekstudent vertelt honderduit: over de boeken waaraan hij werkt, zijn schrijftalent, dat hij gewend is voor de camera te staan. De date is een aaneenrijging van beelden waarin Roland spreekt, stiltes vallen en Lieke ongeïnteresseerd wegkijkt. In het eindshot bekent Roland dat hij wel een tweede date aandurft, maar voor de kijker is de afwijzing van Lieke geen verrassing. Het fragment wordt uitvoerig becommentarieerd op Twitter en andere social media, waar Roland veelal beschimpt wordt.
‘Af en toe zitten er rare snuiters bij First Dates en dan denk ik als kijker: dat zullen wel echt idioten zijn. Toen ik de avond van de uitzending voor de buis zat, herkende ik mezelf niet terug. Ik keek naar een jongen die alleen over zichzelf praatte; die zijn date geen enkele vraag stelde. Nu was ik plots zelf de idioot.
‘Halverwege heb ik de televisie uitgezet. Ik was woedend. Als de klik er niet is, c’est la vie. Maar we hebben leuke momenten gehad en die zijn in de uitzending niet terug te zien. De opnamen duren best lang. In totaal zal de redactie met het voorgesprek, de date, het nagesprek en de shots tussendoor zo’n drie uur materiaal van me hebben. Daar is 8,5 minuut van uitgezonden. Ik heb ze in voorgesprekken duidelijk verteld dat ik een jongen ben die eenzaam is en met zichzelf in de knoop ligt, en ik werd neergezet als een complete lul.
‘Vrienden zeiden na afloop: ‘Jij kwam er niet goed uit, maar je bent wel tegenover een saai wijf gezet’. In de uitzending leek het alsof ze alleen maar nors om zich heen keek, met een knullig muziekje eronder gemonteerd. Maar dat viel in werkelijkheid reuze mee.
‘Als ze dit bij mij hebben gedaan, zullen ze dit bij anderen ook wel hebben gedaan. Na mijn eigen deelname kijk ik met andere ogen naar het programma. Zo onschuldig is dat monteren niet; voor mij heeft First Dates zijn geloofwaardigheid verloren.
‘In de week na de uitzending maakten twee schaterende dertigers foto’s van me in de trein. Die twee heb ik alleen een boze blik toegeworpen. De uitzending was net achter de rug, ik was er helemaal klaar mee. Ik was bang dat ik uit m’n slof zou schieten, maar voor je het weet sta je dan met je reet op Dumpert. Niet wrijven in die vlek, dacht ik, dus ik hield m’n mond.
‘Na de uitzending belde een redacteur met de vraag: hoe vond je het? Ik zei: serieus? De redacteur aan de andere kant van de lijn zei: ‘Ja, dat dachten we al, excuus, dit was niet helemaal onze bedoeling’. Maar had het dan niet zo gemonteerd, had het niet zo uitgezonden. Nu is het makkelijk om achteraf je excuses te maken. De redacteur zei: ‘Ik vond het juist leuk, een keer een spannende date, niet zo saai.’ Absurd, want de daadwerkelijke date was helemaal niet spannend. Het liefst wil ik dit hoofdstuk achter me laten. Na de uitzending ben ik niet meer op dates geweest, ik focus me nu op mezelf.’
Clint Ouwendijk (27), accountmanager
De ontmoeting tussen Clint en Pascalle zal veel kijkers zijn bijgebleven. Pascalle houdt ervan om verwend te worden en ontpopt zich in acht minuten televisie tot diva. ‘Als jij uit kan slapen en ik moet er om 7 uur uit, dan kan je effe een bakkie koffie voor me zetten terwijl ik m’n make-uppie doe’, zegt de 22-jarige winkelmedewerker, tot verbazing van de kijker. Voor Clint is de mismatch snel duidelijk, hij zou nog eerder met Gerard Joling een drankje drinken dan met Pascalle.
‘Elke man weet dat sommige meiden onbereikbaar zijn. Je bent niet bekend, rijdt geen Mercedes. Vanaf het moment dat ik in First Dates zat was ik plots voor alles en iedereen interessant. Ik kreeg aandacht van dames die me normaal links lieten liggen. In de Kruidvat, in de kroeg, online. Het weekend na de uitzending ging ik stappen en een meisje wilde met me op de foto. Op Instagram ging ik van 235 naar 1.200 volgers, ik ontving DM’s met: ‘Ik ben alleen thuis, kom je langs?’ Dat gevoel, dat je plots in de spotlight staat, dat is niet te beschrijven. Ik sta met beide benen op de grond en weet: als ik een loodgieter was met een Kia Picanto die nooit op televisie was geweest, hadden ze me niet zien staan.
‘Ik weet niet hoe de match is gemaakt. Tijdens het aanmeldingsproces vroeg de redacteur welke bekende Nederlanders mijn type waren. Ik antwoordde: Chantal Janzen en Nienke Plas. Een week later belde de redacteur lyrisch terug: ik heb drie goede matches waarvan er één sprekend op Chantal lijkt.’ Ik moest lachen en vroeg om haar ringmaat, ‘dan ga ik gelijk een ring kopen.’
‘Toen mijn match aan kwam lopen dacht ik: waar is Chantal gebleven? Qua uiterlijk en type wist ik dat ik niet voor haar zou vallen, maar je moet een boek niet op de kaft beoordelen. Van tevoren had ik niet bedacht wat ik wilde zeggen, maar één ding was zeker: ik wilde mezelf blijven. Op een gegeven moment zei mijn date dat ze medelijden had met een van haar vorige vriendjes. ‘Omdat-ie mij kwijt is.’ ‘Jezus, jij bent wel erg vol van jezelf’, reageerde ik. Toen ze zei dat ik ’s ochtends de koffie zou kunnen zetten als zij haar make-up doet, was ik klaar met het divagedrag. ‘Er mankeert toch niets aan je handen’, zei ik. Een dag na de uitzending zei mijn baas tegen me: ‘Ik zie het je ook zo tegen mij zeggen.’ Toen dacht ik: dan heb ik het goed gedaan.
