Vandaag is het proces-De Pauw begonnen, waarin de populaire tv-maker zich voor de rechter moet verantwoorden voor belaging en digitale overlast. In 2001 nam Humo De 7 Hoofdzonden van Bart De Pauw af. Ook voor journalisten waren het toen andere tijden. Het leverde het onderstaand – met de blik van vandaag veelzeggende – interview op.
Volgens de hooggeprezen damesdoder Polle Pap, door zijn wettige echtgenote ook weleens Paul Michiels genoemd, kan het televisiefenomeen Bart De Pauw ‘door een betonmuur van drie meter dik ruiken of een vrouw haar regels heeft’. Dus reinig ik, keiharde hetero, voor alle zekerheid toch maar zorgvuldig al mijn lichaamsopeningen en bespuit ze rijkelijk met Eau de Cologne want: je weet maar nooit.
Bart heeft zichzelf bij een dure Japanner geïnviteerd. Hij schuift de pagode binnen met een stijve nek en een pink die in het gips zit. ‘Gisteren opgelopen bij het sjotten voor het fucking goede doel,’ gromt hij, terwijl hij zoekend met zijn neus over mijn jasje gaat.
Zonder verdere plichtplegingen storten wij ons op de reusachtige borden sushi & sashimi, waarvan van oudsher bekend is dat ze een interessante invloed op de genitaliën hebben. Zodat wij bijna vanzelf deze Big Seven beginnen met de enige die naam waardige hoofdzonde, de misstap zonder dewelke ons leven geen zin meer hebben zou, de koningin van het slechte geweten, de moeder van alle uitspattingen, met name...
Onkuisheid
HUMO Volgens de grote W.F. Hermans zijn de meeste verhoudingen, ook die tussen een schrijver en zijn lezers of tussen een interviewer en zijn interviewee, van sado-masochistische aard. Ik vermoed dat jij in liefdesrelaties eerder de masochistische rol vervult, dat je hunkert naar een sterke vrouw die jou domineert.
DE PAUW (fronst de wenkbrauwen) «Eh...»
HUMO Daar is geen schande aan hè, Bart.
DE PAUW «Neeneenee. Om eerlijk te zijn: SM-toestanden zoals plasseks en geselingen zijn echt niet aan mij besteed. Ik ben redelijk saai wat dat betreft. Wél hou ik qua persoonlijkheid van sterke vrouwen. In mijn niet zo rijk gevulde seksuele verleden heb ik gulzige, dominante vrouwen gekend, wat heel erg fijn was. Maar er waren ook meegaande meisjes bij die zich onderdanig lieten verwennen, en dat had ook wel wat. Kortom: ik hou van beide types.
» Wél herinner ik mij een bijzonder knappe ex-vriendin met wie ik graag spelletjes speelde. De afspraak was dat ik haar aan bed mocht vastbinden en vervolgens alles met haar doen waarin ik zin had. Wel, ik heb dat lieve kind met plezier aan de vier bedspijlen geklonken. En vervolgens ben ik de slaapkamer uitgewandeld om wat tv te gaan kijken. ‘Waar blijf je nu!’ riep dat meisje. En ik: ‘De afspraak was dat ik mocht doen wat ik wilde. Wel...’ De lol was er meteen af (hilariteit).»
HUMO Is dat de manier waarop de jonge generatie zich tijdens het weekend onledig houdt? IJsblokjes? Potten choco? Met honing ingesmeerde klarinetten?
DE PAUW «Al dat gedoe! Ik haat het. Verschrikkelijk. Allez, pak nu het spelletje met de slagroomspuitbus: dat stinkt na een tijdje echt naar koffiekoeken die anderhalve maand achter de vaatwas hebben gelegen. Jezus! Sorry, maar ik ben er niet voor. Ik hou het liever eenvoudig.»
HUMO De aloude missionarishouding dan maar?
DE PAUW «Daar niet van. Wat ik leuk vind aan seks is: jezelf zo geil frullen en frutselen dat je een snoeiharde erectie krijgt waarmee je door de muur zou kunnen lopen...»
HUMO ...in lang vervlogen dagen, bedoel je?
DE PAUW «Je kent toch die anekdote van Paul Michiels? ‘Vroeger,’ zei Paul, ‘liep ik met een betonnen erectie. Ik kon een ijzeren baar van drie dik rond mijne piet tot krullen plooien. Maar tegenwoordig is het véél minder: mijn armen willen niet meer mee.’ (Bescheurt zich van het lachen)»
HUMO Maar wij hadden het over die snoeiharde erectie van jou.
DE PAUW (enthousiast) «Welja, je kunt het niet meer houden, hè, je moét drinken. En dan de daad toch nog uitstellen, en nog een minuutje, en nog. Dat vind ik leuk.»
HUMO Ben je ooit tot fusion gekomen? Die éne memorabele nacht waarin je maar blééf doorgaan, tot je uiteindelijk als het ware versmolt met je liefdespartner?
DE PAUW «Dat je vrijt tot de zon weer opkomt? Ja, dat ken ik, dat heb ik een aantal keren mogen meemaken. Je wordt niet moe, je wordt het ook niet beu, je transcendeert als het ware. Je rookt een sigaret, je lacht wat, je drinkt samen een glaasje wijn, je schurkt je tegen elkaar aan en báf, de vlam zit weer in de pijp.»
HUMO Aan de andere kant: ik heb zo het vermoeden dat het als schooljongen bij jou niet veel zaaks was: een gevoelig hart, verlegen, het uitverkoren meisje met reeënogen in stilte aanbidden maar haar niet eens aan durven kijken, laat staan je liefde verklaren.
