CoronacrisisToerisme
Met het vliegtuig naar Athene: in de lucht gelden geen afstandsregels
In de volgeboekte Boeing 737-700 kijken passagiers met gefronste wenkbrauwen naar de onbekende die tegen hen aan kleeft. De coronamaatregelen gelden niet in de lucht, blijkt op de eerste vlucht naar Griekenland.
Het is uitgestorven op Schiphol deze vroege dinsdagochtend, een dag nadat het Europese vliegverkeer gedeeltelijk is opgestart. In de desolate vertrekhal is één balie geopend, waar het grondpersoneel achter dik plastic bagage in ontvangst neemt. Reizigers staan voorbeeldig op de aangegeven anderhalve afstandsstippen in de rij met hun mondkapjes op.
Om half zeven, bij het boarden van de eerste KLM-vlucht naar Athene, is de discipline snel zoek. Een oproep om handbagage af te geven zodat passagiers niet nodeloos op een kluitje in het gangpad staan, blijkt aan boord aan dovemansoren gericht. De passagiers proppen zich als vanouds als sardientjes in de volgeboekte Boeing 737-700. De anderhalvemeterregel geldt niet in de lucht, noch het samenscholingsverbod waar sportverenigingen, horecaondernemers en culturele instellingen zich aan moeten houden.
Met gefronste wenkbrauwen kijken passagiers boven hun mondkapjes naar de onbekende buurman of buurvrouw die tegen ze aankleeft. ‘Worden we nu getest bij aankomst?’ vraagt Nikos Politis op zijn krappe zitplaats op de achterste rij aan zijn buren. Hij is zes jaar geleden tijdens de Griekse economische crisis naar Nederland gekomen om er te werken en heeft zijn gezin al drie maanden niet gezien. Twee weken in quarantaine is het laatste wat hij wil.
Grote verwarring
Iedereen is in verwarring, zo blijkt al in de rij bij het boarden. ‘We moeten door naar Thessaloniki,’ vertelt de Griekse student Alex die met zijn Britse vriendin uit Edinburgh is gekomen. ‘We doen er 16 uur over om thuis te komen. Normaal is het 3 uurtjes. Als we in quarantaine moeten gaat het nog langer duren.’ Ook het personeel van KLM tast in het duister. ‘Elk land heeft zijn eigen regels en die veranderen eigenlijk voortdurend,’ aldus een stewardess.
Griekenland heeft maandag officieel het toeristenseizoen geopend. Premier Kyriakos Mitsotakis is er afgelopen weekeind voor afgereisd naar het schilderachtige toeristeneiland Santorini om het nieuws wereldkundig te maken. En niet zonder reden. De Griekse economie leunt voor bijna 20 procent op toerisme. De strenge lockdown die Griekenland al op 15 maart invoerde en ervoor zorgde dat het land er relatief genadig af is gekomen, heeft er diep ingehakt bij de Grieken.
Nu wil Griekenland laten zien dat het veilig is voor toeristen. Alle reizigers worden bij aankomst getest op corona en worden 24 uur in een hotel in quarantaine geplaatst in afwachting van de uitslag. Althans, zo klonk het eerst. Een dag later is die belofte ingetrokken. Reizigers moeten op eigen kosten 24 uur in zelfquarantaine. Of toch niet? KLM meldt maandagavond dat de regels zijn veranderd en dat reizigers bij aankomst in Athene een Covid-19- formulier moeten invullen, waarmee ze kunnen worden getraceerd.
Griekse stranden
De website van de Griekse luchtvaartmaatschappij Aegean Airlines biedt meer inzicht: Reizigers uit landen met een laag risico, waaronder Luxemburg en Duitsland, worden random getest, reizigers uit landen met een hoog risico, waaronder België en Nederland, allemaal. Als alles goed gaat, wordt het testen op 1 juli afgeschaft en mogen ook burgers buiten de EU weer van de Griekse stranden en cultuur komen genieten.
De 18-jarige beginnende fotomodellen Iné van der Meer en Noortje van Hoek geloven het wel. Vrees voor corona hebben ze niet. Zij zijn vooral bezig met het modellenwerk dat hun agent in Athene mogelijk voor ze in petto heeft. ‘Dat is heel spannend. Je hoort het meestal pas een dag van tevoren,’ vertelt Van Hoek. ‘Wij zouden al veel eerder naar Griekenland gaan. Zodra we hoorden dat de grens op 15 juni openging hebben we geboekt,’ zegt Van der Meer. ‘Thuis zaten we maar te niksen.’
Door het gangpad sloft een wat sjofele oudere man zonder mondkapje naar de toiletten. Een oudere vrouw met omlaag geschoven mondkapje raapt het mondkapje van een slapende kleuter van de grond en legt het liefdevol op zijn gezicht.
Bakje water
De stewardessen besteden geen aandacht aan de twijfelachtige hygiënepraktijken van hun passagiers en kletsen verder. Ze hebben weinig te doen, want maaltijden en drankjes uitdelen is verboden. Op elke stoel ligt een mandje met een mini-sandwich, stroopkoek en een bakje water.
Het afval moeten de passagiers zelf van boord nemen. Even is de hulp van stewardessen vereist als reizigers zich afvragen wat ze moeten doen met het Covid-19-formulier dat op hun stoel ligt te wachten in onbegrijpelijk Grieks schrift. Na enig zoeken blijkt ook een Engelstalige variant voorhanden.
Vlak voor aankomst in Athene klinkt ineens de stem van de piloot: er wordt inderdaad getest. In de hal van de luchthaven Eleftherios Venizelos wacht de in blauw gestoken coronabrigade passagiers op om ze naar tafels te begeleiden waar nieuwe Covid-traceerformulieren in tweevoud moeten worden ingevuld. Weer in het Grieks, zo lijkt het even.
Blauwe afstandsstrepen
Een ‘verkeersregelaar’ wijst nors op een verborgen Engelse tekstregel en dirigeert de passagiers met het formulier in de hand naar de blauwe afstandsstrepen in de rij voor de tenten, waarin wordt getest op Covid-19.
De logistiek is ook voor het Griekse coronapersoneel nog wennen. Ter plekke wordt besloten dat de blauwe strepen te ver van elkaar staan en verderop tot verdringing en chaos in de rij leiden. Eén, twee, drie, stappen drie mannen om de meters aan te geven en eindigen met zijn drieën pal voor de neus van de wachtenden.
De test is in een minuutje gepiept: wattenstaaf diep in de keel en klaar. Instructies worden niet meegegeven. Passagiers worden geacht zelf te weten dat zij nu 24 uur in zelfquarantaine moeten op straffe van een boete van 5.000 euro. Het verlossende telefoontje komt de volgende ochtend. Hopen we.
(VK)