‘Op sommige berichtjes die ik na de uitzending ontving ben ik wel ingegaan. Eerst even de boot afhouden uiteraard, hard-to-get spelen, zo makkelijk kom je er niet. Toen ik vervolgens toch op date ging en het gesprek continu over First Dates ging, wist ik: je bent hier niet om mij beter te leren kennen.
‘Tegen vrijgezellen zou ik zeggen: trek je stoute schoenen aan en ga ervoor. In First Dates worden onbekenden gematcht op basis van hun voorkeuren en daar gaat geheid wat uitkomen: vuurwerk, liefde, romantiek, ongemak. Mijn deelname is een onderdeel van mijn leven geworden. Ik heb gisteravond nog een berichtje gekregen: ‘Haha, ik zie het filmpje waar jij op date ging, wat een heerlijke reactie gaf je.’ Hoe weten deze mensen mij te vinden? Waarom zijn ze er nog mee bezig? Ik loop er niet mee te koop. Dat is toch fascinerend.’
Maaike Coers (23), fotograaf
De date van de Purmerendse Maaike is inhoudelijk gezien weinig memorabel, ware het niet dat ze als eerste deelnemer besloot om tijdens de date niets te eten. Daags na de uitzending verschijnt een filmpje met de titel ‘Moeilijke Eter in First Dates’ dat onderhand 2,5 miljoen keer is bekeken.
‘In restaurants ben ik een lastige eter – ik eet amper vlees of vis en ben geen fan van een soepje – en dat is soms best onhandig. Dus toen ik me impulsief had opgegeven voor First Dates en door de redactie werd gebeld, vroeg ik nadrukkelijk of er andere mogelijkheden op de kaart zouden staan. Aan de telefoon werd me verzekerd dat dit het geval was. De redacteur zei dat ik twee dagen later op date zou kunnen.
‘Voor de zekerheid had ik vooraf wat broodjes gegeten, met kaas, chocoladepasta. Ik kwam op mijn date aflopen en dacht: oh god. Begrijp me niet verkeerd, voor veel vrouwen is het een knappe man. Al wat ouder, gespierd en met een baardje, maar niet mijn type.
‘Toen ik het menu zag, wist ik: dit gaat lastig worden. Er stonden soep, vis- en vleesgerechten op de kaart, maar geen salades of stokbroodjes. Ik had snel bedacht dat ik het bij een drankje zou houden. Ik voelde mezelf niet bezwaard. Want wat is het alternatief? Iets bestellen zodat er voor de vorm eten op tafel staat, en dat vervolgens na afloop grotendeels weggooien? Dat is zonde, daar was mijn date het ook mee eens.
‘Als ik mijn uitzending terugkijk, zie ik een meisje dat bij zichzelf blijft en lekker doet wat ze zelf wil. Dat heel Nederland het niet vindt kunnen dat ik niets at, daar trek ik me niets van aan. Maar hoeveel kijkers stellen zich de vraag: wat zie ik nu eigenlijk? Op basis van een verknipt filmpje van een paar minuten werd ik uitgescholden en gediagnosticeerd met anorexia en andere problemen. Dat zelfs volwassenen daaraan mee gaan doen vind ik kinderachtig. En wat als je daadwerkelijk anorexia hebt of depressief bent, je ondanks dat iets leuks wilt doen en op date gaat op televisie? En je krijgt vervolgens deze bagger over je heen? Dat kan voor iemand de druppel zijn.
‘Voor de uitzending kreeg ik van het programma de tip om mijn sociale media af te schermen. Je bent na zo’n uitzending best kwetsbaar, dus dat leek me een goed idee. En gelukkig maar, want de storm was best hevig. Door de nare reacties ben ik een paar dagen thuis gebleven, mijn oma heeft boodschappen voor me gehaald. Een dag na de uitzending belde een redacteur. Ik vroeg waarom ze mijn uitleg waarom ik niets at eruit hadden geknipt. Hun reactie: tijdgebrek. Ze hadden een beperkte tijd om het beeldmateriaal te bewerken. Maar ik weet: al hadden ze een week de tijd, ze zouden het er nooit in hebben gezet. Mij zo afschilderen is goed voor de kijkcijfers; weer een internetgekkie dat viraal gaat.
‘Ik wist dat er op televisie geknipt en geplakt wordt, maar niet dat het zo erg was. En vooral niet hoeveel impact het op je leven kan hebben. Als je normaal bent en tijdens dates over koetjes en kalfjes praat, kan ik je deelname aanraden. Als je, zoals ik, niet het standaard persoon bent zou ik het lekker aan je voorbij laten gaan. Of je moet gezien willen worden. Dan is First Dates ideaal.’
Reactie BNNVara en producent Warner
‘We betreuren het dat daters uit dit artikel met gemengde gevoelens terugkijken op hun date. We beseffen heel goed dat daten een kwetsbare aangelegenheid is, met de montage van het programma proberen we altijd een weergave van de realiteit te geven. Het blijft een samenvatting van een date die meer dan anderhalf uur duurt, waarbij keuzes worden gemaakt door de makers. Als deelnemers na de opnames aangeven dat ze iets gevoeligs niet uitgezonden willen hebben, geven we daar altijd gehoor aan. We gaan graag een gesprek met de deelnemers aan, want het is niet onze bedoeling dat zij een vervelend gevoel overhouden.’
(VK)