DE PAUW «Dat is absoluut een schot in de roos. Ik ging in Gent naar school, en ik was daar soms op vier verschillende meisjes verliefd. Die grietjes droegen uniformen: je had de blauwtjes van Sint-Pieter, de groentjes van Sint-Bavo en de grijsjes van De Nieuwen Bosch. Zo noemde ik ze ook: Groentje, Grijsje, Bruintje (lacht). Ik was echt verliefd op de liefde: ik wilde graag gezien worden. Maar ik kon absoluut geen contact leggen.»
HUMO Je liep voortdurend blauwtjes.
DE PAUW «Ik was hyperromantisch. Ik fantaseerde hele verhalen rondom die ijskoninginnen. Ze waren in mijn fantasie veel gevatter, mooier, liever en intelligenter dan ze in werkelijkheid ooit zouden kunnen zijn.»
HUMO Leuk is als je vandaag de dag zo’n vroegere godin in de Delhaize tegen het uitgezakte lijf loopt, doorgaans met een stoet huilende kinderen achter zich aan.
DE PAUW «De ontnuchtering, ja. Maar op hun zeventien waren ze perfect, toch in mijn dromen. Het probleem was: ik wist niet hoe ze aan te spreken, hoe mij te verkopen, hoe mij in hun gunst te manoeuvreren. Bij gebrek aan moed probeerde ik het dan maar via briefjes. Eén van die briefjes had ik ondertekend met Harlekijn – ik was zo laf dat ik niet eens mijn echte naam durfde te gebruiken.
»Twee uur later stond de hele meisjesschool in rep en roer: wie is Harlekijn? Pas op: ‘t wordt melig, hoor. Op het einde van de week zou ik mij bekend maken, tijdens het feest van carnaval. Ondertussen wist de hele school dat ik Harlekijn was. Toen ik met mijn fiets een brood ging halen, kwam ik twee Chiro-meisjes tegen die heel hard ‘Harlekijn!’ riepen en dan proestend wegstoven. Het ergst van al: de uitverkorene aan wie ik mijn brief had gericht, was absoluut not amused met mijn avances. De avond van carnaval stond ze uitdagend te muilen met de macho van de klas, terwijl ik verteerd door zielenpijn zat toe te kijken. De afgang was compleet.»
HUMO ‘Ze moesten die meiden een brandende poppenwagen hun kutwerk binnenrijden,’ zo luidt het oordeel van de onovertroffen Gerard Reve omtrent dit soort pesterijen.
DE PAUW «Ik snap de meiden soms niet. Ze pikken er altijd weer de arrogantste dommekloot van de klas uit, de jongen met lef en rollende spierballen. Het was hopeloos. Tot ik mocht figureren in ‘Meester, hij begint weer’. Het selectiecriterium voor de figuranten was heel erg simpel: de meisjes met de knapste foto en de jongens met de leukste sollicitatiebrief werden uitgekozen. Op de set bleek ik plotseling kans te hebben bij twee bedwelmend mooie meisjes. Toen stelde zich een nieuw probleem: ik kon niet kiezen. Resultaat: ik raakte ze alle twee kwijt. Maar ik had wel het idee van: ‘Aha!’
» Op het kot van Jan Haerinck kreeg ik eindelijk de kans mijn maagdelijkheid te verliezen. Maar ik durfde niet! Ik las zoals altijd de signalen verkeerd. Pas enkele jaren later is het dan toch gebeurd, met Nonkel Pastoor.»
HUMO Vertel!
DE PAUW «Neeneenee. Ik zie je oogjes al glunderen, maar méér krijg je niet te horen. Voor alle duidelijkheid: grapje.»
HUMO Terug naar ‘Meester, hij begint weer’. Deed Frank Dingenen toen de casting?
DE PAUW «Dat klopt (grijnst). Al van toen ik nog een korte broek droeg, viel ik in de smaak bij homo’s. Zeer veel mensen denken dat ik homo ben.»
HUMO Je hebt zachte, lieve ogen. En je vraagt erom gemarteld te worden, schitterende prins!
DE PAUW «Frank Dingenen zei het mij vlakaf: ‘Bart, ik moet je iets bekennen: ik ben homofiel’. ‘En ik ben van Wachtebeke,’ zei ik (lacht). Er zijn weinig zekerheden, maar dát is er alvast één. Toen had hij wel begrepen dat ik geen homo was. Hij heeft mijn standpunt mooi gerespecteerd. In het begin was ik er niet helemaal gerust in: ‘Straks randt die mij hier aan’. Je weet maar nooit, ik was een jaar of zeventien, toen.
»Ik heb zeer veel van Frank geleerd - op televisiegebied, hè (lacht). Eén zeer wijze raad van hem herinner ik mij nog goed: ‘Je moet ervoor zorgen dat je je publiek altijd één stap voor bent.’ Het klopt.
»Ik had tot dan één enkele keer wat lopen experimenteren met vriendjes: eens aan elkaars piet trekken en zo. In onze klas zat een mooie jongen, Wouter, die ik grenzeloos bewonderde. Wouter was zeer sportief, altijd de eerste, lief, pienter, hij woonde in een houten huis, en vooral: zijn ouders waren vreselijk leuke mensen die lange tijd in Nederland hadden verbleven. Ze brachten een cultuur mee waar ik enorm naar opkeek. Ik deed niets liever dan fantaseren dat die ouders mij adopteerden. Het ging zover dat ik Wouter wilde zijn. Dat ben ik helemaal: schwärmen, dwepen, fantaseren.»
HUMO Ben jij, net als de grote vrouwenkenner Jan Leyers, van oordeel dat ‘ontrouw zich pas ná het vreemdgaan manifesteert’?
DE PAUW «Ik ben vrijdag voor het goede doel gaan voetballen. Na de wedstrijd kreeg ik van een beeldschoon 17-jarig meisje een briefje in handen: ‘Hallo, ik heet Huppeldepup en dit is mijn telefoonnummer.’ Wel, ik voelde mij de koning van Portugal!»
HUMO Mag ik dat telefoonnummer?
DE PAUW «Ja, komaan zeg. Ik ben fier als een gieter met dat briefje naar huis getogen, en heb het meteen aan mijn vrouw gegeven.»
HUMO Softie! En? Hoe reageerde ze?
DE PAUW «Nogal koel. Ze had iets over zich van: ‘So what?’ Ze vond het maar normaal wat ik deed. Terwijl ik het als een geschenk zag, als (plechtig) een offer op het altaar van liefde & trouw (lacht).
»(samenzweerderig) Ik doe niets liever dan partner en vrienden de no win questions te stellen. Dan zie je ze zweten.»
HUMO Masturbeer je weleens?
DE PAUW «Voilà. Of: ‘Kun je je voorstellen dat je ooit seks hebt met een andere vrouw dan die van jou?’ Liefst van al stel ik die vraag terwijl ‘die van jou’ erbij zit (lacht). Vrouwen hebben vaak een air van: ‘Mijn man kijkt niet naar andere vrouwen.’ Terwijl ik uit eigen ervaring weet dat...»
HUMO Ik niet hoor, Bart.
DE PAUW «Nog zo’n vraag: ‘Als je masturbeert, doe je dat dan altijd met je eigen vrouw in het achterhoofd?’ Dan moet je ze zien kijken!»
HUMO Wat is het goede antwoord?
DE PAUW «Dat ligt nogal voor de hand: ‘Tuurlijk niet! Wat dénk je wel!’ Tom (Lenaerts) had er iets moois op gevonden: ‘Als ik masturbeer zie ik een film met allerlei dartele wezens, maar ’t eindigt toch altijd weer bij mijn eigen vrouw.’»
HUMO Heb je je vrouw al eens bedrogen, Bart?
DE PAUW «Dat mag niet, hè. En jij?»
HUMO Tuurlijk niet. Wat denk je wel!
DE PAUW «Ik vind: iedere vrouw draagt de belofte van een nieuw verhaal in zich. En een eigen geur (snuift). Hmmm! Daar wil ik weleens dieper aan ruiken. Maar daar blijft het bij.»
HUMO Sedert ‘Schalkse Ruiters’ ben je één van de bekendste mensen van Vlaanderen. Neemt de kans op ontrouw niet exponentieel toe met de mate van bekendheid? Je hoeft de vruchten niet meer de plukken, ze vallen je zomaar in de schoot.
DE PAUW «Dat valt redelijk tegen, hoor. Ik hou mij ver van feestjes of andere gelegenheden waar ik als BV zou opvallen, laat staan dat ik alleen op pad ga. Ik vind: als je bepaalde signalen niét geeft, gebeurt er niks. Het hangt samen met hoelang je in iemands ogen kijkt. Als je op tijd de wimpers neerslaat, is er niets aan de hand.
»Wel loop ik graag tegen mijn vrouw te zeuren over trouw en ontrouw. Tot ze het beu wordt: ‘Gá dan eens vreemd, hè, als je zo nodig moet’.»
HUMO Niet op ingaan, hoor, Bart. Anders krabt ze je ogen uit.
DE PAUW «De waarheid is: natúúrlijk zou ik graag ooit, misschien, nog eens met een ander meisje naar bed gaan. Maar dan zou ik mijn vrouw ongelukkig maken, en dat wil ik niet. We hebben de afspraak dat, als we ooit vreemdgaan, we het elkaar niet vertellen: we willen het simpelweg niet weten. Pas op: als ik iets vermoed, zal ik op speurtocht gaan, hè. Als ze het doet, dat ze het dan godverdomme zó doet dat ik er niet achterkom (lacht). Ondertussen is mijn vrouw alweer van die afspraak afgestapt: niets in het geniep, vindt ze nu.
»Eigenlijk zit het allemaal in je hoofd, hè: een korte wip, wat is daar voor bijzonders aan? Dieren doen het om de haverklap, maar wij waken er een enorm kabaal rond. Tja, en als je daar met je snoeiharde erectie staat, dan dreig je door de muur te gaan, hè. De truc is: het met die erectie nooit zo ver laten komen.
»(Mijmerend) Eigenlijk is die korte wip zeer onbevredigend. Het boeiende is: het verhaal, het overvallen worden, de verliefdheid, de spanning, het spel. Die wip is niet eens nodig. Je zit op de trein en tegenover jou zit een beeldschone vrouw die lekker ruikt en naar je glimlacht en je rustig in je ogen blijft kijken. Dát is het! Dan voel ik een hevig verlangen naar wat mogelijk zou kunnen worden. Alleen: ik lach schuw terug, en ik sla de ogen neer. Plotseling is de magie weg. Tja, dat was het dan, hè.
»Indertijd ben ik zelf het slachtoffer van bedrog geweest. Toen mijn toenmalige vriendin mij in tranen haar misstap opbiechtte, was ik er volkomen kapot van. Echt niet fijn. Snikken en snotteren, jaja. Ik dacht ook: ‘De zonde is gebiecht, zij is ervan af. Maar ik, met mijn levendige fantasie, ik blijf ermee zitten.’ Ik ben toen zeer pathetisch naar de badkamer gelopen. Want dat is het lulligste: je weet niet welke houding je moet aannemen. Ik kon ook niet werken: ik kreeg geen letter meer op papier. Later heeft ze het mij nog eens gelapt, maar toen heeft ze gezwegen. Ik ben er pas jaren nadien achtergekomen, wat veel draaglijker is.
»Een leuk spelletje is: samen met je partner een reeks mogelijke kandidaten de revue laten passeren, en ze rangschikken volgens: ‘Ja, met die wil ik best,’ ‘Nee, die zeker niet,’ en ten slotte: ‘Misschien. Als het echt moet. In tijden van oorlog.’ Die laatste categorie is natuurlijk de boeiendste.»
HUMO Wat vind je van het sexy Japanse dienstertje hier?
DE PAUW «Een héél lief kind. Maar het is neen. Ik wil hier namelijk nog terugkomen.»
HUMO Phaedra Hoste?
DE PAUW «Voluit: ja.»
HUMO Dina Tersago?
DE PAUW «Ja.»
HUMO Brigitta Callens?
DE PAUW «La Callens begint mij zoetjesaan te irriteren. Het wordt dus ‘in tijden van oorlog’. Goed voor als je in het verzet zit en niet weet of je de ochtend nog haalt. Hetzelfde geldt voor Véronique De Cock. Eerst vond ik haar een frisse verschijning, maar tegenwoordig vind ik haar...»
HUMO ...een gezonnebankt boetiekwijf?
DE PAUW «Als ze haar figuurtje presenteert, heb ik het nog altijd moeilijk. Maar als ik dan die opengesperde bambi-ogen zie, als ik die geboetseerde glimlach aanschouw of dat gebeeldhouwde kapsel, tja, dan vrees ik dat de smile weleens snel van haar gezichtje zou kunnen verdwijnen. Zéker in tijden van oorlog.»
HUMO Met jouw filosofie zou je eigenlijk makkelijk naar de hoeren kunnen: je kwetst er niemand mee en je bent je zaad kwijt.
DE PAUW «Toch niet. Als ik met iemand seks heb, moet die ander er ook voor gekozen hebben. Hoeren kiezen niet voor jou, die kiezen voor je geld. Bij het woord hoeren denk ik meteen aan vrouwenuitbuiting, aan pooiers en vrouwenhandelaars. En daar doe ik niet aan mee. Geen prettig gevoel. Ik kies eerder voor: als het echt te erg wordt, moet je maar zelf stoom afblazen.
»Mocht ik ooit overspel plegen, dan zou het zeker niet om een snelle wip gaan. Het moet een verhaal hebben, het moet waardevol zijn. Het mag niet zijn: poepen en uit de auto stampen.»
Gulzigheid
HUMO Als ik je zo bezig zie, wed ik dat je een enorme gulzigaard bent. Je hebt hier al voor vele duizenden franken sushi en sake naar binnen gestouwd.
DE PAUW «Ik ben héérlijk gulzig. Ik eet en drink zeer veel en zeer graag. Ik zeg altijd: laat maar aanrukken (lacht). De meeste mensen vermageren als ze verliefd zijn. Maar bij mij is het omgekeerd: ik kom dan aan dat het niet mooi meer is.»
HUMO Dan moet je tegenwoordig wel zéér verliefd zijn.
DE PAUW «Ik ben ooit eens naar een diëtiste getrokken. Die liet mij een vragenlijst invullen om erachter te komen wat voor dikkerd ik was: ‘Als je iets te vieren hebt, doe je dat dan met een lekkere hap?’ ‘Als je je droevig voelt, loop je dan meteen naar de koelkast?’ Jezus Christus! Ik diende op bijna alle vragen met ‘ja’ te antwoorden.
»Het dreigde een echt probleem te worden. Nu ben ik twaalf kilogram kwijt. Bij de laatste aflevering van ‘Schalkse Ruiters’ woog ik er zesennegentig, voor één meter achtenzeventig! Quizmaster was tweeënnegentig. Ik ben het type dat zelfs onder stress aankomt. Gelukkig verdik ik niet in mijn gezicht: ik kan het dus handig wegstoppen. Vele mensen denken dat Tom dikker is dan ik, maar hij weegt vijftien kilo minder. En hij heeft een atletisch lichaam, een zeer schoon lijf!»
HUMO Let je op wat je eet?
DE PAUW «Zeker. Aan hamburgers en frieten begeef ik mij niet meer. En ik weiger te eten in restaurants die de room- en boterkeuken bedrijven. Ik eet graag kip, of een slaatje, of, zoals nu, sushi à gogo. Goeie restaurants werken met kwaliteitsproducten die niet echt vet maken.»
HUMO Ben je gulzig op het leven? Bijt je erin?
DE PAUW «Een good old carpe diem-gevoel is voor mij ontzettend belangrijk. Ik probeer van iedere dag iets bijzonders te maken. Als ik vier-vijf maanden aan een programma als ‘Schalkse Ruiters’ heb gewerkt, krijg ik het gevoel dat ik niet meer leef: je hebt geen tijd om ervan te genieten. Ik vind: er valt iedere dag wel een reden te bedenken om een goeie fles wijn open te maken. En als die reden er niet is, verzin ik er wel één. Gène Bervoets zegt: ‘Geef mij maar fretten, poepen, cha-cha-cha’. Wel, voor mij hoort daar nog één ding bij: een goed verhaal.»
HUMO Heb je nooit last van melancholie?
DE PAUW «Er zijn dagen dat ik mij met overgave in zelfmedelijden wentel. Ik ben zot van Counting Crows: spleen, weltschmerz, of het verlangen naar een meisje, vroeger; gevoelens die tot je diepste vezels doordringen. Gisteren had ik het erover met mijn vrouw: hoe gelukkiger ik mij voel, des te minder zin ik heb in creëren.
»Tot mijn zestien heb ik ruziënde ouders gehad. Toen zijn ze uit elkaar gegaan, met flink wat schulden bovenop. Dat heeft wel een kras op mijn ziel gegeven. Maar ik ben, denk ik, heelhuids uit die periode gekomen. Mijn vorige relatie is pijnlijk en abrupt geëindigd: mijn toenmalige vriendin heeft mij van de ene dag op de andere laten staan voor een gast die ze nog maar twee keer had gezien, toen. (Snuift) Een of andere danser. Dat geeft je een flinke patat, hè. ‘t Was net na de eerste reeks van ‘Buiten de Zone’. Ik ben er anderhalf jaar deep down van geweest. Je laat je gaan, hè, je draait de hele dag droevige muziek. Achteraf beschouwd een zeer fijne periode (lacht). Maar tegenwoordig zit ik in een absolute hausse: mijn geluk kan voorlopig niet op.»
HUMO Duik je weleens te diep in het glas?
DE PAUW «Ik drink zeer graag een goeie wijn, maar een echte kenner ben ik niet. Iedere avond trekken wij een fles open. Mijn vrouw drinkt er één of anderhalf glas van, de rest is voor mij. En voor het slapengaan neem ik een slaapmutsje: een goeie malt whisky. Pas op: ik functioneer nog, hè, ik zwalp niet stomdronken naar bed. Is dat te veel? Ik zou het niet weten. De laatste keer dat ik echt dronken was, hadden ze mij zelfgestookte drank gegeven. Man! Ik ben naar mijn auto gestrompeld om mijn roes uit te slapen, mijn hoofd op het stuur. Het wakker worden was iétsje minder leuk (lacht).
»Wat ik wél graag doe is: met vakantie op een terras in de zon zitten te soezen en ondertussen lichtjes tipsy worden. Fantastisch! Dan mogen ze op mijn buikske krabben.»
HUMO Je hebt ook een gulzige neus. Ik vermoed dat je snuffelend door het leven gaat.
BART DE PAUW (enthousiast) «Ik ben een echte geurenfetisjist. Ik kan makkelijk in de ban van iemands geur raken. Ik maak ook graag geurassociaties. Ik hou bijvoorbeeld van de geur van verse mest op de velden: dat doet mij denken aan mijn jeugd. (Snuift) Ik ruik dan: gezondheid, kracht, de boerenbuiten, vrijheid.»
HUMO Knap je weleens af op iemands geur?
DE PAUW «Ik heb ooit een heel knappe vriendin gehad, een zeer lief meisje ook. Máár! Op haar geur kon je papier splijten. Het arme kind probeerde dat geurtje te verdrijven door zich zeer veel parfum op te spuiten. Maar dat maakte de zaak nog erger: ik rook een weeë mengeling van transpiratie en muscus en Poison (een zwaar Frans parfum, red.). Daar knapte ik compleet op af.»
Gramschap en Hovaardigheid
DE PAUW «Over die hoofdzonden heb ik bijzonder weinig te melden: ik ben niet hovaardig en ik maak mij zelden boos. Ik denk niet dat ik vijanden heb. En rancune ken ik nauwelijks. Alleen in het verkeer wind ik mij weleens op. Ik haat harde confrontaties: dan loop ik weg. Van mijn vader heb ik een groot relativeringsvermogen geërfd. Toen ik hem kwam opbiechten dat het af was met mijn vorige vriendin, had hij zijn antwoord meteen klaar: ‘Bart, manneke, er zwemmen nog andere visjes in de zee.’ Als er thuis ruzie werd gemaakt, begon hij overdreven vrolijk te fluiten en liep vervolgens weg. Mijn vader is nogal street wise: hij staat stevig met zijn voeten in het leven.
»Mijn moeder is het emotioneel-flamboyante type. Zeer extravert. Ze kan wenen en lachen binnen één minuut. Met mijn moeder discussieer ik niet graag: zij heeft er een handje van weg de discussie een totaal andere draai te geven. In háár voordeel (lacht). Van haar heb ik mijn liefde voor een goed boek: wij waren wel een arbeidersgezin, maar lezen stond bij haar in hoog aanzien. Ze heeft ons een degelijke moraal en gevoel voor fatsoen meegegeven. Mijn zussen hebben allebei aan de universiteit gestudeerd: háár werk.
»Mijn vader is lange tijd kleermaker geweest. Thuis in het atelier stonden de paspoppen je aan te staren, dat had iets feeërieks. Het was hard werken: hij zat vaak tot diep in de nacht te naaien, als een kostuum dringend af moest. In de jaren zeventig kwam de confectie op, C&A, dat soort dingen. Daaraan is zijn zaak kapotgegaan. Om verder aan de kost te komen, is hij staalarbeider geworden.»
HUMO Kwam het hard aan, toen je ouders gingen scheiden?
DE PAUW «Niet echt. Ik was vooral opgelucht dat het gedaan was met roepen en tieren. Of dat er plotseling een chocopot boven je hoofd vloog en tegen de muur aan stukken spatte (lacht). Nadien kwam er boven alles rust. Dat is wellicht de reden waarom ik zelf conflicten zoveel mogelijk uit de weg ga.»
HUMO Ben je snel gekwetst?
DE PAUW «Ja, op het flauwe af, naar het schijnt. Sommige mensen haten mij erom: ‘Oei, mijnheer is weer gekwetst, hoor.’ Als je hard op mij inpraat, sta ik gekwetst op en zeg iets als: ‘Oké. Doe maar op. Maar dan zonder mij.’ En dan verlaat ik plechtig het pand (lacht).
»Bij ‘Mannen op de rand’ noemen ze mij ‘de vrouw van de redactie’. ‘t Is geen pose, hoor. Kijk, Tom is een doodbrave gast, maar hij kan zich soms enorm opwinden. Twee minuten later is hij dat alweer vergeten. Dat kan ik niet. Ik stop het in mijn mouw en ik ben dan de op haar teen getrapte mademoiselle.
»Als ik een conflict met iemand heb, komt er altijd een punt waarop ik denk: ‘Doe maar, jongen. Maar van mij hoef je niks meer te verwachten. Nooit meer.’ Je zult dat niet aan mij voelen: als we elkaar bij toeval tegenkomen, krijg je een vriendelijke grijns. Maar ik zal je niet meer tot mij toelaten. Dan sta je op de zwarte lijst.»
IJdelheid
HUMO Staan er veel namen op die lijst?
DE PAUW «Ach nee. Ik zit mij hier eigenlijk een beetje op te blazen, alsof ik een sterk, onverzoenlijk karakter heb. Maar als ik signalen zie dat iemand het oprecht weer met mij wil goedmaken, ga ik lafjes toch weer voor de bijl. Het is een verkapte vorm van ijdelheid: boven alles wil ik dat ze van mij houden. Eén van de vriendinnetjes met wie het is uitgeraakt, zei me ooit: ‘Bart, eigenlijk ben je boven alles behaagziek.’ Daar had ze ongetwijfeld een punt.
»Alles wat ik doe is een verkapte schreeuw om liefde. Hou van mij! Vandaar dat je mij zelden zult betrappen op harde uitspraken ten overstaan van vrienden of medewerkers. Ik kan er niet tegen dat ze mij een klootzak vinden.»
HUMO Komaan, Bart! Dat is nu net het hoogste genot.
DE PAUW (ferm) «Er zijn natuurlijk uitzonderingen: mensen die ik niet kan riéken (snuift). Paul Jambers, bijvoorbeeld: don’t get me started on him. Wat een verwaande vent! Hij denkt dat hij de Messias van de televisie is. Al die zogenaamde human interestprogramma’s, met hun gemanipuleer van hier tot in Tokio!»
HUMO Is die cry for love ook niet een beetje te vertalen als: ‘Vind mij fantastisch!’?
DE PAUW «Mmm. Ik zit nog altijd te wachten op dat éne programma waarmee ik echt iédereen zal verbazen. Dan, ja, dàn zullen ze begrijpen wat voor geniale jongen ik ben. Grapje!»
Jaloezie
HUMO Bart en Tom, Koot en Bie, Don and Phil, Wouter Vandenhaute en Mark Uytterhoeven, Paul Michiels en Jan Leyers: als je zo’n duo ontleedt, stoot je altijd op één jongen die rot is van talent maar structuur of discipline mist, en één die veel minder talent heeft maar structuur aanbrengt. Het is een symbiose tussen complementaire karakters.
DE PAUW «Een symbiose is het zeker: Tom en ik krikken elkaar op naar een hoger niveau. Ik ben iemand die vertrekt vanuit de fantasie: ‘Stel dat je in de Middeleeuwen een kuisheidsgordel met alarm kan kopen...’ Vlàm, en ik ben vertrokken. Tom vertrekt meer vanuit de realiteit. Tom is de kop en ik de buik. Hij kan ontzettend geestig zijn. Hem voorstellen als iemand met minder talent klopt absoluut niet.
»Tom en ik spelen geen rolletje, wat wij doen staat zeer dicht bij wie we zijn. Er zijn weinig tactische afspraken. Wel is er een rug-aan-rug-gevoel: als ik in de penarie zit, zal Tom mij dekken, en omgekeerd.»
HUMO Jan Leyers vertelde mij ooit dat hij en Paul Michiels tijdens de lange autoritten naar en van een optreden urenlang konden zwijgen: ‘Alles was al gezegd, we wisten zelfs perfect hoe elkaars scheten stonken’.
DE PAUW «Wel, wij zijn in ieder geval nog niet op elkaars scheten uitgekeken (snuift). Tom is in de eerste plaats een zeer goeie vriend. Ook deze zomer gaan wij samen met vakantie, inclusief de vrouwen. De vriendschap is belangrijker dan de samenwerking.
»Wel loop ik de jongste tijd met een idee dat ik alleen wil uitvoeren, Tom zal hooguit wat nuttige kritiek leveren. Maar in de toekomst zal ik zeker nog met hem werken: hij is aangenaam gezelschap en een geestige gast. We kennen elkaar nu zes jaar, en we hebben nog maar drie keer ruzie gehad. Waarna ik natuurlijk zei: ‘Oké. Ik heb het begrepen. Ik ben hier weg’ (lacht). ‘t Is vreemd: er zijn wel meer mensen die kritiek op Tom hebben. Terwijl hij een doodbrave jongen is.»
HUMO Tom lijkt mij iemand die verdomd goed jouw zwakke plekken en jouw psyche kent en die stuurt en bespeelt. Wat ook een talent is, natuurlijk.
DE PAUW «Natúúrlijk heeft Tom er, als mede-eigenaar van Woestijnvis, alle belang bij dat ik prime time dingen doe. Máár: ik voel die druk niet. Mijn idee is: de laatste twee jaar ben ik een goed soldaat geweest, nu vraag ik tijd om te herbronnen. En daar hebben ze alle begrip voor.»
HUMO Met ‘Schalkse Ruiters’ en ‘Buiten de Zone’ heb je vooral populair succes geoogst. Maar bleef je creatief niet wat onvoldaan?
DE PAUW «’Buiten de Zone’ vind ik nog altijd het beste wat ik ooit heb gemaakt: er zat veel emotie in, het kon niet alleen leuk maar ook lief en vertederend zijn. Als je tegenwoordig ‘Schalkse Ruiters’ opnieuw zou bekijken, zou je merken dat veel ervan gedateerd is. En ‘Mannen op de rand...’ was simpelweg leuk om te doen.»
HUMO Het déjà-vu-effect was wel groot. En jullie deden een beetje té opvallend je best.
DE PAUW «Voor de eerste vier-vijf afleveringen was dat absoluut zo. Maar nadien zijn we toch echt wel weer beginnen te groeien.»
Hebzucht
HUMO Je hebt ooit gesteld dat ‘iedere knieval voor het geld een kras op je ziel is’. ‘Buiten de Zone’ heb je, na anderhalf jaar voorbereiding, voor honderdduizend frank per aflevering gemaakt. Dat is peanuts vergeleken met wat je bij Woestijnvis vangt. Is dat zieltje van jou nog krasvrij?
DE PAUW «Ieder programma dat ik maak, ontstaat uit dezelfde reflex: ik wil iets doen waarmee ik me amuseer, iets wat ik gráág wil doen. In die zin verschilt een item van ‘Buiten de zone’ niet van een ‘waar-of-niet-waar’-filmpje, of het jodelnummer van mevrouw Verhofstadt. Het blijft: materiaal om mee te spelen. Maar de perceptie van het publiek verschilt wél.
»In theaterkringen krijg ik weleens een sneer: ‘Na ‘Buiten de zone’ heb je niks goeds meer gedaan, Bart.’ Daar heb ik geen probleem mee. Maar ik vind wel dat ze ongelijk hebben. Soms lukt iets, soms niet. Van ‘De Quizmaster’ was ik niet helemaal tevreden. Maar sommige items uit ‘Mannen over de rand’ vond ik beter dan het beste uit ‘Buiten de Zone’. En als presentatoren zijn wij gegroeid: ‘Schalkse Ruiters’ was erg amateuristisch, hoor. In ‘Mannen..’ stonden wij er.
»Kortom: in mijn perceptie is er geen neerwaartse trend. Wij willen geen goedkoop succes, anders deden wij ‘Schalkse Ruiters deel drie, vier, vijf, zes’. En ten slotte: je huidige werk wordt altijd minder geacht dan je vroegere hoogtepunten. Dat is een aloude wet in televisieland.»
HUMO Maar eigenlijk ging deze vraag over geld.
DE PAUW «Mijn deal met Woestijnvis is dat ik een maandloon krijg, programma of geen programma. Heb ik een programma lopen, dan krijg ik een bonus, met dien verstande dat de bonus groter is als het programma in prime time uitgezonden wordt. Zo heb ik een vorm van financiële zekerheid. In de periode van ‘Buiten de Zone’ viel ik na de laatste aflevering in een financieel gat. Dan moest ik snel iets als ‘Dag Coco’ gaan doen, anders kon ik niet eten. Dat blok hangt niet langer om mijn hals.»
HUMO Hoeveel betaalt Woestijnvis je?
DE PAUW «Dat is in dezen onbelangrijk (lacht). Laten wij stellen dat ik degoutant veel betaald word voor dingen die ik wreed graag doe. Mijn vader was staalarbeider, ik ken dus de keerzijde van de medaille. Ik heb mij wel altijd ver gehouden van ieder schnabbel: ik open geen pensenkermissen, ik loop geen braderieën af, ik presenteer geen modeshows. ‘Ja, zeggen ze dan, jij hebt makkelijk spreken: je hebt die dingen niet nodig.’ Maar dat klopt niet: als je voor het geld kiest, wil je altijd meer. Als ik mijn loon vergelijk met wat Jacques Vermeire of Walter Grootaers binnenrijven, ben ik er nog lang niet. Bij VTM kon ik maal 3 verdienen.»
HUMO Dan profiteert Woestijnvis schandalig van je: je hebt meer kijkers dan Vermeire en Grootaers samen.
DE PAUW «Nee. Het gaat nu eenmaal om een deal. Woestijnvis is een productiehuis, geen zender. En de VRT is VTM niet. Ik ben geen uil: ik ken mijn marktwaarde. In de tijd van ‘Schalkse Ruiters’ zijn wij benaderd door VTM. Dat ging om véél geld, hè. Het enige wat ze ons vroegen was: maak drie programma’s en doe voor de rest je zin.»
HUMO Wat hield je dan tegen? Zelfs Kamagurka heeft voor VTM gewerkt.
DE PAUW «Noem het: mijn nestgevoel. Je hebt Humo-lezers, je hebt Knack-lezers en je hebt lezers van P-magazine. Een echte Humo-lezer houdt van Humo, hij voelt er zich goed in, geborgen, veilig. Zo werkt dat ook bij een zender.»
HUMO Voor ‘Schalkse Ruiters’ had je, samen met Tom Lenaerts, een eigen bvba. Vandaag is Tom voor één derde eigenaar van Woestijnvis, terwijl jij zoals gezegd simpelweg een loon uitbetaald krijgt. Trekt dat de verhouding tussen jullie niet scheef?
DE PAUW «Ik denk het niet. Eigenlijk betaal ik voor mijn vrijheid: ik hoef al de verantwoordelijkheid niet te dragen die Tom wél op zijn schouders krijgt. Ik hoef geen bedrijf te runnen. Ik ben liever een goeie adjudant dan de kolonel zélf. Tom heeft daar simpelweg meer talent voor.
»Zie mij veeleer als een even grote egoïst als Mark Uytterhoeven: ik doe mijn eigen projectje, in mijn eigen biotoop, en voor de rest: fuck it, laat mij met rust. Ik word nu betaald om in mijnen bloten rond te lopen en te doen wat ik leuk vind. Als ik straks een programma maak met pluimen in mijn gat, en ik speel de hele tijd gitaar, kan dat. Woestijnvis is geen eiland, hè. Het is eerder een archipel. Ieder van ons komt graag met zijn kano naar het eiland van de big chief. Maar na afloop peddelen we rustig terug naar ons privé-paradijs.»
HUMO Heeft Woestijnvis jou, net als Tom, ook aandelen aangeboden?
DE PAUW «Nee. En dat hoefde ook niet. Ik wilde niet het slachtoffer van het Peter Principle worden (in de hiërarchie stijgen tot het niveau van je onbekwaamheid, red.).»
HUMO Heeft die angst met je afkomst te maken? De zoon van een staalarbeider versus die van een bankdirecteur?
DE PAUW «Bij Tom zit de pijn omgekeerd, hè: die wil graag meer creëren, maar dan zijn daar plotseling de beslommeringen van de job. ‘t Is eigenlijk zeer simpel: ik wil spelen de viool. Ik wil de bohémien zijn. Maar ik wil niet de bohémien zijn die de winter in zijn slaapzak doorbrengt omdat hij geen geld heeft om kolen te kopen. Ik ben een zigeuner: mijn bankrekening ziet er oké uit, en toch kan ik spelen de viool.»
HUMO Tien jaar later. De aandelen van mijnheer Lenaerts zijn alweer maal drie gegaan. Van het duo Bart & Tom is geen sprake meer. De heer De Pauw komt niet meer op het scherm: hij schrijft nu leuke teksten voor nieuw aankomend talent. En hij allang niet meer spelen de viool.
DE PAUW «So be it. Het is mijn keuze. Ik ben geen sukkelaar, hè. Ik weiger mijn tijd te stoppen in dingen die mij niet echt interesseren. Ik wil fun in mijn leven, geen kwartaalcijfers en businessplannen.»
Traagheid
HUMO Is het werkelijke antwoord niet dat je een fundamenteel lui, vadsig kereltje bent?
DE PAUW «Ik ben een dikke luiaard, dat is waar. Ik spit geen vierkante meter in de tuin, ik kan niks, ik heb twee linkerhanden, als ik aan verven of behangen denk, begin ik al te kotsen. I fucking hate it. Alleen: als ik echt door iets geraakt word, als iets mij prikkelt, dan héb je mij, dan kan ik nachtenlang werken-werken-werken. En: ik maak altijd af waar ik aan begonnen ben. ‘Buiten de Zone’, dat was hàrd werken, hè.»
HUMO De werklust bij Woestijnvis grenst aan het onwaarschijnlijke. Een nachtje doorkloppen is er alledaags: de slaapzakken liggen altijd klaar.
DE PAUW «In het poepkot, jawel, mijnheer (lacht). Niet dat daar echt gepoept wordt, maar zo noemen wij het graag. Dat harde werken hoort nu eenmaal bij een programma maken. Maar zodra dat programma afgewerkt is, lig ik thuis in mijn hangmat naar de wolken te kijken. Als ze mij dan opbellen en vragen hoe het zit, zeg ik altijd: ‘Druk-druk-druk, jongen!’ En vervolgens maf ik verder.
»Wij zijn in de eerste plaats programmamakers. Ik heb het schijt aan het woord vedette, ik wil ook helemaal geen vedette zijn. Zo’n soapacteur moet maar beter niet te veel kapsones maken. Bij dat soort succes denk ik graag: ‘Manneke, hou uw bakkes want je schrijft niet eens zelf je teksten. Je hebt geluk dat één of andere pipo dat voor je wil doen. Stel je wat bescheidener op, maat. En besef dat je in de eerste plaats een uitvoerder bent.’ Never confuse the performer with the composer. Je bént niet Shakespeare, hè. Je spéélt Shakespeare, of Mozart, of Bach.»
HUMO Laatste onderwerp: traagheid kun je ook lezen als ‘ongevoeligheid voor het wereldleed’. De Ruddy Borremans in mij zou kunnen stellen: ‘Die pipo’s van Schalkse Ruiters verkopen hun vrolijke fratsen voor een half miljoen per maand, ze lachen zich te pletter en bieden probleemloos een forum aan abjecte politici en hersenloze babes die ze niet één serieuze vraag stellen. En ondertussen kreperen de arme zwartjes van de honger.’
DE PAUW (in de bandopnemer) «Ik verdien geen half miljoen per maand, beste Humo-lezers. Zelfs geen vierhonderdduizend. En verder: iets nuttigs maken wij niet, dat besef ik best. Wij brengen, zoals een voetballer, entertainment, ontspanning. Mijn ideeën over het wereldleed hou ik voor mijn kinderen, die wil ik op het scherm niet kwijt. En mijn waarden en normen hou ik voor mezelf. Maar daar probeer ik wel echt en oprecht naar te leven.
»En wat het wereldleed betreft: occasioneel mijn geweten vrijkopen doe ik in principe niet. (Geëmotioneerd) Weet je wat zo schijterig is: je kunt er geen reet aan doen. Ik heb nog in geen enkele betoging meegelopen, omdat ik weet: allemaal boter aan de galg, er verandert toch niets. Eigenlijk voel ik mij als een soldaat die onder een regen van vijandelijk vuur op Normandië landt. En het enige wat hij denkt, is: ‘Ik hoop dat de kogels mij niet raken.’»
